Gelezen!
Het weekoverzicht van ma 6 t/m zo 12 december 2021
EU verplicht te verduurzamen bij een grote verbouwing. De Europese Commissie legt strenge milieueisen op bij renovaties om de CO2 uitstoot van woningen en kantoren terug te dringen. Het gebruik van fossiele brandstoffen voor verwarming en stroom in huis moet omlaag om klimaatverandering tegen te gaan, vindt de commissie. In Nederland stootten alle gebouwen in 2020 ruim 20 miljoen ton CO2 uit, 13% van de totale broeikasgasuitstoot dat jaar, blijkt uit de cijfers van het Planbureau voor de Leefomgeving. Slecht geïsoleerd wonen is een milieudelict: we rijden toch ook niet meer zonder katalysator zegt Onno Dwars. (FD)
……………………………………………………..
China oefent voor aanval op Taiwan. Het toenemend aantal oefenvluchten met gevechtsvliegtuigen nabij Taiwan duidt erop dat China een aanval op het land voorbereidt, waarschuwt de Amerikaanse minister van defensie Lloyd Austin. Hij maakt zich zorgen om het wereldwijde netwerk van militaire bases waar China aan werkt. Volgens het Pentagon wil China zijn aantal kernkoppen tot 2030 verviervoudigen. Austin riep bondgenoten op samen te werken om China tegen te houden. (FD)
……………………………………………………...
Nog even en Afghanistan heeft geen gezondheidszorg meer. De publieke gezondheidszorg in Afghanistan dreef volledig op fondsen uit het buitenland. Sinds de Taliban de macht overnamen zijn die bevroren. De Wereldbank besluit deze week of er toch weer geld naar de ziekenhuizen kan. Correspondent Rob Vreeken ziet in Kabul dat het hard nodig is. ‘Zorg mag niet afhangen van politieke overwegingen.’ In de covid-kliniek in Kabul is het stil. Niet omdat er geen covid is. Wel omdat er geen geld meer is. ‘De airconditioning doet het niet, de verwarming doet het niet en de medicijnladen zijn leeg, leeg, leeg. Als de wereld niet bijspringt zullen alle 3000 publieke gezondheidscentra in Afghanistan moeten sluiten’, zegt Mohammed Nasee, Directeur Nederlandse NGO HealthNet. (VK)
……………………………………………………….
Prinses Beatrix werd positief getest na haar 4-daagse werkbezoek aan Curaà§ao. De 83-jarige prinses zit momenteel in thuisisolatie. (VK)
……………………………………………………….
Valérie Pécresse werd door de conservatieven verrassend genomineerd als kandidaat voor de presidentsverkiezingen. Ze was voorheen minister van Onderwijs en Begroting en woordvoerster van de regering van Franà§ois Fillon onder president Nicolas Sarkozy. De verliezers waren Michel Barnier en Eric Ciotti. Op haar schouders rust niets minder dan de toekomst van haar partij, die gedoemd is te verdwijnen als zij opnieuw afwezig is in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen in april 2022. Ze omschrijft zichzelf als ‘twee derde Merkel en eenderde Thatcher, en als ‘la dame du faire’, een zinspeling op daadkracht. (NRC)
……………………………………………………..
Het publieke karakter van het onderwijs staat onder druk. Privéles sluipt de scholen in en vergroot de ongelijkheid tussen leerlingen. Daarvoor waarschuwt de Onderwijsraad dinsdag in een advies aan het demissionaire kabinet. Meer dan een kwart van de basis- en middelbare scholieren maakt inmiddels gebruik van aanvullend onderwijs dat door private bedrijven wordt gegeven. De prijs varieert van 10 tot 40 euro per uur. De Onderwijsraad constateert dat dit ‘schaduwonderwijs’ steeds meer verstrengeld raakt met het gewone, publiek bekostigde onderwijs. Vaak zeggen scholen tijdens voorlichtingsavonden voor nieuwe brugklassen al tegen ouders en leerlingen dat ze aanvullende begeleiding nodig zullen hebben en dat de ouders geacht worden dat zelf in te kopen. Bijlessen en huiswerkbegeleiding kennen vele vormen: binnen het schoolgebouw in de vorm van bijlessen of examentrainingen na schooltijd door externe bureaus, maar ook in huiswerkinstituten buiten school. De Onderwijsraad pleit voor een verbod op reclame voor commerciële diensten of producten via school. Leerlingen zouden via school geen folders meer mogen meekrijgen. (NRC)
…………………………………………………….
Groen links en PvdA zetten een nieuwe stap in de toenadering door een progressief oppositieakkoord te sluiten. Maandagmiddag presenteerden de leiders van beide fracties, Lilianne Ploumen en Jesse Klaver, een nieuwe stap in hun toenadering, dat zij een ‘progressief oppositieakkoord noemen’. ‘De komende jaren vormen wij in het parlement een alliantie, een progressief blok’, stelt Klaver in een bericht aan zijn achterban. Zij denken zo sterker te staan in hun oppositie tegen het vermoedelijk volgende kabinet-Rutte. (NRC)
……………………………………………………..
MKB-voorman Jacco Vonhof is niet mild over de Nederlandse politiek. De voorzitter van MKB-Nederland, zelf oprichter van een groot schoonmaakbedrijf, haalde maandag hard uit naar Den Haag, dat te weinig van ondernemers begrijpt, niet betrouwbaar is en uitvoering en rekening van beleid te gemakkelijk op het bordje van de bedrijven schuift. ‘Het begint hier steeds meer op de jaren zeventig te lijken.’ De lasten voor bedrijven worden te gemakkelijk verhoogd, zegt hij. Vonhof is zelf niet beschikbaar voor het nieuwe kabinet: Hoe we hier omgaan met onze ministers en volksvertegenwoordigers is schandalig vindt hij. ‘Vanaf dag 1 zijn zij de kop van jut. Je mag hard zijn in je kritiek, maar wel inhoudelijk maar het gaat nu op de man, persoonlijk. Ik wens ons met zijn allen toe dat we onze bestuurders weer de ruimte geven om ook fouten te maken. Dan gaan er ook weer ondernemers de Kamer in. Ondernemers staan op dit moment niet te popelen om hun bedrijf op te geven voor een baan in de politiek.’ (FD)
…………………………………………………..
2G op een laag pitje: het kabinet heeft een nieuwe winterstrategie nodig. Maandag trok het kabinet het omstreden wetsvoorstel dat 2G mogelijk moet maken terug: de besmettingscijfers zijn zo hoog en de druk op de ziekenhuizen zo groot dat het kabinet niet verwacht dat het slot er snel af kan. Ook niet met 2G. De opkomst van de omikronvariant brengt bovendien nog te veel onzekerheden voor de komende weken met zich mee. CU, Groen Links en de PvdA voorop, zien daarom veel beren op de weg. Rutte en De Jonge verwachten daardoor dat er op dit moment onvoldoende draagvlak in de Kamer is om de omstreden maatregel in te voeren. De winterstrategie met als centraal element 2G, is daardoor mislukt. Lock-down maatregelen blijven zeer waarschijnlijk nog weken van kracht.
Het kabinet bezweert dat er aan een lange termijnvisie wordt gewerkt en 2G zal er zeker deel van uitmaken, aldus Hugo de Jonge. Aan de vraag hoe het tot die tijd verder moet kwam hij niet toe. (VK)
………………………………………
De VS provoceren China met hun boycot tegen de Spelen. De VS zullen geen officiële vertegenwoordigers sturen naar de olympische winterspelen in Beijing. China reageerde furieus op deze aankondiging. De vraag is of het enig effect zal sorteren. De Amerikaanse atleten gaan gewoon. China spreekt van een ‘regelrechte provocatie’ en dreigt met ‘resolute tegenmaatregelen’. Biden gaat overigens minder ver dan zijn voorganger Jimmy Carter die de Spelen van Moskou in 1980 volledig boycotte. (VK)
………………………………………
De aandelenbeurzen stonden dinsdag in het teken van opluchting nu de omikron-variant van het coronavirus milder lijkt dan gevreesd. De Europese beursindices sloten zonder uitzondering op winst met aan kop de AEX. In New York beleefden de beurzen hun beste dag sinds maart. De technologie-index Nasdaq boekte met 3% de meeste winst. De brede S&P500-index sloot 2,1% hoger. (FD)
……………………………………..
De pendule: Toen in 2013 het nieuws naar buiten kwam dat Bulgaren fraudeerden met Nederlandse uitkeringen, was de verontwaardiging niet van de lucht. De regels waren te laks, de ambtenaren te goedgelovig en er werd op grote schaal gesjoemeld. Het roer ging om. Van ‘onschuldig tot het tegendeel bewezen was’ sloegen we door naar ‘in geval van twijfel schuldig’. Het duurde jaren voordat duidelijk werd dat door dit beleid tienduizenden mensen gedupeerd zouden worden, in wat de toeslagenaffaire is gaan heten. De regels werden te star uitgevoerd, de ambtenaren waren te streng. Het roer ging weer om! Alle gedupeerden konden een vaste compensatie claimen, schulden werden kwijtgescholden of door de Belastingdienst overgenomen. De kosten voor de staat worden inmiddels geschat op € 5 miljard. Ter vergelijking: met die frauderende Bulgaren was een bedrag gemoeid van € 4 miljoen! Vreemd genoeg bekruipt mij het gevoel dat de pendule weer eens te ver aan het doorslaan is. Ik ben dan ook erg benieuwd hoe men daar over 10 jaar tegenaan kijkt, zegt Lukas Daalder in het FD.
……………………………………..
Het aantal huishoudens onder de armoedegrens daalt ondanks – of juist dankzij – corona. In 2020 moest 6,8% van de huishoudens rondkomen van een inkomen onder de armoedegrens. Hoewel dat nog altijd nog meer dan 500.000 huishoudens zijn, wordt dat deel al jaren kleiner. Opvallend genoeg bracht de coronacrisis daar geen verandering in. In 2019 was dat nog 7,5% en in de jaren daarvoor telkens hoger dan 8%. De armoedegrens komt neer op 1.100 euro per maand. Voor meerpersoonshuishoudens is deze grens gecorrigeerd naar omvang. Het risico op armoede blijkt voor zzp’ers een stuk groter (5,9%) dan voor mensen in loondienst (1,2%). De Nederlandse gemeenten met het hoogste aandeel lage inkomens zijn uitsluitend in stedelijke gebieden. De top-3 bestaat uit Amsterdam (11,9%) onder de lage inkomensgrens, Groningen (12%) en bovenaan Rotterdam (12,8%). De verwachtingen zijn dat de armoederisico’s de komende jaren stabiliseren aldus hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen van het Centraal Bureau voor de Statistiek. (VK)
………………………………….
Lichte en trage daling van de coronacijfers. Ernst Kuipers van het LNAZ denkt dat de besmettingenpiek is gepasseerd. Het RIVM is echter wat terughoudender. Waar alle cijfers wekenlang stegen is er nu een lichte daling ingezet op bijna alle vlakken maar heel snel gaat dat nog niet. Het aantal positieve tests daalde in een week tijd met 5% naar gemiddeld 21140 per dag. Het aantal ziekenhuisopnamen daalde, al ging dat niet bijzonder hard: 280 nieuwe coronapatiënten per dag tegen 300 een week ervoor. Op de IC daalde dat aantal van 48 vorige week tot 41 nu. De trend die nu is te zien werd ook bij vorige pieken gezien stelde Kuipers. ‘De groei wordt langzaam minder en slaat dan om in een daling.’ Hij waarschuwde wel dat het nog even druk zou blijven in de ziekenhuizen, zeker op de IC’s. Afgelopen week werden er nog meer operatiekamers gesloten om personeel vrij te maken voor op de IC’s. (NRC)
………………………………………
Comeback van kolen door de hoge gasprijs. De hoge gasprijzen hebben er in het derde kwartaal voor gezorgd dat er in Nederland meer elektriciteit uit andere bronnen werd gehaald. Zo steeg de productie van elektriciteit uit kolen met 96% ten opzichte van vorig jaar. Ook uit zon en wind werd veel meer stroom gehaald: 31%. Uit aardgas werd in het derde kwartaal bijna de helft minder elektriciteit geproduceerd zo meldt het CBS. Deze verhoogde productie uit hernieuwbare bronnen komt door toename van de capaciteit zoals het windpark bij Borssele op zee. De invoer van elektriciteit steeg met 66% terwijl de uitvoer daalde. (FD)
………………………………………
Twentse grond is de afvalput van de NAM. De Nederlandse Aardoliemaatschappij pompt al jaren giftig afvalwater uit de oliewinning diep onder de Twentse grond. De bewoners voelen zich machteloos tegen deze giflozingen. Het is ‘vernederend” dat Den Haag geen oog heeft voor de lokale zorgen, zegt bekende bewoner Herman Finkers. ‘Terwijl je hier korter doucht, wordt hier dagelijks 3 miljoen liter afvalwater onder je kont gespoten.’ ‘Als Den Haag zo met ons omgaat, doe ons dan maar over aan Duitsland, op tweeënhalve minuut fietsen.’ Finkers vraagt zich echt af wat al zijn goede bedoelingen waard zijn. Elke dag plastic, glas, gft in andere bakken stoppen en ondertussen wordt een kilometer onder de grond grote hoeveelheden giftig water uit de olie-industrie gepompt. Lucas Reijnders van de Universiteit van Amsterdam: ‘Bij lekkage van het afvalwater uit leidingen en pijpen is er door de schadelijke chemische cocktail in het afvalwater een nadelig effect op bodem en grondwater.’ Ook zijn aardbevingen door bodemverstoring volgens hem niet uitgesloten. ‘Het is bovendien mogelijk dat het afvalwater naar boven komt.’ (VK)
……………………………………………..
Prinses Amalia werd dinsdag 18 jaar. Vanaf nu mag ze vergaderingen van de Raad van State bijwonen en kan ze de Afdeling Advisering, die wetten en verdragen beoordeelt, als leerschool gebruiken. Zoals de grondwet voorschrijft werd ze woensdag ‘binnen geleid’ in de Raad van State, waarin ze van rechtswege zitting heeft nu ze meerderjarig is. Haar vader is ceremonieel voorzitter van de Raad. In haar toespraak citeert ze haar grootmoeder, die in 1956 bij haar binnen geleiding zei dat ze graag ‘een goede leerling’ wil zijn. (VK)
………………………………………………
De klimaatplannen van de regio’s liggen op koers. Het is ‘goed mogelijk’ dat er het komend decennium op het Nederlandse vasteland genoeg zonne- en windparken worden gebouwd om de klimaatplannen te realiseren die het huidige kabinet in 2019 maakte. De regio’s hebben een enorme stap gezet zei Jan Matthijsen van het Panbureau voor de Leefomgeving tijdens een persconferentie. In dat klimaatakkoord is als doel vastgelegd om in 2030 dertig procent van het huidige landelijke stroomgebruik op te wekken met windturbines, zonneparken en grote zonnedaken op het Nederlandse vasteland. De belangrijkste onzekere factor is de capaciteit van het elektriciteitsnet. De netbeheerders zijn van plan hun investeringen in het netwerk te verdubbelen naar ruim 3 miljard euro per jaar. (NRC)
……………………………………………..
Kwart van de hoogleraren is nu vrouw. Europees gezien is dat echter een matig resultaat. De Open Universiteit scoort het beste. Daar is 40% van de hoogleraren vrouw. Hekkensluiter is de TU Delft, met minder dan 18%, op de voet gevolgd door de TU Eindhoven, Universiteit Twente en Wageningen Universiteit waar dat percentage rond de 20% ligt. Voor het rapport uit de jongste ‘Monitor Vrouwelijke Hoogleraren’ werd gebruik gemaakt van de cijfers over 2020. (NRC)
………………………………………………
Een lange staande ovatie woensdag voor Angela Merkel in de Bondsdag. Merkel zit op de bezoekerstribune met naast zich voormalig bondspresident Joachim Gauck, knikt en zwaait naar alle Bondsdagleden een verdieping lager. De parlementariërs kijken als één man op naar de Kanzlerin in haar bijna koninklijke loge. Dan brengen 736 Bondsdagleden hun stem uit. Olaf Scholtz heeft een simpele meerderheid nodig van 369 stemmen. De nieuwe bondskanselier schudt handen en maakt praatjes alsof hij nog niet zeker is van zijn meerderheid. Als de stemmen zijn geteld – 395 stemmen voor Scholtz – staan de parlementariërs en bezoekers onder wie Merkel, op voor een applaus voor Scholtz, die het met gebogen hoofd in ontvangst neemt. Dan vertrekt hij naar Bondspresident Frank-Walter Steinmeier in paleis Bellevue om samen met zijn kabinet officieel benoemd te worden. (NRC)
……………………………………………….
Een gascrisis in de EU is realistisch als de situatie rond Oekraïne escaleert. De oplopende spanning aan de Russisch-Oekraïense grens houdt de Europese gasmarkt in haar greep. Oekraïne is de belangrijkste ‘doorvoerhaven’ van Russisch gas. Poetin kan bij verdere dreigementen en sancties van de VS de gaskraan naar de EU dichtdraaien, met een energiecrisis als gevolg. Sinds een paar dagen stijgen de prijzen van de kortlopende gascontracten maar nu ook van de langlopende contracten voor levering na de winter van 2022. Het gascontract voor april 2022 werd alleen afgelopen week al 40% duurder! Europa heeft geen alternatieven voor Russisch gas. De eigen productie in Europa is geen optie en vloeibaar gas importeren uit het Midden oosten of de VS is lastig omdat China en Japan bereid zijn veel hogere prijzen te betalen. Een koude winter zou kunnen leiden tot gecontroleerde ‘black-outs’. (FD)
………………………………………………
Burger toont zich in onderzoek vernietigend over de corona-aanpak van het kabinet: slechts 1 op de 6 is positief. Het kabinet heeft veel te laat en te licht ingegrepen tegen de nieuwe coronagolf. Intussen zijn de maatregelen die er wel zijn warrig, onvoldoende uitgelegd en niet eerlijk verdeeld. Dat is het vernietigende oordeel van een ruime meerderheid van door het RIVM bevraagde Nederlanders in het lopende gedragsonderzoek dat het instituut met de GGD’s om de 6 weken uitvoert. Positief over het coronabeleid is nog 16%, het laagste ooit gemeten. En zelfs van de mensen die vertrouwen zeggen te hebben in de Nederlandse coronakoers vindt 56% dat de overheid te slap heeft ingegrepen. Ook na de laatste maatregelen: ‘Weer zijn ze te laat’. ‘Men lijkt het niet te leren’. Wat opvalt is dat men het gedrag al aanpaste và³à³r het kabinet met de ‘avondlockdown’ kwam. We doen dit toch maar weer, zo lijkt het. We zijn het zat, en toch zie je dat als het nodig is veel mensen voldoende energie en veerkracht vinden om de maatregelen toch weer meer na te leven. (VK)
………………………………………….
Rutte IV: geld voor leraren en huizen! De salarissen op de basisscholen gaan omhoog als het aan de formerende partijen ligt. Daarmee wordt de loonkloof tussen leraren in het primair en voortgezet onderwijs gedicht. Ook komen er miljarden vrij voor het bouwen van woningen: geld blijkt het smeermiddel in de formatie die bijna af is. Inmiddels lijkt er ook overeenstemming over de verdeling van de kabinetsposten. Er komen in het kabinet Rutte IV 20 ministers, verdeeld naar grootte van de partijen: 8 voor de VVD, 6 voor D66, vier voor het CDA en twee voor de Christen Unie. Daarnaast komen er 10 staatssecretarissen. Het CDA krijgt niet opnieuw het ministerie van Volksgezondheid en Sport. Dat betekent dat Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) niet kan terugkeren op die post. Er wordt in de partij nog gekeken of -en zo ja – op welke plek in het kabinet – De Jonge zal terugkeren. De komende dagen zal ook blijken of de partijleiders van de formerende partijen zitting nemen in het kabinet. Ingewijden binnen het CDA melden dat Hoekstra die keuze al heeft gemaakt: hij keert terug in het kabinet. (NRC)
………………………………………..
Tropisch bos herstelt veel sneller dan verwacht op plekken waar het is gekapt en omgezet in landbouwgrond, en na jaren gebruik weer is verlaten. Twintig jaar daarna zijn belangrijke kenmerken van het bos, zoals soortenrijkdom en koolstofopslag weer voor een groot deel hersteld. Dat blijkt uit onderzoek in Zuid- en Midden- Amerika alsmede West-Afrika. Dit is onze kerstboodschap voor de wereld, zegt Lourens Poorter, Hoogleraar functionele ecologie aan de Wageningen Universiteit. (NRC)
……………………………………………….
Ook het leger bewaakt nu Ridouan Taghi. De dienst justitiële inrichtingen heeft met behulp van Defensie extra maatregelengenomen bij de Extra beveiligde Inrichting in Vught waar de vluchtgevaarlijke Ridouan Taghi vastzit. Deze zou een uitbraakpoging per helikopter plannen. (VK)
……………………………………………….
Shell krijgt groen licht voor vertrek van het hoofdkantoor naar Londen en vertrekt dus definitief in de eerste helft van volgend jaar. Koninklijke Olie/Shell is nu een Brits bedrijf met het hoofdkantoor in Den Haag, met twee soorten aandelen. Van Beurden benadrukte vorige maand dat de overstap nauwelijks effect zal hebben voor de banen in Nederland. Shell telt in Nederland 8.500 banen! (VK)
Versoepelen of niet, dat is nu de vraag. Het kabinet besluit dinsdag over het lot van de lockdown na 19 december. Feit is: de ziekenhuisinstroom daalt, maar het is in de zorg nog steeds alle hens aan dek. Hard gaat het niet; lang steeg het aantal nieuwe opnames met 20% per week, afgelopen week daalde het met 20%. Dat er à¼berhaupt een daling is ingezet kwam onverwacht. Maar doordat de mensen die al in het ziekenhuis lagen er doorgaans anderhalf tot drie weken blijven liggen de ziekenhuizen nog altijd vol. De bedbezetting is in de afgelopen week dan ook niet afgenomen, op de IC’s liggen zelfs meer coronapatiënten dan een week geleden. Ernst Kuipers stelde deze week dat de ziekenhuizen weer enigszins goed kunnen functioneren als de dagelijkse instroom beperkt blijft tot hoogstens 20 IC-patiënten, Het zijn er nu ruim veertig! (NRC)
……………………………………………….
……………………………………………………..
China oefent voor aanval op Taiwan. Het toenemend aantal oefenvluchten met gevechtsvliegtuigen nabij Taiwan duidt erop dat China een aanval op het land voorbereidt, waarschuwt de Amerikaanse minister van defensie Lloyd Austin. Hij maakt zich zorgen om het wereldwijde netwerk van militaire bases waar China aan werkt. Volgens het Pentagon wil China zijn aantal kernkoppen tot 2030 verviervoudigen. Austin riep bondgenoten op samen te werken om China tegen te houden. (FD)
……………………………………………………...
Nog even en Afghanistan heeft geen gezondheidszorg meer. De publieke gezondheidszorg in Afghanistan dreef volledig op fondsen uit het buitenland. Sinds de Taliban de macht overnamen zijn die bevroren. De Wereldbank besluit deze week of er toch weer geld naar de ziekenhuizen kan. Correspondent Rob Vreeken ziet in Kabul dat het hard nodig is. ‘Zorg mag niet afhangen van politieke overwegingen.’ In de covid-kliniek in Kabul is het stil. Niet omdat er geen covid is. Wel omdat er geen geld meer is. ‘De airconditioning doet het niet, de verwarming doet het niet en de medicijnladen zijn leeg, leeg, leeg. Als de wereld niet bijspringt zullen alle 3000 publieke gezondheidscentra in Afghanistan moeten sluiten’, zegt Mohammed Nasee, Directeur Nederlandse NGO HealthNet. (VK)
……………………………………………………….
Prinses Beatrix werd positief getest na haar 4-daagse werkbezoek aan Curaà§ao. De 83-jarige prinses zit momenteel in thuisisolatie. (VK)
……………………………………………………….
Valérie Pécresse werd door de conservatieven verrassend genomineerd als kandidaat voor de presidentsverkiezingen. Ze was voorheen minister van Onderwijs en Begroting en woordvoerster van de regering van Franà§ois Fillon onder president Nicolas Sarkozy. De verliezers waren Michel Barnier en Eric Ciotti. Op haar schouders rust niets minder dan de toekomst van haar partij, die gedoemd is te verdwijnen als zij opnieuw afwezig is in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen in april 2022. Ze omschrijft zichzelf als ‘twee derde Merkel en eenderde Thatcher, en als ‘la dame du faire’, een zinspeling op daadkracht. (NRC)
……………………………………………………..
Het publieke karakter van het onderwijs staat onder druk. Privéles sluipt de scholen in en vergroot de ongelijkheid tussen leerlingen. Daarvoor waarschuwt de Onderwijsraad dinsdag in een advies aan het demissionaire kabinet. Meer dan een kwart van de basis- en middelbare scholieren maakt inmiddels gebruik van aanvullend onderwijs dat door private bedrijven wordt gegeven. De prijs varieert van 10 tot 40 euro per uur. De Onderwijsraad constateert dat dit ‘schaduwonderwijs’ steeds meer verstrengeld raakt met het gewone, publiek bekostigde onderwijs. Vaak zeggen scholen tijdens voorlichtingsavonden voor nieuwe brugklassen al tegen ouders en leerlingen dat ze aanvullende begeleiding nodig zullen hebben en dat de ouders geacht worden dat zelf in te kopen. Bijlessen en huiswerkbegeleiding kennen vele vormen: binnen het schoolgebouw in de vorm van bijlessen of examentrainingen na schooltijd door externe bureaus, maar ook in huiswerkinstituten buiten school. De Onderwijsraad pleit voor een verbod op reclame voor commerciële diensten of producten via school. Leerlingen zouden via school geen folders meer mogen meekrijgen. (NRC)
…………………………………………………….
Groen links en PvdA zetten een nieuwe stap in de toenadering door een progressief oppositieakkoord te sluiten. Maandagmiddag presenteerden de leiders van beide fracties, Lilianne Ploumen en Jesse Klaver, een nieuwe stap in hun toenadering, dat zij een ‘progressief oppositieakkoord noemen’. ‘De komende jaren vormen wij in het parlement een alliantie, een progressief blok’, stelt Klaver in een bericht aan zijn achterban. Zij denken zo sterker te staan in hun oppositie tegen het vermoedelijk volgende kabinet-Rutte. (NRC)
……………………………………………………..
MKB-voorman Jacco Vonhof is niet mild over de Nederlandse politiek. De voorzitter van MKB-Nederland, zelf oprichter van een groot schoonmaakbedrijf, haalde maandag hard uit naar Den Haag, dat te weinig van ondernemers begrijpt, niet betrouwbaar is en uitvoering en rekening van beleid te gemakkelijk op het bordje van de bedrijven schuift. ‘Het begint hier steeds meer op de jaren zeventig te lijken.’ De lasten voor bedrijven worden te gemakkelijk verhoogd, zegt hij. Vonhof is zelf niet beschikbaar voor het nieuwe kabinet: Hoe we hier omgaan met onze ministers en volksvertegenwoordigers is schandalig vindt hij. ‘Vanaf dag 1 zijn zij de kop van jut. Je mag hard zijn in je kritiek, maar wel inhoudelijk maar het gaat nu op de man, persoonlijk. Ik wens ons met zijn allen toe dat we onze bestuurders weer de ruimte geven om ook fouten te maken. Dan gaan er ook weer ondernemers de Kamer in. Ondernemers staan op dit moment niet te popelen om hun bedrijf op te geven voor een baan in de politiek.’ (FD)
…………………………………………………..
2G op een laag pitje: het kabinet heeft een nieuwe winterstrategie nodig. Maandag trok het kabinet het omstreden wetsvoorstel dat 2G mogelijk moet maken terug: de besmettingscijfers zijn zo hoog en de druk op de ziekenhuizen zo groot dat het kabinet niet verwacht dat het slot er snel af kan. Ook niet met 2G. De opkomst van de omikronvariant brengt bovendien nog te veel onzekerheden voor de komende weken met zich mee. CU, Groen Links en de PvdA voorop, zien daarom veel beren op de weg. Rutte en De Jonge verwachten daardoor dat er op dit moment onvoldoende draagvlak in de Kamer is om de omstreden maatregel in te voeren. De winterstrategie met als centraal element 2G, is daardoor mislukt. Lock-down maatregelen blijven zeer waarschijnlijk nog weken van kracht.
Het kabinet bezweert dat er aan een lange termijnvisie wordt gewerkt en 2G zal er zeker deel van uitmaken, aldus Hugo de Jonge. Aan de vraag hoe het tot die tijd verder moet kwam hij niet toe. (VK)
………………………………………
De VS provoceren China met hun boycot tegen de Spelen. De VS zullen geen officiële vertegenwoordigers sturen naar de olympische winterspelen in Beijing. China reageerde furieus op deze aankondiging. De vraag is of het enig effect zal sorteren. De Amerikaanse atleten gaan gewoon. China spreekt van een ‘regelrechte provocatie’ en dreigt met ‘resolute tegenmaatregelen’. Biden gaat overigens minder ver dan zijn voorganger Jimmy Carter die de Spelen van Moskou in 1980 volledig boycotte. (VK)
………………………………………
De aandelenbeurzen stonden dinsdag in het teken van opluchting nu de omikron-variant van het coronavirus milder lijkt dan gevreesd. De Europese beursindices sloten zonder uitzondering op winst met aan kop de AEX. In New York beleefden de beurzen hun beste dag sinds maart. De technologie-index Nasdaq boekte met 3% de meeste winst. De brede S&P500-index sloot 2,1% hoger. (FD)
……………………………………..
De pendule: Toen in 2013 het nieuws naar buiten kwam dat Bulgaren fraudeerden met Nederlandse uitkeringen, was de verontwaardiging niet van de lucht. De regels waren te laks, de ambtenaren te goedgelovig en er werd op grote schaal gesjoemeld. Het roer ging om. Van ‘onschuldig tot het tegendeel bewezen was’ sloegen we door naar ‘in geval van twijfel schuldig’. Het duurde jaren voordat duidelijk werd dat door dit beleid tienduizenden mensen gedupeerd zouden worden, in wat de toeslagenaffaire is gaan heten. De regels werden te star uitgevoerd, de ambtenaren waren te streng. Het roer ging weer om! Alle gedupeerden konden een vaste compensatie claimen, schulden werden kwijtgescholden of door de Belastingdienst overgenomen. De kosten voor de staat worden inmiddels geschat op € 5 miljard. Ter vergelijking: met die frauderende Bulgaren was een bedrag gemoeid van € 4 miljoen! Vreemd genoeg bekruipt mij het gevoel dat de pendule weer eens te ver aan het doorslaan is. Ik ben dan ook erg benieuwd hoe men daar over 10 jaar tegenaan kijkt, zegt Lukas Daalder in het FD.
……………………………………..
Het aantal huishoudens onder de armoedegrens daalt ondanks – of juist dankzij – corona. In 2020 moest 6,8% van de huishoudens rondkomen van een inkomen onder de armoedegrens. Hoewel dat nog altijd nog meer dan 500.000 huishoudens zijn, wordt dat deel al jaren kleiner. Opvallend genoeg bracht de coronacrisis daar geen verandering in. In 2019 was dat nog 7,5% en in de jaren daarvoor telkens hoger dan 8%. De armoedegrens komt neer op 1.100 euro per maand. Voor meerpersoonshuishoudens is deze grens gecorrigeerd naar omvang. Het risico op armoede blijkt voor zzp’ers een stuk groter (5,9%) dan voor mensen in loondienst (1,2%). De Nederlandse gemeenten met het hoogste aandeel lage inkomens zijn uitsluitend in stedelijke gebieden. De top-3 bestaat uit Amsterdam (11,9%) onder de lage inkomensgrens, Groningen (12%) en bovenaan Rotterdam (12,8%). De verwachtingen zijn dat de armoederisico’s de komende jaren stabiliseren aldus hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen van het Centraal Bureau voor de Statistiek. (VK)
………………………………….
Lichte en trage daling van de coronacijfers. Ernst Kuipers van het LNAZ denkt dat de besmettingenpiek is gepasseerd. Het RIVM is echter wat terughoudender. Waar alle cijfers wekenlang stegen is er nu een lichte daling ingezet op bijna alle vlakken maar heel snel gaat dat nog niet. Het aantal positieve tests daalde in een week tijd met 5% naar gemiddeld 21140 per dag. Het aantal ziekenhuisopnamen daalde, al ging dat niet bijzonder hard: 280 nieuwe coronapatiënten per dag tegen 300 een week ervoor. Op de IC daalde dat aantal van 48 vorige week tot 41 nu. De trend die nu is te zien werd ook bij vorige pieken gezien stelde Kuipers. ‘De groei wordt langzaam minder en slaat dan om in een daling.’ Hij waarschuwde wel dat het nog even druk zou blijven in de ziekenhuizen, zeker op de IC’s. Afgelopen week werden er nog meer operatiekamers gesloten om personeel vrij te maken voor op de IC’s. (NRC)
………………………………………
Comeback van kolen door de hoge gasprijs. De hoge gasprijzen hebben er in het derde kwartaal voor gezorgd dat er in Nederland meer elektriciteit uit andere bronnen werd gehaald. Zo steeg de productie van elektriciteit uit kolen met 96% ten opzichte van vorig jaar. Ook uit zon en wind werd veel meer stroom gehaald: 31%. Uit aardgas werd in het derde kwartaal bijna de helft minder elektriciteit geproduceerd zo meldt het CBS. Deze verhoogde productie uit hernieuwbare bronnen komt door toename van de capaciteit zoals het windpark bij Borssele op zee. De invoer van elektriciteit steeg met 66% terwijl de uitvoer daalde. (FD)
………………………………………
Twentse grond is de afvalput van de NAM. De Nederlandse Aardoliemaatschappij pompt al jaren giftig afvalwater uit de oliewinning diep onder de Twentse grond. De bewoners voelen zich machteloos tegen deze giflozingen. Het is ‘vernederend” dat Den Haag geen oog heeft voor de lokale zorgen, zegt bekende bewoner Herman Finkers. ‘Terwijl je hier korter doucht, wordt hier dagelijks 3 miljoen liter afvalwater onder je kont gespoten.’ ‘Als Den Haag zo met ons omgaat, doe ons dan maar over aan Duitsland, op tweeënhalve minuut fietsen.’ Finkers vraagt zich echt af wat al zijn goede bedoelingen waard zijn. Elke dag plastic, glas, gft in andere bakken stoppen en ondertussen wordt een kilometer onder de grond grote hoeveelheden giftig water uit de olie-industrie gepompt. Lucas Reijnders van de Universiteit van Amsterdam: ‘Bij lekkage van het afvalwater uit leidingen en pijpen is er door de schadelijke chemische cocktail in het afvalwater een nadelig effect op bodem en grondwater.’ Ook zijn aardbevingen door bodemverstoring volgens hem niet uitgesloten. ‘Het is bovendien mogelijk dat het afvalwater naar boven komt.’ (VK)
……………………………………………..
Prinses Amalia werd dinsdag 18 jaar. Vanaf nu mag ze vergaderingen van de Raad van State bijwonen en kan ze de Afdeling Advisering, die wetten en verdragen beoordeelt, als leerschool gebruiken. Zoals de grondwet voorschrijft werd ze woensdag ‘binnen geleid’ in de Raad van State, waarin ze van rechtswege zitting heeft nu ze meerderjarig is. Haar vader is ceremonieel voorzitter van de Raad. In haar toespraak citeert ze haar grootmoeder, die in 1956 bij haar binnen geleiding zei dat ze graag ‘een goede leerling’ wil zijn. (VK)
………………………………………………
De klimaatplannen van de regio’s liggen op koers. Het is ‘goed mogelijk’ dat er het komend decennium op het Nederlandse vasteland genoeg zonne- en windparken worden gebouwd om de klimaatplannen te realiseren die het huidige kabinet in 2019 maakte. De regio’s hebben een enorme stap gezet zei Jan Matthijsen van het Panbureau voor de Leefomgeving tijdens een persconferentie. In dat klimaatakkoord is als doel vastgelegd om in 2030 dertig procent van het huidige landelijke stroomgebruik op te wekken met windturbines, zonneparken en grote zonnedaken op het Nederlandse vasteland. De belangrijkste onzekere factor is de capaciteit van het elektriciteitsnet. De netbeheerders zijn van plan hun investeringen in het netwerk te verdubbelen naar ruim 3 miljard euro per jaar. (NRC)
……………………………………………..
Kwart van de hoogleraren is nu vrouw. Europees gezien is dat echter een matig resultaat. De Open Universiteit scoort het beste. Daar is 40% van de hoogleraren vrouw. Hekkensluiter is de TU Delft, met minder dan 18%, op de voet gevolgd door de TU Eindhoven, Universiteit Twente en Wageningen Universiteit waar dat percentage rond de 20% ligt. Voor het rapport uit de jongste ‘Monitor Vrouwelijke Hoogleraren’ werd gebruik gemaakt van de cijfers over 2020. (NRC)
………………………………………………
Een lange staande ovatie woensdag voor Angela Merkel in de Bondsdag. Merkel zit op de bezoekerstribune met naast zich voormalig bondspresident Joachim Gauck, knikt en zwaait naar alle Bondsdagleden een verdieping lager. De parlementariërs kijken als één man op naar de Kanzlerin in haar bijna koninklijke loge. Dan brengen 736 Bondsdagleden hun stem uit. Olaf Scholtz heeft een simpele meerderheid nodig van 369 stemmen. De nieuwe bondskanselier schudt handen en maakt praatjes alsof hij nog niet zeker is van zijn meerderheid. Als de stemmen zijn geteld – 395 stemmen voor Scholtz – staan de parlementariërs en bezoekers onder wie Merkel, op voor een applaus voor Scholtz, die het met gebogen hoofd in ontvangst neemt. Dan vertrekt hij naar Bondspresident Frank-Walter Steinmeier in paleis Bellevue om samen met zijn kabinet officieel benoemd te worden. (NRC)
……………………………………………….
Een gascrisis in de EU is realistisch als de situatie rond Oekraïne escaleert. De oplopende spanning aan de Russisch-Oekraïense grens houdt de Europese gasmarkt in haar greep. Oekraïne is de belangrijkste ‘doorvoerhaven’ van Russisch gas. Poetin kan bij verdere dreigementen en sancties van de VS de gaskraan naar de EU dichtdraaien, met een energiecrisis als gevolg. Sinds een paar dagen stijgen de prijzen van de kortlopende gascontracten maar nu ook van de langlopende contracten voor levering na de winter van 2022. Het gascontract voor april 2022 werd alleen afgelopen week al 40% duurder! Europa heeft geen alternatieven voor Russisch gas. De eigen productie in Europa is geen optie en vloeibaar gas importeren uit het Midden oosten of de VS is lastig omdat China en Japan bereid zijn veel hogere prijzen te betalen. Een koude winter zou kunnen leiden tot gecontroleerde ‘black-outs’. (FD)
………………………………………………
Burger toont zich in onderzoek vernietigend over de corona-aanpak van het kabinet: slechts 1 op de 6 is positief. Het kabinet heeft veel te laat en te licht ingegrepen tegen de nieuwe coronagolf. Intussen zijn de maatregelen die er wel zijn warrig, onvoldoende uitgelegd en niet eerlijk verdeeld. Dat is het vernietigende oordeel van een ruime meerderheid van door het RIVM bevraagde Nederlanders in het lopende gedragsonderzoek dat het instituut met de GGD’s om de 6 weken uitvoert. Positief over het coronabeleid is nog 16%, het laagste ooit gemeten. En zelfs van de mensen die vertrouwen zeggen te hebben in de Nederlandse coronakoers vindt 56% dat de overheid te slap heeft ingegrepen. Ook na de laatste maatregelen: ‘Weer zijn ze te laat’. ‘Men lijkt het niet te leren’. Wat opvalt is dat men het gedrag al aanpaste và³à³r het kabinet met de ‘avondlockdown’ kwam. We doen dit toch maar weer, zo lijkt het. We zijn het zat, en toch zie je dat als het nodig is veel mensen voldoende energie en veerkracht vinden om de maatregelen toch weer meer na te leven. (VK)
………………………………………….
Rutte IV: geld voor leraren en huizen! De salarissen op de basisscholen gaan omhoog als het aan de formerende partijen ligt. Daarmee wordt de loonkloof tussen leraren in het primair en voortgezet onderwijs gedicht. Ook komen er miljarden vrij voor het bouwen van woningen: geld blijkt het smeermiddel in de formatie die bijna af is. Inmiddels lijkt er ook overeenstemming over de verdeling van de kabinetsposten. Er komen in het kabinet Rutte IV 20 ministers, verdeeld naar grootte van de partijen: 8 voor de VVD, 6 voor D66, vier voor het CDA en twee voor de Christen Unie. Daarnaast komen er 10 staatssecretarissen. Het CDA krijgt niet opnieuw het ministerie van Volksgezondheid en Sport. Dat betekent dat Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) niet kan terugkeren op die post. Er wordt in de partij nog gekeken of -en zo ja – op welke plek in het kabinet – De Jonge zal terugkeren. De komende dagen zal ook blijken of de partijleiders van de formerende partijen zitting nemen in het kabinet. Ingewijden binnen het CDA melden dat Hoekstra die keuze al heeft gemaakt: hij keert terug in het kabinet. (NRC)
………………………………………..
Tropisch bos herstelt veel sneller dan verwacht op plekken waar het is gekapt en omgezet in landbouwgrond, en na jaren gebruik weer is verlaten. Twintig jaar daarna zijn belangrijke kenmerken van het bos, zoals soortenrijkdom en koolstofopslag weer voor een groot deel hersteld. Dat blijkt uit onderzoek in Zuid- en Midden- Amerika alsmede West-Afrika. Dit is onze kerstboodschap voor de wereld, zegt Lourens Poorter, Hoogleraar functionele ecologie aan de Wageningen Universiteit. (NRC)
……………………………………………….
Ook het leger bewaakt nu Ridouan Taghi. De dienst justitiële inrichtingen heeft met behulp van Defensie extra maatregelengenomen bij de Extra beveiligde Inrichting in Vught waar de vluchtgevaarlijke Ridouan Taghi vastzit. Deze zou een uitbraakpoging per helikopter plannen. (VK)
……………………………………………….
Shell krijgt groen licht voor vertrek van het hoofdkantoor naar Londen en vertrekt dus definitief in de eerste helft van volgend jaar. Koninklijke Olie/Shell is nu een Brits bedrijf met het hoofdkantoor in Den Haag, met twee soorten aandelen. Van Beurden benadrukte vorige maand dat de overstap nauwelijks effect zal hebben voor de banen in Nederland. Shell telt in Nederland 8.500 banen! (VK)
Versoepelen of niet, dat is nu de vraag. Het kabinet besluit dinsdag over het lot van de lockdown na 19 december. Feit is: de ziekenhuisinstroom daalt, maar het is in de zorg nog steeds alle hens aan dek. Hard gaat het niet; lang steeg het aantal nieuwe opnames met 20% per week, afgelopen week daalde het met 20%. Dat er à¼berhaupt een daling is ingezet kwam onverwacht. Maar doordat de mensen die al in het ziekenhuis lagen er doorgaans anderhalf tot drie weken blijven liggen de ziekenhuizen nog altijd vol. De bedbezetting is in de afgelopen week dan ook niet afgenomen, op de IC’s liggen zelfs meer coronapatiënten dan een week geleden. Ernst Kuipers stelde deze week dat de ziekenhuizen weer enigszins goed kunnen functioneren als de dagelijkse instroom beperkt blijft tot hoogstens 20 IC-patiënten, Het zijn er nu ruim veertig! (NRC)
……………………………………………….