Gelezen!
Nieuwsoverzicht van ma 24 juni t/m zo 30 juni 2024
Britse gevangenis!
In het land van de Brexit praat niemand over de Brexit…
Op 4 juli gaan de Britten stemmen, maar het onderwerp dat het land jarenlang beheerste en de toekomst van de Britse economie nog altijd bepaalt, is tijdens de campagne volstrekt taboe. De bevolking confronteren met de eigen domme keuze levert geen stemmen op.
Na de verkiezingen, als de Tory’s pruilend thuiszitten omdat Labour de dienst uitmaakt, moet het natuurlijk wel een thema worden. Hoe halen Londen en Brussel de scherpe kantjes van hun relatie af? En hoe gaat men bouwen aan een nieuwe samenwerking? Ik weet een goed begin: laat de Britse en Europese jeugd weer ongestoord de grens passeren. Voor studie, werk of een tussenjaar. Gooi de Britse jeugdgevangenis, die het land sinds de Brexit is, open. Zo ontmoeten jongeren elkaar weer en kan de nieuwe generatie zonder aangeprate eurofobie opgroeien.
De Europese Commissie stelde vrij reizen voor jongeren dit jaar al voor. Niet onbeperkt, maar met een tijdslimiet. De Britse regering veegde het idee meteen van tafel. Ook Labour wilde het niet, want de Brexit is taboe. Na de verkiezingen is die partij hopelijk minder kleinzielig! (Mathijs Bouman in het FD)
…………………………………………………..
Dagestan volgt na bloedige aanslagen het spoor richting terreurcellen IS.
Het geweld zou volgens de autoriteiten vanuit het buitenland geïnitieerd zijn.
Bij aanvallen op Russisch-orthodoxe kerken en synagogen in Dagestan zijn zeker 20 doden en tientallen gewonden gevallen. Onder de doden zijn een 66-jarige priester en enkele bewakers, de overige slachtoffers zijn politiemensen.
Het zijn de bloedigste aanslagen in Dagestan in jaren. Volgens de autoriteiten zijn ook alle 5 aanvallers gedood. De aanvallen begonnen eerst in de zuidelijke stad Derbent en in de hoofdstad Machatsjkala. De schutters stichtten brand in de gebouwen en vuurden blijkens videobeelden in het wilde weg.
De orthodoxe kerk vierde zondag Pinksteren, wat mogelijk een motief is geweest voor de aanval. De vermoorde priester was al 40 jaar verbonden aan de kerk van de Voorbede van de Moeder Gods en een plaatselijke beroemdheid in Derbent. De synagoge in Derbent werd extra bewaakt sinds in oktober vorig jaar een woedende menigte het vliegveld van Machatsjkala had bestormd, toen daar een toestel uit Israël was geland. Maar de bewakers hadden geen verweer tegen de aanvallers en vonden de dood.
De aanslagen zijn nog door niemand opgeëist. Wel hebben aan IS gelieerde accounts hun lof uitgesproken over de ‘broeders’ in de Kaukasus, die hebben aangetoond dat ze nog sterk zijn en waartoe ze in staat zijn. Dat kan erop duiden dat de aanslagen het werk zijn van een enkele jaren geleden geproclameerde regionale vertakking van IS, maar zeker is dat niet. (VK)
……………………………………………………
Bedevaart naar Mekka kostte dit jaar zeker 1.100 levens.
Bij de hadj, de jaarlijkse islamitische bedevaartstocht naar Mekka, zijn dit jaar zeker 1.114 doden gevallen. In totaal deden zo’n 2 miljoen mensen mee aan de bedevaartstocht naar de Saoedi-Arabische plaats. Dit jaar kampten pelgrims met extreme hitte en temperaturen tot wel 49 graden Celsius. Vorig jaar kwamen 240 moslims om het leven.
Onder de doden zijn voornamelijk Egyptenaren, Volgens de Egyptische autoriteiten kwamen zeker 672 staatsburgers om het leven en zijn nog 25 Egyptenaren vermist. Daarnaast zijn zeker 236 Indonesiërs overleden en 98 Indiërs. Ook zijn er staatsburgers uit Tunesië, Jordanië, Iran en Senegal onder de doden.
Volgens de Islamitische traditie moet elke moslim in zijn leven zeker één keer op bedevaart naar de heilige stad. Vergunning voor deelname worden niet aan individuen, maar aan landen verstrekt, via een quotumsysteem. Meer dan de helft van de doden had geen officiële bedevaartvergunning waardoor zij geen toegang kregen tot verkoelende ruimtes. Zelfs voor pelgrims die wel een vergunning kunnen krijgen is de onofficiële route soms aantrekkelijker: deze kost duizenden euro’s minder. De Egyptische autoriteiten maakte bekend dat 16 reisbureaus hun vergunningen moeten inleveren. Mogelijk worden zij ook strafrechtelijk vervolgd. De Egyptische regering houdt de reisbureaus verantwoordelijk voor het in gevaar brengen van hun klanten. (NRC)
…………………………………………………….
Inkomen werknemers relatief gedaald, maar herstel lonkt.
Een steeds kleiner aandeel van het verdiende inkomen in Nederlandse bedrijven komt terecht bij werknemers. Het kwam in 2023 uit op 69% tegenover 81% in 1995. De operationele winst van bedrijven steeg in dezelfde periode van €0,37 naar €0,44 per euro omzet. Maar het CBS meldt een tegenovergestelde trend in het eerste kwartaal van dit jaar.
Het aandeel van werknemers in de economie, de arbeidsinkomensquote, daalde vooral kort na de uitbraak van coronapandemie. De Nederlandsche bank zegt in zijn voorjaarsraming dat die gaat herstellen en toenemen, naar 73,3% in 2026.
De arbeidsinkomensquote is het hoogst in de automatisering en de bouwnijverheid. De relatief lage arbeidsinkomensquote in de energiesector wordt toegeschreven aan de hoge winsten, vooral gedreven door hoge prijsniveaus. In het eerste kwartaal van dit jaar kwam de winstquote uit op 44%, lager dan de 45,8% in hetzelfde kwartaal van 2023. Het CBS schrijft dat mede toe aan de hogere arbeidskosten. Een arbeidsinkomensquote voor het eerste kwartaal wordt niet genoemd. (FD)
………………………………………………..
Extreme natuurbranden in 20 jaar verdubbeld.
Het vuur greep in Portugal 7 jaar geleden zo snel om zich heen dat een weg vol vluchtende automobilisten erdoor werd overweldigd: 66 doden en 204 gewonden. Het zijn rampen die steeds vaker kunnen voorkomen, constateert het vakblad Nature Ecology & Evolution.
Natuurbranden uit de heftigste categorie zijn de afgelopen 20 jaar in aantal verdubbeld. Ook werden de heetste branden intenser. Dat werd al vermoed maar is nu voor het eerst in kaart gebracht. Het onderzoek laat zien wat al een tijd vermoed wordt: dat de hoeveelheid verbrand oppervlakte weliswaar afneemt maar dat natuurbranden wel steeds extremer worden! Vooral in de uitgestrekte naaldbossen van Canada en Siberië is het aantal hete branden toegenomen: 7,3 keer zo vaak als 20 jaar geleden. In Europa gaat het vooral om heftige branden in Griekenland, Spanje, Portugal en Frankrijk.
Voornaamste oorzaak is de opwarming van de aarde, aldus het onderzoek. Die geeft immers meer verdroging en langere brandseizoenen. Van de 7 jaren met de meest extreme branden vallen er zes na 2016. ‘De toenemende frequentie en omvang van extreme natuurbranden houden gelijke tred met de opwarming van de aarde aldus de auteurs. (VK)
…………………………………………………..
Aanvallen moeten Krim voor Russen onhoudbaar maken.
Al twee jaar voert Oekraïne systematische operaties uit tegen militaire doelen op de Krim. Zo lijkt Oekraïne de Russische defensiecapaciteit te willen verzwakken.
Deze week ging voor de zoveelste keer de afgelopen dagen op grote schaal het luchtalarm af op de Krim. Opnieuw lag het schiereiland zwaar onder vuur. Vanaf het vasteland waren even daarvoor zeker 8 Amerikaanse ATACMS-raketten afgevuurd. Eén van de doelwitten zou het Russisch NIP-16complex voor ruimtecommunicatie zijn geweest, een belangrijk defensie-object bij het plaatsje Vitino in het westen van de Krim. Een enorme brand was zichtbaar.
Een ‘onzichtbaar vliegdekschip’, zo roemde Poetin het schiereiland begin dit jaar nog. De Krim wordt in Rusland al sinds tsarina Catharina de Grote bezongen als parel van de Zwarte Zee. De strategische ligging van het schiereiland is zichtbaar met één blik op de kaart: wie op de Krim de baas is, heeft niet alleen controle over het zuiden van Oekraïne, maar ook over een aanzienlijk deel van de Zwarte Zee.
De Krim is een probleem geworden voor Moskou nu de militaire bases onder vuur liggen en de Zwarte Zeevloot er niet meer kan opereren. Oud-commandant van de Amerikaanse strijdkrachten in Europa, Hodges: een eind maken aan de Krim als veilige haven voor de Russen kan met ATACMS. Hij betoogt al langer dat hier in potentie het keerpunt van de oorlog ligt. Als de Krim onhoudbaar blijkt, Poetins grote prestigeproject, komt hij pas echt in de verdrukking. Niet alleen in Oekraïne maar ook in eigen land. (NRC)
……………………………………………………
Eerste Kamer keurt strengere regels voor huurwoningen goed.
De wet die huren van woningen strenger reguleert gaat al per 1 juli in, aanstaande maandag.
‘Dit is een enorme mijlpaal’, zei minister De Jonge. Door deze wet moet de komende jaren de huur van zo’n 300.000 woningen omlaag stelt de minister. Soms met wel honderden euro’s per maand. ‘Het was onze opdracht in dit kabinet om te zorgen dat we weer daadwerkelijk aan volkshuisvesting gingen doen. De volkshuisvesting is terug van weggeweest en deze wet is daar een exponent van’, zegt De Jonge. De Senaat heeft nog wel bedongen dat de handhaving door gemeenten de eerste 6 maanden op een laag pitje staat.
Zijn opvolger Mona Keijzer was als Tweede Kamerlid een uitgesproken tegenstander van de wet betaalbare huur. Maar de vertrekkend minister verwacht dat zijn wet overeind blijft, ook na 1 juli. (FD)
……………………………………………………….
EU-leiders eens over topbanen, tweede termijn Von der Leyen.
Het Europees Parlement moet de benoeming goedkeuren. De onderhandelaars bereikten volgens EU-diplomaten ook een akkoord over de verdeling van de andere twee Europese topbanen. De Portugese oud-premier António Costa wordt de nieuwe EU-president als opvolger van Charles Michel. De Estse premier Kaja Kallas is aangewezen als de nieuwe EU-buitenlandchef.
Met dit drietal is de politieke spreiding van de belangrijkste posities over de pro-Europese fracties in het parlement gegarandeerd. Von de Leyen is een christendemocraat, haar partij won de verkiezingen met afstand. Costa is de kandidaat van de sociaaldemocraten, de tweede fractie in het parlement. Kallas behoort tot de liberalen die net niet meer de derde partij zijn. Die positie wordt ingenomen door de rechts-radicale Europese Conservatieven en Hervormers (ECH), maar daar doen de pro-Europese fracties liever geen zaken mee. De 3 kandidaten vormen ook geografisch een goed evenwicht met iemand uit een West-, een Zuid- en Noord-Europees land. (VK)
…………………………………………………..
Geweldloos protest van jongeren in Kenia hard neergeslagen.
Het geweldloze verzet van hoogopgeleide maar veelal werkloze Gen-Z’ers kostte dinsdag zeker 5 levens. Het roept herinneringen op aan de Arabische Lente en aan de volksopstand tegen generaal Bashir in Soedan in 2019.
Opnieuw bezetten deze week tienduizenden jongeren in heel Kenia de straten. Ze protesteren tegen een begrotingswet die forse belastingverhogingen met zich meebrengt. In Nairobi zwaaien ze met de Keniaanse vlag, ze omsingelen een pick-up vol agenten en roepen: wij zijn vreedzaam’. Betogers bevochtigen de ogen van een agent die is overmand door zijn zelf afgeschoten traangas, ze klimmen op politieauto’s en scanderen ‘Ruto must go’, verwijzend naar de in 2022 aangetreden president.
Zelden zag Kenia zulke massale demonstraties. Na een door de politie neergeslagen bestorming van het parlement blijken er 5 mensen te zijn gedood en tientallen gewond.
De jongeren organiseren zich via sociale media, gaan goed gekleed, gebruiken geen geweld en gaan discussies aan met omstanders. Dat is een breuk met vroeger, toen achter protesten politici zaten die betogers optrommelden in de sloppenwijken. Bij deze jeugdrevolte zijn de kids van de middenstand zelf aan zet. ‘Er voltrekt zich een soort revolutie, geleid door de generatie van mijn kinderen. En ik had het niet door’, zegt socioloog Parsitau geschokt. ‘Ik dacht altijd dat ze verveelt naar sociale media keken en zich daar zonder sociaal bewustzijn alleen maar vermaakten’, zegt ze. ‘Maar ze gebruikten die digitale ruimte om onderling te discussiëren. Ze nemen geen blad voor de mond, gebruiken woorden die mijn generatie niet uit de keel kreeg. Ze deinzen er niet voor terug om autoriteiten in twijfel te trekken. ‘Zijn dit dezelfde kinderen die wij hebben opgevoed’, zegt ze. Opmerkelijk is ook het grote aantal vrouwen dat deelneemt aan de protesten tegen de begrotingswet. (NRC)
……………………………………………….
Extra geld voor vergoeding gedupeerde ouders.
De afwikkeling van het toeslagenschandaal gaat opnieuw meer geld kosten. Het demissionaire kabinet stelt voor om nog eens €2,3 miljard uit te trekken om gedupeerde ouders te vergoeden.
Met het geld kan het kabinet de alternatieve methode Laurentien financieren. Er wordt dan gewerkt met standaardbedragen en er wordt bovendien meer uitgegaan van het verhaal van de ouders. Zij hoeven dan geen bewijsstukken van jaren terug te overleggen.
De Tweede Kamer had gevraagd om voortzetting van deze methode, die tot nu toe alleen in een proeffase heeft bestaan. Een ruime meerderheid vond de werkwijze sympathiek. Dat gold ook voor de ouders die aan de proef meededen.
Het ministerie van Financiën was aanvankelijk minder enthousiast. De vergoedingen vallen veel hoger uit dan bij de traditionele methode. Gemiddeld ging het in de proef om een vergoeding van €128.000 boven op de €30.000 die alle getroffenen krijgen en boven op de kwijtschelding van alle publieke schulden. Zonder aanpassing zou de methode €5 mrd extra vergen. ‘Onuitlegbaar’, aldus staatssecretaris De Vries.
De voortzetting zal iets soberder zijn. In de proef werd ook betaald voor de problemen die ontstaan waren voor de toeslagenaffaire. Dat wil het kabinet niet meer. In totaal kost de afhandeling nu meer dan €10 miljard. (FD)
…………………………………………………………..
Radio blijft onverminderd populair maar dankt reputatie wel aan oudere luisteraar.
Spotify, podcasts, luisterboeken: de concurrentie is groot maar de radio houdt stand.
Nederlanders besteden nog altijd de meeste luistertijd aan live radio-uitzendingen. Al moet die radio het wel van een ouder publiek hebben Streamingdiensten bieden luisteraar vooral een alternatief voor hun eigen muziek. De radio is echter nog niet van zijn troon verstoten: gemiddeld staat bij Nederlanders ongeveer tweederde van de ‘luistertijd’ de radio aan.
Het is wel de vraag hoelang die dominantie voortduurt. De gemiddelde luisteraar is namelijk 52 jaar terwijl de gemiddelde streamingdienstluisteraar 35 jaar is. De populairste zenders zijn nu NPO Radio 2, Q-music en radio 538. Podcasts zijn geen grote concurrent voor radio en streamingdiensten. Er wordt slechts 3% van de luistertijd aan besteed. Eén op de 100 luisterminuten wordt besteed aan luisterboeken.
Spotify trekt de meest luisteraars van de streamingdiensten. Meer dan de helft maakt er gebruik van en Spotify heeft ook het hoogste aandeel betalende abonnees. (68%) (VK)
………………………………………………..
Verlies bij rechter heeft overheid vooral aan zichzelf te wijten.
Wetten en regels worden te vaak te slecht getoetst aan de Grondwet en internationale verdragen voordat ze in werking treden. Volksvertegenwoordigers laten die toetsing te makkelijk over aan de rechter, die vervolgens gedwongen wordt uitspraken met grote maatschappelijke gevolgen te doen concludeert de Raad voor de Leefomgeving (Rli). Diverse zaken over milieukwesties laten zien dat het bewaken van de rechtsstaat te eenzijdig bij de rechter is komen te liggen. Verschillende volksvertegenwoordigers hebben de afgelopen jaren vol frustratie gereageerd op uitspraken over klimaat- en stikstofbeleid. Vorig jaar nam de Tweede Kamer een motie aan om extra eisen te stellen aan belangenorganisaties die rechtszaken beginnen tegen de staat. Rechtse partijen vinden het ‘ondemocratisch’ dat de rechter een grote invloed heeft op het overheidsbeleid. De Urgenda-zaak is het toppunt hiervan, vinden zij. In 2013 klaagde de organisatie de staat aan omdat die niet genoeg deed om de afgesproken klimaatdoelen te behalen. Urgenda kreeg tot aan de Hoge Raad gelijk.
Volgens de Rli heeft de overheid dit soort rechtszaken aan zichzelf te wijten. Waren besluiten vooraf beter getoetst dan waren ze niet met succes aangevochten in de rechtbank. De nieuw coalitiepartijen zeggen de juridische toetsing ‘aan de voorkant’ te willen verscherpen. (NRC)
…………………………………………………..
Ruim €11 mrd aan spelers voetbalt op het EK.
De groepsfase van het EK-voetbal is voorbij. Bij aanvang hadden de 24 selecties opgeteld een spelerswaarde van €11,4 mrd, blijkt uit cijfers van Transfermarkt.com. Daar is nog €9 mrd van over. Het land met de laagste waarde, Roemenië met €92 mln, speelt in de achtste finale tegen Nederland dat op de zesde plek staat met €815 mln.
Engeland heeft de waardevolste selectie. De 26 spelers zijn €1,5 mrd waard, gemiddeld €58 mln per speler. Nederland staat op zes met gemiddeld €31 mln per speler. Van de 10 landen met de hoogste spelerswaarden is alleen Oekraïne in de groepsfase uitgeschakeld. Het Engelse team heeft ook de waardevolste speler in de gelederen. Jude Bellingham heeft een waarde van €180 mln. Hij deelt de eerste plek met de Fransman Mbappé. Xavi Simons is met €80 mln de waardevolste Nederlandse speler.
Bellingham en Mbappé staan in het waardevolste elftal dat Transfermarkt.com heeft samengesteld. De waarde van de aanvallers is het dubbele van de verdedigers. De doelman heeft met €40 mln de laagste waarde. Er staat geen Nederlandse speler in dit elftal. (FD)
……………………………………………………
Stemming rond Oranje naar dieptepunt maar data geven aanleiding tot optimisme.
Dat het Nederlands elftal zich heeft gekwalificeerd voor de achtste finales van het EK was het op basis van de wereldranglijst van de FIFA aan zijn stand verplicht. Op die lijst, waarop ook niet-Europese landen voorkomen bezet Nederland momenteel de 7e plaats. Slechts 4 deelnemers aan dit EK staan hoger: Frankrijk, België, Engeland en Portugal.
Kroatië is het hoogst genoteerde land (9) dat zich niet heeft gekwalificeerd voor de volgende ronde. Dat valt moeilijk los te zien van de poule waarin Kroatië zat: het land moest Spanje (8) en Italië (10) voor laten gaan. De grote verrassing is Georgië: deze achtste finalist stond van alle EK-deelnemers het laagst op de FIFA-ranglijst (74). Roemenië, de volgende tegenstander van Nederland staat 47ste.
Als Oranje het in de knock-out fase ver wil schoppen moet het hopen op aanvallend succes vanaf de vleugels, blijkt uit een analyse van het Britse sportanalysebedrijf Opta. Over de gehele rechtervleugel noteerde Nederland meer balcontacten dan zijn tegenstanders. Op de linkervleugel, waar Gakpo graag naar binnen snijdt, ligt dit veldoverwicht vooral op de rand van het strafschopgebied. Achterin vormen de vleugels bij het Nederlands elftal juist een zwakke plek. (VK)
……………………………………………………………
Filippijnen weten zich geen raad met Chinese agressie.
De Filippijnen proberen de beste houding te bepalen tegenover de intimidatie door China in de Zuid-Chinese Zee. Maar hoe verweer je je tegen een grootmacht die zich steeds agressiever gedraagt?
Gewapend met messen, machetes en een hakmes bestormde de bemanning van de Chinese kustwacht deze maand de boten van hun Filippijnse collega’s. Ze staken gaten in de rubberboot en zwaaiden zo wild met hun machetes dat een van de Filippijnse bemanningsleden, die zijn hand ter afwering omhooghield, het topje van zijn duim kwijtraakte. ‘De Chinezen zijn aan boord gegaan. Ze hebben wapens en apparatuur ingenomen, zelfs de smartphones van de bemanning’, verklaard de Filippijnse legerwoordvoerder Romeo Brawner. De Filippijnse kustwachtboten waren op weg naar een legerpost op de Second Thomas Shoal, een rif bij de Spratly-eilanden dat volgens internationale afspraken in Filippijnse wateren ligt. Op door de Filippijnse vrijgegeven beelden is de paniek van de bemanning. van de Filippijnse kustwacht afgelopen 17 juni goed hoorbaar in het geschreeuw.
Al maanden belegeren Chinese schepen de legerpost op de second Thomas Shoal. Ze belemmeren er de bevoorrading van de troepen, gestationeerd op de Sierra Madre. China claimt namelijk grote delen van de Zuid-Chinese Zee die volgens internationale verdragen binnen Filippijns, Vietnamees en Maleisisch grondgebied vallen. Sinds het aantreden van de Filippijnse president Ferdinand Marcos Junior in 2022 is het karakter van de Chinese intimidatie op de Zuid-Chinese Zee grimmiger van aard geworden. (NRC)
In het land van de Brexit praat niemand over de Brexit…
Op 4 juli gaan de Britten stemmen, maar het onderwerp dat het land jarenlang beheerste en de toekomst van de Britse economie nog altijd bepaalt, is tijdens de campagne volstrekt taboe. De bevolking confronteren met de eigen domme keuze levert geen stemmen op.
Na de verkiezingen, als de Tory’s pruilend thuiszitten omdat Labour de dienst uitmaakt, moet het natuurlijk wel een thema worden. Hoe halen Londen en Brussel de scherpe kantjes van hun relatie af? En hoe gaat men bouwen aan een nieuwe samenwerking? Ik weet een goed begin: laat de Britse en Europese jeugd weer ongestoord de grens passeren. Voor studie, werk of een tussenjaar. Gooi de Britse jeugdgevangenis, die het land sinds de Brexit is, open. Zo ontmoeten jongeren elkaar weer en kan de nieuwe generatie zonder aangeprate eurofobie opgroeien.
De Europese Commissie stelde vrij reizen voor jongeren dit jaar al voor. Niet onbeperkt, maar met een tijdslimiet. De Britse regering veegde het idee meteen van tafel. Ook Labour wilde het niet, want de Brexit is taboe. Na de verkiezingen is die partij hopelijk minder kleinzielig! (Mathijs Bouman in het FD)
…………………………………………………..
Dagestan volgt na bloedige aanslagen het spoor richting terreurcellen IS.
Het geweld zou volgens de autoriteiten vanuit het buitenland geïnitieerd zijn.
Bij aanvallen op Russisch-orthodoxe kerken en synagogen in Dagestan zijn zeker 20 doden en tientallen gewonden gevallen. Onder de doden zijn een 66-jarige priester en enkele bewakers, de overige slachtoffers zijn politiemensen.
Het zijn de bloedigste aanslagen in Dagestan in jaren. Volgens de autoriteiten zijn ook alle 5 aanvallers gedood. De aanvallen begonnen eerst in de zuidelijke stad Derbent en in de hoofdstad Machatsjkala. De schutters stichtten brand in de gebouwen en vuurden blijkens videobeelden in het wilde weg.
De orthodoxe kerk vierde zondag Pinksteren, wat mogelijk een motief is geweest voor de aanval. De vermoorde priester was al 40 jaar verbonden aan de kerk van de Voorbede van de Moeder Gods en een plaatselijke beroemdheid in Derbent. De synagoge in Derbent werd extra bewaakt sinds in oktober vorig jaar een woedende menigte het vliegveld van Machatsjkala had bestormd, toen daar een toestel uit Israël was geland. Maar de bewakers hadden geen verweer tegen de aanvallers en vonden de dood.
De aanslagen zijn nog door niemand opgeëist. Wel hebben aan IS gelieerde accounts hun lof uitgesproken over de ‘broeders’ in de Kaukasus, die hebben aangetoond dat ze nog sterk zijn en waartoe ze in staat zijn. Dat kan erop duiden dat de aanslagen het werk zijn van een enkele jaren geleden geproclameerde regionale vertakking van IS, maar zeker is dat niet. (VK)
……………………………………………………
Bedevaart naar Mekka kostte dit jaar zeker 1.100 levens.
Bij de hadj, de jaarlijkse islamitische bedevaartstocht naar Mekka, zijn dit jaar zeker 1.114 doden gevallen. In totaal deden zo’n 2 miljoen mensen mee aan de bedevaartstocht naar de Saoedi-Arabische plaats. Dit jaar kampten pelgrims met extreme hitte en temperaturen tot wel 49 graden Celsius. Vorig jaar kwamen 240 moslims om het leven.
Onder de doden zijn voornamelijk Egyptenaren, Volgens de Egyptische autoriteiten kwamen zeker 672 staatsburgers om het leven en zijn nog 25 Egyptenaren vermist. Daarnaast zijn zeker 236 Indonesiërs overleden en 98 Indiërs. Ook zijn er staatsburgers uit Tunesië, Jordanië, Iran en Senegal onder de doden.
Volgens de Islamitische traditie moet elke moslim in zijn leven zeker één keer op bedevaart naar de heilige stad. Vergunning voor deelname worden niet aan individuen, maar aan landen verstrekt, via een quotumsysteem. Meer dan de helft van de doden had geen officiële bedevaartvergunning waardoor zij geen toegang kregen tot verkoelende ruimtes. Zelfs voor pelgrims die wel een vergunning kunnen krijgen is de onofficiële route soms aantrekkelijker: deze kost duizenden euro’s minder. De Egyptische autoriteiten maakte bekend dat 16 reisbureaus hun vergunningen moeten inleveren. Mogelijk worden zij ook strafrechtelijk vervolgd. De Egyptische regering houdt de reisbureaus verantwoordelijk voor het in gevaar brengen van hun klanten. (NRC)
…………………………………………………….
Inkomen werknemers relatief gedaald, maar herstel lonkt.
Een steeds kleiner aandeel van het verdiende inkomen in Nederlandse bedrijven komt terecht bij werknemers. Het kwam in 2023 uit op 69% tegenover 81% in 1995. De operationele winst van bedrijven steeg in dezelfde periode van €0,37 naar €0,44 per euro omzet. Maar het CBS meldt een tegenovergestelde trend in het eerste kwartaal van dit jaar.
Het aandeel van werknemers in de economie, de arbeidsinkomensquote, daalde vooral kort na de uitbraak van coronapandemie. De Nederlandsche bank zegt in zijn voorjaarsraming dat die gaat herstellen en toenemen, naar 73,3% in 2026.
De arbeidsinkomensquote is het hoogst in de automatisering en de bouwnijverheid. De relatief lage arbeidsinkomensquote in de energiesector wordt toegeschreven aan de hoge winsten, vooral gedreven door hoge prijsniveaus. In het eerste kwartaal van dit jaar kwam de winstquote uit op 44%, lager dan de 45,8% in hetzelfde kwartaal van 2023. Het CBS schrijft dat mede toe aan de hogere arbeidskosten. Een arbeidsinkomensquote voor het eerste kwartaal wordt niet genoemd. (FD)
………………………………………………..
Extreme natuurbranden in 20 jaar verdubbeld.
Het vuur greep in Portugal 7 jaar geleden zo snel om zich heen dat een weg vol vluchtende automobilisten erdoor werd overweldigd: 66 doden en 204 gewonden. Het zijn rampen die steeds vaker kunnen voorkomen, constateert het vakblad Nature Ecology & Evolution.
Natuurbranden uit de heftigste categorie zijn de afgelopen 20 jaar in aantal verdubbeld. Ook werden de heetste branden intenser. Dat werd al vermoed maar is nu voor het eerst in kaart gebracht. Het onderzoek laat zien wat al een tijd vermoed wordt: dat de hoeveelheid verbrand oppervlakte weliswaar afneemt maar dat natuurbranden wel steeds extremer worden! Vooral in de uitgestrekte naaldbossen van Canada en Siberië is het aantal hete branden toegenomen: 7,3 keer zo vaak als 20 jaar geleden. In Europa gaat het vooral om heftige branden in Griekenland, Spanje, Portugal en Frankrijk.
Voornaamste oorzaak is de opwarming van de aarde, aldus het onderzoek. Die geeft immers meer verdroging en langere brandseizoenen. Van de 7 jaren met de meest extreme branden vallen er zes na 2016. ‘De toenemende frequentie en omvang van extreme natuurbranden houden gelijke tred met de opwarming van de aarde aldus de auteurs. (VK)
…………………………………………………..
Aanvallen moeten Krim voor Russen onhoudbaar maken.
Al twee jaar voert Oekraïne systematische operaties uit tegen militaire doelen op de Krim. Zo lijkt Oekraïne de Russische defensiecapaciteit te willen verzwakken.
Deze week ging voor de zoveelste keer de afgelopen dagen op grote schaal het luchtalarm af op de Krim. Opnieuw lag het schiereiland zwaar onder vuur. Vanaf het vasteland waren even daarvoor zeker 8 Amerikaanse ATACMS-raketten afgevuurd. Eén van de doelwitten zou het Russisch NIP-16complex voor ruimtecommunicatie zijn geweest, een belangrijk defensie-object bij het plaatsje Vitino in het westen van de Krim. Een enorme brand was zichtbaar.
Een ‘onzichtbaar vliegdekschip’, zo roemde Poetin het schiereiland begin dit jaar nog. De Krim wordt in Rusland al sinds tsarina Catharina de Grote bezongen als parel van de Zwarte Zee. De strategische ligging van het schiereiland is zichtbaar met één blik op de kaart: wie op de Krim de baas is, heeft niet alleen controle over het zuiden van Oekraïne, maar ook over een aanzienlijk deel van de Zwarte Zee.
De Krim is een probleem geworden voor Moskou nu de militaire bases onder vuur liggen en de Zwarte Zeevloot er niet meer kan opereren. Oud-commandant van de Amerikaanse strijdkrachten in Europa, Hodges: een eind maken aan de Krim als veilige haven voor de Russen kan met ATACMS. Hij betoogt al langer dat hier in potentie het keerpunt van de oorlog ligt. Als de Krim onhoudbaar blijkt, Poetins grote prestigeproject, komt hij pas echt in de verdrukking. Niet alleen in Oekraïne maar ook in eigen land. (NRC)
……………………………………………………
Eerste Kamer keurt strengere regels voor huurwoningen goed.
De wet die huren van woningen strenger reguleert gaat al per 1 juli in, aanstaande maandag.
‘Dit is een enorme mijlpaal’, zei minister De Jonge. Door deze wet moet de komende jaren de huur van zo’n 300.000 woningen omlaag stelt de minister. Soms met wel honderden euro’s per maand. ‘Het was onze opdracht in dit kabinet om te zorgen dat we weer daadwerkelijk aan volkshuisvesting gingen doen. De volkshuisvesting is terug van weggeweest en deze wet is daar een exponent van’, zegt De Jonge. De Senaat heeft nog wel bedongen dat de handhaving door gemeenten de eerste 6 maanden op een laag pitje staat.
Zijn opvolger Mona Keijzer was als Tweede Kamerlid een uitgesproken tegenstander van de wet betaalbare huur. Maar de vertrekkend minister verwacht dat zijn wet overeind blijft, ook na 1 juli. (FD)
……………………………………………………….
EU-leiders eens over topbanen, tweede termijn Von der Leyen.
Het Europees Parlement moet de benoeming goedkeuren. De onderhandelaars bereikten volgens EU-diplomaten ook een akkoord over de verdeling van de andere twee Europese topbanen. De Portugese oud-premier António Costa wordt de nieuwe EU-president als opvolger van Charles Michel. De Estse premier Kaja Kallas is aangewezen als de nieuwe EU-buitenlandchef.
Met dit drietal is de politieke spreiding van de belangrijkste posities over de pro-Europese fracties in het parlement gegarandeerd. Von de Leyen is een christendemocraat, haar partij won de verkiezingen met afstand. Costa is de kandidaat van de sociaaldemocraten, de tweede fractie in het parlement. Kallas behoort tot de liberalen die net niet meer de derde partij zijn. Die positie wordt ingenomen door de rechts-radicale Europese Conservatieven en Hervormers (ECH), maar daar doen de pro-Europese fracties liever geen zaken mee. De 3 kandidaten vormen ook geografisch een goed evenwicht met iemand uit een West-, een Zuid- en Noord-Europees land. (VK)
…………………………………………………..
Geweldloos protest van jongeren in Kenia hard neergeslagen.
Het geweldloze verzet van hoogopgeleide maar veelal werkloze Gen-Z’ers kostte dinsdag zeker 5 levens. Het roept herinneringen op aan de Arabische Lente en aan de volksopstand tegen generaal Bashir in Soedan in 2019.
Opnieuw bezetten deze week tienduizenden jongeren in heel Kenia de straten. Ze protesteren tegen een begrotingswet die forse belastingverhogingen met zich meebrengt. In Nairobi zwaaien ze met de Keniaanse vlag, ze omsingelen een pick-up vol agenten en roepen: wij zijn vreedzaam’. Betogers bevochtigen de ogen van een agent die is overmand door zijn zelf afgeschoten traangas, ze klimmen op politieauto’s en scanderen ‘Ruto must go’, verwijzend naar de in 2022 aangetreden president.
Zelden zag Kenia zulke massale demonstraties. Na een door de politie neergeslagen bestorming van het parlement blijken er 5 mensen te zijn gedood en tientallen gewond.
De jongeren organiseren zich via sociale media, gaan goed gekleed, gebruiken geen geweld en gaan discussies aan met omstanders. Dat is een breuk met vroeger, toen achter protesten politici zaten die betogers optrommelden in de sloppenwijken. Bij deze jeugdrevolte zijn de kids van de middenstand zelf aan zet. ‘Er voltrekt zich een soort revolutie, geleid door de generatie van mijn kinderen. En ik had het niet door’, zegt socioloog Parsitau geschokt. ‘Ik dacht altijd dat ze verveelt naar sociale media keken en zich daar zonder sociaal bewustzijn alleen maar vermaakten’, zegt ze. ‘Maar ze gebruikten die digitale ruimte om onderling te discussiëren. Ze nemen geen blad voor de mond, gebruiken woorden die mijn generatie niet uit de keel kreeg. Ze deinzen er niet voor terug om autoriteiten in twijfel te trekken. ‘Zijn dit dezelfde kinderen die wij hebben opgevoed’, zegt ze. Opmerkelijk is ook het grote aantal vrouwen dat deelneemt aan de protesten tegen de begrotingswet. (NRC)
……………………………………………….
Extra geld voor vergoeding gedupeerde ouders.
De afwikkeling van het toeslagenschandaal gaat opnieuw meer geld kosten. Het demissionaire kabinet stelt voor om nog eens €2,3 miljard uit te trekken om gedupeerde ouders te vergoeden.
Met het geld kan het kabinet de alternatieve methode Laurentien financieren. Er wordt dan gewerkt met standaardbedragen en er wordt bovendien meer uitgegaan van het verhaal van de ouders. Zij hoeven dan geen bewijsstukken van jaren terug te overleggen.
De Tweede Kamer had gevraagd om voortzetting van deze methode, die tot nu toe alleen in een proeffase heeft bestaan. Een ruime meerderheid vond de werkwijze sympathiek. Dat gold ook voor de ouders die aan de proef meededen.
Het ministerie van Financiën was aanvankelijk minder enthousiast. De vergoedingen vallen veel hoger uit dan bij de traditionele methode. Gemiddeld ging het in de proef om een vergoeding van €128.000 boven op de €30.000 die alle getroffenen krijgen en boven op de kwijtschelding van alle publieke schulden. Zonder aanpassing zou de methode €5 mrd extra vergen. ‘Onuitlegbaar’, aldus staatssecretaris De Vries.
De voortzetting zal iets soberder zijn. In de proef werd ook betaald voor de problemen die ontstaan waren voor de toeslagenaffaire. Dat wil het kabinet niet meer. In totaal kost de afhandeling nu meer dan €10 miljard. (FD)
…………………………………………………………..
Radio blijft onverminderd populair maar dankt reputatie wel aan oudere luisteraar.
Spotify, podcasts, luisterboeken: de concurrentie is groot maar de radio houdt stand.
Nederlanders besteden nog altijd de meeste luistertijd aan live radio-uitzendingen. Al moet die radio het wel van een ouder publiek hebben Streamingdiensten bieden luisteraar vooral een alternatief voor hun eigen muziek. De radio is echter nog niet van zijn troon verstoten: gemiddeld staat bij Nederlanders ongeveer tweederde van de ‘luistertijd’ de radio aan.
Het is wel de vraag hoelang die dominantie voortduurt. De gemiddelde luisteraar is namelijk 52 jaar terwijl de gemiddelde streamingdienstluisteraar 35 jaar is. De populairste zenders zijn nu NPO Radio 2, Q-music en radio 538. Podcasts zijn geen grote concurrent voor radio en streamingdiensten. Er wordt slechts 3% van de luistertijd aan besteed. Eén op de 100 luisterminuten wordt besteed aan luisterboeken.
Spotify trekt de meest luisteraars van de streamingdiensten. Meer dan de helft maakt er gebruik van en Spotify heeft ook het hoogste aandeel betalende abonnees. (68%) (VK)
………………………………………………..
Verlies bij rechter heeft overheid vooral aan zichzelf te wijten.
Wetten en regels worden te vaak te slecht getoetst aan de Grondwet en internationale verdragen voordat ze in werking treden. Volksvertegenwoordigers laten die toetsing te makkelijk over aan de rechter, die vervolgens gedwongen wordt uitspraken met grote maatschappelijke gevolgen te doen concludeert de Raad voor de Leefomgeving (Rli). Diverse zaken over milieukwesties laten zien dat het bewaken van de rechtsstaat te eenzijdig bij de rechter is komen te liggen. Verschillende volksvertegenwoordigers hebben de afgelopen jaren vol frustratie gereageerd op uitspraken over klimaat- en stikstofbeleid. Vorig jaar nam de Tweede Kamer een motie aan om extra eisen te stellen aan belangenorganisaties die rechtszaken beginnen tegen de staat. Rechtse partijen vinden het ‘ondemocratisch’ dat de rechter een grote invloed heeft op het overheidsbeleid. De Urgenda-zaak is het toppunt hiervan, vinden zij. In 2013 klaagde de organisatie de staat aan omdat die niet genoeg deed om de afgesproken klimaatdoelen te behalen. Urgenda kreeg tot aan de Hoge Raad gelijk.
Volgens de Rli heeft de overheid dit soort rechtszaken aan zichzelf te wijten. Waren besluiten vooraf beter getoetst dan waren ze niet met succes aangevochten in de rechtbank. De nieuw coalitiepartijen zeggen de juridische toetsing ‘aan de voorkant’ te willen verscherpen. (NRC)
…………………………………………………..
Ruim €11 mrd aan spelers voetbalt op het EK.
De groepsfase van het EK-voetbal is voorbij. Bij aanvang hadden de 24 selecties opgeteld een spelerswaarde van €11,4 mrd, blijkt uit cijfers van Transfermarkt.com. Daar is nog €9 mrd van over. Het land met de laagste waarde, Roemenië met €92 mln, speelt in de achtste finale tegen Nederland dat op de zesde plek staat met €815 mln.
Engeland heeft de waardevolste selectie. De 26 spelers zijn €1,5 mrd waard, gemiddeld €58 mln per speler. Nederland staat op zes met gemiddeld €31 mln per speler. Van de 10 landen met de hoogste spelerswaarden is alleen Oekraïne in de groepsfase uitgeschakeld. Het Engelse team heeft ook de waardevolste speler in de gelederen. Jude Bellingham heeft een waarde van €180 mln. Hij deelt de eerste plek met de Fransman Mbappé. Xavi Simons is met €80 mln de waardevolste Nederlandse speler.
Bellingham en Mbappé staan in het waardevolste elftal dat Transfermarkt.com heeft samengesteld. De waarde van de aanvallers is het dubbele van de verdedigers. De doelman heeft met €40 mln de laagste waarde. Er staat geen Nederlandse speler in dit elftal. (FD)
……………………………………………………
Stemming rond Oranje naar dieptepunt maar data geven aanleiding tot optimisme.
Dat het Nederlands elftal zich heeft gekwalificeerd voor de achtste finales van het EK was het op basis van de wereldranglijst van de FIFA aan zijn stand verplicht. Op die lijst, waarop ook niet-Europese landen voorkomen bezet Nederland momenteel de 7e plaats. Slechts 4 deelnemers aan dit EK staan hoger: Frankrijk, België, Engeland en Portugal.
Kroatië is het hoogst genoteerde land (9) dat zich niet heeft gekwalificeerd voor de volgende ronde. Dat valt moeilijk los te zien van de poule waarin Kroatië zat: het land moest Spanje (8) en Italië (10) voor laten gaan. De grote verrassing is Georgië: deze achtste finalist stond van alle EK-deelnemers het laagst op de FIFA-ranglijst (74). Roemenië, de volgende tegenstander van Nederland staat 47ste.
Als Oranje het in de knock-out fase ver wil schoppen moet het hopen op aanvallend succes vanaf de vleugels, blijkt uit een analyse van het Britse sportanalysebedrijf Opta. Over de gehele rechtervleugel noteerde Nederland meer balcontacten dan zijn tegenstanders. Op de linkervleugel, waar Gakpo graag naar binnen snijdt, ligt dit veldoverwicht vooral op de rand van het strafschopgebied. Achterin vormen de vleugels bij het Nederlands elftal juist een zwakke plek. (VK)
……………………………………………………………
Filippijnen weten zich geen raad met Chinese agressie.
De Filippijnen proberen de beste houding te bepalen tegenover de intimidatie door China in de Zuid-Chinese Zee. Maar hoe verweer je je tegen een grootmacht die zich steeds agressiever gedraagt?
Gewapend met messen, machetes en een hakmes bestormde de bemanning van de Chinese kustwacht deze maand de boten van hun Filippijnse collega’s. Ze staken gaten in de rubberboot en zwaaiden zo wild met hun machetes dat een van de Filippijnse bemanningsleden, die zijn hand ter afwering omhooghield, het topje van zijn duim kwijtraakte. ‘De Chinezen zijn aan boord gegaan. Ze hebben wapens en apparatuur ingenomen, zelfs de smartphones van de bemanning’, verklaard de Filippijnse legerwoordvoerder Romeo Brawner. De Filippijnse kustwachtboten waren op weg naar een legerpost op de Second Thomas Shoal, een rif bij de Spratly-eilanden dat volgens internationale afspraken in Filippijnse wateren ligt. Op door de Filippijnse vrijgegeven beelden is de paniek van de bemanning. van de Filippijnse kustwacht afgelopen 17 juni goed hoorbaar in het geschreeuw.
Al maanden belegeren Chinese schepen de legerpost op de second Thomas Shoal. Ze belemmeren er de bevoorrading van de troepen, gestationeerd op de Sierra Madre. China claimt namelijk grote delen van de Zuid-Chinese Zee die volgens internationale verdragen binnen Filippijns, Vietnamees en Maleisisch grondgebied vallen. Sinds het aantreden van de Filippijnse president Ferdinand Marcos Junior in 2022 is het karakter van de Chinese intimidatie op de Zuid-Chinese Zee grimmiger van aard geworden. (NRC)
