TukkerTrek
Bolton en de Nijverdalse snelspoel
In de serie ‘Twentse Trekken op Bijzondere Plekken’ doet Robert Beernink wekelijks voor TKKR met een kritisch-relativerende knipoog verslag van zijn reizen naar bijzondere plekken met Twentse trekken. Onder het motto: ‘In de Tukkers, hun aard, gewoontes en gebruiken, komt de hele wereld samen.’
Route 6
Glastonbury - BOLTON - Dingle
Je waant je ineens in Coronation Street. Het is een paar uur rijden van het lieflijke Somerset naar de grote grauwe industriegebieden in en rond Manchester. Daar lag ooit de bakermat van de industriële revolutie en de Engelse textielindustrie.
Niet dat de Engelsen dat alleen konden; net als eeuwen daarvoor de Saksen waren gekomen en daarna de Normandiërs, was het nu aan Belgische wevers om de basis te leggen voor de verdere groei en expansie van het British Empire. Een slimme zet, die we het best kunnen omschrijven als import imperialisme: haal de experts naar binnen en bouw daarmee je macht naar buiten toe uit.
In Twente werd dat gezien en als opportunity opgepikt. Thomas Ainsworth (1795-1841), een ambitieuze textieltechnicus uit Bolton-le-Moors, nabij Manchester, stichtte na bemiddeling door de Nederlandsche Handel-Maatschappij, een weefschool in Goor en later ook in andere plaatsen. Daar werd de arbeiders het gebruik van de verbeterde snelspoel op de Calicot weefgetouwen geleerd. De basis voor de succesvolle Twentse textielindustrie was daarmee gelegd.
Ook op verzoek van de NHM, bouwde Ainsworth in 1836 een modelweverij en een vlasspinnerij op de kruising van de weg van Almelo naar Zwolle en het riviertje de Regge. De directie noemde die plek Nijverdal.
De oude textielindustrie is verdwenen of er zijn bedrijven uit voortgekomen die nieuwe toepassingen hebben ontwikkeld op basis van de oude kennis. Nijverdal is inmiddels ondertunneld en aan het oog van de naald onttrokken.
En de snelspoel? Die is nog te vinden als een abstract kruisbeeld aan menige muur van nazaten van de spinners, wevers en andere textielarbeiders. Als symbool van het kortstondig geloof in Twents imperialisme, maar meer nog als thermometer van de tijd.
Wordt vervolgd
Contact: www.robertbeernink.nl
Naschrift redactie: Per abuis is vorige week aflevering 7 van TukkerTrek op deze site geplaatst. Hierbij alsnog aflevering 6. Alle afleveringen van TukkerTrek zijn terug te vinden op deze site.
Route 6
Glastonbury - BOLTON - Dingle
Je waant je ineens in Coronation Street. Het is een paar uur rijden van het lieflijke Somerset naar de grote grauwe industriegebieden in en rond Manchester. Daar lag ooit de bakermat van de industriële revolutie en de Engelse textielindustrie.
Niet dat de Engelsen dat alleen konden; net als eeuwen daarvoor de Saksen waren gekomen en daarna de Normandiërs, was het nu aan Belgische wevers om de basis te leggen voor de verdere groei en expansie van het British Empire. Een slimme zet, die we het best kunnen omschrijven als import imperialisme: haal de experts naar binnen en bouw daarmee je macht naar buiten toe uit.
In Twente werd dat gezien en als opportunity opgepikt. Thomas Ainsworth (1795-1841), een ambitieuze textieltechnicus uit Bolton-le-Moors, nabij Manchester, stichtte na bemiddeling door de Nederlandsche Handel-Maatschappij, een weefschool in Goor en later ook in andere plaatsen. Daar werd de arbeiders het gebruik van de verbeterde snelspoel op de Calicot weefgetouwen geleerd. De basis voor de succesvolle Twentse textielindustrie was daarmee gelegd.
Ook op verzoek van de NHM, bouwde Ainsworth in 1836 een modelweverij en een vlasspinnerij op de kruising van de weg van Almelo naar Zwolle en het riviertje de Regge. De directie noemde die plek Nijverdal.
De oude textielindustrie is verdwenen of er zijn bedrijven uit voortgekomen die nieuwe toepassingen hebben ontwikkeld op basis van de oude kennis. Nijverdal is inmiddels ondertunneld en aan het oog van de naald onttrokken.
En de snelspoel? Die is nog te vinden als een abstract kruisbeeld aan menige muur van nazaten van de spinners, wevers en andere textielarbeiders. Als symbool van het kortstondig geloof in Twents imperialisme, maar meer nog als thermometer van de tijd.
Wordt vervolgd
Contact: www.robertbeernink.nl
Naschrift redactie: Per abuis is vorige week aflevering 7 van TukkerTrek op deze site geplaatst. Hierbij alsnog aflevering 6. Alle afleveringen van TukkerTrek zijn terug te vinden op deze site.
