Zelfs voetbal is oké
Tijdens de finaledag zondag 18 december 2022 van het WK voetbal zat ik twee keer op het puntje van mijn stoel. De eerste keer werd mijn aandacht gegrepen door de bekende psychiater Dirk de Wachter, die te gast was in het discussieprogramma Buitenhof.
Betekenisgeving is een centraal thema in zijn werk als psychiater. Hij is als hoogleraar systeemtherapie verbonden aan de Universiteit Leuven. Zijn werk bestaat uit luisteren en praten. Dit keer ging het gesprek over hemzelf; over de betekenisgeving van zijn eigen actuele ziekte, opgeschreven in zijn essay Vertroostingen.
Een waanzinnig staaltje levenskunst laat hij zien. Inspirerend. Het andere moment zat ik weer op het puntje van stoel tijdens het einde van de reguliere speeltijd van de finale tussen Frankrijk en Argentinië. Mbappé schitterde met zijn fraaie doelpunten. Een waanzinnig staaltje levensgeluk. Genieten geblazen.
Cruijffiaans denken
Voetbal en systeemtherapie, hoe krijg je het bij elkaar? Volgens Dirk de Wachter ga je dit pas zien als je het door hebt. Dit Cruijffiaanse denken verwijst naar het woord complexiteit. We spreken van complexiteit als er veel relevante contextfactoren invloed hebben op het resultaat. Eigenlijk is het een moeilijk woord om te zeggen dat we veel zaken niet goed snappen. Bij het voetbalspel is dit zeker zo. Een trainer als Van Gaal benadert het voetbalspel helaas als een lineaire regelmachine. Het resultaat is: star spel, eentonigheid, gebrek aan creativiteit en dus een blamage voor de Hollandse school. Voetbal moet je simpel houden omdat het niet te plannen is. Niet te veel regels. Spelers worden er gek van.
Systeemtherapie moet je bij complexe problemen ook simpel houden. Niet te veel protocollen, omdat dit creatieve oplossingen belemmerd. Dit Cruijffiaans denken is Dirk de Wachter op het lijf geschreven. Hij heeft tot zijn twaalfde gevoetbald maar was niet zo erg vaardig. Van competitie, winnen en wedijver wilde hij ook niet veel weten. Mededogen met de verliezers heeft hij wel. Voor mensen die verliezen en lijden in het leven wil hij zorgen.
Zelf is hij dankbaar voor de goede zorg van de verpleegkundige in het ziekenhuis bij zijn eigen opname. Oprecht spreekt hij lovend over de medici die het therapeutisch beleid voor hem hebben uitgestippeld. Hulpverleners zijn het sociaal kapitaal van de samenleving. Net als de politie, de schoonmakers, de brandweer enz.. We gaan er in onze cultuur onvoldoende eervol mee om, stelt de Wachter.
Troost
De Wachter komt uit een christelijke traditie van denken. Maar de tijden zijn veranderd. Hij verwacht geen hereniging met zijn familie en vrienden na zijn dood. Metafysica boeit hem. Niet de metafysica met een verticale religieuze ladder met God op de troon, maar de horizontale metafysica als contact met de ander, zoals de filosoof Levinas het beschrijft.
Tijdens een hallucinatoire beleving in het ziekenhuis werd hij opgezocht door een goede vriend die hij lang niet had gezien. Althans, dat dacht hij. Het bleek niet waar te zien. De verpleegkundige troostte hem. Hij blikt graag terug op de goede dingen die hij heeft meegemaakt. Hij vindt troost in het blijven helpen van andere mensen, maar ook in de muziek van Bach. Het belang van troost heeft hij mooi beschreven. Op een waardige manier struikelt hij nu door zijn eigen complexe leven.
Als je het maar simpel houdt, is zijn devies. Wat een zondag, die 18-12 -2022 met twee hoogtepunten op één dag! Voetbal is zelfs oké , zei De Wachter aan het einde van het interview in Buitenhof.
Wat een troost zo vlak voor de kerst!
Betekenisgeving is een centraal thema in zijn werk als psychiater. Hij is als hoogleraar systeemtherapie verbonden aan de Universiteit Leuven. Zijn werk bestaat uit luisteren en praten. Dit keer ging het gesprek over hemzelf; over de betekenisgeving van zijn eigen actuele ziekte, opgeschreven in zijn essay Vertroostingen.
Een waanzinnig staaltje levenskunst laat hij zien. Inspirerend. Het andere moment zat ik weer op het puntje van stoel tijdens het einde van de reguliere speeltijd van de finale tussen Frankrijk en Argentinië. Mbappé schitterde met zijn fraaie doelpunten. Een waanzinnig staaltje levensgeluk. Genieten geblazen.
Cruijffiaans denken
Voetbal en systeemtherapie, hoe krijg je het bij elkaar? Volgens Dirk de Wachter ga je dit pas zien als je het door hebt. Dit Cruijffiaanse denken verwijst naar het woord complexiteit. We spreken van complexiteit als er veel relevante contextfactoren invloed hebben op het resultaat. Eigenlijk is het een moeilijk woord om te zeggen dat we veel zaken niet goed snappen. Bij het voetbalspel is dit zeker zo. Een trainer als Van Gaal benadert het voetbalspel helaas als een lineaire regelmachine. Het resultaat is: star spel, eentonigheid, gebrek aan creativiteit en dus een blamage voor de Hollandse school. Voetbal moet je simpel houden omdat het niet te plannen is. Niet te veel regels. Spelers worden er gek van.
Systeemtherapie moet je bij complexe problemen ook simpel houden. Niet te veel protocollen, omdat dit creatieve oplossingen belemmerd. Dit Cruijffiaans denken is Dirk de Wachter op het lijf geschreven. Hij heeft tot zijn twaalfde gevoetbald maar was niet zo erg vaardig. Van competitie, winnen en wedijver wilde hij ook niet veel weten. Mededogen met de verliezers heeft hij wel. Voor mensen die verliezen en lijden in het leven wil hij zorgen.
Zelf is hij dankbaar voor de goede zorg van de verpleegkundige in het ziekenhuis bij zijn eigen opname. Oprecht spreekt hij lovend over de medici die het therapeutisch beleid voor hem hebben uitgestippeld. Hulpverleners zijn het sociaal kapitaal van de samenleving. Net als de politie, de schoonmakers, de brandweer enz.. We gaan er in onze cultuur onvoldoende eervol mee om, stelt de Wachter.
Troost
De Wachter komt uit een christelijke traditie van denken. Maar de tijden zijn veranderd. Hij verwacht geen hereniging met zijn familie en vrienden na zijn dood. Metafysica boeit hem. Niet de metafysica met een verticale religieuze ladder met God op de troon, maar de horizontale metafysica als contact met de ander, zoals de filosoof Levinas het beschrijft.
Tijdens een hallucinatoire beleving in het ziekenhuis werd hij opgezocht door een goede vriend die hij lang niet had gezien. Althans, dat dacht hij. Het bleek niet waar te zien. De verpleegkundige troostte hem. Hij blikt graag terug op de goede dingen die hij heeft meegemaakt. Hij vindt troost in het blijven helpen van andere mensen, maar ook in de muziek van Bach. Het belang van troost heeft hij mooi beschreven. Op een waardige manier struikelt hij nu door zijn eigen complexe leven.
Als je het maar simpel houdt, is zijn devies. Wat een zondag, die 18-12 -2022 met twee hoogtepunten op één dag! Voetbal is zelfs oké , zei De Wachter aan het einde van het interview in Buitenhof.
Wat een troost zo vlak voor de kerst!
