Gelezen!

Nieuwsoverzicht van ma 17 maart t/m zo 23 maart 2025

23 maart 2025, 21:06
Nederlanders hebben vaak problemen bij het webshoppen.
Webwinkelen gaat niet altijd zonder slag of stoot. In Europa loopt een derde van de kopers daarbij tegen problemen op. Nederland behoort tot de landen die het vaakst problemen ondervinden, aldus Eurostat. Het grootste probleem is de levering. Daarover klaagt 20% van de webshoppers in de EU en zelfs een op de drie in Nederland.
In Nederland ervaart ruim 55% van de personen die webwinkelen problemen. Daarmee zit het in de kopgroep van de EU-landen, samen met Luxemburg en Spanje. De klachtenstroom is relatief beperkt in landen als Portugal, Polen en Griekenland.
Het op een na grootste probleem, na de trage levering, heeft betrekking op de gebruiksvriendelijkheid van de website. Op de derde plek staat de levering van verkeerde of beschadigde goederen. In Nederland liggen de percentages een stuk hoger.
Het aandeel mensen dat problemen ondervindt bij het webwinkelen hoeft geen verband te hebben met de populariteit ervan. In Nederland liggen beide hoger dan het Europees gemiddelde. Duitsers hebben relatief weinig klachten, terwijl ze veel online shoppen.
…………………………………………………………
 
Rechters fluiten Trump terug bij ontslag ambtenaren: een ‘schijnvertoning’.
De grootschalige sanering die is ingezet door de Amerikaanse overheid is door rechters opnieuw een halt toegeroepen: het ontslag van duizenden ambtenaren die nog in hun proeftijd zaten, moeten nog worden teruggedraaid. Ook mag Trump volgens hen niet zomaar ministeries structureel inkrimpen.
De golf ontslagen door Trump en Musk krijgt veel kritiek in de Amerikaanse rechtbanken. In de twee afzonderlijke zaken over het ontslag van duizenden ambtenaren die nog in hun proeftijd waren, velden twee rechters een hard oordeel. Eén van hen noemde de ontslagen een ‘schijnvertoning’, de ander stelde dat de uitvoering ervan ‘grenst aan het belachelijke’.
Het Witte Huis noemde de uitspraken ‘absurd en ongrondwettelijk’. Individuele rechters mogen hun macht niet misbruiken om de agenda van de president te dwarsbomen’, zei zegsvrouw Karoline Leavitt. 
Advocaten van de regering hebben al beroep aangetekend tegen de uitspraken. Trump en medestanders lopen al sinds zijn aantreden te hoop tegen rechters die een stokje steken voor de radicale hervormingsplannen van de president. Musk en republikeinse congresleden hebben hun pijlen gericht op onwelgevallige rechters die volgens hen afgezet zouden moeten worden.
De vraag is dan ook of Trump gevolg zal geven aan de uitspraken.
……………………………………………………………….
 
Beune won drie keer goud op WK dat Nederland successen én zorgen opleverde.
Bij de WK afstanden in Noorwegen won Joy Beune 3 keer goud. Voor de Nederlandse schaatsers was het toernooi geslaagd – al waren er ook tegenvallers.
Beune werd - met goudgelakte nagels – in het Noorse Hamar 3 keer wereldkampioen: op de 3.000 meter, op de 1.500 meter en met de ploegenachtervolging. Daarmee had ze een groot aandeel in een voor de Nederlandse equipe buitengewoon geslaagde WK-afstanden. Er werden 8 gouden medailles gewonnen, waarvan 6 op individuele afstanden. Daarmee was Nederland – afgetekend – het succesvolste land in Hamar, ruim voor Italië (3 keer goud) en Noorwegen (2 keer goud).
Toch zag het er aan het begin van het seizoen helemaal niet zo goed uit voor het Nederlandse schaatsen. Bij het EK in Heerenveen, begin januari, waren de Noorse mannen de grote winnaars van een toernooi dat al decennia gedomineerd wordt door Nederland. In de loop van het jaar werd een kentering zichtbaar. In Hamar won De Boo op de 500 meter van Jordan Stoltz, Femke Kok won ook goud op die afstand. En op zaterdag was daar ineens Joep Wennemars die ‘vanuit het niets’ de 1.000 meter won en daarbij Jordan Stoltz en Jenning de Boo versloeg.
Er is ook reden tot zorg voor schaatsnatie Nederland. Om te beginnen bij Jutta Leerdam. Jarenlang dominant op de 1.00- meter maar dit seizoen bereikte ze nooit haar vereiste vorm. Met Suzanne Schulting en Angel Daleman won ze wel goud op de teamsprint en ze won wel verrassend zilver op de 500 meter maar op de afstand waar het voor Leerdam écht om draait, de 1.000 meter, kwam ze zaterdag te kort. Ze werd derde achter Tagaki (goud) en Femke Kok (zilver).
De tweede reden voor ongerustheid in de aanloop naar de Olympische Spelen zijn de Nederlandse mannen op de lange afstanden. Decennialang was Nederland volstrekt dominant op de 5.000 en 10.000 meter. De klassieke afstanden in het allround-schaatsen. Maar sinds 2022 gaan de medailles naar andere landen. Nils van der Poel, Davide Ghiotto en de Noor Sander Eitrem kwamen op. Op de 10 kilometer, gewonnen door Ghiotto, stond  zondag niet één Nederlandse schaatser op het podium. Gelukkig bezorgde Marijke Groenewegen de Nederlandse schaatsfans in het Vikingskipet een vrolijke afsluiter van het weekend: ze werd wereldkampioen op de massastart. Dat was gouden medaille nummer acht! (NRC)
…………………………………………………………
 
Aantal warmtepompen groeit hard in Nederland.
Het aantal Nederlanders dat een warmtepomp aanschaft om het gasverbruik te verminderen of van het gas af te gaan, groeit. Vorig jaar steeg het aantal pompen met ruim 100.000 naar 376.000 blijkt uit een analyse van Independer. Ruim 4% van de woning heeft er een, vooral in het noorden en oosten van het land.
Independer telde de warmtepompen die sinds 2016 zijn gekocht met de toen ingevoerde ISDE-subsidie. Dat aantal nam de laatste 2 jaar toe. Niet-gesubsidieerde pompen zijn niet mee geteld.
De meest gesubsidieerde warmtepompen staan in Amsterdam: 6400. Maar ook in Groningen en Eindhoven kozen veel huishoudens voor dit duurzamere alternatief.
4,5% van alle woningen heeft nu een gesubsidieerde warmtepomp. In Tubbergen heeft relatief het hoogste aantal woningen er een: ruim 16%. Dat percentage is het laagst in Amsterdam en Rotterdam. (FD)
……………………………………………………………………
 
Vernietigend oordeel Raad van State over pensioenplan NSC/BBB.
Volgens de Raad is het plan ‘onvoldoende doordacht’ en leidt het mogelijk tot verslechtering van pensioenen.
Als het aan NSC en BBB ligt moeten pensioenfondsen hun deelnemers eerst via een referendum raadplegen. Stemt een meerderheid tegen dan blijft reeds opgebouwd pensioen in het oude stelsel. Enkel nieuw op te bouwen pensioen komt dan in het nieuwe systeem. In januari kwamen de 2 coalitiepartijen met het langverwachte voorstel waarmee ze de pensioenwereld flink wisten op te schudden. Volgens NSC en BBB krijgen pensioendeelnemers door de referenda weer ‘het laatste woord’ over wat de grootste stelselwijziging ooit is.
In dat nieuwe stelsel worden pensioenen afhankelijker van marktontwikkelingen; ze kunnen daardoor sneller omhoog, maar ook omlaag. Zonder instemming of referendum zou het overzetten van de vele pensioenmiljarden daarom een inbreuk zijn op het eigendomsrecht.
Volgens de Raad van State hebben de indieners onvoldoende gekeken naar de negatieve gevolgen die de referenda juist voor pensioendeelnemers hebben: het plan brengt de solidariteit in gevaar. In het nieuwe stelsel komen namelijk buffers vrij voor een solidariteitsreserve om tegenvallers op te vangen. Met die buffers kunnen ook leeftijdsgroepen die er anders op achteruitgaan worden gecompenseerd.
Omdat reeds opgebouwde pensioenen dan moeten achterblijven in het oude stelsel gelden daarvoor dan ook de oude strengere regels. Daarnaast komen er ook geen nieuwe deelnemers meer bij, dus ook geen nieuw geld en moeten de kosten voor het stelsel onder een steeds kleiner aantal deelnemers worden verdeeld. De Raad van State wijst erop dat het uiteindelijk ten koste gaat van het pensioengeld en dat de kans op een koopkrachtig pensioen juist afneemt. De Raad denkt dat het voorstel leidt ‘tot een ernstige verstoring van het transitieproces’. Bovendien moeten twee stelsels worden onderhouden wat de uitvoering aanzienlijk complexer maakt. (VK)
…………………………………………………………….
 
Rob de Nijs was een vaste waarde in de popmuziek.
Pas laat in zijn carrière kreeg zanger Rob de Nijs, die zondag op 82-jarige leeftijd overleed, in brede kring waardering voor zijn werk. Alsof je zijn liedjes nooit echt goed mocht vinden, zei hij zelf eens. Uiteindelijk werd hij zijn eigen genre.
Het was ontroerend en confronterend hoe Rob de Nijs de afgelopen jaren zijn idealen losliet. Parkinson en ook astma benamen hem zijn bewegingsvrijheid. Zijn gezondheidsproblemen werden bekend toen hij in 2019 plots achterover viel van het podium bij een optreden in Naaldwijk. In De Wereld Draait Door vertolkte hij in maart 2020 ‘Niet voor het laatst’, een stemmig nummer over het proces van ouder worden. Hij oogde breekbaar. Tot zijn verbazing regende het daarna reacties – bijna meer warmte dan hij ooit in zijn carrière voelde, zei hij daarover.
Als vertolker van wat aanvankelijk omschreven werd als ‘Nederlandstalige amusementsmuziek’ was het bewonderenswaardig hoe hij een vaste waarde werd in de Nederlandse popmuziek. Rob de Nijs wérd zijn eigen genre, steeds meer zijn eigen muzikale smaak volgend, hij maakte wat hij mooi vond én integer, van pop, rock tot chansons. Op het in New Orleans opgenomen Eindelijk vrij (2010) met Daniël Lohues raakte hij zelfs aan een zorgeloos countrygeluid. Hij kreeg er een Edison voor!
Rob de Nijs kon nog zo zijn diepzinnigste liedjes zingen maar zijn publiek lynchte hem als hij ‘Malle Babbe’ niet zong, wist hij. Die bleef hij ook mooi vinden, trouwens. En sfeer verhogend. ‘Toen Adèle Bloemendaal het zong, een luisterliedje toen, sprak ze het woord ‘kont’ niet uit. Je lekkere…! [Hij klapte toen even op de tafel]. ‘Als performer buitte ik dat stukje juist goed uit.’
Bij zijn zwanenzang in de Ziggo Dome in 2022 ontroerden juist die klassiekers hem. Terwijl de polonaise als gewoonlijk losbarstte, stak de popveteraan zijn vuist omhoog.
‘Voor jullie’, zei Rob de Nijs, de ogen vochtig. (NRC).
……………………………………………………………
 
Zwaarden of ploegscharen.
Extra geld lenen voor defensie? In Brussel, Berlijn en – na enig politiek aarzelen – ook in Den Haag zijn ze eruit: ja, defensie-uitgaven mag je financieren met schuld. Begrotingstekorten mogen tijdelijk omhoog en de EU gaat geld lenen.
 Niet alle economen zijn om. Oud-hoofdeconoom van ABN Amro Han de Jong vindt dat landen het geld voor militaire  uitgaven op hun begroting moeten vinden, door te bezuinigen op andere uitgaven. Want waarom ‘doorschuiven naar de toekomst’? Hoogleraar en CDA-econoom Raymond Gradus schrijft iets soortgelijks in Trouw: geen extra schulden maar hogere belastingen, vooral voor de generatie die van het vredesdividend profiteerde. En snijden in sociale zekerheid om ruimte te maken voor defensie. We moeten ploegscharen omsmeden tot zwaarden.
Ze hebben een punt. Lopende uitgaven voor defensie moet je betalen uit de lopende inkomsten. Maar juist omdat defensie is verwaarloosd moeten we nu eerst investeren. Wapensystemen, satellieten, kazernes, opleidingen, het gaat allemaal veel langer mee dan een enkel begrotingsjaar. Dat zijn echte investeringen en daar mag je zeker wel voor lenen. (FD)
……………………………………………………….
 
Beleggers verliezen vertrouwen in Amerikaanse aandelen, koers Tesla keldert.
De economische maatregelen van Trump treffen vooralsnog vooral de Amerikaanse beurs. De koersen in de VS zijn flink gedaald sinds zijn aantreden, terwijl in China en Europa aandelen juist meer waard zijn geworden. De S&P index staat nu ruim 6% lager dan op 20 januari toen Trump aantrad als president. In de eerste weken van Obama in 2013, Joe Biden (2021) en Trump zelf (2017) lieten de koersen juist een opgaande lijn zien.
Amerika’s concurrenten die doelwit zijn van Trumps importheffingen hebben juist minder last van de onrust op de markten. De Hang Seng-index in Hongkong staat ruim 20% hoger dan op 20 januari. In Europa stegen de aandelenkoersen minder hard, maar ze staan nog altijd 5% hoger dan 2 maanden geleden. Vorige week daalden in Europa en China de koersen licht, maar de markten lijken alweer grotendeels bekomen van de dip. Beleggers zoeken hun toevlucht buiten de VS. Voor het eerst dit jaar is er meer geld uit Amerikaanse aandelen gevloeid dan erbij kwam. Er verdween vorige week 2,5 miljard dollar van de Amerikaanse aandelenmarkt. 
Grote verliezer is Tesla van Trumps rechterhand Elon Musk. Na Trumps overwinning stegen de koersen van Tesla tot 480 dollar op 17 december. Nu is een aandeel Tesla nog maar 238 dollar waard! 
Dat wil zeggen dat de uitstaande Tesla-aandelen samen in 3 maanden tijd 700 miljard dollar minder waard zijn geworden! (VK)
……………………………………………………….
 
Magere oogst van gesprek tussen Trump en Poetin.
Het met spanning afgewachte gesprek tussen Trump en Poetin leverde een gedeeltelijk staakt het vuren op. Maar niet veel meer.
Rusland stopt gedurende 30 dagen met het aanvallen van Oekraïense energievoorzieningen en andere infrastructuur, als Oekraïne dat ook doet. Het Kremlin stelt het bevel daartoe direct te hebben gegeven aan de Russische strijdkrachten.
Dat lijkt de enige concrete uitkomst van het ruim 1,5 uur durende telefonische topoverleg tussen Trump en Poetin dinsdagmiddag. Enkele uren daarna werden vanuit Kiev explosies gemeld. Oekraïne meldde Russische drone aanvallen op 5 steden!
De uitkomst komt Rusland niet slecht uit: Oekraïne voert al maanden zware aanvallen uit op de Russische olie-industrie. Volgens het Witte Huis beginnen verdere onderhandelingen tussen Rusland en de VS onmiddellijk in het Midden-Oosten. Daar zal onder meer worden gesproken over de  technische details rond het staakt-het -vuren op de Zwarte Zee.
Al met al lijkt de oogst van het met spanning afgewachte telefoontje tussen Trump en Poetin mager! Onduidelijk is bijvoorbeeld hoe stevig de overeengekomen aanvalsstop is. Er is niets bekendgemaakt over mogelijke sancties als Rusland (of Oekraïne) het gedeeltelijk staakt-het-vuren schendt. Voor een volledig staakt-het-vuren mag het land ook geen militaire wapensteun meer krijgen uit het buitenland….
Dit zou de Oekraïense landverdediging zeer verzwakken. Oekraïne kampt met een tekort aan manschappen en de Amerikanen zijn de afgelopen jaren de belangrijkste wapen- en munitieleverancier van Oekraïne geweest. Poetin bedoelde daarmee eerder dat Oekraïne moet worden gedemilitariseerd, dat het land geen lid mag worden van de NAVO en dat de regering van Zelensky verdwijnt. De kans dat Oekraïne akkoord gaat met zijn eigen demilitarisering is op voorhand nihil. In de ogen van Kiev staat dat gelijk aan overgave aan Moskou. Het militaire doel dat Moskou nastreeft is de onderwerping van Oekraïne. De maximale eisen van Poetin wijzen erop dat dit tevens het diplomatieke doel is dat Moskou nastreeft in de onderhandelingen met Trump. (NRC)
……………………………………………………..
 
Erdogan schakelt tegenmacht uit met arrestatie oppositieleider.
De Turkse president Erdogan laat zich van zijn meest autoritaire kant zien. ‘Dit is een staatsgreep tegen de oppositie’.
Enkele dagen voordat de Turkse oppositie haar presidentskandidaat kiest, heeft zittend president Erdogan de belangrijkste kanshebber alvast laten oppakken. Burgemeester Imamoglu van Istanbul wordt beschuldigd van deelname aan een criminele organisatie, witwassen en terrorisme – de centrum-linkse politicus zou opereren namens de gewapende Koerdische Arbeiderspartij (PKK). ‘Er wordt een coup gepleegd tegen de wil van het volk’, zei Imamoglu vlak voor zijn arrestatie. Ook zo’n honderd anderen werden opgepakt, onder wie andere burgemeesters, ambtenaren en journalisten.
Imamoglu, sinds 2019 burgemeester van Istanbul wordt gezien als Erdogan’s grootste rivaal. Al langer worden pogingen ondernomen om hem uit te schakelen. Zo is hij al 3 jaar in een juridische strijd verwikkeld wegens het ‘beledigen van leden van de kiesraad’. Als hij daarvoor in hoger beroep wordt veroordeeld mag hij niet langer politiek actief zijn. Steeds worden nieuwe rechtszaken tegen hem aangespannen. En eerder deze week verklaarde de Universiteit van Istanbul zijn diploma’s ongeldig. Wie in Turkije president wil worden moet een geldig universitair diploma kunnen overleggen.
Zijn arrestatie betekent een escalatie van de al langer bestaande repressie van de oppositie en afwijkende meningen in Turkije.
De Turkse politicoloog Berk Esen van de Sabanci Universiteit in Istanbul spreekt van een ‘staatsgreep tegen de belangrijkste oppositiepartij’. Hij heeft nog nooit zo’n autoritaire wending onder een civiele regering meegemaakt. Deze arrestatie maakt het verkiezingsproces belachelijk en duwt Turkije verder op het pad van autocratie in navolging van Venezuela, Rusland en Wit-Rusland. (NRC)
…………………………………………………….
 
Nieuw lokfonds……
Beste toponderzoeker.
Wilt u weg uit het wetenschapsvijandige Amerika van Trump? Is uw onderzoeksgeld ingetrokken omdat in uw aanvraag een verboden woord stond, zoals ‘diversity’, ‘disability’ of ‘female’? Wordt uw onderzoek naar klimaatverandering en hernieuwbare energie tegengewerkt? Of bent u het gewoon zat dat de Amerikaanse overheid uw onafhankelijkheid en integriteit ondermijnt?
Kom dan naar Nederland!
Hier kunt u profiteren van het nieuwe fonds van minister Bruins van Onderwijs, waarmee hij ontevreden buitenlandse topwetenschappers wil lokken. Vlucht uit de VS en schuil in een Nederlandse Universiteit. U vindt daar een stimulerende omgeving vol teleurgestelde en lamgeslagen collega’s die zojuist een grote ontslagronde hebben doorgemaakt. Kom werken in van onze kapot bezuinigde onderzoekscentra. Geef college  - in het Nederlands, uiteraard – aan een studentenpopulatie waar het Nederlandse kabinet de beste buitenlandse studenten uitgefilterd heeft. Ga werken met onze afgetrapte onderzoeksapparatuur in een van onze uitgewoonde faculteiten. 
Kom naar Nederland waar echte wetenschap nog wordt gewaardeerd………(Mathijs Bouman in het FD)