Wat is jouw plan B? Of C? Of D?
Nee dit is geen politiek geladen column. Ik ben niet ineens aanhanger geworden van Partij voor de Dieren, wat overigens wel jammer is want het zou in mijn ogen goed moeten kunnen passen. Maar helaas is dat een partij waar ik mij als boer verre van thuis voel.
Ik wil graag nog even wegblijven na de onrust rondom de nieuwe verkiezingen. Het is in mijn ogen allemaal vertraging en verstoring van de grote opgaves waar stevige keuzes op moeten worden gemaakt. Enig advies zou kunnen zijn, wie acht jij in staat om echt keuzes te durven maken voor de toekomst? Of ze nu leuk zijn of niet, ze moeten gemaakt worden. En dan kun je nog zo’n mooi verkiezingsprogramma hebben, uiteindelijk zul je altijd (als je als partij een echte bijdrage wil leveren aan de democratie) een compromis moeten sluiten.
Het betekent nog steeds niet dat we kunnen en moeten wachten totdat de politiek de keuzes gaat maken. Door onze oogharen zien we echt wel in welke richting we gaan. Maar hoe kun je met al die onzekerheden nu en in de toekomst de juiste keuze maken? Dat vind ik echt een hele lastige. Wat ik thuis bij ons aan de keukentafel merk is dat het zonder enige beperking bespreken van verschillende scenario’s en uitgangspunten, ons helpt om toch een aantal keuzes te maken. Afgelopen week werd ik daar nog een keer in bevestigd door een presentatie van John Rich, Executive Chairman van MHP, het grootste pluimveeproductie- en procesbedrijf en een van de grootste graanproducenten van Europa gevestigd in Oekraïne. Ik was uitgenodigd om te spreken op een groot Feed event in Wenen en ik kon op deze manier aanschuiven bij de presentatie van dhr. Rich. Met statistieken en verhalen liet hij de impact van de oorlog in Oekraïne zien.
Natuurlijk ken je de beelden van de televisie, volg je de impact voor de landbouw via de vakpers en voelen we zelf ook de gevolgen van de oorlog zoals energieprijzen, voedselprijzen en instabielere wereldhandel. Maar als je daar zit met iemand die onderneemt in het land zelf, kun je niet anders dan je plek kennen en je handen dichtknijpen om het feit dat jouw bedrijf, woning, gezin in Nederland veilig is. Ongelooflijk zijn de tipjes van de sluier die hij oplicht over hoe het dagelijkse leven er daar uit ziet. Zijn voorspelling: in 2024 wordt de agrarische impact nog veel groter. Want op dit moment hebben de kleinschalige familiebedrijven in Oekraïne geen toegang tot financiering en liquiditeit en kunnen het zaaigoed voor 2024 niet inkopen, wat dus ook niet de grond in gaat. Dat betreft zo’n 70 tot 80 procent van de agrarische sector. Wat ik graag wilde weten was hoe je je als bedrijf kunt voorbereiden op zulke extreem veranderende omstandigheden. Zijn antwoord was; maak een plan B voor je bedrijf, en een plan C en ook een plan D en bespreek ook een plan Z. Hou het onmogelijke voor mogelijk en bespreek de scenario’s en hoe je je bedrijf daarop kunt inrichten. Met nog een laatste advies: produceer in een regionale keten met een globale strategie, zo maak je je voedselvoorziening veerkrachtig.
De grootste onzekere factor waar wij als boeren op dit moment mee worstelen is in welk tempo de plannen van de overheid vastgesteld en uitgevoerd gaan worden. Maar ook het verlies van derogatie, wat een stille sluipmoordenaar lijkt te gaan worden.
Wij zijn bezig met nieuwe plannen en investeringen hier thuis. Waarbij we de inputs die we gebruiken voor onze bedrijfsvoering onder de loep nemen: kunnen we ze ook weglaten? Misschien zijn ze in de toekomst niet meer beschikbaar, of komen de leveringen onder druk te staan omdat er geopolitieke spanningen heersen. Energie, het gebruik van fossiele brandstoffen? Hoe kunnen wij onze duurzaamheidsinspanningen bekostigen? Het helpt ons enorm als we dit delen met elkaar en ook met anderen. Ik denk dat het goed is dat je de opties op tafel legt en bij je keuzes in de toekomst misschien ook een plan B of C of zelfs een plan D betrekt. Hoeveel verschillende scenario’s liggen er bij jou op de keukentafel?
Ik wil graag nog even wegblijven na de onrust rondom de nieuwe verkiezingen. Het is in mijn ogen allemaal vertraging en verstoring van de grote opgaves waar stevige keuzes op moeten worden gemaakt. Enig advies zou kunnen zijn, wie acht jij in staat om echt keuzes te durven maken voor de toekomst? Of ze nu leuk zijn of niet, ze moeten gemaakt worden. En dan kun je nog zo’n mooi verkiezingsprogramma hebben, uiteindelijk zul je altijd (als je als partij een echte bijdrage wil leveren aan de democratie) een compromis moeten sluiten.
Het betekent nog steeds niet dat we kunnen en moeten wachten totdat de politiek de keuzes gaat maken. Door onze oogharen zien we echt wel in welke richting we gaan. Maar hoe kun je met al die onzekerheden nu en in de toekomst de juiste keuze maken? Dat vind ik echt een hele lastige. Wat ik thuis bij ons aan de keukentafel merk is dat het zonder enige beperking bespreken van verschillende scenario’s en uitgangspunten, ons helpt om toch een aantal keuzes te maken. Afgelopen week werd ik daar nog een keer in bevestigd door een presentatie van John Rich, Executive Chairman van MHP, het grootste pluimveeproductie- en procesbedrijf en een van de grootste graanproducenten van Europa gevestigd in Oekraïne. Ik was uitgenodigd om te spreken op een groot Feed event in Wenen en ik kon op deze manier aanschuiven bij de presentatie van dhr. Rich. Met statistieken en verhalen liet hij de impact van de oorlog in Oekraïne zien.
Natuurlijk ken je de beelden van de televisie, volg je de impact voor de landbouw via de vakpers en voelen we zelf ook de gevolgen van de oorlog zoals energieprijzen, voedselprijzen en instabielere wereldhandel. Maar als je daar zit met iemand die onderneemt in het land zelf, kun je niet anders dan je plek kennen en je handen dichtknijpen om het feit dat jouw bedrijf, woning, gezin in Nederland veilig is. Ongelooflijk zijn de tipjes van de sluier die hij oplicht over hoe het dagelijkse leven er daar uit ziet. Zijn voorspelling: in 2024 wordt de agrarische impact nog veel groter. Want op dit moment hebben de kleinschalige familiebedrijven in Oekraïne geen toegang tot financiering en liquiditeit en kunnen het zaaigoed voor 2024 niet inkopen, wat dus ook niet de grond in gaat. Dat betreft zo’n 70 tot 80 procent van de agrarische sector. Wat ik graag wilde weten was hoe je je als bedrijf kunt voorbereiden op zulke extreem veranderende omstandigheden. Zijn antwoord was; maak een plan B voor je bedrijf, en een plan C en ook een plan D en bespreek ook een plan Z. Hou het onmogelijke voor mogelijk en bespreek de scenario’s en hoe je je bedrijf daarop kunt inrichten. Met nog een laatste advies: produceer in een regionale keten met een globale strategie, zo maak je je voedselvoorziening veerkrachtig.
De grootste onzekere factor waar wij als boeren op dit moment mee worstelen is in welk tempo de plannen van de overheid vastgesteld en uitgevoerd gaan worden. Maar ook het verlies van derogatie, wat een stille sluipmoordenaar lijkt te gaan worden.
Wij zijn bezig met nieuwe plannen en investeringen hier thuis. Waarbij we de inputs die we gebruiken voor onze bedrijfsvoering onder de loep nemen: kunnen we ze ook weglaten? Misschien zijn ze in de toekomst niet meer beschikbaar, of komen de leveringen onder druk te staan omdat er geopolitieke spanningen heersen. Energie, het gebruik van fossiele brandstoffen? Hoe kunnen wij onze duurzaamheidsinspanningen bekostigen? Het helpt ons enorm als we dit delen met elkaar en ook met anderen. Ik denk dat het goed is dat je de opties op tafel legt en bij je keuzes in de toekomst misschien ook een plan B of C of zelfs een plan D betrekt. Hoeveel verschillende scenario’s liggen er bij jou op de keukentafel?
