Gelezen!
Nieuwsoverzicht van ma. 13 t/m zo. 19 maart 2023
Prachtige groeicijfers Russische economie dubieus.
+ Russische economie groeit dit jaar na krimp in 2022, meldt het IMF.
+ Het is maar de vraag of gebruikte data uit Moskou betrouwbaar zijn.
+ Poetin wil met gunstig beeld twijfel zaaien over nut sancties.
Het IMF meldde in januari dat de Russische economie dit jaar met 0,3% groeit, na een krimp van 2,2% in 2022. Dat was een opvallend cijfer in tijden van harde sancties. De groei is zelfs groter dan die van de Duitse en Britse economie.
Het gunstige cijfer – in oktober ging het IMF nog uit van een krimp van 2,3% dit jaar - zou komen door de meevallende export van Russische olie en verplaatsing van de Russische handel naar landen die niet meedoen met de sancties die het Westen heeft opgelegd.
De nieuwe prognose kwam het muntfonds op kritiek te staan. Onderzoekers van de Yale universiteit, onder wie hoogleraar Jeffrey Sonnenfeld beschuldigde het IMF er deze maand van ‘Poetins verzonnen voorspellingen naïef na te praten’.
Ook de Letse econoom en defensie-expert Janis Berzins hecht weinig waarde aan het IMF-cijfer. ‘Er zijn geen betrouwbare cijfers. Het IMF is afhankelijk van cijfers die de Russen aanleveren’, zegt hij. De meeste data zijn volgens hem gemanipuleerd.
Berzins stelt dat ook de impact van de braindrain niet onderschat moet worden. In de eerste maand van de oorlog alleen al zou zo’n 10% van de IT-specialisten het land hebben verlaten. De hoeveelheid gevluchte, hoogopgeleide jonge Russen nam daarna verder toe.
Rusland is volgens hem een Petro staat: rijk maar onderontwikkeld en daardoor ook kwetsbaar. Het bruto binnenlands product is ongeveer even groot als dat van Italië. De export leunt voor circa de helft op energiebronnen en dan vooral olie en gas.
………………………………………………………………
Mike Pence haalt uit naar Trump voor zijn rol op ‘6 januari’.
Voormalige vicepresident Mike Pence heeft ongekend fel uitgehaald naar zijn voormalige baas Trump. ‘De geschiedenis zal Trump ter verantwoording roepen voor zijn rol in de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021.’
Pence sprak op het ‘Gridiron dinner’ voor een gehoor van journalisten ongekend harde woorden: ‘Trump was fout, en door te zeggen dat ik de verkiezingsuitslag had kunnen tegenhouden, bracht hij mijn gezin in gevaar.’
Pence was op 6 januari zelf in het Capitool, waar hij als vicepresident de ceremoniële taak had, de stemmen goed te keuren die het electoraal college had uitgebracht. Die stemmen bekrachtigden de verkiezing van Biden en Harris als resident en vicepresident.
Trump riep zijn aanhangers op naar Washington te komen om te vechten tegen de verkiezingsuitslag. Hij haalde destijds ook uit naar zijn eigen vicepresident omdat die de uitslag niet wilde tegenhouden. Dat wakkerde een anti-Pence stemming aan onder de relschoppers. Bij de bestorming werd een touw meegenomen en werd geroepen dat Pence moest hangen. Pence moest vervolgens in allerijl in veiligheid worden gebracht.
Dit neemt hij Trump nog altijd kwalijk. ‘President Trump zat fout. Ik had niet het recht de verkiezingsuitslag ongeldig te verklaren. Zijn roekeloze woorden brachten mijn gezin in gevaar, en iedereen die de dag in het Capitool was. Ik weet dat de geschiedenis Trump verantwoordelijk zal houden.’
Waarnemers vermoeden dat de harde uithaal te maken heeft met het feit dat Pence in 2024 een gooi naar het presidentschap wil gaan doen. Een van zijn grootste tegenstanders voor de Republikeinse kandidatuur is Donald Trump. (VK)
………………………………………………………………….
Kabinet moet strenger worden om de klimaatdoelen te halen.
+ In 2030 moet de CO2-uitstoot met 55% zijn teruggebracht.
+ Huidige plannen kabinet zijn niet voldoende.
+ Nieuwe studie geeft allerlei adviezen hoe het wel kan.
Een verhoging van de vliegtaks voor langere afstanden, het inkrimpen van de veestapel, een hogere belasting op aardgas, strengere isolatienormen voor huur- en koopwoningen, een vleestaks en een hogere CO2-belasting voor de grote industrie.
Het is een greep uit een omvangrijk pakket van tientallen klimaatmaatregelen waarmee het kabinet de uitstoot van broeikasgassen sneller kan terugdringen en waarmee zijn zelf opgehoogde klimaatdoel binnen handbereik blijft. De huidige klimaatplannen van het kabinet-Rutte IV zijn niet voldoende om in 2030 minimaal 55% CO2 uitstoot te reduceren.
De studie onder leiding van directeur Laura van Geest van het CPB bevat een duidelijke boodschap voor Rob Jetten. Om meer tempo te kunnen maken met het verminderen van de uitstoot van broeistofgassen is het onontkoombaar dat het kabinet steviger inzet op normeren en beprijzen. Het huidig beleid is volgens de commissie te veel gericht op groene subsidies en vrijwilligheid. ‘De klimaatdoelen van 2030 komen snel dichterbij’.
De opties die Van Geest schetst zijn ongetwijfeld voer voor opnieuw stevige discussies over het klimaatbeleid in politiek Den Haag. Ook in de coalitie, waar met name VVD en CDA tot nu toe huiverig zijn om burgers en bedrijven te confronteren met strengere normen en hogere milieubelastingen. Oppositiepartijen GroenLinks en PvdA dreigden tijdens de campagne voor de Provinciale Statenverkiezingen juist tegen de klimaatplannen van Jetten te stemmen als deze niet ambitieuzer werden.
Maar scherpe klimaatkeuzes zijn volgens Van Geest onvermijdelijk. ‘De Nederlandse voetafdruk is te groot, of het nu de productie of de consumptie betreft.’ (FD)
……………………………………………………….
Een centrumspits met een hang naar links.
Een tweet waarin Gary Lineker de regeringsuitingen over het Britse asielbeleid vergeleek met de taal van Nazi Duitsland leverde de BBC-presentator een schorsing op. Inmiddels heeft de omroep ingebonden. Wie is de man die de BBC tartte?
Gary Lineker heeft veel overwinningen geboekt in zijn 16 jaar als voetballer, maar de meest opmerkelijke zege behaalde hij als presentator tegen de BBC. Na de boycot van Linekers collega’s en de daarop volgende maatschappelijke onrust maakte omroepdirecteur Tim Davies bekend dat het vertrouwde gezicht van Match of the Day zal terugkeren op het scherm. Niet de oud-voetballer, maar de BBC-bestuurders moeten nu vrezen voor hun baan.
Hij mag gewoon blijven twitteren terwijl de omroep het sociale mediabeleid gaat herzien. Lineker heeft ook geen verontschuldigingen aangeboden voor de tweet die hij een week geleden verstuurde.
‘Dit is slecht en onmetelijk wreed beleid’, zo schreef hij over het asielbeleid van de Conservatieve regering, ‘gericht op de meest kwetsbare mensen in een taal die niet ver af staat van die in het Duitsland van de jaren dertig of zeg ik nu iets heel verkeerds?’
Voor de BBC was deze aanval op de Conservatieve regering reden om Lineker op non-actief te stellen. De oud voetballer, held van progressief Engeland, kreeg al eerder waarschuwingen voor zijn politieke meningen op de sociale media, wat volgens de BBC in strijd is met de neutraliteit van de publieke omroep. De BBC besloot het gevecht aan te gaan met Lineker, wat al snel uitdraaide op een sensationeel eigen doelpunt.
“BBC has gone too VAR” luidde een speelse krantenkop in The Daily Star. ‘Garygate’ is het beste bewijs van de invloed die voetballers op het eiland hebben. Tot terugkerende ergernis hekelt Lineker, een centrum linkse Remainer al jaren diverse conservatieve leiders.
‘Voelt iemand anders zich politiek dakloos?’ twitterde hij nadat Theresa May in 2017 de verkiezingen had gewonnen van Labourleider Jeremy Corbym. ‘Iedereen lijkt zo uiterst rechts of uiterst links te zijn. Een verstandige positie in het midden is wellicht aantrekkelijk.’ Net als in zijn gloriedagen als voetballer is Lineker een centrumspits, die soms naar links uitwijkt. (VK)
…………………………………………………………..
Werkmigranten zijn meer dan welkom bij de Britten.
VK treedt hard op tegen bootmigratie, maar verwelkomt werkmigratie.
Voetbalfans hielden afgelopen weekend bordjes omhoog in het stadion: ‘Migranten welkom’. Is dit hetzelfde Verenigd Koninkrijk als waar, in aanloop naar de Brexit, het anti-immigratiesentiment zo hoog opliep? Waar arrestaties plaatsvinden, vorige maand nog, bij uit de hand gelopen demonstaties voor hotels waar asielzoekers verblijven? Ja - en nee.
Nog steeds is de Britse bevolking min of meer verdeeld volgens traditionele lijnen, dezelfde als in aanloop naar de uittreding van de EU, nu ruim 3 jaar geleden. Oudere lager opgeleide en conservatieve Britten zijn over het algemeen meer anti-immigratie. Jongere, progressieve, hoger opgeleiden zijn juist positiever. Demonstranten met bordjes ‘vluchtelingen welkom’ staan tegenover boze Britten die ‘hun land terug willen’.
Tegelijkertijd is er wel degelijk een verandering gaande in de publieke opinie. Uit onderzoek van universiteit King’s College London bleek vorig jaar dat een meerderheid van Britten welwillend tegenover immigranten staat. Maar dan wel als ze werk hebben: 58% van de inwoners zegt dat migranten welkom zijn”, en dat is een hoger percentage dan bijvoorbeeld in Duitsland, Canada of Australië.
De weerstand in de samenleving richt zich vooral op ongecontroleerde immigratie, en daar zijn de bootjes met migranten op Het Kanaal een ultieme uiting van. Bij de tegenstanders van de bootmigratie speelt mee dat de overheid dagelijks 5,6 miljoen pond uitgeeft aan hotelkosten voor tienduizenden asielzoekers in afwachting van hun procedure. Het beeld is dat de asielzoekers profiteren en lanterfanten maar het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft de eigen administratie niet op orde en zo’n 161.000 asielzoekers wachten op een eerste beslissing in hun zaak. (NRC)
…………………………………………………………………..
Militaire steun aan Oekraïne uitgebreid.
Nederland breidt de toegezegde militaire steun aan Oekraïne verder uit met de levering van mijnenjagers, droneradars en een brugslagvaartuig. Dat kondigde Minister Kajsa Ollongren van Defensie gisteren aan tijdens een werkbezoek aan Oekraïne.
De afgelopen dagen bezocht Ollongren samen met haar Oekraïense ambtgenoot Reznikov de gebombardeerde steden Odessa en Mykolajiv gelegen in het zuiden van het land.
De mijnenvegers zullen pas in 2025 geleverd worden wanneer Nederland over vervangende schepen beschikt. Wel zal eind van dit jaar een begin gemaakt worden met de opleiding van de Oekraïense bemanning. In de Zwarte Zee heeft Rusland veel zeemijnen gelegd die Oekraïne na de oorlog wil ruimen om veilige doorvaart te garanderen. (FD)
…………………………………………………….
Elkaar beledigen in de Tweede Kamer mocht al niet, elkaar bedreigen nu ook niet meer.
De Tweede Kamer past haar eigen spelregels aan. Bedreigingen zijn vanaf nu expliciet verboden. Een grote meerderheid stemde in met een voorstel van D66 en ChristenUnie. De rechtse oppositiepartijen PVV, FVD, JA21 en de groep Van Hagra waren tegen.
De wijziging is de uitkomst van een lange zoektocht naar hoe de sfeer in debatten te verbeteren. Zowel binnen als buiten de Kamer werd de roep om betere omgangsvormen steeds luider. Na een aantal incidenten was voor veel Kamerleden de maat vol toen FvD-Kamerlid Pepijn van Houwelingen over tribunalen begon. Hij zei in 2021 tegen D66-Kamerlid Sjoerdsma: ‘Uw tijd komt nog wel, er komen tribunalen’. De Kamer ging na het incident samen met de voorzitter op zoek naar manieren om de verruwing in de politiek een halt toe te roepen. ‘Ik kan dit tij niet in mijn eentje keren, we moeten dit met elkaar doen’, zei voorzitter Vera Bergkamp daarover. (VK)
……………………………………………………….
Drone VS stort na incident met Russisch toestel in zee.
Twee gevechtsvliegtuigen beschadigden volgens de VS de Reaper boven internationale wateren. Moskou ontkent schuld.
De Amerikanen moesten het toestel laten neerstorten in het water. Dat zegt het Amerikaanse ministerie van Defensie. Het zou de eerste keer zijn sinds de Koude Oorlog dat een Amerikaans vliegtuig door Russisch toedoen neerstortte.
‘De VS spreken over een brutale schending van het internationaal luchtruim’, aldus luchtmachtgeneraal James Hecker, die het bevel voert over de Amerikaanse militaire activiteiten in die regio. De VS laten vrijwel permanent observatievliegtuigen en drones in de regio rondvliegen. Die kunnen grote gebieden bespieden tot diep in Rusland en in Oekraïne.
De Russische vliegtuigen zouden eerst brandstof over de drone hebben geloosd en daarna een propeller van de drone hebben beschadigd. De VS waren gedwongen het toestel neer te laten storten in zee. De VS proberen in de regel te voorkomen dat hun militaire technologie in handen van andere staten valt. In de Zwarte Zee, waar de Reaper is neergestort, varen veel Russische marineschepen rond. Het Pentagon zei dinsdagavond dat de neergestorte drone nog niet was teruggevonden. (NRC)
………………………………………………………………….
Staking om hogere lonen legt spagaat ziekenhuizen bloot.
+ Personeel ziekenhuizen vindt loonbod van 13% onvoldoende.
+ Werkgevers zeggen in rode cijfers te belanden door looneis.
+ Opvallende oproep ABN Amro: kom medewerkers tegemoet.
In 64 ziekenhuizen heeft het personeel het werk deze week neergelegd voor meer salaris maar ook voor arbeidsomstandigheden. De boosheid is groot, zegt bestuurder Elise Merlijn van vakbond FNV Zorg & Welzijn. De bonden wijzen op de werkdruk. Personeel van operatiekamers maakt soms werkweken van 60 uur omdat in het weekend zorg wordt ingehaald die eerder is uitgesteld, legt Merlijn uit. ‘De hoge werkdruk trekt een zware wissel op mensen.
Ziekenhuizen bieden 13% loonsverhoging: 5% nu, 5% aan het einde van dit jaar en 3% in 2024. Een heel goed bod, vinden zij zelf. Maar de bonden eisen 10% meer loon in één keer, plus prijscompensatie in 2024. ‘Anders heb je misschien wat aan koopkracht gewonnen in 2023, maar raak je dat volgend jaar weer kwijt’, redeneert Merlijn.
ABN Amro roept ziekenhuizen op om de looneis van het zorgpersoneel in te willigen. Het is opmerkelijk dat een bank zich uitspreekt in een cao-onderhandeling, maar met het oog op de wachtlijsten en het grote personeelstekort wel gerechtvaardigd, zegt Anja van Balen, sectorbankier Healthcare. ‘De cao-eisen doen recht aan het harde werk van zorgpersoneel.’
Zij wijst erop dat werknemers van universitaire ziekenhuizen (umc’s) dit jaar ook 10% meer loon krijgen: een verhoging van 6% in januari en nog eens 4% in november.
De werkgevers benadrukken dat de eisen leiden tot verliezen bij ziekenhuizen. Voorzitter Melkert van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ). ‘Maar wij vinden dat wij een heel goed bod hebben neergelegd, waarbij we al ver over onze grenzen heen zijn gegaan.’
Een recent KPMG-rapport bevestigt dit. Als de ziekenhuizen akkoord gaan met de eisen van de bonden, zou dit netto – dus met aftrek van de overheidsbijdrage – zo’n €800 mln kosten. Het zou tot gevolg hebben dat praktisch alle ziekenhuizen in de rode cijfers belanden, concludeert KPMG. Inmiddels hebben de bonden hun eisen iets afgezwakt, maar volgens de NVZ komen de ziekenhuizen alsnog 400mln tekort. FD)
……………………………………………..
Steun Europeanen voor Oekraïne neemt toe.
De steun in de Europese publieke opinie voor Oekraïne is het afgelopen jaar toegenomen. Slechts een minderheid van de Europeanen wil een snelle vrede waarbij Oekraïne een deel van zijn grondgebed aan Rusland moet afstaan.
Dat blijkt uit een peiling van de denktank European Council on Foreign Relations (ECFR) in negen lidstaten van de EU (Nederland zat daar niet bij). In juni vorig jaar hield de ECFR een soortgelijke peiling.
De ECFR verdeelt de Europeanen in een ‘vredeskamp’ dat de oorlog zo snel mogelijk wil beëindigen en een ‘gerechtigheidskamp’ dat Rusland wil straffen voor zijn agressie, ook als de oorlog daardoor langer duurt. Verwacht werd dat de steun voor Oekraïne zou afkalven als de oorlog zou aanhouden, maar dat blijkt niet het geval.
In 2023 is het gerechtigheidskamp groter dan het vredeskamp, terwijl dat in 2022 nog omgekeerd was.
In de onderzochte landen is 38% van de ondervraagden voor een harde lijn tegen Rusland, tegenover 22% in 2022.De aanhang van het vredeskamp daalde juist van 35 naar 29 procent.
De ECFR onderscheidt de haviken in het noorden (Estland, Polen, Denemarken en het VK), het tweeslachtige westen (Duitsland, Frankrijk, Spanje en Portugal) en de zwakke schakels 9 Roemenië en Italië) waar de steun voor een compromisvrede met Rusland groot is. In Duitsland daalde de steun voor een compromisvrede met Rusland van 49 naar 39 procent. Het gerechtigheidskamp nam toe van 19 naar 33 procent. (VK)
………………………………………………………
Afname uitstoot broeikasgassen!
De uitstoot van broeikasgassen lag voor het eerst meer dan 30% onder die van 1990. Mogelijke oorzaak: dure energie en een zachte winter.
Niet eerder nam de uitstoot van broeikasgassen zo snel af als afgelopen jaar. In 2022 lag de emissie van broeikasgassen 9,2% lager dan het jaar ervoor, blijkt uit een berekening van het CBS en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. De daling komt doordat bedrijven en huishoudens door hoge energiekosten minder aardgas verbruikten.
Hoewel de uitstoot van broeikasgassen zoals CO2 in Nederland sinds 1996 afneemt, liep die niet eerder zo snel terug. Alleen in 2020, het eerste coronajaar kwam de afname op bijna hetzelfde percentage uit. De emissie van broeikasgassen lag voor het eerst meer dan 30% onder die van 1990. In de klimaatdoelen is vastgelegd dat die afname in 2030 op 55% moet liggen. Het kabinet mikt zelfs op 60%!
Behalve dat burgers en bedrijven vanwege de hoge kosten op aardgas bezuinigden, was 2022 ook een ongekend warm jaar. Daardoor was minder gas nodig voor verwarming. De uitstootafname van 5% in de elektriciteitssector komt vooral doordat er meer hernieuwbare elektriciteit werd geproduceerd zoals zonne- en windenergie.
Het is mogelijk dat het effect van hoge prijzen en zachte winter hebben geleid tot een tijdelijke afname in de uitstoot, net als in het coronajaar 2022. Tegelijkertijd zijn veel mensen bezig met bezuinigingsmaatregelen – zoals het isoleren van huizen en aanleggen van zonnepanelen – die ook op lange termijn tot minder uitstoot leiden.
De uitstoot van alleen het broeistofgas CO2 lag vorig jaar voor alle economische activiteiten ook lager: ruim 8%. Tegenover deze daling staat de Nederlandse economie juist groeide, met zo’n 4,5%. (NRC)
………………………………………………………………….
Een historische verkiezingsuitslag, op meerdere manieren.
De verkiezingsoverwinning van BBB blijkt, na het tellen van vrijwel alle stemmen, werkelijk ongeëvenaard: in alle provincies is BBB nu de grootste partij. Ook in Utrecht, waar het lang spannend was, blijft de partij met 13,2% van de stemmen GroenLinks (12,8%) net voor.
BBB haalde in de provincies 139 van de 572 Statenzetels binnen, zo bleek vrijdag na het tellen van bijna 99% van de stemmen. De laatste keer dat een nieuwe partij zoiets lukte was kort na de Tweede Wereldoorlog. Bij de Statenverkiezingen van 1946 wist de net opgericht PvdA, een fusie van 3 partijen, 157 zetels te winnen.
Voor het CDA was het juist een historisch slechte uitslag: de partij werd niet eerder zo klein in de provincies en in de Eerste Kamer, met slechts 5 zetels daar. Nog nooit wist deze partij zo weinig kiezers aan zich te binden. In mindere mate geldt dat ook voor de VVD. De laatste keer dat die partij zo slecht scoorde was in 1970!
Eerdere nieuwkomers als de Lijst Pim Fortuyn en Forum voor Democratie boekten destijds ook enorme verkiezingswinsten. Het succes van die partijen duurde echter maar kort.
Politiek historicus Ronald Kroeze denkt wel dat er verschillen zijn met BBB. Die partij wil namelijk niet alles op de schop gooien: ‘Ze zeggen niet dat alles van tafel moet, maar ze willen er opnieuw naar kijken. De partij wil duidelijk samenwerken, maar heeft ook eigen ideeën.’
Volgens Kroeze is de uitslag daarom op een andere manier historisch. De BBB is namelijk niet te plaatsen in de tegenstellingen die de afgelopen jaren dominant waren in de politiek. Zo is het moeilijk om de partij links of rechts te noemen. Ook werden nieuwe partijen vaak gezien als ‘polariserende uitdager’ tegenover ‘gematigde krachten’. BBB lijkt volgens Kroeze geen van beide te zijn. Ook is de stelling van stad tegen platteland niet correct, zegt Kroeze: BBB scoorde ook in de steden goed. ‘De partij heeft afgerekend met die frames. De BBB heeft echt iets nieuws gebracht.’
De exacte nieuwe zetelverdeling in de Eerste Kamer blijft nog een tijdje onduidelijk. Pas eind mei kiezen de nieuwe Statenleden de leden van de Eerste Kamer.
Ook kunnen partijen afspreken dat hun Statenleden strategisch stemmen, om bevriende partijen aan een extra zetel te helpen. Daardoor zouden er nog wat zetels heen en weer kunnen gaan.
Vooralsnog lijkt het erop dat BBB 16 zetels kan gaan bezetten. De combinatie GroenLinks/PvdA is tweede met 15 zetels, 1 meer dan de 2 partijen nu samen hebben. De VVD heeft er 10, een verlies van 2 zetels. (VK)
……………………………………………………………….
BBBuikpijn.
Door de monsterzege van BBB zal een groot infrastructureel project worden geschrapt. Of juist worden uitgevoerd. Het is maar welke BBB’er je het vraagt, want over de aanleg van de Lelylijn zijn de meningen verdeeld.
Al sinds 1989 praat Nederland over een spoorlijn van Lelystad naar Groningen, de ontbrekende schakel in het spoornet. Na 34 jaar leek eindelijk het besluit nabij: het kabinet reserveerde €3 mrd en ook Brussel legde geld klaar. Bij BBB-Flevoland kunnen ze niet wachten. ‘BBB maakt zich sterk voor de aanleg van de Lelylijn, staat in het provinciale programma’.
Maar bij station Heerenveen slaat de twijfel toe. BBB-Friesland vreest voor instroom van ‘mensen uit de Randstad’. Men wil eerst het bestaande spoor ‘optimaliseren’, en dan pas kijken of de Lelylijn wenselijk is. Op eindstation Groningen weten de boeren en burgers het antwoord als: niet wenselijk, geen Lelylijn!
‘Ik heb er echt buikpijn van’, zei BBB-baas Caroline van der Plas eerder over de Lelylijn.
Begrijpelijk. Maar nu ze de grootste is in alle betrokken provincies, moeten we het toch echt snel weten: Is BBB voor of tegen? (aldus Mathijs Bouman, macro-econoom in het FD)
……………………………………………………………..
ECB blijft bij hogere rente.
De Europese Centrale Bank is niet bang voor een bankencrisis. De inflatie blijft te hoog en dus gaat de rente omhoog.
Omvallende banken in de VS, banken in Europa die hun aandelenkoersen zien kelderen: misschien, dachten beleggers deze week, is dat wel reden voor de ECB om de financiële sector een beetje in de watten te leggen. Op de financiële markten werd erop gespeculeerd dat de ECB, bij een bestuursvergadering op donderdag, de rente minder zou gaan verhogen dan aanvankelijk gepland.
Het liep anders. De ECB verhoogde de rente met 0,5 procentpunt – precies zoals in februari al aangekondigd.
ECB-voorzitter Christine Lagarde toonde zich niet erg bezorgd over de val van de Silicone Valley Bank en over de redding van het Zwitserse Credit Suisse door de Zwitserse centrale bank, woensdag. De onrust sloeg over naar de eurozone: ING, BNP, Paribas en UniCredit kampten woensdag met zware koersverliezen, die donderdag amper werden goedgemaakt. Maar de bankensector van de eurozone is ‘schokbestendig’, zei Lagarde: de banken zijn goed gekapitaliseerd, hebben voldoende liquiditeit en het bankentoezicht in de eurozone is na de kredietcrisis van 2008 sterk verbeterd. De blootstelling van banken in de eurozone aan Credit Suisse is ‘beperkt’. Oftewel: het ‘risico’ op besmetting via de Zwitserse bank is gering.
Die vaststelling gaf de ECB de ruimte de rentetarieven voor de zesde keer op rij te verhogen. De depositorente voor banken bij de ECB gaat van 2,5 naar 3 procent, de standaardrente waartegen banken lenen bij de ECB van 3 naar 3,5 procent.
De ECB zal scherp letten op de economische data tussen nu en de mei vergadering, zei Lagarde. Als de banken verder in het nauw komen kunnen ze minder krediet gaan verlenen aan huishoudens en bedrijven. Dat zou het ECB-inflatiedoel (2%) vanzelf dichterbij kunnen brengen. In dat geval ligt een kleinere renteverhoging in mei, bijvoorbeeld van 0,25 procentpunt, in de rede. (NRC)
+ Russische economie groeit dit jaar na krimp in 2022, meldt het IMF.
+ Het is maar de vraag of gebruikte data uit Moskou betrouwbaar zijn.
+ Poetin wil met gunstig beeld twijfel zaaien over nut sancties.
Het IMF meldde in januari dat de Russische economie dit jaar met 0,3% groeit, na een krimp van 2,2% in 2022. Dat was een opvallend cijfer in tijden van harde sancties. De groei is zelfs groter dan die van de Duitse en Britse economie.
Het gunstige cijfer – in oktober ging het IMF nog uit van een krimp van 2,3% dit jaar - zou komen door de meevallende export van Russische olie en verplaatsing van de Russische handel naar landen die niet meedoen met de sancties die het Westen heeft opgelegd.
De nieuwe prognose kwam het muntfonds op kritiek te staan. Onderzoekers van de Yale universiteit, onder wie hoogleraar Jeffrey Sonnenfeld beschuldigde het IMF er deze maand van ‘Poetins verzonnen voorspellingen naïef na te praten’.
Ook de Letse econoom en defensie-expert Janis Berzins hecht weinig waarde aan het IMF-cijfer. ‘Er zijn geen betrouwbare cijfers. Het IMF is afhankelijk van cijfers die de Russen aanleveren’, zegt hij. De meeste data zijn volgens hem gemanipuleerd.
Berzins stelt dat ook de impact van de braindrain niet onderschat moet worden. In de eerste maand van de oorlog alleen al zou zo’n 10% van de IT-specialisten het land hebben verlaten. De hoeveelheid gevluchte, hoogopgeleide jonge Russen nam daarna verder toe.
Rusland is volgens hem een Petro staat: rijk maar onderontwikkeld en daardoor ook kwetsbaar. Het bruto binnenlands product is ongeveer even groot als dat van Italië. De export leunt voor circa de helft op energiebronnen en dan vooral olie en gas.
………………………………………………………………
Mike Pence haalt uit naar Trump voor zijn rol op ‘6 januari’.
Voormalige vicepresident Mike Pence heeft ongekend fel uitgehaald naar zijn voormalige baas Trump. ‘De geschiedenis zal Trump ter verantwoording roepen voor zijn rol in de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021.’
Pence sprak op het ‘Gridiron dinner’ voor een gehoor van journalisten ongekend harde woorden: ‘Trump was fout, en door te zeggen dat ik de verkiezingsuitslag had kunnen tegenhouden, bracht hij mijn gezin in gevaar.’
Pence was op 6 januari zelf in het Capitool, waar hij als vicepresident de ceremoniële taak had, de stemmen goed te keuren die het electoraal college had uitgebracht. Die stemmen bekrachtigden de verkiezing van Biden en Harris als resident en vicepresident.
Trump riep zijn aanhangers op naar Washington te komen om te vechten tegen de verkiezingsuitslag. Hij haalde destijds ook uit naar zijn eigen vicepresident omdat die de uitslag niet wilde tegenhouden. Dat wakkerde een anti-Pence stemming aan onder de relschoppers. Bij de bestorming werd een touw meegenomen en werd geroepen dat Pence moest hangen. Pence moest vervolgens in allerijl in veiligheid worden gebracht.
Dit neemt hij Trump nog altijd kwalijk. ‘President Trump zat fout. Ik had niet het recht de verkiezingsuitslag ongeldig te verklaren. Zijn roekeloze woorden brachten mijn gezin in gevaar, en iedereen die de dag in het Capitool was. Ik weet dat de geschiedenis Trump verantwoordelijk zal houden.’
Waarnemers vermoeden dat de harde uithaal te maken heeft met het feit dat Pence in 2024 een gooi naar het presidentschap wil gaan doen. Een van zijn grootste tegenstanders voor de Republikeinse kandidatuur is Donald Trump. (VK)
………………………………………………………………….
Kabinet moet strenger worden om de klimaatdoelen te halen.
+ In 2030 moet de CO2-uitstoot met 55% zijn teruggebracht.
+ Huidige plannen kabinet zijn niet voldoende.
+ Nieuwe studie geeft allerlei adviezen hoe het wel kan.
Een verhoging van de vliegtaks voor langere afstanden, het inkrimpen van de veestapel, een hogere belasting op aardgas, strengere isolatienormen voor huur- en koopwoningen, een vleestaks en een hogere CO2-belasting voor de grote industrie.
Het is een greep uit een omvangrijk pakket van tientallen klimaatmaatregelen waarmee het kabinet de uitstoot van broeikasgassen sneller kan terugdringen en waarmee zijn zelf opgehoogde klimaatdoel binnen handbereik blijft. De huidige klimaatplannen van het kabinet-Rutte IV zijn niet voldoende om in 2030 minimaal 55% CO2 uitstoot te reduceren.
De studie onder leiding van directeur Laura van Geest van het CPB bevat een duidelijke boodschap voor Rob Jetten. Om meer tempo te kunnen maken met het verminderen van de uitstoot van broeistofgassen is het onontkoombaar dat het kabinet steviger inzet op normeren en beprijzen. Het huidig beleid is volgens de commissie te veel gericht op groene subsidies en vrijwilligheid. ‘De klimaatdoelen van 2030 komen snel dichterbij’.
De opties die Van Geest schetst zijn ongetwijfeld voer voor opnieuw stevige discussies over het klimaatbeleid in politiek Den Haag. Ook in de coalitie, waar met name VVD en CDA tot nu toe huiverig zijn om burgers en bedrijven te confronteren met strengere normen en hogere milieubelastingen. Oppositiepartijen GroenLinks en PvdA dreigden tijdens de campagne voor de Provinciale Statenverkiezingen juist tegen de klimaatplannen van Jetten te stemmen als deze niet ambitieuzer werden.
Maar scherpe klimaatkeuzes zijn volgens Van Geest onvermijdelijk. ‘De Nederlandse voetafdruk is te groot, of het nu de productie of de consumptie betreft.’ (FD)
……………………………………………………….
Een centrumspits met een hang naar links.
Een tweet waarin Gary Lineker de regeringsuitingen over het Britse asielbeleid vergeleek met de taal van Nazi Duitsland leverde de BBC-presentator een schorsing op. Inmiddels heeft de omroep ingebonden. Wie is de man die de BBC tartte?
Gary Lineker heeft veel overwinningen geboekt in zijn 16 jaar als voetballer, maar de meest opmerkelijke zege behaalde hij als presentator tegen de BBC. Na de boycot van Linekers collega’s en de daarop volgende maatschappelijke onrust maakte omroepdirecteur Tim Davies bekend dat het vertrouwde gezicht van Match of the Day zal terugkeren op het scherm. Niet de oud-voetballer, maar de BBC-bestuurders moeten nu vrezen voor hun baan.
Hij mag gewoon blijven twitteren terwijl de omroep het sociale mediabeleid gaat herzien. Lineker heeft ook geen verontschuldigingen aangeboden voor de tweet die hij een week geleden verstuurde.
‘Dit is slecht en onmetelijk wreed beleid’, zo schreef hij over het asielbeleid van de Conservatieve regering, ‘gericht op de meest kwetsbare mensen in een taal die niet ver af staat van die in het Duitsland van de jaren dertig of zeg ik nu iets heel verkeerds?’
Voor de BBC was deze aanval op de Conservatieve regering reden om Lineker op non-actief te stellen. De oud voetballer, held van progressief Engeland, kreeg al eerder waarschuwingen voor zijn politieke meningen op de sociale media, wat volgens de BBC in strijd is met de neutraliteit van de publieke omroep. De BBC besloot het gevecht aan te gaan met Lineker, wat al snel uitdraaide op een sensationeel eigen doelpunt.
“BBC has gone too VAR” luidde een speelse krantenkop in The Daily Star. ‘Garygate’ is het beste bewijs van de invloed die voetballers op het eiland hebben. Tot terugkerende ergernis hekelt Lineker, een centrum linkse Remainer al jaren diverse conservatieve leiders.
‘Voelt iemand anders zich politiek dakloos?’ twitterde hij nadat Theresa May in 2017 de verkiezingen had gewonnen van Labourleider Jeremy Corbym. ‘Iedereen lijkt zo uiterst rechts of uiterst links te zijn. Een verstandige positie in het midden is wellicht aantrekkelijk.’ Net als in zijn gloriedagen als voetballer is Lineker een centrumspits, die soms naar links uitwijkt. (VK)
…………………………………………………………..
Werkmigranten zijn meer dan welkom bij de Britten.
VK treedt hard op tegen bootmigratie, maar verwelkomt werkmigratie.
Voetbalfans hielden afgelopen weekend bordjes omhoog in het stadion: ‘Migranten welkom’. Is dit hetzelfde Verenigd Koninkrijk als waar, in aanloop naar de Brexit, het anti-immigratiesentiment zo hoog opliep? Waar arrestaties plaatsvinden, vorige maand nog, bij uit de hand gelopen demonstaties voor hotels waar asielzoekers verblijven? Ja - en nee.
Nog steeds is de Britse bevolking min of meer verdeeld volgens traditionele lijnen, dezelfde als in aanloop naar de uittreding van de EU, nu ruim 3 jaar geleden. Oudere lager opgeleide en conservatieve Britten zijn over het algemeen meer anti-immigratie. Jongere, progressieve, hoger opgeleiden zijn juist positiever. Demonstranten met bordjes ‘vluchtelingen welkom’ staan tegenover boze Britten die ‘hun land terug willen’.
Tegelijkertijd is er wel degelijk een verandering gaande in de publieke opinie. Uit onderzoek van universiteit King’s College London bleek vorig jaar dat een meerderheid van Britten welwillend tegenover immigranten staat. Maar dan wel als ze werk hebben: 58% van de inwoners zegt dat migranten welkom zijn”, en dat is een hoger percentage dan bijvoorbeeld in Duitsland, Canada of Australië.
De weerstand in de samenleving richt zich vooral op ongecontroleerde immigratie, en daar zijn de bootjes met migranten op Het Kanaal een ultieme uiting van. Bij de tegenstanders van de bootmigratie speelt mee dat de overheid dagelijks 5,6 miljoen pond uitgeeft aan hotelkosten voor tienduizenden asielzoekers in afwachting van hun procedure. Het beeld is dat de asielzoekers profiteren en lanterfanten maar het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft de eigen administratie niet op orde en zo’n 161.000 asielzoekers wachten op een eerste beslissing in hun zaak. (NRC)
…………………………………………………………………..
Militaire steun aan Oekraïne uitgebreid.
Nederland breidt de toegezegde militaire steun aan Oekraïne verder uit met de levering van mijnenjagers, droneradars en een brugslagvaartuig. Dat kondigde Minister Kajsa Ollongren van Defensie gisteren aan tijdens een werkbezoek aan Oekraïne.
De afgelopen dagen bezocht Ollongren samen met haar Oekraïense ambtgenoot Reznikov de gebombardeerde steden Odessa en Mykolajiv gelegen in het zuiden van het land.
De mijnenvegers zullen pas in 2025 geleverd worden wanneer Nederland over vervangende schepen beschikt. Wel zal eind van dit jaar een begin gemaakt worden met de opleiding van de Oekraïense bemanning. In de Zwarte Zee heeft Rusland veel zeemijnen gelegd die Oekraïne na de oorlog wil ruimen om veilige doorvaart te garanderen. (FD)
…………………………………………………….
Elkaar beledigen in de Tweede Kamer mocht al niet, elkaar bedreigen nu ook niet meer.
De Tweede Kamer past haar eigen spelregels aan. Bedreigingen zijn vanaf nu expliciet verboden. Een grote meerderheid stemde in met een voorstel van D66 en ChristenUnie. De rechtse oppositiepartijen PVV, FVD, JA21 en de groep Van Hagra waren tegen.
De wijziging is de uitkomst van een lange zoektocht naar hoe de sfeer in debatten te verbeteren. Zowel binnen als buiten de Kamer werd de roep om betere omgangsvormen steeds luider. Na een aantal incidenten was voor veel Kamerleden de maat vol toen FvD-Kamerlid Pepijn van Houwelingen over tribunalen begon. Hij zei in 2021 tegen D66-Kamerlid Sjoerdsma: ‘Uw tijd komt nog wel, er komen tribunalen’. De Kamer ging na het incident samen met de voorzitter op zoek naar manieren om de verruwing in de politiek een halt toe te roepen. ‘Ik kan dit tij niet in mijn eentje keren, we moeten dit met elkaar doen’, zei voorzitter Vera Bergkamp daarover. (VK)
……………………………………………………….
Drone VS stort na incident met Russisch toestel in zee.
Twee gevechtsvliegtuigen beschadigden volgens de VS de Reaper boven internationale wateren. Moskou ontkent schuld.
De Amerikanen moesten het toestel laten neerstorten in het water. Dat zegt het Amerikaanse ministerie van Defensie. Het zou de eerste keer zijn sinds de Koude Oorlog dat een Amerikaans vliegtuig door Russisch toedoen neerstortte.
‘De VS spreken over een brutale schending van het internationaal luchtruim’, aldus luchtmachtgeneraal James Hecker, die het bevel voert over de Amerikaanse militaire activiteiten in die regio. De VS laten vrijwel permanent observatievliegtuigen en drones in de regio rondvliegen. Die kunnen grote gebieden bespieden tot diep in Rusland en in Oekraïne.
De Russische vliegtuigen zouden eerst brandstof over de drone hebben geloosd en daarna een propeller van de drone hebben beschadigd. De VS waren gedwongen het toestel neer te laten storten in zee. De VS proberen in de regel te voorkomen dat hun militaire technologie in handen van andere staten valt. In de Zwarte Zee, waar de Reaper is neergestort, varen veel Russische marineschepen rond. Het Pentagon zei dinsdagavond dat de neergestorte drone nog niet was teruggevonden. (NRC)
………………………………………………………………….
Staking om hogere lonen legt spagaat ziekenhuizen bloot.
+ Personeel ziekenhuizen vindt loonbod van 13% onvoldoende.
+ Werkgevers zeggen in rode cijfers te belanden door looneis.
+ Opvallende oproep ABN Amro: kom medewerkers tegemoet.
In 64 ziekenhuizen heeft het personeel het werk deze week neergelegd voor meer salaris maar ook voor arbeidsomstandigheden. De boosheid is groot, zegt bestuurder Elise Merlijn van vakbond FNV Zorg & Welzijn. De bonden wijzen op de werkdruk. Personeel van operatiekamers maakt soms werkweken van 60 uur omdat in het weekend zorg wordt ingehaald die eerder is uitgesteld, legt Merlijn uit. ‘De hoge werkdruk trekt een zware wissel op mensen.
Ziekenhuizen bieden 13% loonsverhoging: 5% nu, 5% aan het einde van dit jaar en 3% in 2024. Een heel goed bod, vinden zij zelf. Maar de bonden eisen 10% meer loon in één keer, plus prijscompensatie in 2024. ‘Anders heb je misschien wat aan koopkracht gewonnen in 2023, maar raak je dat volgend jaar weer kwijt’, redeneert Merlijn.
ABN Amro roept ziekenhuizen op om de looneis van het zorgpersoneel in te willigen. Het is opmerkelijk dat een bank zich uitspreekt in een cao-onderhandeling, maar met het oog op de wachtlijsten en het grote personeelstekort wel gerechtvaardigd, zegt Anja van Balen, sectorbankier Healthcare. ‘De cao-eisen doen recht aan het harde werk van zorgpersoneel.’
Zij wijst erop dat werknemers van universitaire ziekenhuizen (umc’s) dit jaar ook 10% meer loon krijgen: een verhoging van 6% in januari en nog eens 4% in november.
De werkgevers benadrukken dat de eisen leiden tot verliezen bij ziekenhuizen. Voorzitter Melkert van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ). ‘Maar wij vinden dat wij een heel goed bod hebben neergelegd, waarbij we al ver over onze grenzen heen zijn gegaan.’
Een recent KPMG-rapport bevestigt dit. Als de ziekenhuizen akkoord gaan met de eisen van de bonden, zou dit netto – dus met aftrek van de overheidsbijdrage – zo’n €800 mln kosten. Het zou tot gevolg hebben dat praktisch alle ziekenhuizen in de rode cijfers belanden, concludeert KPMG. Inmiddels hebben de bonden hun eisen iets afgezwakt, maar volgens de NVZ komen de ziekenhuizen alsnog 400mln tekort. FD)
……………………………………………..
Steun Europeanen voor Oekraïne neemt toe.
De steun in de Europese publieke opinie voor Oekraïne is het afgelopen jaar toegenomen. Slechts een minderheid van de Europeanen wil een snelle vrede waarbij Oekraïne een deel van zijn grondgebed aan Rusland moet afstaan.
Dat blijkt uit een peiling van de denktank European Council on Foreign Relations (ECFR) in negen lidstaten van de EU (Nederland zat daar niet bij). In juni vorig jaar hield de ECFR een soortgelijke peiling.
De ECFR verdeelt de Europeanen in een ‘vredeskamp’ dat de oorlog zo snel mogelijk wil beëindigen en een ‘gerechtigheidskamp’ dat Rusland wil straffen voor zijn agressie, ook als de oorlog daardoor langer duurt. Verwacht werd dat de steun voor Oekraïne zou afkalven als de oorlog zou aanhouden, maar dat blijkt niet het geval.
In 2023 is het gerechtigheidskamp groter dan het vredeskamp, terwijl dat in 2022 nog omgekeerd was.
In de onderzochte landen is 38% van de ondervraagden voor een harde lijn tegen Rusland, tegenover 22% in 2022.De aanhang van het vredeskamp daalde juist van 35 naar 29 procent.
De ECFR onderscheidt de haviken in het noorden (Estland, Polen, Denemarken en het VK), het tweeslachtige westen (Duitsland, Frankrijk, Spanje en Portugal) en de zwakke schakels 9 Roemenië en Italië) waar de steun voor een compromisvrede met Rusland groot is. In Duitsland daalde de steun voor een compromisvrede met Rusland van 49 naar 39 procent. Het gerechtigheidskamp nam toe van 19 naar 33 procent. (VK)
………………………………………………………
Afname uitstoot broeikasgassen!
De uitstoot van broeikasgassen lag voor het eerst meer dan 30% onder die van 1990. Mogelijke oorzaak: dure energie en een zachte winter.
Niet eerder nam de uitstoot van broeikasgassen zo snel af als afgelopen jaar. In 2022 lag de emissie van broeikasgassen 9,2% lager dan het jaar ervoor, blijkt uit een berekening van het CBS en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. De daling komt doordat bedrijven en huishoudens door hoge energiekosten minder aardgas verbruikten.
Hoewel de uitstoot van broeikasgassen zoals CO2 in Nederland sinds 1996 afneemt, liep die niet eerder zo snel terug. Alleen in 2020, het eerste coronajaar kwam de afname op bijna hetzelfde percentage uit. De emissie van broeikasgassen lag voor het eerst meer dan 30% onder die van 1990. In de klimaatdoelen is vastgelegd dat die afname in 2030 op 55% moet liggen. Het kabinet mikt zelfs op 60%!
Behalve dat burgers en bedrijven vanwege de hoge kosten op aardgas bezuinigden, was 2022 ook een ongekend warm jaar. Daardoor was minder gas nodig voor verwarming. De uitstootafname van 5% in de elektriciteitssector komt vooral doordat er meer hernieuwbare elektriciteit werd geproduceerd zoals zonne- en windenergie.
Het is mogelijk dat het effect van hoge prijzen en zachte winter hebben geleid tot een tijdelijke afname in de uitstoot, net als in het coronajaar 2022. Tegelijkertijd zijn veel mensen bezig met bezuinigingsmaatregelen – zoals het isoleren van huizen en aanleggen van zonnepanelen – die ook op lange termijn tot minder uitstoot leiden.
De uitstoot van alleen het broeistofgas CO2 lag vorig jaar voor alle economische activiteiten ook lager: ruim 8%. Tegenover deze daling staat de Nederlandse economie juist groeide, met zo’n 4,5%. (NRC)
………………………………………………………………….
Een historische verkiezingsuitslag, op meerdere manieren.
De verkiezingsoverwinning van BBB blijkt, na het tellen van vrijwel alle stemmen, werkelijk ongeëvenaard: in alle provincies is BBB nu de grootste partij. Ook in Utrecht, waar het lang spannend was, blijft de partij met 13,2% van de stemmen GroenLinks (12,8%) net voor.
BBB haalde in de provincies 139 van de 572 Statenzetels binnen, zo bleek vrijdag na het tellen van bijna 99% van de stemmen. De laatste keer dat een nieuwe partij zoiets lukte was kort na de Tweede Wereldoorlog. Bij de Statenverkiezingen van 1946 wist de net opgericht PvdA, een fusie van 3 partijen, 157 zetels te winnen.
Voor het CDA was het juist een historisch slechte uitslag: de partij werd niet eerder zo klein in de provincies en in de Eerste Kamer, met slechts 5 zetels daar. Nog nooit wist deze partij zo weinig kiezers aan zich te binden. In mindere mate geldt dat ook voor de VVD. De laatste keer dat die partij zo slecht scoorde was in 1970!
Eerdere nieuwkomers als de Lijst Pim Fortuyn en Forum voor Democratie boekten destijds ook enorme verkiezingswinsten. Het succes van die partijen duurde echter maar kort.
Politiek historicus Ronald Kroeze denkt wel dat er verschillen zijn met BBB. Die partij wil namelijk niet alles op de schop gooien: ‘Ze zeggen niet dat alles van tafel moet, maar ze willen er opnieuw naar kijken. De partij wil duidelijk samenwerken, maar heeft ook eigen ideeën.’
Volgens Kroeze is de uitslag daarom op een andere manier historisch. De BBB is namelijk niet te plaatsen in de tegenstellingen die de afgelopen jaren dominant waren in de politiek. Zo is het moeilijk om de partij links of rechts te noemen. Ook werden nieuwe partijen vaak gezien als ‘polariserende uitdager’ tegenover ‘gematigde krachten’. BBB lijkt volgens Kroeze geen van beide te zijn. Ook is de stelling van stad tegen platteland niet correct, zegt Kroeze: BBB scoorde ook in de steden goed. ‘De partij heeft afgerekend met die frames. De BBB heeft echt iets nieuws gebracht.’
De exacte nieuwe zetelverdeling in de Eerste Kamer blijft nog een tijdje onduidelijk. Pas eind mei kiezen de nieuwe Statenleden de leden van de Eerste Kamer.
Ook kunnen partijen afspreken dat hun Statenleden strategisch stemmen, om bevriende partijen aan een extra zetel te helpen. Daardoor zouden er nog wat zetels heen en weer kunnen gaan.
Vooralsnog lijkt het erop dat BBB 16 zetels kan gaan bezetten. De combinatie GroenLinks/PvdA is tweede met 15 zetels, 1 meer dan de 2 partijen nu samen hebben. De VVD heeft er 10, een verlies van 2 zetels. (VK)
……………………………………………………………….
BBBuikpijn.
Door de monsterzege van BBB zal een groot infrastructureel project worden geschrapt. Of juist worden uitgevoerd. Het is maar welke BBB’er je het vraagt, want over de aanleg van de Lelylijn zijn de meningen verdeeld.
Al sinds 1989 praat Nederland over een spoorlijn van Lelystad naar Groningen, de ontbrekende schakel in het spoornet. Na 34 jaar leek eindelijk het besluit nabij: het kabinet reserveerde €3 mrd en ook Brussel legde geld klaar. Bij BBB-Flevoland kunnen ze niet wachten. ‘BBB maakt zich sterk voor de aanleg van de Lelylijn, staat in het provinciale programma’.
Maar bij station Heerenveen slaat de twijfel toe. BBB-Friesland vreest voor instroom van ‘mensen uit de Randstad’. Men wil eerst het bestaande spoor ‘optimaliseren’, en dan pas kijken of de Lelylijn wenselijk is. Op eindstation Groningen weten de boeren en burgers het antwoord als: niet wenselijk, geen Lelylijn!
‘Ik heb er echt buikpijn van’, zei BBB-baas Caroline van der Plas eerder over de Lelylijn.
Begrijpelijk. Maar nu ze de grootste is in alle betrokken provincies, moeten we het toch echt snel weten: Is BBB voor of tegen? (aldus Mathijs Bouman, macro-econoom in het FD)
……………………………………………………………..
ECB blijft bij hogere rente.
De Europese Centrale Bank is niet bang voor een bankencrisis. De inflatie blijft te hoog en dus gaat de rente omhoog.
Omvallende banken in de VS, banken in Europa die hun aandelenkoersen zien kelderen: misschien, dachten beleggers deze week, is dat wel reden voor de ECB om de financiële sector een beetje in de watten te leggen. Op de financiële markten werd erop gespeculeerd dat de ECB, bij een bestuursvergadering op donderdag, de rente minder zou gaan verhogen dan aanvankelijk gepland.
Het liep anders. De ECB verhoogde de rente met 0,5 procentpunt – precies zoals in februari al aangekondigd.
ECB-voorzitter Christine Lagarde toonde zich niet erg bezorgd over de val van de Silicone Valley Bank en over de redding van het Zwitserse Credit Suisse door de Zwitserse centrale bank, woensdag. De onrust sloeg over naar de eurozone: ING, BNP, Paribas en UniCredit kampten woensdag met zware koersverliezen, die donderdag amper werden goedgemaakt. Maar de bankensector van de eurozone is ‘schokbestendig’, zei Lagarde: de banken zijn goed gekapitaliseerd, hebben voldoende liquiditeit en het bankentoezicht in de eurozone is na de kredietcrisis van 2008 sterk verbeterd. De blootstelling van banken in de eurozone aan Credit Suisse is ‘beperkt’. Oftewel: het ‘risico’ op besmetting via de Zwitserse bank is gering.
Die vaststelling gaf de ECB de ruimte de rentetarieven voor de zesde keer op rij te verhogen. De depositorente voor banken bij de ECB gaat van 2,5 naar 3 procent, de standaardrente waartegen banken lenen bij de ECB van 3 naar 3,5 procent.
De ECB zal scherp letten op de economische data tussen nu en de mei vergadering, zei Lagarde. Als de banken verder in het nauw komen kunnen ze minder krediet gaan verlenen aan huishoudens en bedrijven. Dat zou het ECB-inflatiedoel (2%) vanzelf dichterbij kunnen brengen. In dat geval ligt een kleinere renteverhoging in mei, bijvoorbeeld van 0,25 procentpunt, in de rede. (NRC)
