Duurzaamheid in de praktijk
Nederland moet ter beperking van de CO2-uitstoot gasloos worden. Elektriciteit zal als alternatief moeten dienen. Het beste zou zijn, als de elektriciteit uit zon en wind zou komen. Zo ver is het echter nog niet. We blijven voorlopig nog afhankelijk van gas. Maar we moeten er uit zorg voor het milieu en met het oog op de kosten voor zorgen, dat we zo weinig mogelijk energie verbruiken en dat er zo weinig mogelijk energie verloren gaat. Met een rol radiatorfolie en een pak steenwol komen we niet comfortabel de winter door. Hoewel onderzoek heeft uitgewezen, dat de mens na negen dagen in de kou minder kou ervaart. De onderzoekers hebben de tiende dag mogelijk niet gehaald. Te veel en te lang koude in huis kan namelijk leiden tot gezondheidsklachten.
Hoe pakken we het probleem aan dat veroorzaakt wordt door het dichtdraaien van de gaskraan? Moeten we op een zonnepanelencursus en naar een warmtepompopleiding? Laten we eerst maar eens een warmtepomp plaatsen of liever zonnepanelen of toch beide? Wat zouden we moeten isoleren en waarmee? Hoe zit het met de kosten? Zitten we straks vastgekit in ons faillissement? Vragen, vragen.
Kennis en vaardigheid
Buiten regent het en is de temperatuur 9° C. Binnen zit Wilfred Wolf, directeur/ eigenaar van NL Huis. Wie kan de vragen beter beantwoorden dan Wilfred Wolf met zijn kennis van en zijn ervaring met de bouwfysica, installaties en energiebesparende maatregelen. Kennis die hij mede door zijn jarenlange ervaring heeft opgedaan. Vis in het water van de duurzaamheid. Voor hem is het zo klaar als een klontje: “Voor een zo goed mogelijk resultaat met de verduurzaming van je woning moet je beschikken over de vereiste kennis op dat gebied en het nodige vakmanschap om de juiste maatregelen te treffen. Die kennis en dat vakmanschap heeft de gemiddelde huiseigenaar niet. Voor een goed resultaat is het inschakelen van een professional dan ook aan te raden. Zeker omdat daarvoor aantrekkelijke subsidiemogelijkheden zijn.”
Integrale aanpak
Je kan de energiebesparende maatregelen stuk voor stuk laten uitvoeren door verschillende bedrijven. Volgens Wilfred Wolf is het gevaar daarvan, dat de maatregelen niet goed bij elkaar passen en dat geen optimale oplossing wordt bereikt. “Het zou voor de huiseigenaar beter zijn om voor de integrale aanpak
te kiezen. Daarmee bedoel ik, dat eÌeÌn bedrijf belast wordt met het treffen van alle maatregelen en daarvoor en voor het eindresultaat verantwoordelijk wordt.
Mijn bedrijf NL Huis beschikt met zijn partners over de kennis die vereist is voor het bouwen van een huis en die kennis is tevens vereist voor het energiezuinig maken van een huis. Elke woning is anders, zodat we allereerst kijken hoe een woning in elkaar steekt. Hoe is de staat van de woning? Heeft de woning spouwmuren of enkelsteensmuren, zijn er houten of betonnen vloeren, hoe is de dakconstructie? Door ons onderzoek wordt duidelijk welke mogelijkheden en onmogelijkheden er zijn om energiebesparingsmaatregelen te kunnen treffen. Zonnepanelen leggen op een dak met een te gering draagvermogen is uit den boze. Je moet de geschikte
plek vinden voor de plaatsing van een warmtepomp. Daarbij moet je rekening houden met bestaande leidingen. Je kan er niet op los boren.”
Bomen en bos
Allerlei isolatiematerialen met verschil- lende eigenschappen en isolatiewaarden. We zien door de groene bomen het bos niet meer. Hoe en waar zouden we moeten beginnen en waar eindigt het? En wat hebben we uiteindelijk bereikt? We zijn bang, dat we van de regen in de drup komen.
Wilfred Wolf begrijpt het probleem en de angst. “Het gaat over grote ingrepen met grote gevolgen, zeker in praktische en financiële zin. Het moet in eÌeÌn keer goed zijn. Overdoen is geen optie. Wij geven er de voorkeur aan om het hele proces te verzorgen. Dan hebben we geen afstemmingsproblemen en dan kunnen we ook instaan voor een behoorlijk eindproduct. Zoals gezegd, vinden wij het essentieel om eerst de situatie ter plekke te gaan bekijken. De ligging en de toestand van de woning zijn bepalend voor de te nemen maatregelen. Een spouwmuur waarin zich vocht ophoopt kan pas goed geïsoleerd worden na de oplossing van het vochtprobleem. Zonnepanelen zou je niet uitsluitend op basis van een satellietbeeld moeten plaatsen. Dat beeld is gemaakt op een onbewolkte dag vanaf een positie hoog boven de woning. Uitgaande van dat beeld zouden er zeg maar tien zonnepanelen op het dak kunnen worden gelegd met een mooie opbrengst. Genoeg om een warmtepomp voor een groot deel aan te drijven. Wanneer je echter
de situatie ter plekke gaat bekijken, zie je dat de woning verstopt is achter hoge bomen. Die bomen nemen het zonlicht weg gedurende het grootste deel van het jaar. Zonnepanelen zijn hier niet geschikt voor een behoorlijke en regelmatige energieopbrengst en dus ook niet voor een warmtepomp. In zo’n situatie zoeken we dan ook naar een andere oplossing.”
Maatwerk
“Wij spreken met onze opdrachtgevers een bepaalde doelstelling af. Daarna wordt een plan van aanpak met verschillende stappen gemaakt. Gaandeweg toetsen we regelmatig of we op koers liggen. Bijstellen is daardoor mogelijk en relatief eenvoudig. Wij staan in voor het eindresultaat en laten onze opdrachtgevers daarbij zeker niet in de kou staan.” Hoe zit het met de materiaalkeuze? Moet je voor de zekerheid voor materialen met een zo hoog mogelijke isolatiewaarde kiezen? Beter te veel dan te weinig? Wilfred Wolf vindt dat overdreven. “We kunnen, omdat we de woning hebben bekeken, heel goed vaststellen welk materiaal van welke samenstelling we moeten gebruiken. Te veel isoleren is niet zinvol en zou onnodig duur uitvallen.”
Duurzaamheid
"Verduurzamen kan met verschillende materialen” vertelt Wilfred Wolf. “Wij kiezen zo mogelijk voor duurzame materialen. En we letten op de geschikt- heid en de levensloopbestendigheid daarvan. Materialen die hun eigenschap- pen snel kwijtraken of die snel vergaan, helpen je van de wal in de sloot. Ook omdat het verwijderen en vervangen van die materialen overlast geeft en tijd, geld en inspanning kost. Ik ben ervan overtuigd, dat een huiseigenaar met een goede isolatie, voldoende zonnepanelen en een hybride warmtepomp energie- zuinig en comfortabel kan leven. Het milieu is daarmee gediend.”
Eigen handen uit de mouwen
Kunnen we eigenhandig het een en ander doen? Dat is volgens Wilfred Wolf zeker het geval. “Tocht is de grote vijand van de energiebesparing. De eerste stap die moet worden gezet is het dichten van kieren en gaten. Dat kan je prima zelf doen met materialen uit de bouwmarkt (tochtstrips, kit enzovoort). Maar pas
op; als je alles potdicht maakt, kan het CO2 dat mensen (en dieren) nu eenmaal produceren niet op een natuurlijke manier uit de woning. Wat geldt voor CO2, dat geldt ook voor koolmonoxide, fijnstof enzovoort. Er moet dan ook ten behoeve van de levensloopbestendigheid van de huisbewoners goed geventileerd worden.” Wilfred Wolf kan het belang van goede ventilatie niet voldoende benadrukken. “Ventileren kan met apparaten. Er zijn apparaten die ventileren en de lucht zuiveren zonder noemenswaardig warmteverlies. Dat gebeurt gedoseerd en gecontroleerd. Je kan vanzelfsprekend ook ventileren met roosters of door het periodiek openen van ramen. De warmte vliegt dan echter wel het raam uit. Met een CO2-meter kan je eenvoudig het CO2-gehalte in een ruimte bepalen. Zo weet je wanneer en hoe lang je moet ventileren.”
Verschillende stappen
Is het huis of in elk geval het gedeelte waarin de bewoners regelmatig vertoeven geïsoleerd, dan kan de volgende stap gezet worden. Welke die stap is is verschillend per geval. Wilfred Wolf illustreert dat. “Een kleine badkamer kan met een infraroodpaneel verwarmd worden. Een wat grotere ruimte met een airco. Vloerverwarming is zeker ook een optie. Voor de verwarming van een huis zou een warmtepomp in aanmerking kunnen komen met de varianten van een geheel elektrische tot een hybride warmtepomp. Uitgezocht moet worden of een elektrische pomp haalbaar is in praktisch en financieel opzicht of dat
er een hybride pomp in combinatie met een cv-ketel moet komen. Met een warmtepomp alleen ben je er niet, want het gaat erom hoe de pomp werkt. De werking is voor een groot deel afhankelijk van de afstelling daarvan. Zoals Eggy Voorneman in het vorige TKKRmagazine heeft uitgelegd is de stooklijn erg belangrijk. Laat de stooklijn te wensen over, dan blijft de temperatuur achter of worden de energiekosten onnodig hoog. Ook bij de afstelling van de stooklijn is vakmanschap meesterschap. Ervaring met de pomp is zeker belangrijk, omdat je mede daardoor hebt geleerd hoe je met de pomp moet omgaan. Houd er rekening mee, dat niet alle warmtepompen dezelfde capaciteit hebben. De keuze van de juiste warmtepomp is dan ook essentieel voor het comfort in huis. NL Huis heeft in de loop der jaren de nodige ervaring opgedaan met bepaalde producten, waaronder warmtepompen. Die hebben voor ons geen geheim. Op basis van de met die producten opgedane ervaring kan een gedegen gebruiksadvies gegeven worden. En bovendien kunnen wij voor een optimale installatie zorgen.”
Kosten
Wilfred Wolf wijst erop, dat de kosten van de energiebesparende maatregelen gedeeltelijk of mogelijk zelfs geheel terugverdiend kunnen worden. “De salderingsregeling voor zonnepanelen helpt daarbij aanzienlijk. Vergeet niet, dat de woning meer waard wordt en bovendien gezonder. Een gezonde geest in een gezonde woning. Voor energiebesparende maatregelen kunnen subsidies en leningen aangevraagd worden op gunstige voorwaarden. Waar wachten we op?”
Tekst: Hans Heerze
Hoe pakken we het probleem aan dat veroorzaakt wordt door het dichtdraaien van de gaskraan? Moeten we op een zonnepanelencursus en naar een warmtepompopleiding? Laten we eerst maar eens een warmtepomp plaatsen of liever zonnepanelen of toch beide? Wat zouden we moeten isoleren en waarmee? Hoe zit het met de kosten? Zitten we straks vastgekit in ons faillissement? Vragen, vragen.
Kennis en vaardigheid
Buiten regent het en is de temperatuur 9° C. Binnen zit Wilfred Wolf, directeur/ eigenaar van NL Huis. Wie kan de vragen beter beantwoorden dan Wilfred Wolf met zijn kennis van en zijn ervaring met de bouwfysica, installaties en energiebesparende maatregelen. Kennis die hij mede door zijn jarenlange ervaring heeft opgedaan. Vis in het water van de duurzaamheid. Voor hem is het zo klaar als een klontje: “Voor een zo goed mogelijk resultaat met de verduurzaming van je woning moet je beschikken over de vereiste kennis op dat gebied en het nodige vakmanschap om de juiste maatregelen te treffen. Die kennis en dat vakmanschap heeft de gemiddelde huiseigenaar niet. Voor een goed resultaat is het inschakelen van een professional dan ook aan te raden. Zeker omdat daarvoor aantrekkelijke subsidiemogelijkheden zijn.”
Integrale aanpak
Je kan de energiebesparende maatregelen stuk voor stuk laten uitvoeren door verschillende bedrijven. Volgens Wilfred Wolf is het gevaar daarvan, dat de maatregelen niet goed bij elkaar passen en dat geen optimale oplossing wordt bereikt. “Het zou voor de huiseigenaar beter zijn om voor de integrale aanpak
te kiezen. Daarmee bedoel ik, dat eÌeÌn bedrijf belast wordt met het treffen van alle maatregelen en daarvoor en voor het eindresultaat verantwoordelijk wordt.
Mijn bedrijf NL Huis beschikt met zijn partners over de kennis die vereist is voor het bouwen van een huis en die kennis is tevens vereist voor het energiezuinig maken van een huis. Elke woning is anders, zodat we allereerst kijken hoe een woning in elkaar steekt. Hoe is de staat van de woning? Heeft de woning spouwmuren of enkelsteensmuren, zijn er houten of betonnen vloeren, hoe is de dakconstructie? Door ons onderzoek wordt duidelijk welke mogelijkheden en onmogelijkheden er zijn om energiebesparingsmaatregelen te kunnen treffen. Zonnepanelen leggen op een dak met een te gering draagvermogen is uit den boze. Je moet de geschikte
plek vinden voor de plaatsing van een warmtepomp. Daarbij moet je rekening houden met bestaande leidingen. Je kan er niet op los boren.”
Bomen en bos
Allerlei isolatiematerialen met verschil- lende eigenschappen en isolatiewaarden. We zien door de groene bomen het bos niet meer. Hoe en waar zouden we moeten beginnen en waar eindigt het? En wat hebben we uiteindelijk bereikt? We zijn bang, dat we van de regen in de drup komen.
Wilfred Wolf begrijpt het probleem en de angst. “Het gaat over grote ingrepen met grote gevolgen, zeker in praktische en financiële zin. Het moet in eÌeÌn keer goed zijn. Overdoen is geen optie. Wij geven er de voorkeur aan om het hele proces te verzorgen. Dan hebben we geen afstemmingsproblemen en dan kunnen we ook instaan voor een behoorlijk eindproduct. Zoals gezegd, vinden wij het essentieel om eerst de situatie ter plekke te gaan bekijken. De ligging en de toestand van de woning zijn bepalend voor de te nemen maatregelen. Een spouwmuur waarin zich vocht ophoopt kan pas goed geïsoleerd worden na de oplossing van het vochtprobleem. Zonnepanelen zou je niet uitsluitend op basis van een satellietbeeld moeten plaatsen. Dat beeld is gemaakt op een onbewolkte dag vanaf een positie hoog boven de woning. Uitgaande van dat beeld zouden er zeg maar tien zonnepanelen op het dak kunnen worden gelegd met een mooie opbrengst. Genoeg om een warmtepomp voor een groot deel aan te drijven. Wanneer je echter
de situatie ter plekke gaat bekijken, zie je dat de woning verstopt is achter hoge bomen. Die bomen nemen het zonlicht weg gedurende het grootste deel van het jaar. Zonnepanelen zijn hier niet geschikt voor een behoorlijke en regelmatige energieopbrengst en dus ook niet voor een warmtepomp. In zo’n situatie zoeken we dan ook naar een andere oplossing.”
Maatwerk
“Wij spreken met onze opdrachtgevers een bepaalde doelstelling af. Daarna wordt een plan van aanpak met verschillende stappen gemaakt. Gaandeweg toetsen we regelmatig of we op koers liggen. Bijstellen is daardoor mogelijk en relatief eenvoudig. Wij staan in voor het eindresultaat en laten onze opdrachtgevers daarbij zeker niet in de kou staan.” Hoe zit het met de materiaalkeuze? Moet je voor de zekerheid voor materialen met een zo hoog mogelijke isolatiewaarde kiezen? Beter te veel dan te weinig? Wilfred Wolf vindt dat overdreven. “We kunnen, omdat we de woning hebben bekeken, heel goed vaststellen welk materiaal van welke samenstelling we moeten gebruiken. Te veel isoleren is niet zinvol en zou onnodig duur uitvallen.”
Duurzaamheid
"Verduurzamen kan met verschillende materialen” vertelt Wilfred Wolf. “Wij kiezen zo mogelijk voor duurzame materialen. En we letten op de geschikt- heid en de levensloopbestendigheid daarvan. Materialen die hun eigenschap- pen snel kwijtraken of die snel vergaan, helpen je van de wal in de sloot. Ook omdat het verwijderen en vervangen van die materialen overlast geeft en tijd, geld en inspanning kost. Ik ben ervan overtuigd, dat een huiseigenaar met een goede isolatie, voldoende zonnepanelen en een hybride warmtepomp energie- zuinig en comfortabel kan leven. Het milieu is daarmee gediend.”
Eigen handen uit de mouwen
Kunnen we eigenhandig het een en ander doen? Dat is volgens Wilfred Wolf zeker het geval. “Tocht is de grote vijand van de energiebesparing. De eerste stap die moet worden gezet is het dichten van kieren en gaten. Dat kan je prima zelf doen met materialen uit de bouwmarkt (tochtstrips, kit enzovoort). Maar pas
op; als je alles potdicht maakt, kan het CO2 dat mensen (en dieren) nu eenmaal produceren niet op een natuurlijke manier uit de woning. Wat geldt voor CO2, dat geldt ook voor koolmonoxide, fijnstof enzovoort. Er moet dan ook ten behoeve van de levensloopbestendigheid van de huisbewoners goed geventileerd worden.” Wilfred Wolf kan het belang van goede ventilatie niet voldoende benadrukken. “Ventileren kan met apparaten. Er zijn apparaten die ventileren en de lucht zuiveren zonder noemenswaardig warmteverlies. Dat gebeurt gedoseerd en gecontroleerd. Je kan vanzelfsprekend ook ventileren met roosters of door het periodiek openen van ramen. De warmte vliegt dan echter wel het raam uit. Met een CO2-meter kan je eenvoudig het CO2-gehalte in een ruimte bepalen. Zo weet je wanneer en hoe lang je moet ventileren.”
Verschillende stappen
Is het huis of in elk geval het gedeelte waarin de bewoners regelmatig vertoeven geïsoleerd, dan kan de volgende stap gezet worden. Welke die stap is is verschillend per geval. Wilfred Wolf illustreert dat. “Een kleine badkamer kan met een infraroodpaneel verwarmd worden. Een wat grotere ruimte met een airco. Vloerverwarming is zeker ook een optie. Voor de verwarming van een huis zou een warmtepomp in aanmerking kunnen komen met de varianten van een geheel elektrische tot een hybride warmtepomp. Uitgezocht moet worden of een elektrische pomp haalbaar is in praktisch en financieel opzicht of dat
er een hybride pomp in combinatie met een cv-ketel moet komen. Met een warmtepomp alleen ben je er niet, want het gaat erom hoe de pomp werkt. De werking is voor een groot deel afhankelijk van de afstelling daarvan. Zoals Eggy Voorneman in het vorige TKKRmagazine heeft uitgelegd is de stooklijn erg belangrijk. Laat de stooklijn te wensen over, dan blijft de temperatuur achter of worden de energiekosten onnodig hoog. Ook bij de afstelling van de stooklijn is vakmanschap meesterschap. Ervaring met de pomp is zeker belangrijk, omdat je mede daardoor hebt geleerd hoe je met de pomp moet omgaan. Houd er rekening mee, dat niet alle warmtepompen dezelfde capaciteit hebben. De keuze van de juiste warmtepomp is dan ook essentieel voor het comfort in huis. NL Huis heeft in de loop der jaren de nodige ervaring opgedaan met bepaalde producten, waaronder warmtepompen. Die hebben voor ons geen geheim. Op basis van de met die producten opgedane ervaring kan een gedegen gebruiksadvies gegeven worden. En bovendien kunnen wij voor een optimale installatie zorgen.”
Kosten
Wilfred Wolf wijst erop, dat de kosten van de energiebesparende maatregelen gedeeltelijk of mogelijk zelfs geheel terugverdiend kunnen worden. “De salderingsregeling voor zonnepanelen helpt daarbij aanzienlijk. Vergeet niet, dat de woning meer waard wordt en bovendien gezonder. Een gezonde geest in een gezonde woning. Voor energiebesparende maatregelen kunnen subsidies en leningen aangevraagd worden op gunstige voorwaarden. Waar wachten we op?”
Tekst: Hans Heerze
