TukkerTrek
Eenzaam maar niet alleen: Uluru en de Kroezeboom
In de serie ‘Twentse Trekken op Bijzondere Plekken’ doet Robert Beernink wekelijks voor TKKR met een kritisch-relativerende knipoog verslag van zijn reizen naar bijzondere plekken met Twentse trekken. Onder het motto: ‘In de Tukkers, hun aard, gewoontes en gebruiken, komt de hele wereld samen.’
Route 24
Waitangi - ULURU - Mekka
Midden in Australië, op 440 autokilometers van de meest nabij gelegen stad Alice Springs, ligt de nederzetting Yulara, een vliegveldje met wat horeca en een camping. Ik ben in nationaal park Uluru-Kata Tjuta, gelegen in het Rode Centrum van een immense leegte.
Vroeg uit de veren is het advies, want in de ochtend is de bekendste toeristische attractie van het continent op zijn mooist: Uluru, ook bekend als Ayers Rock. Zo’n vijfentwintig kilometer verderop is de Kata Tjuta te zien, een rotsformatie van dezelfde steensoort als de 348 meter hoge ‘eilandberg’ vlak voor ons. Verder is er alleen maar vlakte.
De belangstelling van de vele bezoekers geldt vooral Uluru, de heilige rots van de Anangu, de lokale Aborigines. Bij het opkomen van de zon verschiet, door de steeds wisselende invalshoek van het licht, de kleur van de berg van geel tot donkerbruin. Bij zonsondergang herhaalt zich dit prachtige schouwspel in omgekeerde volgorde.
Voor de Anangu hebben alle facetten van de berg een betekenis, die met elkaar verbonden zijn in hun mythologie, de Tjukurpa. Scheuren in de rots symboliseren een strijd tussen twee mythologische wezens, kleine gaten zijn gegraven door mythologische mollen en er zijn heilige plekken voor mannen- en vrouwenrituelen. Volgens de voor niet-ingewijden geheime Tjukurpa, mogen mannen niet naar plekken kijken waar vrouwenrituelen plaatsvinden en andersom.
Toerisme kan op gespannen voet staan met religie. In 1985 werd de rots door de Australische overheid teruggegeven aan de Aborigines. Het beklimmen van Uluru is taboe voor de Anangu. Sinds oktober 2019 geldt een algemeen verbod.
Het doet me denken aan de oude Kroezeboom op de Fleringer Es nabij Tubbergen. Daar mag sinds kort ook niet meer in geklommen worden. De oorspronkelijke functie van een kroezeboom (‘kruisboom’) was een grens of kruispunt aan te geven. In het oosten van het land kon het ook een ijkpunt zijn voor de verdeling van de omliggende akkers en markegronden. Daarnaast werd het vaak een plek van religieuze betekenis of om recht te spreken.
De zomereik bij Fleringen is naar schatting tussen de 400 en 500 jaar oud. Tijdens de reformatie hielden katholieken er hun geheime missen. Een opgerichte veldkapel overleefde de tijd niet, maar de locatie behield haar religieuze aantrekkingskracht.
Een bezoek aan de Kroezeboom is eenvoudiger te realiseren dan de reis naar ‘het midden van nergens’ down under. Aan de weg van Weerselo naar Tubbergen, net voorbij Fleringen, is de hooggelegen grond, de es, al te zien. Er is een parkeerplaats en een goed begaanbaar pad.
Hoewel het beide min of meer geïsoleerd gelegen objecten zijn, is het belangrijkste verschil tussen de Kroezeboom en Uluru dat de boom van hout is en de rots van steen. De Kroezeboom wordt na een boomchirurgische ingreep inmiddels met ijzeren pinnen bij elkaar gehouden om hem voorlopig voor het nageslacht te bewaren. Is dat tekenend voor de houdbaarheid van zijn eeuwenoude functies? En wie riep ook alweer iets over bouwen op een rots?
Wordt vervolgd: Route 25 Uluru - MEKKA – Epidaurus: Mekka en Tawaaf, Ootmarsum en Vlöggeln
Contact: www.robertbeernink.nl
Route 24
Waitangi - ULURU - Mekka
Midden in Australië, op 440 autokilometers van de meest nabij gelegen stad Alice Springs, ligt de nederzetting Yulara, een vliegveldje met wat horeca en een camping. Ik ben in nationaal park Uluru-Kata Tjuta, gelegen in het Rode Centrum van een immense leegte.
Vroeg uit de veren is het advies, want in de ochtend is de bekendste toeristische attractie van het continent op zijn mooist: Uluru, ook bekend als Ayers Rock. Zo’n vijfentwintig kilometer verderop is de Kata Tjuta te zien, een rotsformatie van dezelfde steensoort als de 348 meter hoge ‘eilandberg’ vlak voor ons. Verder is er alleen maar vlakte.
De belangstelling van de vele bezoekers geldt vooral Uluru, de heilige rots van de Anangu, de lokale Aborigines. Bij het opkomen van de zon verschiet, door de steeds wisselende invalshoek van het licht, de kleur van de berg van geel tot donkerbruin. Bij zonsondergang herhaalt zich dit prachtige schouwspel in omgekeerde volgorde.
Voor de Anangu hebben alle facetten van de berg een betekenis, die met elkaar verbonden zijn in hun mythologie, de Tjukurpa. Scheuren in de rots symboliseren een strijd tussen twee mythologische wezens, kleine gaten zijn gegraven door mythologische mollen en er zijn heilige plekken voor mannen- en vrouwenrituelen. Volgens de voor niet-ingewijden geheime Tjukurpa, mogen mannen niet naar plekken kijken waar vrouwenrituelen plaatsvinden en andersom.
Toerisme kan op gespannen voet staan met religie. In 1985 werd de rots door de Australische overheid teruggegeven aan de Aborigines. Het beklimmen van Uluru is taboe voor de Anangu. Sinds oktober 2019 geldt een algemeen verbod.
Het doet me denken aan de oude Kroezeboom op de Fleringer Es nabij Tubbergen. Daar mag sinds kort ook niet meer in geklommen worden. De oorspronkelijke functie van een kroezeboom (‘kruisboom’) was een grens of kruispunt aan te geven. In het oosten van het land kon het ook een ijkpunt zijn voor de verdeling van de omliggende akkers en markegronden. Daarnaast werd het vaak een plek van religieuze betekenis of om recht te spreken.
De zomereik bij Fleringen is naar schatting tussen de 400 en 500 jaar oud. Tijdens de reformatie hielden katholieken er hun geheime missen. Een opgerichte veldkapel overleefde de tijd niet, maar de locatie behield haar religieuze aantrekkingskracht.
Een bezoek aan de Kroezeboom is eenvoudiger te realiseren dan de reis naar ‘het midden van nergens’ down under. Aan de weg van Weerselo naar Tubbergen, net voorbij Fleringen, is de hooggelegen grond, de es, al te zien. Er is een parkeerplaats en een goed begaanbaar pad.
Hoewel het beide min of meer geïsoleerd gelegen objecten zijn, is het belangrijkste verschil tussen de Kroezeboom en Uluru dat de boom van hout is en de rots van steen. De Kroezeboom wordt na een boomchirurgische ingreep inmiddels met ijzeren pinnen bij elkaar gehouden om hem voorlopig voor het nageslacht te bewaren. Is dat tekenend voor de houdbaarheid van zijn eeuwenoude functies? En wie riep ook alweer iets over bouwen op een rots?
Wordt vervolgd: Route 25 Uluru - MEKKA – Epidaurus: Mekka en Tawaaf, Ootmarsum en Vlöggeln
Contact: www.robertbeernink.nl
