Gelezen!

Nieuwsoverzicht van ma 8 julii t/m zo 14 juli 2024

8 juli 2024, 04:26
Nederlander spaart meer dan de gemiddelde Europeaan.
De gemiddelde Nederlander legt bijna een vijfde van zijn beschikbare inkomen opzij als spaargeld. Daarmee wordt beduidend meer opgepot dan voor de uitbraak van de coronapandemie, aldus het CBS. Ook vergeleken met de gemiddelde Europeaan spaart de Nederlander veel, blijkt uit data van Eurostat.
De spaarquote, het deel van het beschikbare inkomen dat een huishouden aan spaargeld opzijlegt, bedroeg in de eurozone 15,3% in het eerste kwartaal van 2024. Afgezien van de coronaperiode was dat lange tijd niet zo hoog.
In Griekenland is de spaarquote negatief. Dat komt doordat het land nog altijd kampt met de naweeën van de eurocrisis. Het gemiddelde inkomen bleef tot nu toe achter bij andere Europese landen, waardoor Grieken veel kwijt zijn aan consumptieve bestedingen. In de afgelopen 30 jaar lag de gemiddelde spaarquote in Nederland rond de 15%. Ondertussen is het totale spaargeld in Nederland opgelopen tot bijna €500 miljard euro. Dat komt neer op gemiddeld ruim €57.000 per huishouden. (FD)
…………………………………………………………………
 
Verrassende winst van links in Frankrijk, radicaal -rechts derde.
De Franse parlementsverkiezingen zijn uitgelopen op een volkomen verrassing. De verwachte verkiezingszege van het radicaal-rechtse Rassemblement National bleef dus uit. Juist de linkse alliantie lijkt de grootste politieke groep in het parlement te worden
De uitslag vormt een groot contrast met wat de peilingen afgelopen weken lieten zien. Niet het Rassemblement National wordt de grootste politieke partij in het Franse parlement, maar de alliantie van linkse partijen Nouveau Front Populaire (NFP)
De partij van Marine Le Pen eindigt zelfs als derde achter de coalitie rondom Macron, voor wie een grote nederlaag was voorspeld. De polls voorzien 171 tot 187 zetels voor het linkse NFP, 152 tot 163 voor Macron en 134 tot 152 voor RN. De assemblée nationale, de Franse Tweede Kamer, telt 577 zetels. Dit betekent dat geen van de politieke formaties voldoende zetels wint voor een absolute meerderheid (289).
De uitslag is bovenal een overwinning van het ‘front républicain’, de samenwerking tussen politieke partijen om een overwinning van radicaal-rechts te voorkomen: linkse partijen en het kamp Macron trokken in de afgelopen dagen in honderden kiesdistricten hun kandidaten terug om daarmee ruimte te bieden aan elkaars kandidaten waar die de beste kans hadden om RN te verslaan. NFP trok 131 kandidaten terug, kamp Macron 82. Met succes! De komende tijd moet duidelijk worden wat de uitslagen betekenen voor de samenstelling van de Franse regering. (VK)
……………………………………….
 
PVV wil met Orbán in oppositie.
Orbáns Europese fractie van radicaal-rechtse ‘patriotten groeit. De PVV doet ook mee. Doel: hard tegengeluid in Brussel.
Ook in het Europarlement zijn Orbán en Wilders voortaan bondgenoten. Wilders maakte bekend dat zijn partij (met straks 6 Europarlementariërs) zich aansluit bij de nieuwe Europese fractie die de Hongaarse premier wil oprichten: Patriotten voor Europa.
De timing van de bekendmaking viel op: juist op de vrijdag dat Orbán voor grote commotie zorgde door een onverwacht bezoek aan Poetin in Moskou.
Hij zette daarmee de verhouding met de Europese partners – niet voor het eerst – onder hoogspanning. Vanuit Brussel en tal van EU-landen klonk keiharde kritiek. Maar ondertussen toont zijn groeiende nieuwe Europese fractie aan dat er binnen de EU een aan invloed winnende groep is die zich maar al te graag wél met hem verbindt. Het isolement van Orbáns Fidesz partij – na het vertrek in 2021 uit de christendemocratische EVP – is voorbij.
En ook: Orbán ziet kansen in een nieuwe samenwerking met radicaal-rechtse partijen die op hun beurt geen problemen hebben met zijn Rusland-vriendelijke koers. VOX, FPÖ, Chega en ANO zijn nu lid. Ook de Deense Volkspartij en het Vlaams Belang voegden zich recent bij de nieuwe fractie. Het blijkt deels een hergeboorte van de bestaande Identiteit en Democratie-groep waarbij de FPÖ, PVV en Chega tot voor kort zaten. Verwacht wordt dat de Italiaanse Lega- en de radicaal-rechtse partij uit Estland zich ook bij de Patriotten- groep aansluiten. (NRC)
………………………………………………………….
 
Vredesmissie.
Leuk als je langskomt maar liever niet op maandag, had Poetin tegen Orbán gezegd. ‘Die dag ben ik druk met het bombarderen van het kinderziekenhuis van Kiev. Dus fijn als je al voor het weekend kunt komen.’ Dus was de Hongaarse premier op vrijdag naar Moskou gereisd. Op vredesmissie namens de Europese Raad, waar hij sinds kort de voorzitter van was.
Nou ja, niet echt namens die regeringsleiders, want hij had hun niet verteld over zijn bezoek. Maar door met het logo van het Hongaarse voorzitterschap te zwaaien kreeg zijn bezoek toch Europese allure. Orbán begreep best dat de Russen burgerdoelen moesten platschieten. Zo’n kinderziekenhuis vol jonge patiëntjes staat de vrede in de weg. Maar wat de Hongaarse premier niet begreep is waarom de EU hem dit allemaal toestond. Er was plichtmatig gezucht, maar verder kon hij gewoon zijn gang gaan. Geen sancties, geen subsidiestop, niet eens een boycot van zijn voorzitterschap.
De grootste regeringspartij van Nederland had hem zelfs beloond door zich per direct bij zijn nieuwe Europese fractie aan te sluiten. ‘Nu door naar China’, dacht Orban. ‘Nog meer vrede stichten.’ (Matthijs Bouman in FD)
…………………………………………………….
 
Rassemblent National likt zijn wonden, maakt zich op voor volgende ronde.
Het RN rook aan de macht, maar bleef achter bij de verwachtingen. Marine le Pen hield zich groot. ‘Onze overwinning is slechts uitgesteld’, zei ze. Haar RN haalde het beste resultaat uit zijn geschiedenis. Hoe kon ze daar teleurgesteld over zijn? Toch klonken haar woorden onwaarachtig. Het RN had aan de macht geroken. Een paar weken geleden werd nog gesproken over de mogelijkheid dat de partij de absolute meerderheid zou behalen. Jordan Bardella, de pas 28 jaar oude protegé van Le Pen, zou zijn intrek nemen in het Matignon, het paleis waar de Franse premier zetelt. Uiteindelijk eindigde de partij als derde met 143 zetels, ver verwijderd van de absolute meerderheid van 289 zetels. Bardella gaf de RN-fouten toe. Er doken toch weer kandidaten op met een besmet verleden. De een bleek ooit gefotografeerd met een nazi-pet, een ander had medewerkers van het stadhuis gegijzeld, gewapend met een karabijn. ‘In sommige districten hebben we dus niet de goede kandidaat gekozen’, zei Bardella. Daar komt bij het republikeinse front waarin links en het midden zich hadden verenigd. Marine le Pen toonde zich toch vol vertrouwen: ‘Het tij blijft stijgen. Deze keer is het nog niet hoog genoeg, maar het blijft stijgen.’ (VK)
…………………………………………………
 
Zwaarste raketaanvallen in maanden op Oekraïne.
Verscheidene steden werden tegelijk aangevallen. In Kiev werd een kinderziekenhuis
geraakt(!) Een van de zwaarste raketaanvallen op Oekraiense steden in maanden heeft aan zeker 36 burgers het leven gekost. Bijna 150 burgers raakten gewond. 
De Russen vielen onder meer de steden Kiev, Kryvy Rih, Dnipro, Kramatorsk, Slovjansk en Pokrovsk aan met een veertigtal ballistische raketten en kruisvluchtwapens. Volgens Oekraïne werden 30 raketten onderschept maar ook de brokstukken van de neergehaalde projectielen richtten schade aan. Zelensky riep de wereld op Oekraïne te helpen tegen de ‘Russische terroristen’. Hij spoorde de VN Veiligheidsraad aan bijeen te komen en zei dat Oekraïne de aanvallen zal vergelden. 
In Kiev was de schade enorm aldus burgemeester Klitschko. Bij de aanvallen vielen in de hoofdstad zeker 21 doden en raakten 50 mensen gewond. Er vielen vooral veel slachtoffers toen het Ochmatdyt Kinderziekenhuis werd geraakt door raketten. Een deel van het gebouw stortte in. Het ziekenhuis is het grootste medisch centrum voor kinderen in Oekraïne. In het ziekenhuis worden onder meer jonge kankerpatiënten behandeld. Veel patiëntjes moesten worden geëvacueerd, ouders liepen met hun baby’s over straat, huilend en aangeslagen. ‘We hoorden een explosie, en daarna regende het brokstukken’, zei Svitlana Krevtjenko. Haar baby van 2 maanden bleef ongedeerd. ‘Het was doodeng, ik kon niet ademhalen en beschermde mijn baby met een doek zodat hij kon ademhalen.’ Verscheidene elektriciteitscentrales, defensievoorzieningen en militaire bases werden weer aangevallen. Vorige maand was Oekraïne al gedwongen meer stroom te importeren dan in het hele jaar 2023.
Door het tekort aan luchtverdedigingssystemen richten de drones, raketten en glijbommen enorme schade aan in en rond de Oekraiense steden en aan de verdedigingslinies. Het land smacht naar de toegezegde F-16’s en naar geavanceerde luchtafweersystemen zoals de Patriots. (NRC)
……………………………………………………….
 
Private equity zit vooral in middelgrote bedrijven.
Van de Nederlandse bedrijven met meer dan 20 medewerkers heeft 5% tot 10% een private-equitybedrijf als aandeelhouder, blijkt uit onderzoek van Aeternus Corporate Finance. Participatiemaatschappijen richten zich vooral op bedrijven met een omzet tussen 10 mln en 50 mln. De meeste investeren tot 20 mln per deelneming. Uit de analyse blijkt dat 164 Nederlandse private-equitybedrijven bij elkaar 1442 deelnemingen in Nederland hebben, tegen 166 deelnemingen van 63 buitenlandse partijen die vooral dominant zijn bij investeringen in grote ondernemingen.
Van de Nederlandse deelnemingen in handen van private equity is 28% actief in de IT-sector. In het onderzoek van Aeternus geven de private-equitybedrijven aan meer te willen investeren in de farmaceutische en medische sector en in de industrie. Bijna driekwart van de private-equitybedrijven die in Nederland actief zijn, komt uit eigen land. Buitenlandse partijen zijn afkomstig uit de rest van Europa (9% België) en de VS. De meeste buitenlandse partijen hebben geen vestiging in Nederland. (NRC)
………………………………………………
 
Een vijfde van de Nederlanders niet op vakantie. 
Ruim 19% van de Nederlanders bleef vorig jaar thuis tijdens de vakantie. Nog altijd zijn er minder mensen op vakantie dan in 2019, het laatste jaar voor corona. In 2020 gingen door de pandemie veel Nederlanders noodgedwongen niet op vakantie. 
Nederlanders hadden in 2023 in totaal 37,6 miljoen vakanties. Gemiddeld is dat 2,5 keer per persoon van 15 jaar en ouder. Ruim een derde van de mensen die niet gingen, noemde als reden dat zij liever thuisblijven. 30% blijft thuis uit gezondheidsoverwegingen of in verband met een lichamelijke beperking. Iets meer dan een kwart van de thuisblijvende Nederlanders heeft geen geld voor een vakantie. Dat komt neer op ruim 900 duizend mensen, 5% van de Nederlandse bevolking.
Een kleiner deel van de Nederlanders had in 2023 te weinig tijd om op vakantie te gaan met als reden werk of studie (15,5% van thuisblijvers) of vanwege familieverplichtingen (8,5%). De minst genoemde reden om niet op vakantie te gaan is vanwege veiligheid (3,6%).
Inkomen speelt een belangrijke rol: van de Nederlanders uit de laagste inkomensgroep bleef ruim 38% thuis, tegenover slechts 8% van de hoogste inkomensgroep. Vooral mensen tot 45 jaar en in de laagste inkomensgroep gaan niet op vakantie vanwege te weinig financiële middelen. Ook gingen mensen uit eenpersoonshuishoudens of uit eenoudergezinnen vaker niet op vakantie. 
Uit de laagste inkomensgroep gaf 44% geldgebrek als reden op om thuis te blijven. (VK)
………………………………………………….
 
Schoof wil NAVO-top laten zien: Nederland blijft koers houden.
Nieuw kabinet, zelfde houding op het wereldtoneel. Met die elevator pitch zwermt het buitenland-trio van kabinet-Schoof dezer dagen uit over de NAVO-top in Washington.
De nieuwe ministers hadden er zin in. Veldkamp, die eerder op de ambassade in de VS werkte: ‘Het is goed om terug te zijn in Washington, in de Corridors of power, de wandelgangen van de macht. We zijn begonnen!’ Premier Schoof maakte aanvankelijk een gespannen indruk. De brave tekst over het belang van de NAVO las hij voor. Later ging het soepeler, al sprak hij vlotter over voetbal dan over Oekraïne. Een bilaterale ontmoeting met Biden zat er niet in. Bij het diner kan hij zich voorstellen.
Wat gaat u dan tegen hem zeggen? ‘Dat we de NAVO blijven steunen, dat de trans-Atlantische relatie voor Nederland belangrijk is, was en blijft.’  Die boodschap is belangrijk. ‘We stay on course’, niemand hoeft zich in dat opzicht zorgen te maken over Nederland.
Denkt U niet dat er lastige vragen over de constellatie van het kabinet komen?  ‘Nee, als ik dit soort uitspraken doe, niet. Overigens passen die geheel in het hooflijnenakkoord.’ Ook de ministers willen het NAVO-beleid en de steun voor Oekraïne van het vorige kabinet voortetten. Brekelmans: ‘Wij als kabinet maken als het gaat om buitenland- en veiligheidsbeleid een energieke doorstart. Wij nemen dat stokje rennend van onze collega’s over.’ (NRC)
……………………………………………………….
 
Markt vakantiehuizen koelt af door hoge overdrachtsbelasting.
De hausse is afgelopen jaar ten einde gekomen. De gezamenlijke waarde van vastgoedtransacties op vakantieparken bedroeg in 2023 een kleine €900 mln, bijna 30% minder dan een jaar eerder. Tijdens de pandemie ging er jaarlijks nog meer dan €1,1 mrd om in de sector, die explosief groeide dankzij historisch lage rentes en een kapitaalvlucht van beleggers die de steeds strenger wordende reguliere woningmarkt meden. De markt voor recreatief vastgoed is mede afgekoeld door een verhoging van de overdrachtsbelasting van 2% naar inmiddels 10,4% en strengere fiscale regelgeving. De markt raakt verzadigd en er breekt een onzekere fase aan. Vorig jaar daalde het aantal huizen dat van eigenaar verwisselde van 5700 naar 4000. De gemiddelde koopprijs van een aangekochte vakantiewoning daalde in vergelijking met het jaar ervoor en kwam uit op €224.000. (FD)
…………………………………………………………………
 
Het is weer oppassen voor teken: het aantal beten gaat deze weken flink stijgen.
Het aantal wandelaars en bosliefhebbers dat door een teek wordt gebeten, zal deze weken sterk stijgen, aldus de Wageningen Universiteit en het RIVM. 
Tekenbeten worden vooral in juni en juli gemeld. De verwachte stijging is dus gebruikelijk voor de tijd van het jaar. Opvallend is dat het aantal meldingen in de eerste 6 maanden van dit jaar 39% lager is dan het gemiddelde voor deze periode zegt RIVM-epidemioloog Kees van den Wijngaard. Mogelijk speelt het slechte weer van het voorjaar een rol: minder mensen zochten de groene omgeving op. Jaarlijks wordt ongeveer anderhalf miljoen keer iemand in Nederland gebeten door een teek. De meesten hebben nergens last van maar teken kunnen allerlei infectieziekten op mensen overbrengen(!) 
De ziekte van Lyme is de bekendste en treft 2 tot 3% van de mensen die door een teek gebeten wordt. Het eerste zichtbare teken van Lyme is vaak een ring- of vlekvormige uitslag rond de beet. Het RIVM adviseert om de teek direct met een pincet te verwijderen en om naar de huisarts te gaan als na de beet een rode ring verschijnt of als andere gezondheidsklachten opspelen. (VK)
…………………………………………………………….
 
VVD’ers verenigen zich tegen coalitie met de PVV.
Een groep kritische VVD’ers begint een petitie om hun zorgen over de koers uit te drukken. ‘Het liberalisme’ moet terug in de partij.
Het verhaal waarvoor de groep handtekeningen verzamelt heet ‘Vrijheid, respect en fatsoen’. In de petitie staat dat er ‘door partners uit de coalitie’ politiek wordt bedreven die ‘niet bij ons past’. Volgens de groep onder wie gemeenteraadsleden als Erik Verwey, Ietje Jacobs en oud Kamerlid Pim van Strien is de VVD terechtgekomen in een situatie waarin een liberale partij nooit terecht had mogen komen: ‘We tolereren schadelijke situaties veel te lang en verliezen de kracht om daar nog uit te komen.’
De groep vindt dat ‘het liberalisme terug moet’ in de partij. Ze willen bereiken dat het bestuur en Yesilgöz de leden laten meepraten over beslissingen die er de komende tijd worden genomen, zoals bij de beoordeling van het regeerakkoord.
De VVD’ers willen dat in dat akkoord de ‘bestuurlijke en morele ondergrenzen’ worden bewaakt. In de verklaring staat dat dat moet gebeuren ‘vanuit vrijheid, respect en fatsoen’ en op basis van ‘rechtvaardigheid, gelijkwaardigheid, sociale rechtvaardigheid, gelijke kansen, de scheiding van kerk en staat, vrijheid van meningsuiting en non-discriminatie’. Het is de bedoeling het debat weer terug te brengen in de partij. We moeten ons weren tegen de extremen zegt Pim van Strien. We moeten een partij zijn die in het centrum van de politiek staat, een echte volkspartij. (NRC)
……………………………………………………
 
Verkoop nieuwbouw trekt weer aan.
De verkoop van nieuwbouwwoningen zit weer in de lift, nadat vorig jaar een dieptepunt was bereikt. In het eerste kwartaal van 2024 zijn volgens het CBS ruim 4500 nieuwe woningen verkocht, een derde meer dan een jaar eerder. Banken voorzien voor dit jaar een gemiddelden stijging van de huizenprijs van zo’n 7%.
Halverwege 2022 zakte de verkoop van nieuwbouwwoningen in. De verkoop is met 4500 woningen in het eerste kwartaal nog niet terug op het oude niveau van voorgaande jaren, toen er gemiddeld zo’n 6.500 nieuwbouwhuizen in datzelfde kwartaal werden verkocht.
De prijzen van bestaande koopwoningen daalden in 2023 gemiddeld met bijna 3%. De prijzen van nieuwbouwwoningen stegen vorig jaar wel, met gemiddeld bijna 4%. In het eerste kwartaal stegen de prijzen van bestaande koopwoningen weer meer dan die van nieuwbouw. Na de dip van vorig jaar zien analisten van banken de huizenprijzen weer flink stijgen, met 6 á 8%. ING voorziet in het positiefste scenario zelfs een stijging van 9%. Ook voor 2025 zijn de banken positief, een stijging met 4% à 5%. (FD)
…………………………………………………….
 
Keniaanse president William Ruto ontslaat bijna het hele kabinet.
De rigoureuze stap volgt op protesten tegen omstreden, inmiddels ingetrokken belastingverhogingen. In een tv-toespraak zei Ruto dat hij had geluisterd naar de Keniaanse bevolking en de prestaties van zijn kabinet nog eens tegen het licht heeft gehouden. Daarop heeft hij besloten ‘met onmiddellijke ingang alle ministers en de procureur-generaal van het kabinet van de Republiek Kenia te ontslaan’. Hij voegde eraan toe dat hij alleen een uitzondering maakt voor de vicepresident, de eerste kabinetssecretaris (het equivalent van een premier) en de minister van Buitenlandse Zaken en Diaspora Zaken.
Hij somde een lijst van beloften op waaronder het vergroten van de werkgelegenheid en het schrappen van een aantal overheidsinstanties. Om de Keniaanse staatsschuld te drukken wil hij ‘de draak slachten die corruptie heet’, waardoor de overheid ‘mager, goedkoop, effectief en efficiënt’ wordt.
Ruto zet deze stap na aanhoudende kritiek van jonge Kenianen die de afgelopen weken de straat opgingen uit protest tegen de voorgestelde belastingverhogingen. Het groeide uit tot een brede beweging tegen het bestuur en de roep om het aftreden van Ruto. (VK)
…………………………………………………….
 
NAVO haalt hard uit naar China.
De NAVO heeft Oekraïne opnieuw militaire en financiële hulp beloofd en hard uitgehaald naar China, dat Rusland blijft steunen in de oorlog.
De Chinese steun voor Rusland is ‘beslissend’, en dat kan niet zonder gevolgen blijven, stelt het bondgenootschap. Het is aan de bondgenoten zelf om op deze aanklacht concrete maatregelen te laten volgen. Blijft het dreigement daarmee steken in loze woorden? Woorden doen ertoe zei Stoltenberg. Hij wees erop dat de veroordeling kwam van een organisatie die 50% van de wereldeconomie vertegenwoordigt.
Het is de eerste keer dat de NAVO zo uitgesproken is tegenover China. Beijing levert weliswaar geen wapens aan Moskou maar het verschil tussen wapenleveringen en de steun die Beijing levert ‘is niet zo groot’, aldus Stoltenberg. China laat in een reactie weten dat de NAVO-verklaring doorspekt is met ‘oorlogsretoriek’ en gebaseerd is op provocaties en leugens. Beijing zet zich naar eigen zeggen juist in voor het bevorderen van vredesbesprekingen. (NRC)