Tussen de linies

Fanny en de tijdgeest

Tom Luttikhuis 21 juni 2024, 11:14
Probeer je even voor te stellen wat een mens 20.000 jaar voor Christus dacht. Er hing een gele bal in de lucht. En als die gele bal verdween, werd het donker en verscheen er een andere bal. Soms rond, soms flinterdun. Je ging op jacht. Er waren dieren die je kon eten. Je was alert. Er waren dieren die jou konden eten. ’s Avonds rolde je je op in een sabeltandtijgervacht. ’s Morgens ging je weer op jacht. Dat was het wel zo’n beetje, anno 20.000 jaar voor Christus.

Maar de tijd gaat … en de geest volgt.

Dan het jaar 1896. De gele bal werd inmiddels een zon genoemd. Pierre de Coubertin voltooide zijn levenswerk en zette de Olympische Spelen terug op de kaart. Maar wel in een modern jasje. Veertien landen deden mee. Ongeveer tweehonderdvijftig atleten. Allemaal man, want vrouwen die sportten waren niet om aan te gluren, vond Pierre.

Maar de tijd gaat … en de geest volgt.

Het werd 1936. De Olympische Spelen werden georganiseerd in Berlijn. In eerste instantie als staatspropaganda, daarna pas als sportevenement. Er deden vrouwen mee, maar een Amerikaan was de beste. De Amerikaan ontmoette vele mensen, ook een achttienjarig meisje dat Fanny heette. Fanny zag hoe de Amerikaan met vier keer goud huiswaarts keerde, maar zijn handen genegeerd zag.

Maar de tijd gaat … en de geest volgt.

Oorlog. Het meisje werd een vrouw. Fanny was getrouwd en had een kind. Haar sportcarrià¨re zat erop. Dat wist iedereen. Want moeder ben je voor en met je hele leven. Die hardloopschoenen moest ze aan de wilgen hangen. Zo ging dat.

Maar de tijd gaat … en de geest volgt.

Vrede. 1948. Fanny, inmiddels moeder van twee, trok zich van de tijdgeest niets aan. Ze kwalificeerde zich voor de Spelen van Londen en reisde het Kanaal over. Haar kinderen bleven in Amsterdam. Fanny moest het flink ontgelden. Kreeg brulbrieven van boze moeders. Ze had regentonnen kunnen vullen met de inkt, want als moeder blijf je thuis, bij je kinderen. Er waren ook sporters die er zo over dachten. De Britse teammanager vond het beschamend en bovendien was Fanny te oud om deel te nemen aan een evenement als de Spelen. Maar hij zat er flink naast: Fanny won een paar dagen later de honderd meter in iets minder dan twaalf seconden. Goud. Toen kwam de tachtig meter horden. Iets meer dan elf tellen later won Fanny weer. Goud. Heimwee overwinnend dankzij een peptalk van haar coach en echtgenoot, stond Fanny ook aan de start van de tweehonderd meter. Het resultaat? Goud. Naar huis? Nog niet. Eén onderdeel nog. De estafette. Fanny was de slotloopster en finishte een tiende sneller dan de concurrentie uit Australië en Canada. Goud. Goud. Goud. Goud.
Vier keer goud. Net zoals die Amerikaan in 1936. Nederland was in extase. Haar buurtbewoners gaven haar een groots cadeau: een nieuwe fiets.

Maar de tijd gaat … en de geest volgt.

Dus op naar 2022. Juni. Deze week werden de Fanny Blankers Koen Games gehouden in Hengelo. Het was alweer de eenenveertigste editie. Op een prachtige dag stormde het hoogtepunten: wereldprestaties bij het speerwerpen, kogels werden met een voor Nederlands begrippen recordafstand geslingerd en Femke Bol was zoals altijd de beste op de hordenloop. Toch kwam niemand in de buurt van de prestaties van de naamdraagster van het evenement, want hoewel de geest de tijd altijd volgt, zijn sommige geesten te groot om ingehaald te worden door de tijd.

Tom Luttikhuis is sportfanaat. Schrijven is zijn grote passie. Tekenen doet hij al sinds zijn jeugd. Voor TKKR schrijft hij verhalen over bekende en minder bekende (Twentse) sporthelden. Op zijn website www.akkapanna.com is meer werk van hem te lezen en te zien.