Gelezen!
Nieuwoverzicht van ma. 30 jan. t/m zo. 5 febr. 2023
Met oud-generaal Pavel krijgt Tsjechië prowesterse president.
De Tsjechische oud-generaal Petr Pavel heeft de presidentsverkiezingen in Tsjechië ruim gewonnen. Pavel versloeg zijn concurrent, ex-premier en miljardair Andrej Babis, overtuigend. De voormalig topmilitair haalde 58,3% van de stemmen, bij een opkomst van 70,2%.
In de eerste ronde, twee weken geleden, won Pavel (61) nog nipt van Babis (68). De oud-generaal kreeg toen 35,4% van de stemmen, de oud-premier 35%. Maar in de aanloop tot de tweede ronde gaven peilingen Pavel telkens een ruime voorsprong. De voormalige militair, pro-EU en pro-westers, voerde campagne met de slogan ‘rust en orde’. Zijn concurrent Babis benadrukte tijdens zijn campagne telkens dat Pavel voor de continuering van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne staat. Babis zei dat hij zich zou inzetten voor een einde van het geweld en voor vrede.
……………………………………………………
Aantal verzoeken vorig jaar met 44% gestegen, drie keer meer Russen vroegen asiel aan.
Het aantal asielaanvragen in Nederland is in 2022 met 44% gestegen. In totaal dienden 35.535 mensen een asielverzoek in. De grootste groep is afkomstig uit Syrië. Onder Russen is er sprake van een zeer sterke stijging.
Vorig jaar dienden in totaal 590 Russen een asielverzoek in. In absolute zin is dat niet veel maar het betekent wel (bijna) een verdrievoudiging. Het CBS zegt niks over de reden achter de asielverzoeken. Te zien is wel dat het aantal aanvragen piekt in maart en april, vlak na de invasie in Oekraïne en in oktober en november, na de aankondiging van ‘een gedeeltelijke mobilisatie’ in Rusland.
De meeste Oekraïense vluchtelingen zijn in deze cijfers niet terug te vinden. Zij hoeven geen asielverzoek in te dienen onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming. Toch is er een deel van de Oekraïners dat niet onder die richtlijn valt en wel een asielaanvraag moest indienen. Dat betreft 1060 mensen. In 2021 deden 70 Oekraïners een verzoek.
Het aantal nareizende gezinsleden van statushouders lag in 2022 8% hoger. In de tweede helft van het jaar is wel te zien dat het aantal nareizigers sterk daalt. Dat is het gevolg van een omstreden maatregel van het kabinet om nareizigers langer te laten wachten voordat ze naar Nederland mogen komen. In individuele zaken heeft de rechter meermaals geoordeeld dat dit juridisch niet deugt. Een hoger beroep van het kabinet bij de Raad van State loopt nog. In februari volgt de uitspraak die een definitief oordeel betekent over de juridische houdbaarheid van de gezinsherenigingmaatregel.
Die maatregel is onderdeel van het asielakkoord dat in oktober is gesloten. Daarmee wilde het kabinet de opvangcrisis beteugelen. (VK)
…………………………………………………………
Zelensky: situatie aan het oostelijke front is extreem urgent.
In de regio Donetsk, waar Rusland zijn offensief heeft opgevoerd, claimt de Wagner-groep successen die Oekraïne weerspreekt.
De strijd langs het front in Oekraïne heeft afgelopen weekend opnieuw slachtoffers gemaakt. De situatie in de regio Donetsk, waar Rusland zijn offensief heeft opgevoerd, is ‘extreem urgent’, aldus de Oekraïense president Zelensky.
Rusland nam zondag opnieuw de zuidelijke stad Cherson onder vuur, die in november door Oekraïne is heroverd. De granaten beschadigden een kliniek, evenals een school, een busstation, een postkantoor, een bank en woonblokken.
In de strijd in Donetsk rond de stad Bachmoet claimden beide partijen moeilijk te verifiëren successen. De Russische Wagner-groep, het huurlingenleger dat al maanden vecht in Oekraïne, stelde zaterdag dat zijn eenheden de plaats Blahodatne hadden veroverd in het oostelijke deel van de regio Donetsk. Het Oekraïense leger stelde echter de aanval te hebben afgeslagen evenals Russische aanvallen op dertien andere dorpen in de regio Donetsk. De Wagner-groep heeft eerder onterecht geclaimd successen in de strijd te hebben geboekt. (NRC)
(Zie ook De oorlog in Oekraïne)
……………………………………………………….
Meloni’s rechts-radicale regering is niet zo radicaal.
De regering van de Italiaanse premier Giorgia Meloni was deze week precies honderd dagen aan de macht. De eerste hobbels lijken genomen: de begroting is er doorheen, de energiecrisis wordt het hoofd geboden. De rechts-nationalistische coalitie volgt een gematigde weg, maar de vraag is of dat zo blijft.
Na een ferme verkiezingswinst voor het rechts-nationalistische Fratelli d’Italia eind september nam Meloni als eerste vrouwelijke premier van Italië het roer over van Mario Draghi. Het betekende een ruk naar rechts, met Matteo Salvini’s Lega en Berlusconi’s Forza Italia aan boord, populistisch en fascistisch sentiment incluis. En dat in crisistijd. De wereld keek bevreesd toe.
Maar honderd dagen na haar aantreden zijn radicale koerswijzigingen uitgebleven op gebieden als de NAVO en abortus waar dat misschien wel verwacht had kunnen worden, gelet op de politieke kleur van de nieuwe regering aldus Chiaramonte, politicoloog aan de Universiteit van Florence.
‘De rechtse regering volgt vooralsnog nog een gematigde weg, wetend dat Europa haar scherp in de gaten houdt’, zegt Chiaramonte. ‘Maar’, voegt hij toe: ‘Op het moment dat Italië economisch in een neerwaartse spiraal terechtkomt, ligt radicalisering op de loer. De regering zal dan, om consensus te behouden ten tijde van impopulaire maatregelen, Europa de schuld geven.
De nieuwe regering volgt ook grotendeels het voorzichtige begrotingsbeleid van Draghi. Meloni heeft simpelweg geen keuze, wil ze Europa binnenboord houden. De premier weet dat Brussel haar hardhandig op de vingers kan tikken als ze de hand niet voldoende op de knip houdt. In het ergste geval kan Italië dan geen gebruikmaken van Europese steunfondsen Het gaat dan om €248 mrd tot 2032.
Politieke analisten hadden ook gevreesd dat de nieuwe regering snel ten prooi zou vallen aan interne spanningen. Maar die zijn grotendeels uitgebleven ondanks markante coalitiegenoten als Salvini en Berlusconi bekend om hun pro-Russische sympathieën. Zij houden zich vooralsnog gedeisd. Hierdoor stemde de Italiaanse senaat in december in grote meerderheid voor nieuwe wapenleveranties aan Oekraïne. (FD)
…………………………………………………………….
Amsterdam de stad met de meeste nieuwe woningen, Flevoland groeide nog sterker.
De onzekerheid op de huizenmarkt heeft vorig jaar nog geen effect gehad op de bouw van nieuwe woningen. In 2022 werden 74 duizend nieuwe woningen opgeleverd, het hoogste aantal sinds 2012, zo meldt het CBS. De totale woningvoorraad groeide hierdoor met 0,9 procent.
Amsterdam telde de meeste nieuwe woningen, bijna 6,8 duizend. Dat is een toename van de woningvoorraad van 1,5%. Op provincieniveau groeide het aantal woningen door nieuwbouw In Flevoland met 1,6% relatief het sterkst.
Het hoge aantal opgeleverde nieuwbouwwoningen is in lijn met de hoeveelheid afgegeven vergunningen voor nieuwbouwwoningen in 2020 en 2021, volgens het CBS Na de verlening van de vergunning duurt het nog circa twee jaar voordat een woning wordt opgeleverd. Het ziet er niet naar uit dat de groei in de nieuwbouwsector zal doorzetten: in de eerste drie kwartalen van 2022 daalde het aantal afgegeven vergunningen juist ten opzichte van 2021. (VK)
……………………………………………………………….
Na drie jaar Brexit is het VK slechter af, en de EU helaas ook.
Het mag weer wat meer in het VK: spijt hebben van de Brexit. Jarenlang was het een beetje taboe. Het Britse vertrek uit de EU moest en zou een succes worden, klonk het steeds met een mengeling van branie en koppigheid. Na drie jaren ploeteren is het pijnlijk duidelijk dat de Britten buiten de EU slechter af zijn dan binnen. Sinds de zomer vorig jaar neemt het percentage critici dan ook gestaag toe in verschillende peilingen. Een duidelijke meerderheid van de Britten is nu van mening dat het verlaten van de EU een vergissing was en zou bij een nieuw referendum zelfs và³à³r terugkeer stemmen. Van de Britten die voor Brexit stemden zou een vijfde dat nu niet meer doen. Zij hebben, zoals dat is gaan heten, Bregrets.
In de aanloop naar het referendum in 2016 werden sombere voorspelling over Brexit afgedaan als ‘project fear’, bangmakerij. Maar het is opmerkelijk hoeveel er uiteindelijk toch is uitgekomen. De onrealistische beloftes van Brexiteers, het verlies van aanzien in de wereld, de gestegen handelskosten en de schade aan de economie in bredere zin: het is allemaal voorzien.
De Britse economie is 5,5% kleiner dan zij geweest zou zijn zonder Brexit, een ongekend welvaartsverlies. Het VK is het enige G7-land waarvan de economie nog steeds kleiner is dan voor de coronapandemie – en ook dat zegt eigenlijk alles.
Op een aantal momenten bleken er aan Brexit ook voordelen te kleven. De Britten konden vorig jaar sneller met sancties reageren op de Russische agressie tegen Oekraïne. Tijdens de pandemie kon er wellicht ook sneller begonnen worden met vaccineren. Maar over het algemeen is de balans negatief, ook voor EU-landen zelf overigens, die een belangrijke directe partner op het gebied van handel, defensie en geopolitiek zijn verloren. Eigenlijk is er maar één positief effect van Brexit: op het Europese continent is het enthousiasme voor het eventueel verlaten van de EU flink gedaald, zo bleek onlangs weer. (NRC)
…………………………………………………………
Europese economie weet krimp net te vermijden.
De Europese economie is tegen de verwachting in eind 2022 niet gekrompen. De 27 landen van de EU hadden het vierde kwartaal van 2022 hetzelfde bbp als in het kwartaal daarvoor. In de eurozone werd een klein plusje geboekt (0,1%). Analisten rekenden vooraf op een klein minnetje.
Duitsland is een relatieve achterblijver; het bbp kromp er in het vierde kwartaal met 0,2%, nog iets meer dan Italië (-0,1%). De Spaanse (+0,2%) en Franse +0,1%) economie groeiden daarentegen licht. Zweden (-0,6%) is een achterblijver binnen de EU, Ierland juist een koploper met +3,5%. Mogelijk heeft deze onverwachte uitschieter net voorkomen dat de Europese economie kromp.
Nederlandse inkoopmanagers zien de toekomst weer wat minder somber in, blijkt uit de index van beroepsorganisatie Nevi. Die steeg in januari van 48,6 naar 49,6 en nadert daarmee voor het eerst sinds maanden de vijftig punten. Een score onder deze grens duidt op een daling van de industriële bedrijvigheid, een score daarboven op groei. (FD)
………………………………………………………………
Kabinet mikt nog steeds op einde gaswinning Groningen per oktober.
Definitief besluit in juni.
Het kabinet hoopt nog steeds de gaswinning in Groningen dit jaar te kunnen beëindigen. Staatssecretaris Vijlbrief meldt aan de Tweede Kamer dat aan bijna alle voorwaarden om de productie per 1 oktober te stoppen is voldaan.
Alleen de oorlog in Oekraïne en nieuwe tegenvallers bij de bouw van de stikstoffabriek in Zuidbroek kunnen nog roet in het eten gooien, schrijft Vijlbrief in een Kamerbrief. In beide gevallen kan de staatssecretaris niet garanderen dat de Nederlandse gasvoorraden toereikend zijn om de volgende winter (2023-2024) door te komen. Het kabinet neemt in juni een definitief besluit over sluiting van het Groningenveld.
Het Groningenveld staat sinds oktober op de waakvlamstand. Dit gasjaar (1 oktober 2022 – 30 september 2023) mag de NAM 2,8 miljard kubieke meter aardgas oppompen uit de gasbel onder de noordelijkste provincie. Dat is het minimaal noodzakelijk om alle elf gasputten operationeel te houden.
De Gasunie heeft Vijlbrief geadviseerd de waakvlam productie nog een jaar voort te zetten. De eigenaar van het landelijk gasleidingnet vindt sluiting dit jaar onverantwoord. Dit in verband met het volledig wegvallen van de import van Russisch gas en de onzekerheid op de internationale gas- en energiemarkten. Hierdoor is de leveringszekerheid in Nederland in de volgende winter onvoldoend gewaarborgd, schrijft Gasunie. Vijlbrief houdt dit advies dus nog een paar maanden in beraad. (VK)
……………………………………………………………….
Duits-Nederlandse landmacht bijna feit.
+ De Duitse en Nederlandse landstrijdkrachten willen hun gevechtseenheden bundelen in één gezamenlijke legerformatie. Daardoor ontstaat een strijdmacht van 50.000 militairen.
+ Duitsland en Nederland zijn de eerste NAVO-landen die de kern van hun landstrijdkrachten willen onderbrengen in één legerverband.
+ Beide landen kunnen nog zelf beslissen over de inzet van hun militairen. Maar nu al wordt er dagelijks gebeld tussen de hoofdkwartieren in Utrecht en Strausberg.
Op 30 november zetten commandant der landstrijdkrachten Martin Wijnen en zijn Duitse collega Alfons Mais in Dresden hun handtekening onder een verklaring dat de grote gevechtseenheden van de Duitse en Nederlandse landmacht volledig moeten worden samengevoegd. De aanwezige Duitse en Nederlandse officieren voelden dat het een historisch moment was.
Het plan is een mijlpaal in tien jaar van steeds nauwer wordende samenwerking. In het afgelopen decennium integreerden al twee landmachtbrigades met een Duitse divisie, een groter troepenverband.
Het belang van de afspraken van Dresden valt nauwelijks te overschatten. Hoewel er op allerlei niveaus wordt samengewerkt binnen de NAVO zijn Nederland en Duitsland de eerste landen die hun landstrijdkrachten in elkaar schuiven. Een wapenfeit dat nog maar tot weinigen lijkt doorgedrongen zegt plaatsvervangend commandant Jean Paul-Ducker op het landmacht hoofdkwartier in Utrecht. ‘Veel mensen realiseren zich niet hoe uniek het is wat wij doen.’ Bijna veertig jaar heeft hij nu het groene pak aan, mijmert Duckers, terwijl hij in zijn koffie roert. ‘Destijds kon ik onmogelijk bevroeden dat wij deze stap ooit zouden zetten.’ (NRC)
………………………………………………………………..
Prijsplafond zet rem op inflatie, boodschappen wel steeds duurder.
+ De Nederlandse inflatie daalde in januari naar 8,4%.
+ Dat is gerekend volgens de Europese definitie (HICP).
+ Naar verwachting valt de inflatie in 2023 verder terug.
Het prijsplafond voor energie zet heel 2023 een rem op de verdere stijging van het prijspeil. De geldontwaarding ligt voor het eerst in maanden weer lager dan het gemiddelde in de eurozone, dat op 8,5% uitkwam.
In onder meer de Baltische staten, Oostenrijk en Italië is nog sprake van dubbele cijfers, zo maakte statistiekbureau Eurostat gisteren bekend. Spanje heeft met 5% de laagste inflatie.
In december kwam de Nederlandse jaar-op-jaarinflatie volgens de Europese definitie (HICP) uit op 11%, een lichte daling ten opzichte van november (11,3%). Sinds september, toen een record werd bereikt van 17,1%, is de inflatie in Nederland aan het dalen, zij het minder hard dan verwacht.
Rabobank rekende voor januari op een HICP-inflatie van 8,5%. Daarvan zou volgens economen van de bank 2,2 procentpunt voor rekening komen van het op 1 januari ingevoerde prijsplafond voor stroom en gas. Dat is meer dan genoeg om te compenseren voor de hogere btw op energie. Die was vorige zomer verlaagd tot 9% maar is – eveneens per 1 januari – teruggezet op 21%. (FD)
…………………………………………………………………….
Ombudsman onderzoekt schadeafhandeling door provincie Overijssel in ‘kanaaldrama’.
De nationale Ombudsman onderzoekt of de provincie Overijssel juist heeft gehandeld bij de schadeafhandeling rond het uitdiepen van kanaal Almelo-De Haandrik. Tijdens en na het uitbaggeren van 2011 tot 2016 werden ruim vierhonderd schademeldingen gedaan, maar de provincie erkent slechts bij een kwart ervan aansprakelijkheid.
Onder de getroffenen heerst wantrouwen jegens de provincie, die verantwoordelijk was voor de schade, maar ook betrokken was bij het schadeonderzoek dat volgde, de aansturing van de schade-experts en de bepaling van het individuele schade bedrag.
‘Ons leven staat al jaren stil’, zei een getroffene afgelopen oktober in De Volkskrant. Op dat moment hadden tachtig gedeputeerden al protest aangetekend tegen de hoogte van het schadebedrag bij de provincie, vier kondigden aan naar de rechter te zullen stappen.
De Ombudsman wil weten hoe de provincie haar rol in deze zaak ziet in de nabije toekomst. (VK)
……………………………………………………………………..
Herstel Toeslagenschandaal loopt vast door angstcultuur en chaos.
Afhandeling van bezwaren loopt vast door inefficiënte werkprocessen en onveilige werksfeer.
De hersteloperatie die getroffenen in het Toeslagenschandaal moet compenseren loopt op cruciale onderdelen vast. In het bijzonder de afdeling die binnen de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) bezwaren behandelt, verkeert in crisis.
Binnen deze afdeling is volgens diverse bronnen sprake van een ‘onveilige werksfeer’, waardoor de afgelopen tijd al een reeks medewerkers is vertrokken.
Tussen april en december 2022 is bij de vertrouwenspersoon van UHT vijf keer melding gemaakt over de als onveilig ervaren cultuur op de werkvloer. Deze meldingen variëren van pestgedrag en oneigenlijke bejegeningen door leidinggevenden tot een gebrek aan ruimte voor kritiek en autoritair leiderschap. De directie van UHT is van de meldingen op de hoogte maar ondernam tot nu toe volgens de bronnen geen actie.
Het ministerie van Financiën bevestigt de meldingen bij de vertrouwenspersoon en zegt dat met medewerkers die dat willen, gesprekken worden gevoerd. ‘Signalen over hoge werkdruk, gevoelens van onveiligheid en behoefte aan stabiliteit en rust worden door de leiding van UHT opgepakt en besproken zowel met de medewerkers op de werkvloer als met de ondernemingsraad’.
Nog een belangrijke oorzaak voor de oplopende achterstanden bij de bezwaarafhandeling: een tiental bronnen beschrijft een omslachtig en slecht georganiseerd proces, uitgevoerd door medewerkers die zonder gedegen begeleiding of nauwkeurige schriftelijke instructies zichzelf het vak moeten leren.
Het ministerie herkent ook de kritiek op de stroperigheid van het werkproces. Aan oplossingen daarvoor wordt ‘continu’ gewerkt. Sommige zijn al ingevoerd, aldus de woordvoerder.
Ouders kunnen bezwaar maken tegen UHT besluiten. Dat doen ze op grote schaal: 1500 mensen maakten bezwaar tegen de uitkomst van de zogenoemde ‘lichte toetsen’ en 1.100 ouders tegen de ‘integrale beoordeling’ die ze hadden gekregen.
Volgens de wet moet de UHT binnen maximaal 18 weken een besluit over bezwaren nemen. Behandeltijd één jaar!
Zo stapelen de onbehandelde bezwaren zich snel op. In het laatste kwartaal waarover cijfers openbaar zijn, werden 72 van de 3.000 dossiers afgerond. In dat tempo duurt het tot ver na 2030 (!) voordat de huidige stapel is weggewerkt. En dat is nog los van de 235 bezwaren die er volgens de laatste cijfers per maand bijkomen. (NRC)
………………………………………………………………
ECB verhoogt rente en kondigt nieuwe rentestap aan.
+ Europese Centrale Bank heeft de rente verder verhoogd naar 2,50%
+ Eenzelfde rentestap komt er ook in maart, meldt de centrale bank.
+ Daarna gaat de ECB opnieuw kijken hoe hoog de rente zal moeten worden.
De Europese Centrale Bank is voorlopig nog niet klaar met het verhogen van de rentetarieven. Na de verhoging van 50 basispunten, is de intentie van de monetaire autoriteit om ook in maart zo’n stap te zetten. Daarna zal de centrale bank opnieuw bekijken welke stappen er nog meer gezet moeten worden om de torenhoge inflatie terug te brengen naar de doelstelling van 2%.
Lagarde benadrukte dat de rente voldoende hoog moet zijn om de vraag naar goederen en diensten af te koelen en daarna lang genoeg op dat punt moet blijven om ervoor te zorgen dat de geldontwaarding weer naar de doelstelling van 2% zal gaan.
Met de stap van deze week en 50 basispunten in maart zal het belangrijkste tarief, de depositorente, volgende maand op 3% staan. Volgens Lagarde is het dan nog niet gedaan. ‘In maart staan we nog niet op de piek’, zei ze desgevraagd. In maart beschikt de centrale bank wel over nieuwe prognoses voor de economische groei en inflatie, waarna de beleidsmakers hun beleid gaan evalueren.
De boodschap van Lagarde was aan dovemans-oren gericht. Aandelenmarkten vervolgden hun weg omhoog en rentes in de eurozone daalden hard. (FD)
…………………………………………………………………..
Lula wil Amazone met leger verdedigen.
Het Braziliaanse leger bereidt een operatie voor om illegale mijnbouwers te verjagen uit de Amazone. Hiermee wil de regering van president Lula da Silva een einde maken aan de humanitaire ramp die zich voltrekt binnen de inheemse Yanomami-gemeenschap.
Honderden Yanomami kwamen de afgelopen jaren om; van honger, door met kwik vervuild water en door virussen die de mijnbouwers binnenbrachten in het regenwoud van de noordelijke provincie Roraima, aan de grens met Venezuela. In lokale media getuigen foto’s van graatmagere kinderen en van door honger apathische baby’s van een tot voor kort stille ramp. Om de Yanomami te redden wil de in januari aangetreden linkse regering de naar schatting 20 duizend goudzoekers met geweld uit het leefgebied van de grootste inheemse gemeenschap van Brazilië zetten, maar volgens de president zijn mijnbouwers niet de hoofdschuldigen aan het lot van de Yanomami. Dat is volgens Lula zijn radicaal rechtse voorganger Jair Bolsonaro.
Bolsonaro moedigde tijdens zijn presidentschap de illegale economische exploitatie van de Amazone aan. Tegelijkertijd verwaarloosde Bolsonaro bewust de inheemse bevolking van zijn land, waarvan een deel toch al onder precaire omstandigheden leefde. Dat gold zeker voor de ongeveer 28 duizend Yanomami in het onrustigste grensgebied met Venezuela, waar de Braziliaanse overheid nauwelijks vertegenwoordigd is. Onder Bolsonaro stierven 570 Yanomami kinderen van 5 jaar en jonger aan vermijdbare oorzaken. (VK)
………………………………………………………………………
EU toont in Kiev haar solidariteit.
Met een forse delegatie heeft Von der Leyen willen uitstralen dat Oekraïne niet alleen staat.
De reis was de boodschap. Het was haar vierde bezoek, zei Von der Leyen staand naast Zelensky in Kiev. En deze keer was ze niet alleen gekomen. Maar liefst vijftien Eurocommissarissen waren meegereisd voor een vergadering met de Oekraïense regering. Vrijdag was er een topontmoeting van Zelensky met Von der Leyen en EU-raadsvoorzitter Charles Michel.
Met de tweedaagse ontmoeting vlak voor de verjaardag van Poetins invasie op 24 februari wilde de EU onderstrepen dat Oekraïne niet alleen staat in het gevecht en ook niet alleen komt te staan. Die boodschap was gericht aan zowel Oekraïne als Rusland.
Poetin greep donderdag intussen het tachtigste jubileum van de Sovjetoverwinning bij Stalingrad aan om dreigementen te uiten richting het Westen. ‘We worden weer door Duitse tanks bedreigd’, zei hij, verwijzend naar het recente besluit van het Westen om Leopard 2-tanks van Duitse makelij aan Oekraïne te geven. ‘Wie denkt te winnen op het slagveld begrijpt klaarblijkelijk niet dat een moderne oorlog met Rusland fundamenteel anders voor hem zal zijn. Wij sturen onze tanks niet naar hun grens. Maar we hebben een manier om te antwoorden en dat zal niet stoppen met de inzet van gepantserde voertuigen. Iedereen moet dat begrijpen’, aldus Poetin in wat leek op een nieuwe verkapte dreiging met kernwapens. (NRC)
(Zie ook De oorlog in Oekraïne)
……………………………………………………….
Stikstof? Het CDA heeft het liever over gemeenschapszin.
Het CDA wil het weer graag hebben over normen, waarden en gemeenschapszin. Bij de aftrap van de campagne zaterdag voor de Provinciale Statenverkiezingen pleitte Hoekstra voor herinvoering van de actieve dienstplicht.
In Amersfoort hield Wopke Hoekstra een pleidooi voor herinvoering van de actieve dienstplicht. Die is ruim een kwart eeuw geleden opgeschort in Nederland. Het CDA wil dat terugdraaien. ‘Jongeren tussen de 18 en 25 jaar’, zei Hoekstra, ‘kunnen een jaar besteden aan het versterken van onze krijgsmacht en de nationale veiligheid, of aan een sociaal maatschappelijke taak, zoals zorg en welzijn.’ Dat zou Nederland ‘veiliger en saamhoriger’ maken. Dat er in de Tweede Kamer geen meerderheid voor het plan is weten de Christendemocraten ook wel. Maar het idee past bij een verhaal dat het CDA sinds een tijdje, en dus ook in de campagne weer graag wil vertellen. Dat gaat over gemeenschapszin, over normen en waarden. In Amersfoort vielen de woorden ‘samen’ en ‘verbinding’ bovengemiddeld vaak. En als het even kon, zeiden CDA’ers op het podium en daaromheen graag dat het tijd is voor ‘minder ik en meer wij’. (NRC)
……………………………………………………..
Historische dag voor samensmeltende PvdA en GroenLinks, alle pijlen op VVD.
GroenLinks en PvdA zijn na zaterdag weer dichter bij een fusie of samensmelting gekomen. ‘Het is een historisch moment’, zei PvdA leider Kuiken in Den Bosch. ‘Dit congres zal de geschiedenisboeken ingaan.’
De partijen organiseerden hun verkiezingscongressen om de campagne af te trappen in hetzelfde gebouw. De leden konden bij elkaar naar binnen en naar buiten lopen. Verder presenteerden de wetenschappelijke bureaus een gezamenlijke partijideologie over ongelijkheid, klimaatrechtvaardigheid en het ‘breken van de macht’ van multinationals. En Kuiken en GroenLinks-leider Klaver hielden hun toespraken samen voor alle leden.
‘Onze groene en sociale idealen hebben een gemeenschappelijke vijand. Het doorgeslagen kapitalisme’, zei Klaver. ‘Uitbuiting en vervuiling gaan hand in hand.’
De twee partijleiders zetten de tweestrijd met de VVD in het kader van de verkiezingscampagne voort. De VVD-leider waarschuwde vorige week voor ‘een linkse wolk’, een uitdrukking die zaterdag als een soort geuzennaam op verschillende shirts van PvdA’ers en GroenLinksers stond afgedrukt. (NOS)
De Tsjechische oud-generaal Petr Pavel heeft de presidentsverkiezingen in Tsjechië ruim gewonnen. Pavel versloeg zijn concurrent, ex-premier en miljardair Andrej Babis, overtuigend. De voormalig topmilitair haalde 58,3% van de stemmen, bij een opkomst van 70,2%.
In de eerste ronde, twee weken geleden, won Pavel (61) nog nipt van Babis (68). De oud-generaal kreeg toen 35,4% van de stemmen, de oud-premier 35%. Maar in de aanloop tot de tweede ronde gaven peilingen Pavel telkens een ruime voorsprong. De voormalige militair, pro-EU en pro-westers, voerde campagne met de slogan ‘rust en orde’. Zijn concurrent Babis benadrukte tijdens zijn campagne telkens dat Pavel voor de continuering van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne staat. Babis zei dat hij zich zou inzetten voor een einde van het geweld en voor vrede.
……………………………………………………
Aantal verzoeken vorig jaar met 44% gestegen, drie keer meer Russen vroegen asiel aan.
Het aantal asielaanvragen in Nederland is in 2022 met 44% gestegen. In totaal dienden 35.535 mensen een asielverzoek in. De grootste groep is afkomstig uit Syrië. Onder Russen is er sprake van een zeer sterke stijging.
Vorig jaar dienden in totaal 590 Russen een asielverzoek in. In absolute zin is dat niet veel maar het betekent wel (bijna) een verdrievoudiging. Het CBS zegt niks over de reden achter de asielverzoeken. Te zien is wel dat het aantal aanvragen piekt in maart en april, vlak na de invasie in Oekraïne en in oktober en november, na de aankondiging van ‘een gedeeltelijke mobilisatie’ in Rusland.
De meeste Oekraïense vluchtelingen zijn in deze cijfers niet terug te vinden. Zij hoeven geen asielverzoek in te dienen onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming. Toch is er een deel van de Oekraïners dat niet onder die richtlijn valt en wel een asielaanvraag moest indienen. Dat betreft 1060 mensen. In 2021 deden 70 Oekraïners een verzoek.
Het aantal nareizende gezinsleden van statushouders lag in 2022 8% hoger. In de tweede helft van het jaar is wel te zien dat het aantal nareizigers sterk daalt. Dat is het gevolg van een omstreden maatregel van het kabinet om nareizigers langer te laten wachten voordat ze naar Nederland mogen komen. In individuele zaken heeft de rechter meermaals geoordeeld dat dit juridisch niet deugt. Een hoger beroep van het kabinet bij de Raad van State loopt nog. In februari volgt de uitspraak die een definitief oordeel betekent over de juridische houdbaarheid van de gezinsherenigingmaatregel.
Die maatregel is onderdeel van het asielakkoord dat in oktober is gesloten. Daarmee wilde het kabinet de opvangcrisis beteugelen. (VK)
…………………………………………………………
Zelensky: situatie aan het oostelijke front is extreem urgent.
In de regio Donetsk, waar Rusland zijn offensief heeft opgevoerd, claimt de Wagner-groep successen die Oekraïne weerspreekt.
De strijd langs het front in Oekraïne heeft afgelopen weekend opnieuw slachtoffers gemaakt. De situatie in de regio Donetsk, waar Rusland zijn offensief heeft opgevoerd, is ‘extreem urgent’, aldus de Oekraïense president Zelensky.
Rusland nam zondag opnieuw de zuidelijke stad Cherson onder vuur, die in november door Oekraïne is heroverd. De granaten beschadigden een kliniek, evenals een school, een busstation, een postkantoor, een bank en woonblokken.
In de strijd in Donetsk rond de stad Bachmoet claimden beide partijen moeilijk te verifiëren successen. De Russische Wagner-groep, het huurlingenleger dat al maanden vecht in Oekraïne, stelde zaterdag dat zijn eenheden de plaats Blahodatne hadden veroverd in het oostelijke deel van de regio Donetsk. Het Oekraïense leger stelde echter de aanval te hebben afgeslagen evenals Russische aanvallen op dertien andere dorpen in de regio Donetsk. De Wagner-groep heeft eerder onterecht geclaimd successen in de strijd te hebben geboekt. (NRC)
(Zie ook De oorlog in Oekraïne)
……………………………………………………….
Meloni’s rechts-radicale regering is niet zo radicaal.
De regering van de Italiaanse premier Giorgia Meloni was deze week precies honderd dagen aan de macht. De eerste hobbels lijken genomen: de begroting is er doorheen, de energiecrisis wordt het hoofd geboden. De rechts-nationalistische coalitie volgt een gematigde weg, maar de vraag is of dat zo blijft.
Na een ferme verkiezingswinst voor het rechts-nationalistische Fratelli d’Italia eind september nam Meloni als eerste vrouwelijke premier van Italië het roer over van Mario Draghi. Het betekende een ruk naar rechts, met Matteo Salvini’s Lega en Berlusconi’s Forza Italia aan boord, populistisch en fascistisch sentiment incluis. En dat in crisistijd. De wereld keek bevreesd toe.
Maar honderd dagen na haar aantreden zijn radicale koerswijzigingen uitgebleven op gebieden als de NAVO en abortus waar dat misschien wel verwacht had kunnen worden, gelet op de politieke kleur van de nieuwe regering aldus Chiaramonte, politicoloog aan de Universiteit van Florence.
‘De rechtse regering volgt vooralsnog nog een gematigde weg, wetend dat Europa haar scherp in de gaten houdt’, zegt Chiaramonte. ‘Maar’, voegt hij toe: ‘Op het moment dat Italië economisch in een neerwaartse spiraal terechtkomt, ligt radicalisering op de loer. De regering zal dan, om consensus te behouden ten tijde van impopulaire maatregelen, Europa de schuld geven.
De nieuwe regering volgt ook grotendeels het voorzichtige begrotingsbeleid van Draghi. Meloni heeft simpelweg geen keuze, wil ze Europa binnenboord houden. De premier weet dat Brussel haar hardhandig op de vingers kan tikken als ze de hand niet voldoende op de knip houdt. In het ergste geval kan Italië dan geen gebruikmaken van Europese steunfondsen Het gaat dan om €248 mrd tot 2032.
Politieke analisten hadden ook gevreesd dat de nieuwe regering snel ten prooi zou vallen aan interne spanningen. Maar die zijn grotendeels uitgebleven ondanks markante coalitiegenoten als Salvini en Berlusconi bekend om hun pro-Russische sympathieën. Zij houden zich vooralsnog gedeisd. Hierdoor stemde de Italiaanse senaat in december in grote meerderheid voor nieuwe wapenleveranties aan Oekraïne. (FD)
…………………………………………………………….
Amsterdam de stad met de meeste nieuwe woningen, Flevoland groeide nog sterker.
De onzekerheid op de huizenmarkt heeft vorig jaar nog geen effect gehad op de bouw van nieuwe woningen. In 2022 werden 74 duizend nieuwe woningen opgeleverd, het hoogste aantal sinds 2012, zo meldt het CBS. De totale woningvoorraad groeide hierdoor met 0,9 procent.
Amsterdam telde de meeste nieuwe woningen, bijna 6,8 duizend. Dat is een toename van de woningvoorraad van 1,5%. Op provincieniveau groeide het aantal woningen door nieuwbouw In Flevoland met 1,6% relatief het sterkst.
Het hoge aantal opgeleverde nieuwbouwwoningen is in lijn met de hoeveelheid afgegeven vergunningen voor nieuwbouwwoningen in 2020 en 2021, volgens het CBS Na de verlening van de vergunning duurt het nog circa twee jaar voordat een woning wordt opgeleverd. Het ziet er niet naar uit dat de groei in de nieuwbouwsector zal doorzetten: in de eerste drie kwartalen van 2022 daalde het aantal afgegeven vergunningen juist ten opzichte van 2021. (VK)
……………………………………………………………….
Na drie jaar Brexit is het VK slechter af, en de EU helaas ook.
Het mag weer wat meer in het VK: spijt hebben van de Brexit. Jarenlang was het een beetje taboe. Het Britse vertrek uit de EU moest en zou een succes worden, klonk het steeds met een mengeling van branie en koppigheid. Na drie jaren ploeteren is het pijnlijk duidelijk dat de Britten buiten de EU slechter af zijn dan binnen. Sinds de zomer vorig jaar neemt het percentage critici dan ook gestaag toe in verschillende peilingen. Een duidelijke meerderheid van de Britten is nu van mening dat het verlaten van de EU een vergissing was en zou bij een nieuw referendum zelfs và³à³r terugkeer stemmen. Van de Britten die voor Brexit stemden zou een vijfde dat nu niet meer doen. Zij hebben, zoals dat is gaan heten, Bregrets.
In de aanloop naar het referendum in 2016 werden sombere voorspelling over Brexit afgedaan als ‘project fear’, bangmakerij. Maar het is opmerkelijk hoeveel er uiteindelijk toch is uitgekomen. De onrealistische beloftes van Brexiteers, het verlies van aanzien in de wereld, de gestegen handelskosten en de schade aan de economie in bredere zin: het is allemaal voorzien.
De Britse economie is 5,5% kleiner dan zij geweest zou zijn zonder Brexit, een ongekend welvaartsverlies. Het VK is het enige G7-land waarvan de economie nog steeds kleiner is dan voor de coronapandemie – en ook dat zegt eigenlijk alles.
Op een aantal momenten bleken er aan Brexit ook voordelen te kleven. De Britten konden vorig jaar sneller met sancties reageren op de Russische agressie tegen Oekraïne. Tijdens de pandemie kon er wellicht ook sneller begonnen worden met vaccineren. Maar over het algemeen is de balans negatief, ook voor EU-landen zelf overigens, die een belangrijke directe partner op het gebied van handel, defensie en geopolitiek zijn verloren. Eigenlijk is er maar één positief effect van Brexit: op het Europese continent is het enthousiasme voor het eventueel verlaten van de EU flink gedaald, zo bleek onlangs weer. (NRC)
…………………………………………………………
Europese economie weet krimp net te vermijden.
De Europese economie is tegen de verwachting in eind 2022 niet gekrompen. De 27 landen van de EU hadden het vierde kwartaal van 2022 hetzelfde bbp als in het kwartaal daarvoor. In de eurozone werd een klein plusje geboekt (0,1%). Analisten rekenden vooraf op een klein minnetje.
Duitsland is een relatieve achterblijver; het bbp kromp er in het vierde kwartaal met 0,2%, nog iets meer dan Italië (-0,1%). De Spaanse (+0,2%) en Franse +0,1%) economie groeiden daarentegen licht. Zweden (-0,6%) is een achterblijver binnen de EU, Ierland juist een koploper met +3,5%. Mogelijk heeft deze onverwachte uitschieter net voorkomen dat de Europese economie kromp.
Nederlandse inkoopmanagers zien de toekomst weer wat minder somber in, blijkt uit de index van beroepsorganisatie Nevi. Die steeg in januari van 48,6 naar 49,6 en nadert daarmee voor het eerst sinds maanden de vijftig punten. Een score onder deze grens duidt op een daling van de industriële bedrijvigheid, een score daarboven op groei. (FD)
………………………………………………………………
Kabinet mikt nog steeds op einde gaswinning Groningen per oktober.
Definitief besluit in juni.
Het kabinet hoopt nog steeds de gaswinning in Groningen dit jaar te kunnen beëindigen. Staatssecretaris Vijlbrief meldt aan de Tweede Kamer dat aan bijna alle voorwaarden om de productie per 1 oktober te stoppen is voldaan.
Alleen de oorlog in Oekraïne en nieuwe tegenvallers bij de bouw van de stikstoffabriek in Zuidbroek kunnen nog roet in het eten gooien, schrijft Vijlbrief in een Kamerbrief. In beide gevallen kan de staatssecretaris niet garanderen dat de Nederlandse gasvoorraden toereikend zijn om de volgende winter (2023-2024) door te komen. Het kabinet neemt in juni een definitief besluit over sluiting van het Groningenveld.
Het Groningenveld staat sinds oktober op de waakvlamstand. Dit gasjaar (1 oktober 2022 – 30 september 2023) mag de NAM 2,8 miljard kubieke meter aardgas oppompen uit de gasbel onder de noordelijkste provincie. Dat is het minimaal noodzakelijk om alle elf gasputten operationeel te houden.
De Gasunie heeft Vijlbrief geadviseerd de waakvlam productie nog een jaar voort te zetten. De eigenaar van het landelijk gasleidingnet vindt sluiting dit jaar onverantwoord. Dit in verband met het volledig wegvallen van de import van Russisch gas en de onzekerheid op de internationale gas- en energiemarkten. Hierdoor is de leveringszekerheid in Nederland in de volgende winter onvoldoend gewaarborgd, schrijft Gasunie. Vijlbrief houdt dit advies dus nog een paar maanden in beraad. (VK)
……………………………………………………………….
Duits-Nederlandse landmacht bijna feit.
+ De Duitse en Nederlandse landstrijdkrachten willen hun gevechtseenheden bundelen in één gezamenlijke legerformatie. Daardoor ontstaat een strijdmacht van 50.000 militairen.
+ Duitsland en Nederland zijn de eerste NAVO-landen die de kern van hun landstrijdkrachten willen onderbrengen in één legerverband.
+ Beide landen kunnen nog zelf beslissen over de inzet van hun militairen. Maar nu al wordt er dagelijks gebeld tussen de hoofdkwartieren in Utrecht en Strausberg.
Op 30 november zetten commandant der landstrijdkrachten Martin Wijnen en zijn Duitse collega Alfons Mais in Dresden hun handtekening onder een verklaring dat de grote gevechtseenheden van de Duitse en Nederlandse landmacht volledig moeten worden samengevoegd. De aanwezige Duitse en Nederlandse officieren voelden dat het een historisch moment was.
Het plan is een mijlpaal in tien jaar van steeds nauwer wordende samenwerking. In het afgelopen decennium integreerden al twee landmachtbrigades met een Duitse divisie, een groter troepenverband.
Het belang van de afspraken van Dresden valt nauwelijks te overschatten. Hoewel er op allerlei niveaus wordt samengewerkt binnen de NAVO zijn Nederland en Duitsland de eerste landen die hun landstrijdkrachten in elkaar schuiven. Een wapenfeit dat nog maar tot weinigen lijkt doorgedrongen zegt plaatsvervangend commandant Jean Paul-Ducker op het landmacht hoofdkwartier in Utrecht. ‘Veel mensen realiseren zich niet hoe uniek het is wat wij doen.’ Bijna veertig jaar heeft hij nu het groene pak aan, mijmert Duckers, terwijl hij in zijn koffie roert. ‘Destijds kon ik onmogelijk bevroeden dat wij deze stap ooit zouden zetten.’ (NRC)
………………………………………………………………..
Prijsplafond zet rem op inflatie, boodschappen wel steeds duurder.
+ De Nederlandse inflatie daalde in januari naar 8,4%.
+ Dat is gerekend volgens de Europese definitie (HICP).
+ Naar verwachting valt de inflatie in 2023 verder terug.
Het prijsplafond voor energie zet heel 2023 een rem op de verdere stijging van het prijspeil. De geldontwaarding ligt voor het eerst in maanden weer lager dan het gemiddelde in de eurozone, dat op 8,5% uitkwam.
In onder meer de Baltische staten, Oostenrijk en Italië is nog sprake van dubbele cijfers, zo maakte statistiekbureau Eurostat gisteren bekend. Spanje heeft met 5% de laagste inflatie.
In december kwam de Nederlandse jaar-op-jaarinflatie volgens de Europese definitie (HICP) uit op 11%, een lichte daling ten opzichte van november (11,3%). Sinds september, toen een record werd bereikt van 17,1%, is de inflatie in Nederland aan het dalen, zij het minder hard dan verwacht.
Rabobank rekende voor januari op een HICP-inflatie van 8,5%. Daarvan zou volgens economen van de bank 2,2 procentpunt voor rekening komen van het op 1 januari ingevoerde prijsplafond voor stroom en gas. Dat is meer dan genoeg om te compenseren voor de hogere btw op energie. Die was vorige zomer verlaagd tot 9% maar is – eveneens per 1 januari – teruggezet op 21%. (FD)
…………………………………………………………………….
Ombudsman onderzoekt schadeafhandeling door provincie Overijssel in ‘kanaaldrama’.
De nationale Ombudsman onderzoekt of de provincie Overijssel juist heeft gehandeld bij de schadeafhandeling rond het uitdiepen van kanaal Almelo-De Haandrik. Tijdens en na het uitbaggeren van 2011 tot 2016 werden ruim vierhonderd schademeldingen gedaan, maar de provincie erkent slechts bij een kwart ervan aansprakelijkheid.
Onder de getroffenen heerst wantrouwen jegens de provincie, die verantwoordelijk was voor de schade, maar ook betrokken was bij het schadeonderzoek dat volgde, de aansturing van de schade-experts en de bepaling van het individuele schade bedrag.
‘Ons leven staat al jaren stil’, zei een getroffene afgelopen oktober in De Volkskrant. Op dat moment hadden tachtig gedeputeerden al protest aangetekend tegen de hoogte van het schadebedrag bij de provincie, vier kondigden aan naar de rechter te zullen stappen.
De Ombudsman wil weten hoe de provincie haar rol in deze zaak ziet in de nabije toekomst. (VK)
……………………………………………………………………..
Herstel Toeslagenschandaal loopt vast door angstcultuur en chaos.
Afhandeling van bezwaren loopt vast door inefficiënte werkprocessen en onveilige werksfeer.
De hersteloperatie die getroffenen in het Toeslagenschandaal moet compenseren loopt op cruciale onderdelen vast. In het bijzonder de afdeling die binnen de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) bezwaren behandelt, verkeert in crisis.
Binnen deze afdeling is volgens diverse bronnen sprake van een ‘onveilige werksfeer’, waardoor de afgelopen tijd al een reeks medewerkers is vertrokken.
Tussen april en december 2022 is bij de vertrouwenspersoon van UHT vijf keer melding gemaakt over de als onveilig ervaren cultuur op de werkvloer. Deze meldingen variëren van pestgedrag en oneigenlijke bejegeningen door leidinggevenden tot een gebrek aan ruimte voor kritiek en autoritair leiderschap. De directie van UHT is van de meldingen op de hoogte maar ondernam tot nu toe volgens de bronnen geen actie.
Het ministerie van Financiën bevestigt de meldingen bij de vertrouwenspersoon en zegt dat met medewerkers die dat willen, gesprekken worden gevoerd. ‘Signalen over hoge werkdruk, gevoelens van onveiligheid en behoefte aan stabiliteit en rust worden door de leiding van UHT opgepakt en besproken zowel met de medewerkers op de werkvloer als met de ondernemingsraad’.
Nog een belangrijke oorzaak voor de oplopende achterstanden bij de bezwaarafhandeling: een tiental bronnen beschrijft een omslachtig en slecht georganiseerd proces, uitgevoerd door medewerkers die zonder gedegen begeleiding of nauwkeurige schriftelijke instructies zichzelf het vak moeten leren.
Het ministerie herkent ook de kritiek op de stroperigheid van het werkproces. Aan oplossingen daarvoor wordt ‘continu’ gewerkt. Sommige zijn al ingevoerd, aldus de woordvoerder.
Ouders kunnen bezwaar maken tegen UHT besluiten. Dat doen ze op grote schaal: 1500 mensen maakten bezwaar tegen de uitkomst van de zogenoemde ‘lichte toetsen’ en 1.100 ouders tegen de ‘integrale beoordeling’ die ze hadden gekregen.
Volgens de wet moet de UHT binnen maximaal 18 weken een besluit over bezwaren nemen. Behandeltijd één jaar!
Zo stapelen de onbehandelde bezwaren zich snel op. In het laatste kwartaal waarover cijfers openbaar zijn, werden 72 van de 3.000 dossiers afgerond. In dat tempo duurt het tot ver na 2030 (!) voordat de huidige stapel is weggewerkt. En dat is nog los van de 235 bezwaren die er volgens de laatste cijfers per maand bijkomen. (NRC)
………………………………………………………………
ECB verhoogt rente en kondigt nieuwe rentestap aan.
+ Europese Centrale Bank heeft de rente verder verhoogd naar 2,50%
+ Eenzelfde rentestap komt er ook in maart, meldt de centrale bank.
+ Daarna gaat de ECB opnieuw kijken hoe hoog de rente zal moeten worden.
De Europese Centrale Bank is voorlopig nog niet klaar met het verhogen van de rentetarieven. Na de verhoging van 50 basispunten, is de intentie van de monetaire autoriteit om ook in maart zo’n stap te zetten. Daarna zal de centrale bank opnieuw bekijken welke stappen er nog meer gezet moeten worden om de torenhoge inflatie terug te brengen naar de doelstelling van 2%.
Lagarde benadrukte dat de rente voldoende hoog moet zijn om de vraag naar goederen en diensten af te koelen en daarna lang genoeg op dat punt moet blijven om ervoor te zorgen dat de geldontwaarding weer naar de doelstelling van 2% zal gaan.
Met de stap van deze week en 50 basispunten in maart zal het belangrijkste tarief, de depositorente, volgende maand op 3% staan. Volgens Lagarde is het dan nog niet gedaan. ‘In maart staan we nog niet op de piek’, zei ze desgevraagd. In maart beschikt de centrale bank wel over nieuwe prognoses voor de economische groei en inflatie, waarna de beleidsmakers hun beleid gaan evalueren.
De boodschap van Lagarde was aan dovemans-oren gericht. Aandelenmarkten vervolgden hun weg omhoog en rentes in de eurozone daalden hard. (FD)
…………………………………………………………………..
Lula wil Amazone met leger verdedigen.
Het Braziliaanse leger bereidt een operatie voor om illegale mijnbouwers te verjagen uit de Amazone. Hiermee wil de regering van president Lula da Silva een einde maken aan de humanitaire ramp die zich voltrekt binnen de inheemse Yanomami-gemeenschap.
Honderden Yanomami kwamen de afgelopen jaren om; van honger, door met kwik vervuild water en door virussen die de mijnbouwers binnenbrachten in het regenwoud van de noordelijke provincie Roraima, aan de grens met Venezuela. In lokale media getuigen foto’s van graatmagere kinderen en van door honger apathische baby’s van een tot voor kort stille ramp. Om de Yanomami te redden wil de in januari aangetreden linkse regering de naar schatting 20 duizend goudzoekers met geweld uit het leefgebied van de grootste inheemse gemeenschap van Brazilië zetten, maar volgens de president zijn mijnbouwers niet de hoofdschuldigen aan het lot van de Yanomami. Dat is volgens Lula zijn radicaal rechtse voorganger Jair Bolsonaro.
Bolsonaro moedigde tijdens zijn presidentschap de illegale economische exploitatie van de Amazone aan. Tegelijkertijd verwaarloosde Bolsonaro bewust de inheemse bevolking van zijn land, waarvan een deel toch al onder precaire omstandigheden leefde. Dat gold zeker voor de ongeveer 28 duizend Yanomami in het onrustigste grensgebied met Venezuela, waar de Braziliaanse overheid nauwelijks vertegenwoordigd is. Onder Bolsonaro stierven 570 Yanomami kinderen van 5 jaar en jonger aan vermijdbare oorzaken. (VK)
………………………………………………………………………
EU toont in Kiev haar solidariteit.
Met een forse delegatie heeft Von der Leyen willen uitstralen dat Oekraïne niet alleen staat.
De reis was de boodschap. Het was haar vierde bezoek, zei Von der Leyen staand naast Zelensky in Kiev. En deze keer was ze niet alleen gekomen. Maar liefst vijftien Eurocommissarissen waren meegereisd voor een vergadering met de Oekraïense regering. Vrijdag was er een topontmoeting van Zelensky met Von der Leyen en EU-raadsvoorzitter Charles Michel.
Met de tweedaagse ontmoeting vlak voor de verjaardag van Poetins invasie op 24 februari wilde de EU onderstrepen dat Oekraïne niet alleen staat in het gevecht en ook niet alleen komt te staan. Die boodschap was gericht aan zowel Oekraïne als Rusland.
Poetin greep donderdag intussen het tachtigste jubileum van de Sovjetoverwinning bij Stalingrad aan om dreigementen te uiten richting het Westen. ‘We worden weer door Duitse tanks bedreigd’, zei hij, verwijzend naar het recente besluit van het Westen om Leopard 2-tanks van Duitse makelij aan Oekraïne te geven. ‘Wie denkt te winnen op het slagveld begrijpt klaarblijkelijk niet dat een moderne oorlog met Rusland fundamenteel anders voor hem zal zijn. Wij sturen onze tanks niet naar hun grens. Maar we hebben een manier om te antwoorden en dat zal niet stoppen met de inzet van gepantserde voertuigen. Iedereen moet dat begrijpen’, aldus Poetin in wat leek op een nieuwe verkapte dreiging met kernwapens. (NRC)
(Zie ook De oorlog in Oekraïne)
……………………………………………………….
Stikstof? Het CDA heeft het liever over gemeenschapszin.
Het CDA wil het weer graag hebben over normen, waarden en gemeenschapszin. Bij de aftrap van de campagne zaterdag voor de Provinciale Statenverkiezingen pleitte Hoekstra voor herinvoering van de actieve dienstplicht.
In Amersfoort hield Wopke Hoekstra een pleidooi voor herinvoering van de actieve dienstplicht. Die is ruim een kwart eeuw geleden opgeschort in Nederland. Het CDA wil dat terugdraaien. ‘Jongeren tussen de 18 en 25 jaar’, zei Hoekstra, ‘kunnen een jaar besteden aan het versterken van onze krijgsmacht en de nationale veiligheid, of aan een sociaal maatschappelijke taak, zoals zorg en welzijn.’ Dat zou Nederland ‘veiliger en saamhoriger’ maken. Dat er in de Tweede Kamer geen meerderheid voor het plan is weten de Christendemocraten ook wel. Maar het idee past bij een verhaal dat het CDA sinds een tijdje, en dus ook in de campagne weer graag wil vertellen. Dat gaat over gemeenschapszin, over normen en waarden. In Amersfoort vielen de woorden ‘samen’ en ‘verbinding’ bovengemiddeld vaak. En als het even kon, zeiden CDA’ers op het podium en daaromheen graag dat het tijd is voor ‘minder ik en meer wij’. (NRC)
……………………………………………………..
Historische dag voor samensmeltende PvdA en GroenLinks, alle pijlen op VVD.
GroenLinks en PvdA zijn na zaterdag weer dichter bij een fusie of samensmelting gekomen. ‘Het is een historisch moment’, zei PvdA leider Kuiken in Den Bosch. ‘Dit congres zal de geschiedenisboeken ingaan.’
De partijen organiseerden hun verkiezingscongressen om de campagne af te trappen in hetzelfde gebouw. De leden konden bij elkaar naar binnen en naar buiten lopen. Verder presenteerden de wetenschappelijke bureaus een gezamenlijke partijideologie over ongelijkheid, klimaatrechtvaardigheid en het ‘breken van de macht’ van multinationals. En Kuiken en GroenLinks-leider Klaver hielden hun toespraken samen voor alle leden.
‘Onze groene en sociale idealen hebben een gemeenschappelijke vijand. Het doorgeslagen kapitalisme’, zei Klaver. ‘Uitbuiting en vervuiling gaan hand in hand.’
De twee partijleiders zetten de tweestrijd met de VVD in het kader van de verkiezingscampagne voort. De VVD-leider waarschuwde vorige week voor ‘een linkse wolk’, een uitdrukking die zaterdag als een soort geuzennaam op verschillende shirts van PvdA’ers en GroenLinksers stond afgedrukt. (NOS)