Gelezen!

Nieuwsoverzicht van ma 15 juli t/m zo 21 juli 2024

18 juli 2024, 08:56
Moordaanslag op Trump brengt verkiezingsrace in nieuwe fase.
Na de aanslag tijdens zijn campagnebijeenkomst in Pennsylvania reageerde Trump, die lichtgewond raakte, strijdlustig. Ondertussen worstelt de natie met de toenemende politieke spanningen en het groeiende geweld.
Met bloedvegen op het gezicht en zijn gebalde vuist in de lucht leek Donald Trump op te rijzen uit de chaos. Fight! Fight!’ riep de presidentskandidaat, terwijl het geschrokken publiek zich herpakte en ‘USA! USA!’ scandeerde. Een bijna bijbels beeld, dat gegarandeerd de komende tijd de Amerikaanse verkiezingscampagne gaat beheersen.
Minuten daarvoor was Trump begonnen aan zijn toespraak op een campagnebijeenkomst in Butler, een stadje ten noorden van Pittsburgh in de staat Pennsylvania. Een serie knallen deed Trump naar beneden duiken, een kogel bleek zijn rechteroor te hebben geschampt. Achter hem zat de tribune vol toeschouwers. Eén bezoeker, een getrouwde vader van twee dochters werd geraakt en overleed. Twee anderen raakten zwaargewond. De man die door de FBI is aangemerkt als de dader werd gedood door de Amerikaanse geheime dienst. Hij was op een dak geklommen op zo’n 150 meter afstand waar Trump stond en had een semiautomatisch wapen van het type AR-15 bij zich. (FD)
……………………………………………………..
 
Ruim 60 landen, waaronder hele grote, zien de bevolking krimpen.
De groei van de wereldbevolking zal voor het eind van de eeuw afvlakken, aldus de VN. Er zijn nu ruim 8 miljard mensen, de komende 60 jaar loopt dat op tot ruim 10 miljard, daarna zal een daling inzetten.
In ruim 60 landen is de bevolking aan het krimpen. De VN verwachten dat de bevolkingsaantallen in onder andere Duitsland, Rusland en China nu al het hoogste punt zijn gepasseerd. Ruim een kwart van de wereldbevolking leeft in landen waar de populatie krimpt. In nog eens 48 landen, waaronder Nederland, wordt de bevolkingspiek naar verwachting bereikt in de komende 20 jaar. In de VN-prognose wordt de piek van de Nederlandse bevolking in 2041 bereikt, met ruim 19 miljoen inwoners. Het CBS voorspelde eerder dat de groei langer doorzet, maar wel veel langzamer gaat. Wereldwijd groeit de bevolking nog tot na 2080 tot 10,3 miljard, in de jaren daarna daalt het aantal tot 10,2 miljard in 2100.
In 1990 kreeg een vrouw gemiddeld 3,3 kinderen, dat is gedaald naar 2,3. Bij een geboortecijfer van 2,1 blijft de bevolkingsgrootte constant. In meer dan de helft van de landen wereldwijd ligt het geboortecijfer lager. In Afrikaanse landen is het geboortecijfer het hoogst maar ook daar neemt dat de komende decennia flink af en zal aan het eind van de eeuw dalen tot onder de 2,1, voorspellen de VN. (VK)
……………………………………………………..
 
Geweld loopt als rode draad door Amerikaanse politieke historie.
Een moordaanslag op een president of kandidaat is in Amerika niet ongewoon.
Van links tot recht is iedereen in de VS het erover eens dat politiek geweld niet thuishoort in de VS. ‘Er is geen plaats voor dit soort geweld in de VS’, zei Biden.
Toch loopt geweld als een rode draad door de Amerikaanse geschiedenis. Vier van de 45 mannen die sinds 1789 als president dienden, kwamen bij moordaanslagen om het leven; anderen overleefden aanslagen. Ook presidentskandidaten en andere politici werden doodgeschoten of raakten gewond bij schietpartijen. Nu hij door een kogel is geraakt past Trump in een rij van illustere presidentiële namen waaronder Lincoln, Roosevelt, Kennedy en Reagan.
De presidentiële geschiedenis van de VS is al sinds de begindagen van het land niet vrij van geweld. In een berucht duel in 1804 schoot de toenmalige vicepresident Burr de voormalige minister van Financiën Alexander Hamilton dood. Later in de 19e eeuw kwamen 2 zittende presidenten om bij moordaanslagen: Lincoln, de 1eRepublikeinse president werd in 1865, kort voor het einde van de Burgeroorlog, doodgeschoten. Zestien jaar later in 1881 werd zijn partijgenoot James Garfield neergeschoten in een Washingtons station: hij overleed 2,5 maanden later aan zijn verwondingen.
In de 20e eeuw werden 2 zittende presidenten vermoord: De Republikein McKinley werd in Buffalo doodgeschoten door een anarchist. In 1963 kwam John F. Kennedy om in Dallas. De moord werd gepleegd door Lee Harvey Oswald. Andere presidenten zoals Andrew Jackson, Gerald Ford en Ronald Reagan overleefden aanslagen. Ook moordaanslagen tijdens presidentiële campagnes zijn niet nieuw. Robert F. Kennedy werd in 1968 doodgeschoten en George Wallace werd neergeschoten in Washington en raakte verlamd. (NRC)
……………………………………………………….
 
Chinese economie groeit minder dan verwacht, vastgoed blijft zorgenkind.
Door aanhoudend slechte prestaties in de vastgoedsector en door hoge jeugdwerkloosheid blijft de binnenlandse consumptie achter. De groei bedroeg in het afgelopen kwartaal 4,7%, het laagste groeitempo in meer dan 15 maanden. Lager dan analisten hadden verwacht en een stuk minder dan de 5,3% groei in de eerste maanden van dit jaar.
Vooral de achterblijvende verkopen in de detailhandel, een toename van een magere 2% zijn veelzeggend. Het toont aan dat de Chinese consument ondanks steunmaatregelen als subsidies op huishoudapparaten nog steeds terughoudend is om grote uitgaven te doen. Ook vergroting van de leenfaciliteiten voor de aankoop van woningen en het opkopen van onverkochte, voltooide woningen door lokale staatsbedrijven blijkt tot dusver weinig uit te halen. Investeringen in vastgoedontwikkeling daalden de afgelopen 6 maanden met 10,1%, de verkoop van commerciële gebouwen in vierkante meters slonk met 19%. De huizenprijzen daalden in juni in het snelste tempo sinds 9 jaar. De prijs voor nieuwbouw daalde met 4,9%, de waarde van andere woningen met 4.9%.
Het statistiekbureau noemde de cijfers over het eerste halfjaar flatterend ‘stabiel met gestage vooruitgang’. Tegelijkertijd erkent men dat de economie in het 2e kwartaal te maken had met ‘toenemende externe onzekerheden en binnenlandse problemen’. Hoewel de export enige steun biedt, vormen de groeiende handelsspanningen, de neergang van de vastgoedsector en toenemende schulden van lokale overheden een bedreiging. (FD) 
………………………………………………..
 
EU-voorzitterschap Hongarije, kort na start geboycot door Von der Leyen.
Kort na de start van zijn EU-voorzitterschap, heeft Orbán het al te bont gemaakt. Na zijn bezoeken aan Poetin, Xi Jinping en Trump, heeft de Europese Commissie voorzitter besloten het voorzitterschap te boycotten. De Europese Commissie schrapt het traditionele bezoek aan de EU-voorzitter en er zullen geen commissarissen aanwezig zijn bij informele bijeenkomsten in Boedapest de komende 6 maanden.
Het is nog niet eerder voorgekomen dat een EU-voorzitter zo geboycot wordt. De kans is groot dat lidstaten nu soortgelijke maatregelen nemen.
Vooral het bezoek aan Poetin, daags na de start van het EU-voorzitterschap, zette veel kwaad bloed omdat hij de suggestie wekte namens de Unie in Moskou te zijn. Hij gebruikte het Hongaarse EU-voorzitterschapslogo in zijn persmededeling over het bezoek. De Hongaarse minister van Europese Zaken Bóka reageerde verontwaardigd op het besluit van Von der Leyen. (VK)
…………………………………………………..
 
Veel Nederlanders weten niets van het pensioenstelsel.
Zelfs degenen die in de Nibud-peiling zeiden kennis te hebben over het nieuwe stelsel, kunnen nauwelijks veranderingen benoemen. Meer dan de helft van de Nederlanders
weet weinig tot niets over het nieuwe pensioenstelsel, kunnen vaak niet of nauwelijks benoemen wat de aanstaande veranderingen inhouden zegt het Nibud.
Het Nibud roept de overheid en pensioensector daarom op ‘vol in te zetten’ op voorlichting, met name onder de groepen die het minst weten over hun seizoen. Mensen moeten weten wat er te kiezen is. Zo kan onvrede en teleurstelling worden voorkomen. Naast het intensiveren van de voorlichting raadt het Nibud werkgevers en pensioenfondsen ook aan om aan ‘verwachtingsmanagement’ te doen. 
Sinds vorig jaar is de Wet toekomst pensioenen van kracht, die de overgang naar nieuwe pensioenstelsel regelt. Daarin wordt pensioengeld verdeeld over persoonlijke pensioenpotjes. De hoogte van de maandelijkse uitkering kan in het nieuwe stelsel meer fluctueren, afhankelijk van ontwikkelingen op de beurs. (NRC)
………………………………………………………………..
 
Huurwoning 10% duurder, aanbod neemt verder af.
De vierkantemeterprijs van huurwoningen in de vrije sector is in het tweede kwartaal van 2024 met bijna 10% gestegen ten opzichte van hetzelfde kwartaal vorig jaar. Waar de gemiddelde vierkantemeterprijs toen €17,10 bedroeg, is die nu opgeklommen tot €18,79, aldus platform Pararius.
Daar komt bij dat het woningaanbod in de vrijehuursector flink is geslonken. Er kwamen in het 2e kwartaal van dit jaar 14.673 woningen beschikbaar voor nieuwe huurders: bijna een derde minder dan een jaar eerder. Daardoor neemt de druk op de huurmarkt verder toe. Pararius analyseert overigens enkel de woningen van het eigen platform.
Als reden voor de afname van het aanbod wijst men naar het recente overheidsbeleid waarin het afgelopen jaar een verdere regulering van de woningmarkt is doorgevoerd. Zo moeten verhuurders meer belasting betalen over huurinkomsten en zijn ook de huurprijzen per vierkante meter verder aan banden gelegd met de Wet betaalbare huur. Pararius-directeur Jasper de Groot ziet daarom dat ‘particuliere verhuurders, die vaak in vastgoed investeren als pensioenvoorziening zich terugtrekken uit de markt. (FD)
……………………………………………………….
 
Donald Trumps nummer 2 is rechtser dan rechts.
J.D. Vance is antidemocraat, anti-abortus, anti-elite, anti-klimaatbeleid, pro-Israël, tegen steun aan Oekraïne. Trump kiest voor een hardcore conservatief aan zijn zijde. ‘Als we al iets subsidiëren moeten het de arbeiders van Ohio zijn.
J.D. Vance:
+ ‘Wat Trump zou moeten doen, is elke gewone bureaucraat, elke ambtenaar in de uitvoerende macht, ontslaan en vervangen door mensen van ons.’
Vance spreek met veel dedain over een ‘elite’ die aan de touwtjes zou trekken in Washington. Hij fulmineert tegen het ongebreidelde kapitalisme en tegen Woke-Amerika dat een ideologie zou opleggen van diversiteit, lhbti-rechten en feminisme,
+ ‘Waar ik misschien het meest trots op ben is dat we aan de vooravond staan van een radicaal andere Amerikaanse politiek tegenover Oekraïne.’
Amerika moet zich niet bemoeien met de rest van de wereld tenzij er een direct eigen belang mee gemoeid is. De enig mogelijke uitkomst van de oorlog is dat Oekraïne een deel van zijn territorium opgeeft.
+ ‘Two wrong things don’t make a right.’ 
In antwoord op een vraag of abortus wel toegestaan moet worden na verkrachting, zei Vance: ‘Two wrong things don’t make a right.
+ ‘Windmolens zijn afschuwelijk lelijk. Ze doden alle vogels en de meeste worden gemaakt in China.’
Sinds een jaar of twee gelooft Vance niet meer in klimaatbeleid. Hij is tegen windmolens en vóór olie en gas. In zijn klimaatstandpunt komt alles samen wat hem heeft gemaakt tot wie hij is. Hij komt uit Ohio, het centrum van de zware industrie. In zijn boek schrijft hij over zijn moeilijke jeugd in een staat die drijft op ouderwetse industrie, olie en gas en waar de witte ‘blue-collar worker’ aan zijn lot is overgelaten. Dat gebied moet de VS steunen: America First. Groene energiefantasie moet worden tegengegaan, goedkope arbeid en goedkope productie in het buitenland moet een halt worden toegeroepen. 
Ofwel: grenzen dicht, migratie stoppen en de rivaliteit met China opstoken: ‘Als we iets moeten subsidiëren moeten het de arbeiders van Ohio zijn. Niet de groene dagdromers in de energie-industrie die hun banen verplaatsen naar China.’ (VK)
…………………………………………………..
 
De aarde draait langzamer door smelten van de ijskap.
Rondom de evenaar verzamelt zich water dat eerst als ijs bij de polen lag. Zo wordt de aarde platter. Door klimaatverandering duren de dagen op aarde sinds het jaar 2000 ietsje langer. Per jaar gaat het om fracties van milliseconden, zo hebben wetenschappers berekend in een studie gepubliceerd in PNAS.
Oorzaak van de langer durende dagen is het versneld smelten van de ijskappen op Groenland en Antarctica sinds de eeuwwisseling. De gesmolten massa water herverdeelt zich over de oceanen, vanaf de polen richting evenaar. Daardoor raakt de aarde ietsje meer afgeplat en draait hij langzamer – en dus duren de dagen iets langer.
Dat kan problemen opleveren met computers zoals in 2012 gebeurde, toen niet alle software overweg bleek te kunnen met de aangepaste tijd. Om het verschil te overbruggen kan er een schrikkelseconde worden ingevoerd. Een dag duurt tegenwoordig 86.400 seconden. Daar is de universele tijd op gebaseerd. (NRC)
……………………………………………………………..
 
Hoeveelheid opgehoogde schooladviezen stijgt fors.
In het afgelopen schooljaar zijn veel meer schooladviezen aan achtste groepers naar boven bijgesteld dan in voorgaande jaren zo blijkt uit voorlopige cijfers van de dienst uitvoering onderwijs. Dit heeft alles te maken met de zogeheten doorstroomtoets, die dit jaar voor het eerst werd afgenomen en de eindtoets heeft vervangen.
Als uit de doorstroomtoets blijkt dat leerlingen meer in hun mars hebben dan het schooladvies van de leerkracht aangeeft zijn scholen verplicht het advies bij te stellen. Afgelopen schooljaar werd het bij 28% leerlingen bijgesteld, een jaar eerder was dit slechts 10%.
De groei van het aantal bijstellingen ten opzichte van het jaar ervoor gold volgens DUO voor alle soorten schooladviezen; Zo kreeg de helft van alle leerlingen die aanvankelijk een advies voor praktijkonderwijs kregen, uiteindelijk een vmbo-advies. In vergelijking met vorig jaar werden veel meer ‘dubbele ’adviezen gegeven: van 335 van het totaal naar 44%. Zo steeg het aandeel groep 8 kinderen dat een havo/vwo advies kreeg van 12% naar bijna 16%. Tien jaar geleden lag dit nog op 6%. (FD)
…………………………………………………..
 
Celstraf voor tracken Tubbergse burgemeester tegen komst AZC.
John de V., het boegbeeld van het verzet tegen het veelbesproken AZC in Albergen, plaatste een gps-zender op de auto van de burgemeester. Bedreiging, vindt de rechtbank, die hem veroordeelde tot 5 maanden gevangenisstraf.
Zijn dochter kwam er per toeval achter, toen haar smartphone vroeg of ze verbinding wilde maken met een onbekende airtag. Die melding leidde naar het linker achterwiel van de privéauto van burgemeester Postma. Op de naaf bleek een gps-zender te zijn geplaatst.
De verdenking ging meteen uit naar de 49-jarige John de V., een uitgesproken tegenstander van het voornemen van COA om in voormalig hotel ’t Elshuys - tegenover zijn huis – asielzoekers op te vangen. Dat plan om een bijdrage te leveren aan de opvang van asielzoekers was tegen de wil van de gemeente en een groot deel van de plaatselijke bevolking. De V. ontpopte zich tot het boegbeeld van het lokale verzet. Het pand werd beschoten en er werd brand gesticht. Verzet via juridische weg leidde tot uitstel maar niet tot afstel. In september betrekken de 150 asielzoekers ’t Elshuys in Albergen. Het is de helft van wat het COA in 2022 voor ogen stond.
Enkele dagen voor de ontdekking van de tag was er een grimmige inspraakavond aldus een wijkagent. De burgemeester en andere vertegenwoordigers zaten ‘als ratten in de val’, verklaarde burgemeester Postma later. Die avond plaatste De V. de airtag op de auto. De V. was zelf raadslid, werkte daarvoor als marechaussee en als ‘accountmanager in de wapenhandel’. Het OM eist tegen hem een gevangenisstraf van 5 maanden. De rechtbank volgt het OM. Het verweer is ‘ontdaan van elke zelfreflectie, aldus de rechter. We leven in een land waar mensen verschillen van mening. Dat mag, in felle bewoording, maar niet op deze manier. (VK)
………………………………………………….
 
Fracties dienen te veel moties in.
In Den Haag wordt al zoveel jaren zonder resultaat gediscussieerd over het terugdringen van het aantal moties dat het CDA vindt dat het Tweede Kamer nu echt moet ingrijpen. ‘De tijd van praten is voorbij’, zegt Bontenbal. Hij heeft zijn voorstel voor een motiequotum verder uitgewerkt. Als het aan hem ligt mogen fracties, straks, afhankelijk van hun grootte nog maar een beperkt aantal moties per jaar indienen. ‘Er wordt al zo lang gezegd: we gaan er vrijwillig wat aan doen, maar dat lukt maar niet.’
De statistieken geven Bontenbal grotendeels gelijk. In ruim 10 jaar tijd is het aantal moties (voorstellen waarmee de Kamer het regeringsbeleid kan bijsturen of meer in het algemeen een uitspraak te doen) fors toegenomen. Waren het er in 2009 nog ruim 2.600, in recordjaar 2022 passeerde de Kamer voor het eerst de grens van de 5.000. In de eerste helft van dit jaar dienden partijen al ruim 2.000 moties in. ‘In dit tempo zitten we over 5 jaar op 8.000 moties, ik geloof niet dat de Kamer daar beter van wordt’, zegt Bontenbal. ‘Het instrument ‘motie’ is bot gemaakt door overbodige of ongedekte moties in te dienen.’ Hij ergert zich aan de moties die alleen worden ingediend om andere partijen kleur te laten bekennen en de groene en rode bolletjes van de stemming op X te kunnen zetten. Veel ander moties hebben ook geen financiële dekking. ‘Dan doe je met zo’n motie vooral de groeten aan je achterban.’ (NRC)
……………………………………………………….
 
Klimaathoop!
China doet het. Volgens onderzoekers van het Finse Centre of Research on Energy and clean Air zal de CO2-uitstoot van het land dit jaar dalen. China investeert zo veel in zon, wind en waterkracht dat de toename van duurzame stroom groter is dan de groei van de elektriciteitsvraag. Dat is voor het eerst.
Daarmee schaart China zich bij de groeiende groep landen met dalende CO2-uitstoot. Nederland staat op die lijst. Net als de EU als geheel. In de VS daalt de uitstoot. En in Zuid-Korea, Japan, Australië en vele andere historisch grote uitstoters. Niet overal helaas. De meeste opkomende economieën blijven steeds meer CO2 produceren.
Natuurlijk is minder uitstoten lang niet genoeg om klimaatverandering te vertragen, laat staan te stoppen. Daarvoor moet de uitstoot naar nul. Of liever nog: naar negatief.  Maar dat nu China, veel eerder dan gedacht, het omslagpunt bereikt, geeft toch hoop. Vooral omdat van serieus wereldwijd klimaatbeleid nog nauwelijks sprake is. Als dit al kan zonder een hoge mondiale CO2-prijs, hoe snel kan het dan wel niet gaan als we eindelijk eens voor die efficiënte oplossing kiezen? (Mathijs Bouman in het FD)
……………………………………………………
 
Hogere marges, weinig concurrentie: bioboeren verdienen beter dan ‘gewone’.
Het inkomen van biologische boeren ligt bijna 10% hoger dan dat van hun collega’s in de gangbare landbouw. Een gemiddeld boerenhuishouden heeft een besteedbaar inkomen van bijna 82.000 euro tegenover 90 duizend euro voor bioboeren aldus het CBS.
Bioboeren krijgen een hogere prijs voor producten en zijn minder geld kwijt aan zaken als veevoer en kunstmest. ‘Het is een nichemarkt waarin de marges hoger zijn’, zegt Van Mulligen, hoofdeconoom CBS. Daarnaast zijn er niet zoveel bioboeren, dus minder concurrentie.
Opvallend is dat het gemiddeld besteedbaar inkomen van agrarische huishoudens -biologisch of niet – aanzienlijk hoger is dan het gemiddelde van alle Nederlandse huishoudens: 82 duizend euro tegenover 49 duizend euro. Bij dat laatste bedrag zitten ook huishoudens die rondkomen van alleen een pensioen of uitkering’, verduidelijkt Van Mulligen. ‘Maar ook in vergelijking met zelfstandigen ligt het inkomen van agrarische huishoudens iets hoger.’ (VK)
………………………………………………………..
 
Israëlisch parlement stemt tegen eigen Palestijnse staat.
De Knesset laat met deze uitkomst zien dat de twee-statenoplossing in het buitenland populairder is dan in Israël.
‘De vestiging van een Palestijnse staat in het hart van het Land van Israël zou een existentiële dreiging vormen voor de staat Israël en zijn burgers, het Palestijns-Israëlische conflict bestendigen en de regio destabiliseren’, aldus de resolutie.
De resolutie laat zien dat de tweestatenoplossing, waarover internationale consensus bestaat, weinig politiek draagvlak heeft in Israël. De resolutie werd aangenomen met 68 van de 120 stemmen voor. Er waren 9 tegenstemmen, van leden van Arabische partijen. Het initiatief kwam van de rechtse oppositiepartij Nieuwe Hoop – Verenigd Rechts. Men noemt de erkenning van Palestina een beloning van terrorisme en Hamas. De resolutie werd ook gesteund door de vaak als gematigd omschreven centrumpartij Nationale Eenheid van Benny Ganz. ‘Bijna niemand heeft het hier over een Palestijnse Staat. Na 7 oktober is dit al helemaal taboe.’ (NRC)