Gelezen!

Omtzigt wil een nieuw regionaal kiesstelsel, hoe ziet hij dat voor zich?

21 september 2024, 07:55
In zijn zoektocht naar een onafhankelijker positie van de Kamer past volgens Omtzigt de invoering van een regionaler kiesstelsel. Hoe zou dat eruitzien?

Omtzigt wil meer authentieke volksvertegenwoordigers met stevige wortels in de eigen regio of stad. De Randstad is nu oververtegenwoordigd in het parlement. ‘Als er aardbevingen in Amsterdam waren geweest en niet in Groningen, was het herstel sneller gegaan’.

Hij stelt voor 125 van de 150 Kamerleden voortaan op regionaal niveau te laten kiezen. De overige 25 gaan wel via landelijke lijsten. Nederland wordt dan opgedeeld in provinciale kiesdistricten. Ieder district heeft een vast aantal Kamerzetels te verdelen, afhankelijk van het bevolkingsaantal. Regionale kandidaten voeren campagne voor de stem van de kiezers in hun regio.

Dan zijn er nog 25 zetels over. Die worden verdeeld over partijen die het in veel provincies ‘net niet redden’, zodat het stelsel uiteindelijk toch leidt tot evenredige vertegenwoordiging. Het grote voordeel van zo’n systeem is volgens Omtzigt dat Kamerleden zich automatisch meer zullen richten op hun eigen regio. ‘Het betekent dat niet meer de centrale partijen bepalen wie er in de Kamer komt maar dat de politici dat mandaat rechtstreeks bij de kiezers ophalen.’

Hij put daarbij uit eigen ervaring. Nadat het CDA hem jaren geleden had afgevoerd van de lijst, kwam hij toch in de Kamer na een voorkeurscampagne in Overijssel. In Denemarken hebben ze al een dergelijk kiesstelsel, in Zweden is het in de maak. ‘Nu is het van belang hoog in de pikorde van de eigen partij te staan om hoog op de lijst te komen. In zo’n regionaal stelsel wordt meer gekeken wie goed is geweest voor zijn kiezers.’

Politicoloog Tom van der Meer van de UvA wees op de nadelen: ‘Het dwingt alle kiezers tot het uitbrengen van een regionale voorkeursstem. Dat gaat ten koste van de mogelijkheid om een andersoortige voorkeursstem uit te brengen, bijvoorbeeld op basis van waardering voor een politicus, of diens expertise, geslacht, beroepssector, migratieachtergrond of activisme.’ (VK)