Gelezen!
Nieuwsoverzicht van ma 24 februari t/m zo 2 maart 2025
Rechtsruck bij de Duitse verkiezingen.
Zoals verwacht is de CD/CSU weer de grootste partij in Duitsland. De meeste winst boekte de radicaal-rechtse AfD, de grootste verliezers zijn de sociaaldemocratische SPD en de liberale FDP. Aan CDU-leider Friedrich Merz de taak een nieuwe regeringscoalitie te vormen. Dat zal niet gemakkelijk zijn.
Het zal een van de ingewikkeldste formaties in de naoorlogse geschiedenis te worden. Als politiek alleen over personen zou gaan dan was zondagavond de kroon geweest op het levenswerk van Friedrich Merz.
Dertig jaar streefde de 69-jarige lijsttrekker van de CDU/CSU vergeefs naar het hoogste ambt van Duitsland. Gedurende 2 decennia werd hij kaltgestellt door Angela Merkel en bij terugkeer in Berlijn werd hij door velen weggehoond als een grijs geworden geestverschijning uit de jaren negentig van de vorige eeuw.
En nu wordt hij toch kanselier als het hem lukt een regering te vormen. De CDU werd met een kleine 29% van de stemmen de grootste partij. Nu krijgt de CDU-leider de leiding over de veruit ingewikkeldste formatie in de Duitse naoorlogse geschiedenis.
Het mandaat is net wat zwakker dan ze hadden gehoopt – ter vergelijking: de minst sterke uitslag van Merkel ooit was 33%. Als 2e eindigde de AfD, de partij waarvan het grondwettelijke gerechtshof verschillende afdelingen als ‘bewezen extreemrechts’ heeft geclassificeerd.
Onder leiding van Alice Weidel verdubbelde de AfD tot 20% met een campagne die getekend was door vreemdelingenhaat en nostalgie naar een vermeend beter verleden. Mertz en alle andere lijsttrekkers sluiten samenwerking met de AfD nadrukkelijk uit.
Het waren verkiezingen waarin het electoraat zich in het stemhokje liet leiden door wantrouwen en pessimisme. Wantrouwen in de economie, wantrouwen in de ruziënde regering Scholtz en in de omgang van de Duitse overheid met de hoge aantallen migranten die de afgelopen 10 jaar het land zijn binnengekomen en wantrouwen in het functioneren van de overheid in het algemeen. 85% van de Duitsers gaf aan géén vertrouwen te hebben in de toekomst.
De verkiezingsuitslag kan worden gelezen als een afrekening met de voortijdig teruggetreden stoplicht-coalitie van kanselier Olaf Scholtz. (VK)
…………………………………………………….
Trump breekt met ongeschreven regel: hij zuivert ook militaire top.
Nu diversiteitsbeleid taboe is, zuivert de regering-Trump ook vrouwen en Afro-Amerikanen uit de hoogste militaire rangen.
De anti-woke zuiveringsdrift van de regering Trump heeft ook de hoogste rangen van de Amerikaanse strijdkrachten bereikt. De president meldde in een post het ontslag van de verenigde chefs van staven. Ook de admiraal van de marine, de plaatsvervangend commandant van de luchtmacht en de hoogste militaire juristen bij 3 legeronderdelen worden vervangen, melde Pete Hegseth van Defensie niet veel later.
Met congé voor C.Q. Brown, wiens termijn tot 2027 liep, breekt Trump met de ongeschreven regel dat presidenten deze topmilitair niet voortijds vervangen. De vier-sterren generaal en voormalig gevechtspiloot zat echter zeer duidelijk op de wip sinds Trumps keuze voor Hegseth als Pentagon-baas.
Hegseth uitte regelmatig kritiek op ‘woke generaals’ die de strijdkrachten ‘verwijfd’ en ‘verzwakt’ hebben. Hij vindt ook dat vrouwen niet geschikt zijn voor gevechtsrollen omdat ze collega’s ook zouden afleiden. Hij lijkt admiraal Lisa Franchetti nu vooral te ontslaan omdat ze een vrouw is. Daags na zijn aantreden ontsloeg Trump ook al de eerste vrouwelijke commandant uit de geschiedenis van de Kustwacht.
Volgens Hegseth jagen diversiteitsprogramma’s ‘Amerika’s witte zoons en dochters bij ons weg’ en in een podcast beval hij afgelopen november al aan Brown te ontslaan.
Amerikaanse strijdkrachten gelden traditioneel als een emancipatiemachine waar minderheden sneller kunnen opklimmen dan in de burgersamenleving. Brown wilde dit verder stimuleren. Trump wil Brown nu laten vervangen door luitenant-generaal b.d. Dan Caine. De voormalig F16-piloot heeft niet alleen ervaring op het slagveld maar ook binnen de regering-Bush jr., de nationale veiligheidsraad, de Cia en recentelijk als durfinvesteerder. Met het Pentagon is hij echter minder bekend. (NRC)
…………………………………………………………..
90% van Europeanen rijdt op benzine of diesel.
Hoewel de verkoop in de EU vorig jaar iets inzakte, vormen elektrische en hybride voertuigen inmiddels de hoofdmoot van alle verkochte wagens. Desondanks gaat de elektrificatie van het Europese wagenpark langzaam. Oudere benzine- en dieselauto’s gaan bijvoorbeeld langer mee, waardoor nog steeds 90% n zo’n auto rijdt, zo blijkt uit cijfers van brancheorganisatie Acea.
In 2019 bestond 90% van de autoverkopen uit voertuigen met een benzine- of dieselmotor. Vijf jaar later is dat aandeel gehalveerd. De verkoop van hybride, plug-in hybride en volledig elektrische personenauto’s groeide van 9% van het totaal naar 52% in 2024.
Door de toegenomen verkoop van elektrische personenauto’s verandert het Europese wagenpark. In 2019 had 1% van de auto’s een (deels) elektrische aandrijving, in 2023 is dat gegroeid naar 7%. Met 14% van het wagenpark loopt Nederland voorop in Europa.
De elektrificatie van het Europese wagenpark loopt vertraging op door ingezakte autoverkopen. Zo lagen voor corona de verkopen op een hoger niveau dan afgelopen jaren, met relatief veel elektrische auto’s. (FD)
………………………………………………
EU-buitenlandchef Kallas: ‘VS verspreiden Russische boodschap’.
Kallas wilde zich maandag nog niet uitlaten over de inzet van Europese troepen in Oekraïne. Frankrijk en het VK sturen deze week in Washington aan op zo’n vredesmacht om een eventueel staakt-het-vuren te bewaken zegt ‘The Wall Street Journal’.
‘Zonder ons kan een deal niet werken’ benadrukte Kallas. ‘Je kunt bespreken met Poetin wat je wilt, maar als het over Oekraïne en Europa gaat, moeten Oekraïners en Europa ook akkoord gaan.’
Vorige week haalde Trump uit naar Zelensky die hij een ‘dictator’ noemde die slechts 4% steun geniet van zijn bevolking.
‘Die uitspraken zijn…….interessant’, reageerde Kallas, die erop wees dat Zelensky aan de macht is gekomen na vrije democratische verkiezingen zoals er in Rusland onder Poetin al 25 jaar geen zijn geweest!
Ze voegde eraan toe dat ze aanvankelijk dacht dat Trump zich had versproken en eigenlijk Poetin bedoelde in plaats van Zelensky. Anders gezegd: de VS zijn geen neutrale partner. ‘Als je kijkt naar de berichten uit de VS, dan is het duidelijk dat de Russische boodschap daar sterk doorklinkt.’ Kallas reist naar Washington voor overleg met minister van Buitenlandse Zaken Rubio, Macron en Starmer spreken deze week met Trump in een poging hem te overtuigen de militaire steun aan Kiev voort te zetten. (FD)
………………………………………………………………………
Europese leiders scharen zich in Kiev massaal achter Zelensky.
‘Het is aan Oekraïne om de voorwaarden voor vrede te bepalen.’ Met dat standpunt namen 13 westerse leiders maandag in Kiev afstand van de koers van Trump. Zondag werd herdacht dat Rusland 3 jaar geleden Oekraïne binnenviel.
Westerse leiders van onder andere Canada, Spanje, de Baltische staten en de EU hebben Zelensky maandag een hart onder de riem gestoken en hem publiekelijk geprezen.
De leiders gaven daarmee een krachtig signaal af aan Trump, die Zelensky de laatste tijd onophoudelijk onder vuur neemt. Ze stonden in Kiev stil bij het begin van de invasie maandag 24 februari precies 3 jaar geleden. Door nieuwe sancties af te kondigen maakte de EU ook duidelijk dat ze Rusland zal blijven straffen voor de invasie, ondanks de onderhandelingen die Trump met Moskou is begonnen.
De Canadese premier Trudeau prees Zelensky voor zijn opmerkelijke persoonlijke moed, veerkracht en vastberadenheid in de afgelopen drie jaren. ‘Je blijft mij en tientallen miljoenen van mijn medeburgers thuis in Canada inspireren’, aldus Trudeau die de afgelopen maand flink botste met Trump vanwege de fors verhoogde Amerikaanse importheffingen op goederen uit Canada.
Het Russische leger had de hoofdstad in de uren voor de herdenking bestookt met onder andere 185 kamikazedrones. Terwijl de VS weigeren Rusland een agressor te noemen sprak Von der Leyen duidelijke taal: ’Rusland en zijn leiders zijn als enige verantwoordelijk voor deze oorlog en de wreedheden tegen de Oekraiense bevolking’, aldus Von der Leyen.
Na aankomst in Kiev noemde zij de Russische aanval op Oekraïne ‘een wrede invasie’. ‘Wij zijn vandaag in Kiev want Oekraïne is Europa. In deze strijd om te overleven staat niet alleen het lot van Oekraïne op het spel. Het is het lot van Europa.’
De premier van Estland Michal benadrukte dat Oekraïne geen deal kan worden opgelegd om de oorlog te beëindigen. ‘Het is alleen aan Oekraïne om de voorwaarden te bepalen voor vrede, we moeten onze steun versnellen.’
Diverse landen gaan de militaire steun vergroten. Zo kondigde Spanje een nieuw militair hulppakket aan van een miljard euro. Andere landen leveren voor honderden miljoenen aan luchtverdedigingssystemen, munitie, pantserwagens en F-16-trainers. Wij moeten volhouden zei de Deense premier Frederiksen die zo’n 270 miljoen euro aan wapens beloofde. De Europese landen lieten ook zien dat ze er niet over peinzen om de druk op Moskou te verlichten om zo een vredesakkoord met het Kremlin sneller mogelijk te maken. Zowel de Britten als de EU straffen Moskou met nieuwe sancties. (VK)
………………………………………………………
Vult nieuwe Duitse leider leegte op wereldtoneel?
‘Europa wacht op Merz’, kopte het hoofdredactioneel commentaar van El Pais maandag. Het moet maar eens afgelopen zijn met de impasse waar Duitsland al voor de verkiezingen in belandde, aldus het commentaar. Zeker nu. ‘Europa kan zich geen al te lange interim-periode veroorloven. De voorlopige situatie duurt al veel te lang’.
Als Spanjaarden snakken naar Duits leiderschap in Europa dan is het wel duidelijk: dit zijn andere tijden. Nog maar een paar jaar geleden klaagden de zuidelijke landen steen een been over de Duitse dominantie. De eurocrisis werd op z’n Duits opgelost. Het coronaherstelfonds kwam er na een Duitse draai.
De hedendaagse klacht is van tegengestelde aard: niet Duitse dominantie maar Duitse leegte zit de Europese vooruitgang in de weg. Merz lijkt vastbesloten om daar verandering in te brengen. Duitsland moet het voortouw nemen in Europa, zodat Europa kan leiden op het wereldtoneel.
‘Mijn absolute prioriteit zal zijn om Europa zodanig te versterken dat we, stapje voor stapje, echt onafhankelijk kunnen worden van de VS’, zei Merz op de verkiezingsavond na de zege van zijn CDU. Om daaraan toe te voegen; ‘Nooit gedacht dat ik zoiets nog eens in een televisie-uitzending zou moeten zeggen.’
Merz wil Taurus-lange afstand raketten aan Oekraïne leveren, Scholtz niet. Merz wil praten over gezamenlijke Europese leningen om grote defensie-uitgaven te doen. Scholtz niet. En hij wil de banden met zijn collega’s in Parijs en Warschau, door Scholtz aangeknoopt, maar al snel verwaarloosd, stevig aanhalen. Het zijn cruciale stappen in een plan voor de toekomst waarin Europa niet langer meer kan schuilen onder de Amerikaanse veiligheidsparaplu. Het grootste probleem in de trans-Atlantische relatie zit aan onze kant van de oceaan zei hij in 2019. Ook toen was Trump president en ook toen zag Mertz de groeiende wrijving tussen de VS en de EU in de eerste plaats als een opdracht voor Europa: ‘De lidstaten van de EU moeten met één stem gaan spreken.’ (NRC)
………………………………………………..
Ambtenaren in team Musk stappen op…
De rigoureuze pogingen van Elon Musk om te snoeien in het Amerikaanse ambtenarenapparaat zorgen voor steeds meer onrust.
Meer dan 20 werknemers namen maandag ontslag uit het adviesorgaan dat de Tech miljardair vormde om de krimpoperatie uit te voeren meldt AP. In een gezamenlijke ontslagbrief schrijven ze dat ze weigeren om hun technische expertise in te zetten om belangrijke publieke diensten te ontmantelen.
Musks team, bekend als de Department of Government Efficiency (Doge) bestaat vooral uit zijn volgelingen.
Een deel van het bestaande ambtenarenapparaat is ook in het team geschoven. De jonge Musk-adepten hebben volgens de ambtenaren geen kennis van zaken. ‘Deze werkwijze creëert aanzienlijke veiligheidsrisico’s’, staat in de ontslagbrief. (FD)
………………………………………………..
Nog nooit vuurde Rusland zó veel drones af op Oekraïne.
Rusland heeft deze week de omvangrijkste droneaanval uitgevoerd sinds het begin van de oorlog. Het Russische leger zette in één nacht maar liefst 267(!) drones in. Anderhalf jaar geleden werd dat aantal nog niet gehaald in een maand.
Het toont aan dat het Rusland gelukt is zijn droneproduktie flink op te voeren. De Oekraiense luchtmacht telde deze maand al een recordaantal van 3.528 drones, gemiddeld bijna 136 per dag. Een jaar geleden lag dat aantal met 13 drones tien keer zo laag.
Andersom voert ook Oekraïne steeds meer droneaanvallen op Russische doelen uit. Woensdag meldde Rusland 130 drones te hebben neergeschoten, ondermeer boven de Krim en omliggende zeeën.
De afgelopen jaren liet Rusland op hevige droneaanvallen dikwijls ook een grote raketaanval volgen, maar dat is deze maand nog niet gebeurd. Hoewel de Oekraiense luchtverdediging het overgrote deel van de drones onschadelijk weet te maken eisen de aanvallen regelmatig burgerslachtoffers. In januari kwamen 139 Oekraiense burgers door Russisch oorlogsgeweld om het leven. Nog een 738 burgers raakten gewond. Ruim 80% van de slachtoffers viel in regio’s dicht bij de frontlinie, zoals Cherson en Zaporizja. (VK)
……………………………………………………………
VS en Oekraïne sluiten deal over zeldzame grondstoffen.
De regering Trump heeft haar oog laten vallen op de bodemschatten van Oekraïne. Onderhandelaars van beide landen zouden een akkoord hebben gesloten.
Oekraïne heeft ingestemd met de voorwaarden voor een deal met de VS over hun grondstoffen, aldus de ‘Financial Times’.
Washington zou ‘ongunstige clausules’ hebben ingetrokken. De Times schrijft dat de Amerikanen hun eis hebben ingetrokken om 500 miljard dollar aan de deal over te houden. Dat bedrag zou als compensatie moeten dienen voor de Amerikaanse steun.
Uit wat eerder is geopenbaard blijkt dat wordt gesproken over een investeringsfonds, geheel in Amerikaanse handen, dat inkomsten genereert met het ontginnen van Oekraiense grondstoffen, het winnen van zeldzame metalen en met het heffen van bijvoorbeeld havenrechten en energieleveranties.
Trump ziet het delen in de opbrengst van de Oekraiense bodemschatten als potentiële compensatie voor steun aan Oekraïne. De Oekraiense bodem bevat naast veel steenkool ook gas, olie, mangaan, titanium, grafiet, lithium en uranium. Veel van die voorraden zijn nog onontgonnen en een groot deel van het gebied met steenkool in de grond is bezet door Rusland.
Washington wilde aanvankelijk de helft van de opbrengst: 50% van de Oekraiense staatsinkomsten. Deze heffing zou blijven gelden tot het bedrag van 500 miljard dollar is bereikt. Ter vergelijking: afgelopen jaar verdiende Oekraïne 1,1 miljard dollar aan natuurlijke hulpbronnen. Zelensky zei daarop: ‘Ik ga niets tekenen dat 10 generaties Europeanen moeten terugbetalen’. Ik weet dat we 100 miljard dollar hebben gekregen, dat is een feit. Maar, eerlijk gezegd zal ik die 110 miljard dollar geen schuld noemen. We moeten giften niet als schuld zien. Of je het leuk vindt of niet, ik heb het zo afgesproken met Biden en met het Congres waar het door beide partijen gesteund werd – en ik ben hen daarvoor zeer dankbaar. (NRC)
……………………………………………………..
Methode Macron.
Een hand op de knie. Een hand op de hand. Een pas de deux van handen naar elkaars knieën. Een tikje op de arm overvloeiend in een handdrukduel. Tot slot wederom een hand op de knie.
De ontmoeting tussen Trump en Macron was een masterclass in non-verbale power play. Even legde Macron zijn hand op Trumps arm terwijl hij hem corrigeerde over Europa’s bijdrage aan Oekraïne. Ogenschijnlijk vriendschappelijk, maar de grammatica van de lichaamstaal dicteert dat de sterkste partij de ander mag aanraken en zo domineert.
In 2017 schudden ze elkaars handen zo hard tot hun knokkels wit werden. Macron zei daar achteraf over dat het ‘niet onschuldig’ was maar om te tonen dat hij ‘geen kleine concessies’ deed.
Ook in een interview met Fox liet Macron zien het diplomatieke spel tot in de puntjes te beheersen. Hij pakte de interviewer en de kijker (moi) volledig in.
Charmant, strategisch en Trump net genoeg stroop om de mond smerend. Maar hij zei onomwonden dat Rusland de agressor was. En dat Europa meer moet uitgeven aan defensie, maar een handelsoorlog niet helpt. Goddank, we zijn nog niet helemaal verloren als Europa, dacht ik. Nu maar hopen dat de betovering blijft. (Anna Dijkman in het FD)
………………………………………………
Mestproductie licht gedaald, moet verder omlaag.
Het wordt echter nog een grote uitdaging om onder de verscherpte mestplafonds voor 2025 te blijven. In totaal bevatte de mest die de veestapel in 2024 produceerde 449 miljoen kilo stikstof, 3% minder dan een jaar eerder. De stikstofuitscheiding blijft daarmee onder het mestplafond voor 2024 van 489,4 miljoen kilo.
De fosfaatuitscheiding van de veestapel bedroeg vorig jaar 148 miljoen kilo, een fractie meer dan in 2023.
Daarmee bleef ook de fosfaatproductie onder het plafond van 150,7 kilogram. De mestproductie wordt gemeten in kilo’s stikstof en fosfaat, de belangrijkste voedingstoffen in dierlijke mest.
Boeren gebruiken mest als voeding voor hun gewassen. De veestapel produceert echter zo veel mest dat de waterkwaliteit er onder lijdt. Voor dit jaar heeft Nederland daarom met de EU afgesproken de plafonds aan te scherpen naar 440 miljoen kilo stikstof en 135 miljoen kilo fosfaat.
Een daling van 2% voor stikstof. Fosfaat vormt een grotere uitdaging: 9%. Sinds 2015 daalde de stikstofuitscheiding met gemiddeld 1,1% en fosfaatuitscheiding met 2,2%.
Door de 2 opkoopregelingen waarvoor 1700 veehouders zich hebben gemeld zal de veestapel dit jaar vermoedelijk harder krimpen dan voorgaande jaren. De afname van de stikstofuitscheiding is voornamelijk te danken aan een daling van het aantal koeien, varkens en kippen. De fosfaat uitscheiding door koeien nam vorig jaar juist toe, als gevolg van ander voer (VK)
…………………………………………….
Militaire oefening van China bij Taiwan is provocatie en gevaarlijk.
Dat zei het ministerie van Defensie in Taipei. China hield woensdag een onaangekondigde schietoefening bij Taiwan. Een vrachtschip werd een dag eerder op heterdaad betrapt bij het vernielen van een internetkabel.
Volgens het departement waren eerder die dag 32 Chinese gevechtsvliegtuigen en verschillende marineschepen waargenomen. Die zouden zonder waarschuwing vooraf schietoefeningen hebben gehouden waarbij scherpe munitie zou zijn gebruikt.
Zo’n oefening kan de veiligheid van het scheepvaartverkeer en de luchtvaart in gevaar brengen. De operatie vond plaats op ruim 70 kilometer ten zuidwesten van het eiland, voor de kust van de grote stad Kohsiung, de grootste zeehaven van Taiwan.
De oefeningen volgden op het nieuws dat de Taiwanese kustwacht een vrachtschip op heterdaad betrapte toen het een onderzeese datakabel vernield. Het schip is daarop naar een Taiwanese haven geleid.
Kabelbreuken komen regelmatig voor in de wateren rond Taiwan. Vooral kabels die de internet- en telefoonverbindingen verzorgen van enkele Taiwanese eilandengroepen die vlak voor de kust van het Chinese vasteland liggen raken vaak beschadigd. Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken wilde op vragen over de militaire oefeningen noch de kabelbreuk ingaan bij de dagelijkse persconferentie van dinsdag en woensdag. (NRC)
………………………………………………….
Back to Petroleum.
Het was altijd meer op hoop dan op realisme gebaseerd: het idee dat de grote olie- en gasbedrijven de wereld zouden helpen om de noodzakelijke draai naar duurzame energie te maken. Want waarom zouden ze? Niets is winstgevender dan fossiel brandstoffen exploiteren. Die energie is er al, terwijl je duurzame energie eerst zelf moet maken.
Toch beweerden bedrijven als Shell en BP dat ze het echt gingen doen. Shell ging voortaan niet alleen voor winst, maar ook voor ‘People and Planet’. BP doopte zich om tot Beyond Petroleum’, want olie had geen toekomst.
Het waren leugenachtige marketingpraatjes, weten we nu. Bij de minste tegenwind – een wat hogere rente, wat minder koerswinst, een enkel activistisch beleggertje – draaien ze hun goede voornemens weer terug. Shell blijft pompen en BP kondigde woensdag een schaamteloze ‘fundamentele strategiewijziging’ aan. Men gaat weer doen wat het altijd deed: olie en gas oppompen zodat de klant die kan verbranden.
BP gaat Back to Petroleum, en het klimaat kan ze gestolen worden We wisten het eigenlijk altijd al: de grote oliebedrijven zijn niet de oplossing, maar het probleem. (FD)
……………………………………………………..
Als Trump’s EU-importtarieven er komen zijn vooral Ierland en Duitsland de klos.
Ierland is van alle EU-lidstaten het meest kwetsbaar voor een mogelijke verhoging van de importtarieven door de VS. In 2023 bestond 11,4% van het Ierse bruto binnenlands product uit export naar de VS. Vooral geneesmiddelen en medische artikelen vormen een aanzienlijk deel van de Ierse export.
Na Ierland exporteren ook Hongarije en Duitsland verhoudingsgewijs veel goederen naar de VS. Nederland exporteert ter waarde van 2% van de economie naar de VS.
Trump dreigde woensdag dat de VS een importheffing van 25% willen invoeren voor producten uit de EU. Eerder al dreigde Trump heffingen in te voeren voor Canadese en Mexicaanse producten, maar dat is nog niet gebeurd. Wij hebben de VS importtarieven ingevoerd voor aluminium en staal en voor Chinese goederen.
De eventuele heffingen zullen vooral de Europese auto- en farmaceutische industrieën raken. Naast geneesmiddelen exporteert de EU ook onder meer bloedproducten, vaccins en hormonen aan de VS.
Duitsland was in 2023 de grootste Europese handelspartner van de VS. De export van Duitsland naar de VS bestaat grotendeels uit auto’s, machines en chemische producten. Ook Nederland en de VS hebben een intensieve handelsrelatie. De Nederlandse import uit Amerika is vanaf 2020 veel harder gestegen dan de export naar het land. Nederland koopt de afgelopen jaren vooral meer militaire goederen uit de VS. (FD)
…………………………………………………………..
Hoogoplopende ruzie in plaats van deal tussen VS en Oekraïne.
+ Grondstoffenakkoord VS en Oekraïne mislukt na harde woorden Trump en JD Vance.
+ Zelensky is op zoek naar Amerikaanse steun tegen Russiche agressie.
+ Volgens Trump is Zelensky ‘verre van dankbaar’ voor steun VS tot nu toe.
Het overleg over een grondstoffenakkoord tussen Oekraïne en de VS is mislukt. Op bezoek in Washington om een deal te sluiten, belandde Zelensky in een verhitte discussie met Trump en JD Vance. ‘Je sluit een deal,’ zei Trump tegen Zelensky, ‘of Amerika stopt ermee.’ Zonder iets te ondertekenen verliet Zelensky later het Witte Huis.
De inzet van Zelensky was om afspraken te maken over het leveren van zeldzame aardmetalen én olie en gas aan de VS in ruil voor Amerikaanse garanties tegen de Russische dreiging. De onderhandelingen daarover verlopen moeizaam doordat Trump vindt dat de VS wel genoeg militaire inzet hebben geleverd.
De afgelopen weken verslechterde de relatie tussen Kiev en Washington. Oekraïne werd buitengesloten van de vredesonderhandelingen. Zelensky weigerde een eerdere versie van de grondstoffendeal en Trump noemde hem een dictator. Ook zei hij dat Oekraïne de oorlog was begonnen.
Deze week leek de sfeer verbeterd. Trump prees het Oekraiense leger en zei dat hij niet kon geloven dat hij Zelensky een dictator had genoemd maar gisteren ging het mis. Na een half uur van algemene discussie werd de toon gespannen. Meningsverschillen kwamen in het openbaar. ‘Dit is geweldige televisie’, zei Trump terwijl hij Zelensky verweet ‘verre van dankbaar’ te zijn voor de VS-steun. Zelensky ontkende dat en zei dat hij geregeld zijn dankbaarheid heeft uitgesproken en drong erop aan dat de VS Poetin niet zou moeten vertrouwen omdat Rusland meerdere overeenkomsten met Oekraïne had verbroken. Maar hij werd overstemd door Trump en Vance die op luide toon duidelijk maakten dat Kiev zijn zwakke onderhandelingspositie moet erkennen. Op een gegeven moment zei Trump dat Zelensky met vuur speelde door ‘te gokken met een Derde Wereldoorlog’. Zelensky spoorde Trump en Vance aan om Oekraïne te bezoeken. Ook dat viel niet goed. Vance stelde dat de reizen van buitenlandse leiders naar Oekraïne louter propaganda zijn.
Trump schetste een somber beeld van de militaire situatie in Oekraïne. ‘Jullie hebben bijna geen soldaten meer,’ zei hij. ‘Jullie zitten niet in een goede positie…’ Hij voegde er aan toe dat het Amerikaanse volk iets wil terugzien voor de steun van de VS.
Oekraïne heeft de grootste lithiumvoorraad van Europa en bezit andere cruciale grondstoffen als titanium, kobalt en grafiet. Een belangrijk deel ligt in regio’s in het zuiden en oosten van Oekraïne die Rusland in 2022 illegaal annexeerde. De VS willen deze metalen omdat men minder afhankelijk wil worden van China, dat de technologische grootmacht van de wereld wil worden en de productie en handel in deze grondstoffen domineert. Bepaalde aardmetalen zijn onmisbaar bij de vervaardiging van computerchips en batterijen voor elektrische auto’s.
De persconferentie werd gisteravond afgeblazen. Trump reageerde op Truth Social. ‘Het is verbazingwekkend wat emotie naar boven brengt en ik heb vastgesteld dat Zelensky niet klaar is voor vrede als Amerika erbij betrokken is, omdat hij het gevoel heeft dat onze betrokkenheid hem een groot voordeel geeft in de onderhandelingen.’ (FD)
Zoals verwacht is de CD/CSU weer de grootste partij in Duitsland. De meeste winst boekte de radicaal-rechtse AfD, de grootste verliezers zijn de sociaaldemocratische SPD en de liberale FDP. Aan CDU-leider Friedrich Merz de taak een nieuwe regeringscoalitie te vormen. Dat zal niet gemakkelijk zijn.
Het zal een van de ingewikkeldste formaties in de naoorlogse geschiedenis te worden. Als politiek alleen over personen zou gaan dan was zondagavond de kroon geweest op het levenswerk van Friedrich Merz.
Dertig jaar streefde de 69-jarige lijsttrekker van de CDU/CSU vergeefs naar het hoogste ambt van Duitsland. Gedurende 2 decennia werd hij kaltgestellt door Angela Merkel en bij terugkeer in Berlijn werd hij door velen weggehoond als een grijs geworden geestverschijning uit de jaren negentig van de vorige eeuw.
En nu wordt hij toch kanselier als het hem lukt een regering te vormen. De CDU werd met een kleine 29% van de stemmen de grootste partij. Nu krijgt de CDU-leider de leiding over de veruit ingewikkeldste formatie in de Duitse naoorlogse geschiedenis.
Het mandaat is net wat zwakker dan ze hadden gehoopt – ter vergelijking: de minst sterke uitslag van Merkel ooit was 33%. Als 2e eindigde de AfD, de partij waarvan het grondwettelijke gerechtshof verschillende afdelingen als ‘bewezen extreemrechts’ heeft geclassificeerd.
Onder leiding van Alice Weidel verdubbelde de AfD tot 20% met een campagne die getekend was door vreemdelingenhaat en nostalgie naar een vermeend beter verleden. Mertz en alle andere lijsttrekkers sluiten samenwerking met de AfD nadrukkelijk uit.
Het waren verkiezingen waarin het electoraat zich in het stemhokje liet leiden door wantrouwen en pessimisme. Wantrouwen in de economie, wantrouwen in de ruziënde regering Scholtz en in de omgang van de Duitse overheid met de hoge aantallen migranten die de afgelopen 10 jaar het land zijn binnengekomen en wantrouwen in het functioneren van de overheid in het algemeen. 85% van de Duitsers gaf aan géén vertrouwen te hebben in de toekomst.
De verkiezingsuitslag kan worden gelezen als een afrekening met de voortijdig teruggetreden stoplicht-coalitie van kanselier Olaf Scholtz. (VK)
…………………………………………………….
Trump breekt met ongeschreven regel: hij zuivert ook militaire top.
Nu diversiteitsbeleid taboe is, zuivert de regering-Trump ook vrouwen en Afro-Amerikanen uit de hoogste militaire rangen.
De anti-woke zuiveringsdrift van de regering Trump heeft ook de hoogste rangen van de Amerikaanse strijdkrachten bereikt. De president meldde in een post het ontslag van de verenigde chefs van staven. Ook de admiraal van de marine, de plaatsvervangend commandant van de luchtmacht en de hoogste militaire juristen bij 3 legeronderdelen worden vervangen, melde Pete Hegseth van Defensie niet veel later.
Met congé voor C.Q. Brown, wiens termijn tot 2027 liep, breekt Trump met de ongeschreven regel dat presidenten deze topmilitair niet voortijds vervangen. De vier-sterren generaal en voormalig gevechtspiloot zat echter zeer duidelijk op de wip sinds Trumps keuze voor Hegseth als Pentagon-baas.
Hegseth uitte regelmatig kritiek op ‘woke generaals’ die de strijdkrachten ‘verwijfd’ en ‘verzwakt’ hebben. Hij vindt ook dat vrouwen niet geschikt zijn voor gevechtsrollen omdat ze collega’s ook zouden afleiden. Hij lijkt admiraal Lisa Franchetti nu vooral te ontslaan omdat ze een vrouw is. Daags na zijn aantreden ontsloeg Trump ook al de eerste vrouwelijke commandant uit de geschiedenis van de Kustwacht.
Volgens Hegseth jagen diversiteitsprogramma’s ‘Amerika’s witte zoons en dochters bij ons weg’ en in een podcast beval hij afgelopen november al aan Brown te ontslaan.
Amerikaanse strijdkrachten gelden traditioneel als een emancipatiemachine waar minderheden sneller kunnen opklimmen dan in de burgersamenleving. Brown wilde dit verder stimuleren. Trump wil Brown nu laten vervangen door luitenant-generaal b.d. Dan Caine. De voormalig F16-piloot heeft niet alleen ervaring op het slagveld maar ook binnen de regering-Bush jr., de nationale veiligheidsraad, de Cia en recentelijk als durfinvesteerder. Met het Pentagon is hij echter minder bekend. (NRC)
…………………………………………………………..
90% van Europeanen rijdt op benzine of diesel.
Hoewel de verkoop in de EU vorig jaar iets inzakte, vormen elektrische en hybride voertuigen inmiddels de hoofdmoot van alle verkochte wagens. Desondanks gaat de elektrificatie van het Europese wagenpark langzaam. Oudere benzine- en dieselauto’s gaan bijvoorbeeld langer mee, waardoor nog steeds 90% n zo’n auto rijdt, zo blijkt uit cijfers van brancheorganisatie Acea.
In 2019 bestond 90% van de autoverkopen uit voertuigen met een benzine- of dieselmotor. Vijf jaar later is dat aandeel gehalveerd. De verkoop van hybride, plug-in hybride en volledig elektrische personenauto’s groeide van 9% van het totaal naar 52% in 2024.
Door de toegenomen verkoop van elektrische personenauto’s verandert het Europese wagenpark. In 2019 had 1% van de auto’s een (deels) elektrische aandrijving, in 2023 is dat gegroeid naar 7%. Met 14% van het wagenpark loopt Nederland voorop in Europa.
De elektrificatie van het Europese wagenpark loopt vertraging op door ingezakte autoverkopen. Zo lagen voor corona de verkopen op een hoger niveau dan afgelopen jaren, met relatief veel elektrische auto’s. (FD)
………………………………………………
EU-buitenlandchef Kallas: ‘VS verspreiden Russische boodschap’.
Kallas wilde zich maandag nog niet uitlaten over de inzet van Europese troepen in Oekraïne. Frankrijk en het VK sturen deze week in Washington aan op zo’n vredesmacht om een eventueel staakt-het-vuren te bewaken zegt ‘The Wall Street Journal’.
‘Zonder ons kan een deal niet werken’ benadrukte Kallas. ‘Je kunt bespreken met Poetin wat je wilt, maar als het over Oekraïne en Europa gaat, moeten Oekraïners en Europa ook akkoord gaan.’
Vorige week haalde Trump uit naar Zelensky die hij een ‘dictator’ noemde die slechts 4% steun geniet van zijn bevolking.
‘Die uitspraken zijn…….interessant’, reageerde Kallas, die erop wees dat Zelensky aan de macht is gekomen na vrije democratische verkiezingen zoals er in Rusland onder Poetin al 25 jaar geen zijn geweest!
Ze voegde eraan toe dat ze aanvankelijk dacht dat Trump zich had versproken en eigenlijk Poetin bedoelde in plaats van Zelensky. Anders gezegd: de VS zijn geen neutrale partner. ‘Als je kijkt naar de berichten uit de VS, dan is het duidelijk dat de Russische boodschap daar sterk doorklinkt.’ Kallas reist naar Washington voor overleg met minister van Buitenlandse Zaken Rubio, Macron en Starmer spreken deze week met Trump in een poging hem te overtuigen de militaire steun aan Kiev voort te zetten. (FD)
………………………………………………………………………
Europese leiders scharen zich in Kiev massaal achter Zelensky.
‘Het is aan Oekraïne om de voorwaarden voor vrede te bepalen.’ Met dat standpunt namen 13 westerse leiders maandag in Kiev afstand van de koers van Trump. Zondag werd herdacht dat Rusland 3 jaar geleden Oekraïne binnenviel.
Westerse leiders van onder andere Canada, Spanje, de Baltische staten en de EU hebben Zelensky maandag een hart onder de riem gestoken en hem publiekelijk geprezen.
De leiders gaven daarmee een krachtig signaal af aan Trump, die Zelensky de laatste tijd onophoudelijk onder vuur neemt. Ze stonden in Kiev stil bij het begin van de invasie maandag 24 februari precies 3 jaar geleden. Door nieuwe sancties af te kondigen maakte de EU ook duidelijk dat ze Rusland zal blijven straffen voor de invasie, ondanks de onderhandelingen die Trump met Moskou is begonnen.
De Canadese premier Trudeau prees Zelensky voor zijn opmerkelijke persoonlijke moed, veerkracht en vastberadenheid in de afgelopen drie jaren. ‘Je blijft mij en tientallen miljoenen van mijn medeburgers thuis in Canada inspireren’, aldus Trudeau die de afgelopen maand flink botste met Trump vanwege de fors verhoogde Amerikaanse importheffingen op goederen uit Canada.
Het Russische leger had de hoofdstad in de uren voor de herdenking bestookt met onder andere 185 kamikazedrones. Terwijl de VS weigeren Rusland een agressor te noemen sprak Von der Leyen duidelijke taal: ’Rusland en zijn leiders zijn als enige verantwoordelijk voor deze oorlog en de wreedheden tegen de Oekraiense bevolking’, aldus Von der Leyen.
Na aankomst in Kiev noemde zij de Russische aanval op Oekraïne ‘een wrede invasie’. ‘Wij zijn vandaag in Kiev want Oekraïne is Europa. In deze strijd om te overleven staat niet alleen het lot van Oekraïne op het spel. Het is het lot van Europa.’
De premier van Estland Michal benadrukte dat Oekraïne geen deal kan worden opgelegd om de oorlog te beëindigen. ‘Het is alleen aan Oekraïne om de voorwaarden te bepalen voor vrede, we moeten onze steun versnellen.’
Diverse landen gaan de militaire steun vergroten. Zo kondigde Spanje een nieuw militair hulppakket aan van een miljard euro. Andere landen leveren voor honderden miljoenen aan luchtverdedigingssystemen, munitie, pantserwagens en F-16-trainers. Wij moeten volhouden zei de Deense premier Frederiksen die zo’n 270 miljoen euro aan wapens beloofde. De Europese landen lieten ook zien dat ze er niet over peinzen om de druk op Moskou te verlichten om zo een vredesakkoord met het Kremlin sneller mogelijk te maken. Zowel de Britten als de EU straffen Moskou met nieuwe sancties. (VK)
………………………………………………………
Vult nieuwe Duitse leider leegte op wereldtoneel?
‘Europa wacht op Merz’, kopte het hoofdredactioneel commentaar van El Pais maandag. Het moet maar eens afgelopen zijn met de impasse waar Duitsland al voor de verkiezingen in belandde, aldus het commentaar. Zeker nu. ‘Europa kan zich geen al te lange interim-periode veroorloven. De voorlopige situatie duurt al veel te lang’.
Als Spanjaarden snakken naar Duits leiderschap in Europa dan is het wel duidelijk: dit zijn andere tijden. Nog maar een paar jaar geleden klaagden de zuidelijke landen steen een been over de Duitse dominantie. De eurocrisis werd op z’n Duits opgelost. Het coronaherstelfonds kwam er na een Duitse draai.
De hedendaagse klacht is van tegengestelde aard: niet Duitse dominantie maar Duitse leegte zit de Europese vooruitgang in de weg. Merz lijkt vastbesloten om daar verandering in te brengen. Duitsland moet het voortouw nemen in Europa, zodat Europa kan leiden op het wereldtoneel.
‘Mijn absolute prioriteit zal zijn om Europa zodanig te versterken dat we, stapje voor stapje, echt onafhankelijk kunnen worden van de VS’, zei Merz op de verkiezingsavond na de zege van zijn CDU. Om daaraan toe te voegen; ‘Nooit gedacht dat ik zoiets nog eens in een televisie-uitzending zou moeten zeggen.’
Merz wil Taurus-lange afstand raketten aan Oekraïne leveren, Scholtz niet. Merz wil praten over gezamenlijke Europese leningen om grote defensie-uitgaven te doen. Scholtz niet. En hij wil de banden met zijn collega’s in Parijs en Warschau, door Scholtz aangeknoopt, maar al snel verwaarloosd, stevig aanhalen. Het zijn cruciale stappen in een plan voor de toekomst waarin Europa niet langer meer kan schuilen onder de Amerikaanse veiligheidsparaplu. Het grootste probleem in de trans-Atlantische relatie zit aan onze kant van de oceaan zei hij in 2019. Ook toen was Trump president en ook toen zag Mertz de groeiende wrijving tussen de VS en de EU in de eerste plaats als een opdracht voor Europa: ‘De lidstaten van de EU moeten met één stem gaan spreken.’ (NRC)
………………………………………………..
Ambtenaren in team Musk stappen op…
De rigoureuze pogingen van Elon Musk om te snoeien in het Amerikaanse ambtenarenapparaat zorgen voor steeds meer onrust.
Meer dan 20 werknemers namen maandag ontslag uit het adviesorgaan dat de Tech miljardair vormde om de krimpoperatie uit te voeren meldt AP. In een gezamenlijke ontslagbrief schrijven ze dat ze weigeren om hun technische expertise in te zetten om belangrijke publieke diensten te ontmantelen.
Musks team, bekend als de Department of Government Efficiency (Doge) bestaat vooral uit zijn volgelingen.
Een deel van het bestaande ambtenarenapparaat is ook in het team geschoven. De jonge Musk-adepten hebben volgens de ambtenaren geen kennis van zaken. ‘Deze werkwijze creëert aanzienlijke veiligheidsrisico’s’, staat in de ontslagbrief. (FD)
………………………………………………..
Nog nooit vuurde Rusland zó veel drones af op Oekraïne.
Rusland heeft deze week de omvangrijkste droneaanval uitgevoerd sinds het begin van de oorlog. Het Russische leger zette in één nacht maar liefst 267(!) drones in. Anderhalf jaar geleden werd dat aantal nog niet gehaald in een maand.
Het toont aan dat het Rusland gelukt is zijn droneproduktie flink op te voeren. De Oekraiense luchtmacht telde deze maand al een recordaantal van 3.528 drones, gemiddeld bijna 136 per dag. Een jaar geleden lag dat aantal met 13 drones tien keer zo laag.
Andersom voert ook Oekraïne steeds meer droneaanvallen op Russische doelen uit. Woensdag meldde Rusland 130 drones te hebben neergeschoten, ondermeer boven de Krim en omliggende zeeën.
De afgelopen jaren liet Rusland op hevige droneaanvallen dikwijls ook een grote raketaanval volgen, maar dat is deze maand nog niet gebeurd. Hoewel de Oekraiense luchtverdediging het overgrote deel van de drones onschadelijk weet te maken eisen de aanvallen regelmatig burgerslachtoffers. In januari kwamen 139 Oekraiense burgers door Russisch oorlogsgeweld om het leven. Nog een 738 burgers raakten gewond. Ruim 80% van de slachtoffers viel in regio’s dicht bij de frontlinie, zoals Cherson en Zaporizja. (VK)
……………………………………………………………
VS en Oekraïne sluiten deal over zeldzame grondstoffen.
De regering Trump heeft haar oog laten vallen op de bodemschatten van Oekraïne. Onderhandelaars van beide landen zouden een akkoord hebben gesloten.
Oekraïne heeft ingestemd met de voorwaarden voor een deal met de VS over hun grondstoffen, aldus de ‘Financial Times’.
Washington zou ‘ongunstige clausules’ hebben ingetrokken. De Times schrijft dat de Amerikanen hun eis hebben ingetrokken om 500 miljard dollar aan de deal over te houden. Dat bedrag zou als compensatie moeten dienen voor de Amerikaanse steun.
Uit wat eerder is geopenbaard blijkt dat wordt gesproken over een investeringsfonds, geheel in Amerikaanse handen, dat inkomsten genereert met het ontginnen van Oekraiense grondstoffen, het winnen van zeldzame metalen en met het heffen van bijvoorbeeld havenrechten en energieleveranties.
Trump ziet het delen in de opbrengst van de Oekraiense bodemschatten als potentiële compensatie voor steun aan Oekraïne. De Oekraiense bodem bevat naast veel steenkool ook gas, olie, mangaan, titanium, grafiet, lithium en uranium. Veel van die voorraden zijn nog onontgonnen en een groot deel van het gebied met steenkool in de grond is bezet door Rusland.
Washington wilde aanvankelijk de helft van de opbrengst: 50% van de Oekraiense staatsinkomsten. Deze heffing zou blijven gelden tot het bedrag van 500 miljard dollar is bereikt. Ter vergelijking: afgelopen jaar verdiende Oekraïne 1,1 miljard dollar aan natuurlijke hulpbronnen. Zelensky zei daarop: ‘Ik ga niets tekenen dat 10 generaties Europeanen moeten terugbetalen’. Ik weet dat we 100 miljard dollar hebben gekregen, dat is een feit. Maar, eerlijk gezegd zal ik die 110 miljard dollar geen schuld noemen. We moeten giften niet als schuld zien. Of je het leuk vindt of niet, ik heb het zo afgesproken met Biden en met het Congres waar het door beide partijen gesteund werd – en ik ben hen daarvoor zeer dankbaar. (NRC)
……………………………………………………..
Methode Macron.
Een hand op de knie. Een hand op de hand. Een pas de deux van handen naar elkaars knieën. Een tikje op de arm overvloeiend in een handdrukduel. Tot slot wederom een hand op de knie.
De ontmoeting tussen Trump en Macron was een masterclass in non-verbale power play. Even legde Macron zijn hand op Trumps arm terwijl hij hem corrigeerde over Europa’s bijdrage aan Oekraïne. Ogenschijnlijk vriendschappelijk, maar de grammatica van de lichaamstaal dicteert dat de sterkste partij de ander mag aanraken en zo domineert.
In 2017 schudden ze elkaars handen zo hard tot hun knokkels wit werden. Macron zei daar achteraf over dat het ‘niet onschuldig’ was maar om te tonen dat hij ‘geen kleine concessies’ deed.
Ook in een interview met Fox liet Macron zien het diplomatieke spel tot in de puntjes te beheersen. Hij pakte de interviewer en de kijker (moi) volledig in.
Charmant, strategisch en Trump net genoeg stroop om de mond smerend. Maar hij zei onomwonden dat Rusland de agressor was. En dat Europa meer moet uitgeven aan defensie, maar een handelsoorlog niet helpt. Goddank, we zijn nog niet helemaal verloren als Europa, dacht ik. Nu maar hopen dat de betovering blijft. (Anna Dijkman in het FD)
………………………………………………
Mestproductie licht gedaald, moet verder omlaag.
Het wordt echter nog een grote uitdaging om onder de verscherpte mestplafonds voor 2025 te blijven. In totaal bevatte de mest die de veestapel in 2024 produceerde 449 miljoen kilo stikstof, 3% minder dan een jaar eerder. De stikstofuitscheiding blijft daarmee onder het mestplafond voor 2024 van 489,4 miljoen kilo.
De fosfaatuitscheiding van de veestapel bedroeg vorig jaar 148 miljoen kilo, een fractie meer dan in 2023.
Daarmee bleef ook de fosfaatproductie onder het plafond van 150,7 kilogram. De mestproductie wordt gemeten in kilo’s stikstof en fosfaat, de belangrijkste voedingstoffen in dierlijke mest.
Boeren gebruiken mest als voeding voor hun gewassen. De veestapel produceert echter zo veel mest dat de waterkwaliteit er onder lijdt. Voor dit jaar heeft Nederland daarom met de EU afgesproken de plafonds aan te scherpen naar 440 miljoen kilo stikstof en 135 miljoen kilo fosfaat.
Een daling van 2% voor stikstof. Fosfaat vormt een grotere uitdaging: 9%. Sinds 2015 daalde de stikstofuitscheiding met gemiddeld 1,1% en fosfaatuitscheiding met 2,2%.
Door de 2 opkoopregelingen waarvoor 1700 veehouders zich hebben gemeld zal de veestapel dit jaar vermoedelijk harder krimpen dan voorgaande jaren. De afname van de stikstofuitscheiding is voornamelijk te danken aan een daling van het aantal koeien, varkens en kippen. De fosfaat uitscheiding door koeien nam vorig jaar juist toe, als gevolg van ander voer (VK)
…………………………………………….
Militaire oefening van China bij Taiwan is provocatie en gevaarlijk.
Dat zei het ministerie van Defensie in Taipei. China hield woensdag een onaangekondigde schietoefening bij Taiwan. Een vrachtschip werd een dag eerder op heterdaad betrapt bij het vernielen van een internetkabel.
Volgens het departement waren eerder die dag 32 Chinese gevechtsvliegtuigen en verschillende marineschepen waargenomen. Die zouden zonder waarschuwing vooraf schietoefeningen hebben gehouden waarbij scherpe munitie zou zijn gebruikt.
Zo’n oefening kan de veiligheid van het scheepvaartverkeer en de luchtvaart in gevaar brengen. De operatie vond plaats op ruim 70 kilometer ten zuidwesten van het eiland, voor de kust van de grote stad Kohsiung, de grootste zeehaven van Taiwan.
De oefeningen volgden op het nieuws dat de Taiwanese kustwacht een vrachtschip op heterdaad betrapte toen het een onderzeese datakabel vernield. Het schip is daarop naar een Taiwanese haven geleid.
Kabelbreuken komen regelmatig voor in de wateren rond Taiwan. Vooral kabels die de internet- en telefoonverbindingen verzorgen van enkele Taiwanese eilandengroepen die vlak voor de kust van het Chinese vasteland liggen raken vaak beschadigd. Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken wilde op vragen over de militaire oefeningen noch de kabelbreuk ingaan bij de dagelijkse persconferentie van dinsdag en woensdag. (NRC)
………………………………………………….
Back to Petroleum.
Het was altijd meer op hoop dan op realisme gebaseerd: het idee dat de grote olie- en gasbedrijven de wereld zouden helpen om de noodzakelijke draai naar duurzame energie te maken. Want waarom zouden ze? Niets is winstgevender dan fossiel brandstoffen exploiteren. Die energie is er al, terwijl je duurzame energie eerst zelf moet maken.
Toch beweerden bedrijven als Shell en BP dat ze het echt gingen doen. Shell ging voortaan niet alleen voor winst, maar ook voor ‘People and Planet’. BP doopte zich om tot Beyond Petroleum’, want olie had geen toekomst.
Het waren leugenachtige marketingpraatjes, weten we nu. Bij de minste tegenwind – een wat hogere rente, wat minder koerswinst, een enkel activistisch beleggertje – draaien ze hun goede voornemens weer terug. Shell blijft pompen en BP kondigde woensdag een schaamteloze ‘fundamentele strategiewijziging’ aan. Men gaat weer doen wat het altijd deed: olie en gas oppompen zodat de klant die kan verbranden.
BP gaat Back to Petroleum, en het klimaat kan ze gestolen worden We wisten het eigenlijk altijd al: de grote oliebedrijven zijn niet de oplossing, maar het probleem. (FD)
……………………………………………………..
Als Trump’s EU-importtarieven er komen zijn vooral Ierland en Duitsland de klos.
Ierland is van alle EU-lidstaten het meest kwetsbaar voor een mogelijke verhoging van de importtarieven door de VS. In 2023 bestond 11,4% van het Ierse bruto binnenlands product uit export naar de VS. Vooral geneesmiddelen en medische artikelen vormen een aanzienlijk deel van de Ierse export.
Na Ierland exporteren ook Hongarije en Duitsland verhoudingsgewijs veel goederen naar de VS. Nederland exporteert ter waarde van 2% van de economie naar de VS.
Trump dreigde woensdag dat de VS een importheffing van 25% willen invoeren voor producten uit de EU. Eerder al dreigde Trump heffingen in te voeren voor Canadese en Mexicaanse producten, maar dat is nog niet gebeurd. Wij hebben de VS importtarieven ingevoerd voor aluminium en staal en voor Chinese goederen.
De eventuele heffingen zullen vooral de Europese auto- en farmaceutische industrieën raken. Naast geneesmiddelen exporteert de EU ook onder meer bloedproducten, vaccins en hormonen aan de VS.
Duitsland was in 2023 de grootste Europese handelspartner van de VS. De export van Duitsland naar de VS bestaat grotendeels uit auto’s, machines en chemische producten. Ook Nederland en de VS hebben een intensieve handelsrelatie. De Nederlandse import uit Amerika is vanaf 2020 veel harder gestegen dan de export naar het land. Nederland koopt de afgelopen jaren vooral meer militaire goederen uit de VS. (FD)
…………………………………………………………..
Hoogoplopende ruzie in plaats van deal tussen VS en Oekraïne.
+ Grondstoffenakkoord VS en Oekraïne mislukt na harde woorden Trump en JD Vance.
+ Zelensky is op zoek naar Amerikaanse steun tegen Russiche agressie.
+ Volgens Trump is Zelensky ‘verre van dankbaar’ voor steun VS tot nu toe.
Het overleg over een grondstoffenakkoord tussen Oekraïne en de VS is mislukt. Op bezoek in Washington om een deal te sluiten, belandde Zelensky in een verhitte discussie met Trump en JD Vance. ‘Je sluit een deal,’ zei Trump tegen Zelensky, ‘of Amerika stopt ermee.’ Zonder iets te ondertekenen verliet Zelensky later het Witte Huis.
De inzet van Zelensky was om afspraken te maken over het leveren van zeldzame aardmetalen én olie en gas aan de VS in ruil voor Amerikaanse garanties tegen de Russische dreiging. De onderhandelingen daarover verlopen moeizaam doordat Trump vindt dat de VS wel genoeg militaire inzet hebben geleverd.
De afgelopen weken verslechterde de relatie tussen Kiev en Washington. Oekraïne werd buitengesloten van de vredesonderhandelingen. Zelensky weigerde een eerdere versie van de grondstoffendeal en Trump noemde hem een dictator. Ook zei hij dat Oekraïne de oorlog was begonnen.
Deze week leek de sfeer verbeterd. Trump prees het Oekraiense leger en zei dat hij niet kon geloven dat hij Zelensky een dictator had genoemd maar gisteren ging het mis. Na een half uur van algemene discussie werd de toon gespannen. Meningsverschillen kwamen in het openbaar. ‘Dit is geweldige televisie’, zei Trump terwijl hij Zelensky verweet ‘verre van dankbaar’ te zijn voor de VS-steun. Zelensky ontkende dat en zei dat hij geregeld zijn dankbaarheid heeft uitgesproken en drong erop aan dat de VS Poetin niet zou moeten vertrouwen omdat Rusland meerdere overeenkomsten met Oekraïne had verbroken. Maar hij werd overstemd door Trump en Vance die op luide toon duidelijk maakten dat Kiev zijn zwakke onderhandelingspositie moet erkennen. Op een gegeven moment zei Trump dat Zelensky met vuur speelde door ‘te gokken met een Derde Wereldoorlog’. Zelensky spoorde Trump en Vance aan om Oekraïne te bezoeken. Ook dat viel niet goed. Vance stelde dat de reizen van buitenlandse leiders naar Oekraïne louter propaganda zijn.
Trump schetste een somber beeld van de militaire situatie in Oekraïne. ‘Jullie hebben bijna geen soldaten meer,’ zei hij. ‘Jullie zitten niet in een goede positie…’ Hij voegde er aan toe dat het Amerikaanse volk iets wil terugzien voor de steun van de VS.
Oekraïne heeft de grootste lithiumvoorraad van Europa en bezit andere cruciale grondstoffen als titanium, kobalt en grafiet. Een belangrijk deel ligt in regio’s in het zuiden en oosten van Oekraïne die Rusland in 2022 illegaal annexeerde. De VS willen deze metalen omdat men minder afhankelijk wil worden van China, dat de technologische grootmacht van de wereld wil worden en de productie en handel in deze grondstoffen domineert. Bepaalde aardmetalen zijn onmisbaar bij de vervaardiging van computerchips en batterijen voor elektrische auto’s.
De persconferentie werd gisteravond afgeblazen. Trump reageerde op Truth Social. ‘Het is verbazingwekkend wat emotie naar boven brengt en ik heb vastgesteld dat Zelensky niet klaar is voor vrede als Amerika erbij betrokken is, omdat hij het gevoel heeft dat onze betrokkenheid hem een groot voordeel geeft in de onderhandelingen.’ (FD)
