Gelezen!
Nieuwsoverzicht van ma. 17 t/m 23 oktober 2022
-energieprijzen.png)
Xi: zo nodig herenigen we Taiwan en China met geweld.
- President Xi Jinping uitte in zijn speech straffe taal.
- China zal het gebruik van geweld niet schuwen in de kwestie Taiwan.
- De hereniging met het moederland zal plaats vinden.
‘We doen ons best te streven naar een vreedzame hereniging, maar we geven nooit het gebruik van geweld op en houden de optie van inzet van alle noodzakelijke middelen open’, zei Xi Jinping tijdens zijn twee uur durende toespraak in de Grote Hal van het Volk op het Tiananmenplein. ‘De hereniging met het moederland moet plaatsvinden, en zal ook plaatsvinden!’ zei hij. De president koos er dit keer voor niet het hele werkrapport voor te lezen van 68 pagina’s maar slechts de helft.
Hij somde alle vooruitgang op die geboekt is: economische groei, vorderingen in buitenlandse diplomatie, versterking van het leger en defensie, nieuwe wetgeving, de ‘orde die op zaken is gesteld in Hong Kong’, en vooral de disciplinering van de partij. Het rapport was zwaar ideologisch getint, maar verder vooral een continuering van de bestaande politieke koers.
Weinig woorden werden vuilgemaakt aan de Chinese economie die er al 2 kwartalen niet florissant voorstaat al is ontwikkeling van de economie nog steeds een doel. Xi sprak kort over inkomensdistributie, gemeenschappelijke welvaart en banencreatie en hij benadrukte opnieuw dat China moet streven naar ‘kwalitatieve groei’.
‘We gaan de strijd om belangrijke kerntechnologieën winnen en innovatie versnellen.’ Die zelfredzaamheid is nog urgenter nu de VS vorige week aankondigden de export van chips naar China nog verder te beperken.
China zal zich blijven openstellen voor de wereld, zei Xi ter geruststelling naar het bedrijfsleven maar hoe dit zich verhoudt tot het zero-covidbeleid zei hij niet.
Het marxisme verklaarde XI nu de ‘fundamentele leidende ideologie voor de CCP, waarmee hij de communistische wortels van de partij verder verstevigt. In 2017 werd het alleen een ‘leidend principe’ genoemd. (FD)
Energieprijzen beginnen te dalen.
Energiebedrijven beginnen de dalende prijzen geleidelijk door te berekenen aan hun klanten. Eneco heeft als eerste grote aanbieder de variabele tarieven voor november verlaagd. Ze liggen 6 tot 7% lager dan in oktober.
Bij Vattenfall en Essent worden de tarieven op z’n vroegst in januari aangepast. Van de kleinere aanbieders heeft in ieder geval Budget Energie de tarieven voor november verlaagd.
Op de handelsmarkt voor gas en elektra zijn de tarieven al weken fors aan het dalen. Gas is vergeleken met augustus in prijs gehalveerd en is daardoor weer terug op de prijs van het voorjaar. (NOS)
Britse Johan Remkes die orde in Truss’ chaos moet scheppen.
Aanvankelijk dacht hij aan een grap, maar het was toch echt premier Liz Truss aan de lijn om te vragen of hij Kwasi Kwarteng wilde opvolgen. En zo is de eurogezinde technocraat Jeremy Hunt terug in de Britse politiek, als minister van Financiën.
In paniek door de dreigende teloorgang van haar ruim 5 weken durende premierschap zocht Liz Truss naar een nieuwe minister van Financiën. Het moest geen fanatieke brexiteer zijn, besloot de premier. Geen lid van haar kabinet, maar iemand van de gekortwiekte traditionele vleugel van de Conservatieve partij. Iemand die weet wat boekhouden is en ruime ervaring heeft als minister. Een Britse Johan Remkes zogezegd, een veilig paar handen.
Zo kwam Truss uit bij Jeremy Hunt (55). De man die dacht dat zijn politieke dagen zo langzamerhand wel geteld waren, is nu opeens de op een na machtigste politicus van het land. En, gezien de hopeloze positie van zijn bazin, misschien wel de machtigste.
In een mum van tijd besloot de technocraat Hunt orde op zaken te stellen. De radicale, neoliberale mini-begroting die Truss en Kwarteng in zwaar weer had gebracht ging grotendeels de prullenbak in. Over twee weken presenteert Hunt de echte begroting.
Daarin geen drastische belastingverlagingen, de vennootschapsbelasting gaat gewoon omhoog met 6%, de rijken krijgen geen cadeautjes en er komen bezuinigingen. De balans moet weer kloppen, aldus Hunt.
Hunt is pragmatisch, vrijzinnig, gematigd, eurogezind en regentesk. Het soort conservatief dat na de brexit met uitsterven werd bedreigd. Hij was minister van cultuur, sport en media onder Cameron, minister van Buitenlandse Zaken onder Johnson en afgelopen zomer besloot hij nog een gooi te doen naar het premierschap. Hij kreeg slechts steun van 18 fractieleden en schaarde zich toen achter Rushi Sunak, die de strijd met Truss zou verliezen.
Dat Hunt, een paar maanden later terug is in het hart van de Britse macht geeft aan hoe instabiel de politieke situatie op het eiland is. (VK)
Ondanks glashard veto wil kabinet toch naar Qatar.
‘Teleurstellend’ vindt Segers het dat het kabinet een delegatie naar het WK-voetbal wil sturen. De Kamer sprak zich daar in een motie tegen uit.
De Tweede Kamer wilde principes, het kabinet kiest liever voor pragmatisme. Haagse bronnen bevestigen dat minister Hoekstra deze week bekend maakt dat het kabinet aanwezig zal zijn bij het WK-voetbal in Qatar. Daarmee zou hij een oproep van de Tweede Kamer naast zich neerleggen. Die riep begin vorig jaar op tot een boycot, in een motie van de SP met steun van regeringspartijen D66 en CU.
Maar het kabinet wil de relaties met Qatar niet beschadigen. Daarbij weegt zwaar dat het land een van de grootste exporteurs is van vloeibaar gas (LNG) en dat Nederland alleen dreigt te staan in een boycot: nog geen enkele andere regering heeft hiertoe besloten. Ook was Qatar vorig jaar onmisbaar bij de evacuatie van Nederlanders uit Afghanistan na de machtsovername door de Taliban.
Toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Ben Knapen zei daarom vorig jaar al dat een boycot aankondigen onlogisch zou zijn. ‘Als je tegen de overbuurman zegt: ‘Ik vind eigenlijk dat u niet deugt, maar kunt u volgende week mijn planten water geven?’, dan is die combinatie een vrij lastige. (NRC)
Beurzen wereldwijd beginnen de week met nieuwe bearmarktrally.
De aandelenbeurzen stonden maandag in het teken van de ommezwaai die de Britse regering maakte. Tot aan de speech van de nieuwbakken minister van financiën, Jeremy Hunt, was het relatief rustig, Vervolgens werd gematigd positief gereageerd op zijn toespraak, waaruit bleek dat een groot deel van de plannen van de Britse premier Liz Truss wordt teruggedraaid.
Het echte vuurwerk kwam ’s middags, na het openen van de beurzen in de VS. Op een bepaald punt stond zelfs 99% van de bedrijven in de S&P 500-index in de plus. Zakenmarkt Morgan Stanley sprak meteen van een bearmarktrally, een situatie waarin de aandelenbeurzen kortstondig stijgen, terwijl ze op de lange termijn nog altijd in een dalende trend zitten. De Amsterdamse hoofdgraadmeter AEX sloot de dag af op een plus van 1,6%, op een stand van 640,95. (FD)
OM acht verdachten samen schuldig aan de dood van Carlo Heuvelman.
Tot in detail zette de openbare aanklager uiteen hoe ernstig het ‘excessieve geweld’ was van de 9 Hilversumse jongeren op Mallorca dat Carlo Heuvelman het leven kostte. Het OM eist 10 jaar cel tegen Sanil B. die een ‘initiërende rol’ zou hebben gehad.
4.000 pagina’s telt het dossier dat is samengesteld op basis van getuigenverklaringen, analyse van camerabeelden en telefoons, afgeluisterde gesprekken, kledingonderzoek en een informant.
Sanil B., Hein B. en Mees T. zijn volgens het Openbaar Ministerie samen verantwoordelijk voor de dood van Heuvelman, die vorig jaar overleed na een vechtpartij op Mallorca. Daarbij zou Sanil B een ‘initiërende’ rol hebben gehad. Tegen hem eist het OM wegens doodslag een gevangenisstraf van 10 jaar, en tegen Hein B, en Mees T. 8 jaar cel. Tegen de overige verdachten van de Hilversumse vriendengroep die terechtstaat voor het dodelijk geweld op Mallorca, eisen de aanklagers straffen variërend van taakstraffen tot 18 maanden cel. Alleen Martijn T. moet volgens het OM worden vrijgesproken.
De jongens waren die fatale nacht, van 13 op 14 juli 2021, ‘op oorlogspad’, stelden de twee aanklagers. ‘De verdachten zochten de confrontatie op. Uit niets blijkt dat Heuvelman en zijn vrienden geweld pleegden. Het was eenrichtingsverkeer.’ Drie achtereenvolgende gevechten waarbij de Hilversumse vriendengroep die nacht was betrokken, begonnen met onenigheid en frustratie over een stoel in een café.
Carlo Heuvelman was volgens het OM ‘letterlijk op de verkeerde tijd op de verkeerde plek. Het leven is in enkele seconden uit hem getrapt. Het 27-jarige slachtoffer was in de bloei van zijn leven.’
De laatste drie Duitse kerncentrales blijven toch langer in gebruik.
De Berlijnse coalitiestrijd over het openhouden van de laatste 3 kerncentrales is maandagavond door kanselier Scholtz beslecht. De liberalen van de FDP eisten dat de 3 nog functionerende centrales tot 2024 aan het net verbonden blijven. De Groenen wilden maximaal twee centrales in gebruik houden tot april 2023. De partijen waren niet tot compromissen bereid. Maandagavond besloot Scholz dat alle drie nog functionerende centrales tot april 2023 in gebruik blijven, waarmee de FDP aan het kortste eind trekt. De Groenen kunnen daarmee leven omdat er in alle 3 de centrales nog genoeg brandstof is om ze 3 à 4 maanden langer te laten functioneren. Nieuwe brandstofelementen waren voor de Groenen een ‘rode’ lijn. (NRC)
EC wil lidstaten verplichten samen gas in te slaan.
+ Brussel wil dat EU-lidstaten samen gas inkopen.
+ Dat betreft 15% van de hele opslag in de EU.
+ Succes kan stimulans zijn voor meer samenwerking.
Lidstaten van de EU moeten worden verplicht om samen gas in te kopen. Door gezamenlijk op te trekken kunnen de EU-landen lagere prijzen bedingen als ze hun opslagcapaciteit na de winter weer moeten aanvullen.
Dat was dinsdag een van de nieuwe voorstellen van de Europese Commissie in de strijd tegen de energiecrisis. De verplichte aankoop zou in eerste instantie gelden voor 15% van de opslagcapaciteit in de EU. Dat lijkt weinig. Maar aangezien 70% is afgedekt met lange termijncontracten gaat het dus om de helft van wat er verder nog aan gas nodig is.
Volgens Eurocommissaris Timmermans betaalt Europa meer voor gas dan bijvoorbeeld Azië, omdat lidstaten tegen elkaar opbieden. ‘We moeten zorgen dat onze burgers en bedrijven door de komende 2, 3 jaar heenkomen’, aldus Timmermans. (FD)
Kamer schorst Baudet en is steeds bezorgder.
De Tweede Kamer heeft Baudet een week geschorst. Hij had zijn commerciële bijverdiensten niet juist gemeld. Intussen zijn er in de Kamer grote zorgen over de radicalisering van zijn gedachtengoed.
119 Kamerleden stemden voor het voorstel hem te schorsen. Caroline van der Plas en Hans Smolders van groep Van Haga stemden tegen. Een schorsing van een Kamerlid is niet eerder voorgekomen.
De PVV en FVD verlieten al voor de stemming uit protest de zaal en stemden niet mee. Wilders noemde de stemming een historische fout. ‘Kamerleden die over elkaar gaan stemmen en sancties aan elkaar gaan uitdelen: die brug moeten we niet over. Als we elkaar de facto het woord gaan ontnemen, als gekozen volksvertegenwoordigers, dan is het einde zoek. De PVV werkt daar niet aan mee. Ten aanzien van geen enkel Kamerlid.’ Om dezelfde reden stemde BBB tegen.
Ondertussen ging de aandacht uit naar heel andere zorgen over Baudet. De FVD-leider verklaarde onomwonden dat hij een ‘aanhanger is van complottheorieën’ en dat hij gelooft dat de wereld geregeerd wordt door ‘reptielen’. Nederlandse politici zouden ‘te dom’ zijn om door te hebben dat ze door hen gemanipuleerd worden.
‘Ik geloof dat we worden bestuurd door een wereldwijde samenzwering van kwaadaardige reptielen’, zei Baudet. ‘Maar ik geloof niet dat nationale politici samenzweren. Zoals een vriend tegen mij zei: ze zijn zo stom, je hoeft ze niet eens om te kopen. Dat geloof ik ook.’ In Baudets wereldbeeld is de Russische president Poetin de enige wereldleider die durft op te staan tegen de ‘elite’ die de wereld momenteel runt. ‘Ik ben dus een fan van Poetin, hij is de Dark Knight, de held die wij nodig hebben.’
‘Dit wordt te gek voor woorden’, reageerde Gert-Jan Segers (CU). ‘Hier helpt, ben ik bang, de rede ook niet meer, hier helpt misschien alleen nog gebed.’
‘Knettergek, en dus zou je er bijna om gaan lachen’, zegt Jan Paternotte van D66, ‘maar dit is bloedlink. Deze man leidt een fractie in ons parlement, maakt zichzelf tot een belangenbehartiger van het Kremlin en ondermijnt zo de Europese veiligheid.’ Onafhankelijk senator Henk Otte, die Baudet hielp Forum groot te maken, vindt dat Baudets partij verboden moet worden. ‘Dit is totaal ontspoord en komt nooit meer goed. Hij is niet gestoord zoals iedereen denkt maar staat volledig onder controle van Het Kremlin. Dit is staatsgevaarlijk.’(VK)
Britse premier Liz Truss biedt excuses aan, maar vertrekt niet.
De Britse premier Liz Truss is niet van plan af te treden, luide kritiek ten spijt. ‘Ik ben verkozen om dit land te leiden en ben vastberaden dat te doen.’
In een interview met de BBC heeft de Britse premier Truss haar excuses aangeboden voor haar omstreden belastingplannen. Die waren ‘te snel en te vergaand’, erkende ze. Hoewel er flink gespeculeerd wordt over haar mogelijk vertrek, beoogt Truss haar Conservatieve partij te leiden tot aan de volgende verkiezingen.
Ze geeft toe dat haar premierschap tot nu toe ‘niet perfect’ is geweest, maar zegt dat ze fouten heeft ‘verholpen’. Dat haar eerste grote plannen mislukten, heeft het gezag van Truss – zowel onder de Britse bevolking als binnen haar partij – aanzienlijk aangetast. Vanuit de oppositie en haar eigen partij klinkt de roep om haar vertrek steeds luider. In de hoop de kritiek te laten verstommen, zegt Truss dat, hoewel ze zich blijft inzetten voor een economie ‘met lage belastingen en een hoge groei’, en economische stabiliteit voorlopig de ‘prioriteit’ geniet. (NRC)
Gasprijs zakte donderdag tot onder $110 per MWh dankzij de zachte herfst.
De gasprijs gaat in sneltreinvaart op weg naar de psychologisch belangrijke grens van €100 per megawattuur. De TTF-gasfuture stond op €108, het laagste niveau sinds 15 juni!
Sinds op 26 augustus de piek van €340 werd bereikt is de gasprijs al 68% teruggevallen.
Aanleiding is het relatief milde herfstweer. ‘De herfst is precies zo begonnen als consumenten gehoopt hadden, met hoge temperaturen en een lage vraag in grote delen van het continent’, schreven analisten van Energi Danmark in een notitie. Ze voegden daaraan toe dat de opslagen in veel landen nu bijna tot de rand toe gevuld zijn.
De ruime aanvoer van vloeibaar gemaakt gas (lng) werkt ook mee. De Spaanse gasnetbeheerder Enagas moet misschien zelfs lng-leveringen gaan weigeren vanwege een veel te grote capaciteit in zijn terminals.
Als de gasprijs blijft dalen of op hetzelfde niveau blijft dan kan het inflatiecijfer met zo’n 8 procentpunt (!) dalen, zei Han de Jong van Chrystal Clear Economics op BNR Nieuwsradio.
Van de huidige 14,5% inflatie wordt 5% door gas en bijna 3% door stroom veroorzaakt. ‘Als die gasprijs blijft liggen waar die nu ligt, dan raken we dat over een aantal maanden kwijt en dan kan onze inflatie zomaar dalen naar een procent of 6’, aldus de voormalig hoofdeconoom van ABN Amro (FD)
Pensioenfondsen herstellen spectaculair maar aarzelen met verhogen van pensioenen.
De pensioenfondsen worstelen met onverwachte luxe. Dankzij de stijgende rente staan ze er plotseling weer zo goed voor dat ze de pensioenen eindelijk weer eens stevig kunnen verhogen.
Toch aarzelen ze daarmee, omdat er binnenkort veel geld nodig is voor de overgang naar het nieuwe stelsel. De 5 grote fondsen melden vandaag een herstel van hun financiële positie. Bij het ABP, het fonds voor ambtenaren en het grootste van Nederland kwam de dekkingsgraad (de mate waarin de beleggingen de toegezegde pensioenen dekken) eind september uit op 124,2%. Bij het fonds voor de bouw is de dekking zelfs 140% (!).
De dekkingsgraden zijn cruciaal voor het besluit om de pensioenen te verhogen. De fondsen verloren weliswaar miljarden op hun beleggingen maar dat wordt ruim gecompenseerd door de gestegen rente.
In november besluiten de fondsen wat ze gaan doen. Er is sprake van een ‘nu of nooit’ kwestie. Als de pensioenhervorming op 1 juli van kracht wordt, gaan de soepele regels gelden. Maar als de hervorming onverhoopt niet doorgaat, dan blijven de oude strenge regels van kracht en kunnen de pensioenen niet of nauwelijks verhogen. Dan moet het ABP een jaar lang een dekking van 135% hebben eer de pensioenen volledig mogen worden verhoogd. Harmen van Wijnen, voorzitter ABP, wil hier niet van horen. ‘Ik hoop alleen dat de hervorming doorgaat. Die beslecht tien jaar pensioendiscussie en levert een beter systeem op. (VK)
‘We moesten poepen in boterhamzakjes’
Een bureau tekende de ervaringen van kinderen met de Toeslagenaffaire op. Ze zijn nog altijd bang voor de overheid.
‘We vroegen om flessen water bij de buren omdat we waren afgesloten. We moesten poepen in boterhamzakjes en warmden water op met de steengrill om ons te wassen’, zegt een oudere tiener. Een ander: ‘Het wordt op een gegeven moment normaal. Mijn vrienden hadden eten en ik bedacht smoesjes of zei dat ik geen honger had.’ Een derde: ‘Ik heb met een nijptang mijn slotbeugel van mijn tanden gehaald omdat er geen geld meer was voor ortho.’
Het is een greep uit de verhalen van 114 kinderen, tieners en jongvolwassenen die het bureau Diversion optekende in opdracht van het Ministerie van Financiën over hun ervaringen met de Toeslagenaffaire. Het Ministerie buigt zich over een ‘kindregeling’ voor tienduizenden kinderen wier ouders in financiële problemen kwamen doordat de overheid hen ten onrechte aanmerkte als fraudeur. Binnenkort wordt bekend wat die kindregeling inhoudt.
De stress die de boetes, aanmaningen, deurwaardersbezoeken en beslaglegging op de rekening thuis opleverden, tekende de jeugd van deze kinderen. Sommige ouders stortten in, andere verloren hun werk, kwamen in de WW en later in de bijstand of de schuldsanering terecht. Andere ouders gingen uit elkaar. Een jong volwassene vertelt: ‘Het heeft zo veel effect nu nog op mijn dagelijks leven: ik ben vanaf mijn 10e de moeder in huis (…) Daarnaast werk ik 6 dagen in de week, soms dubbele diensten. Om schulden af te betalen. Mijn toekomst is mij ontnomen, dat wil ik graag meegeven aan de overheid. Dat ze daar bij stil staan.’
Een ander vertelt: ‘De uitkeringen van mijn moeder kwamen elke maand op een bepaalde dag. Wij stonden dan klaar om naar de pinautomaat te gaan: we moesten zo snel mogelijk al het geld van de rekening halen om eten te kunnen kopen. Soms waren we te laat, dan was het geld al weg. Afgegeven aan de Belastingdienst.’
Anderen vertelden dat ze hun ouders gingen minachten: ‘Toen we in de winter 2 weken zonder water kwamen te zitten, omdat mijn moeder de rekening niet kon betalen was ik boos, en nam haar niet meer serieus. Het maakte me ook verdrietig.’
Bureau Diversion zegt dat de kinderen wel vrijblijvende hulp willen. Van een mentor bijvoorbeeld: ‘Iemand die er echt voor mij is zonder andere belangen.’ Dat kan, volgens de kinderen ‘ook best digitaal’. (NRC)
Snel einde aan premierschap Truss
Vertrek maakt weg vrij voor Rishi Sunak, Penny Mordaunt of zelfs weer Boris Johnson.
Het doek is gevallen voor Liz Truss. Op de 45ste dag van haar ambtstermijn kondigde de Britse premier haar ontslag aan. ‘Ik zie in dat ik in deze situatie niet de plannen kan uitvoeren waarmee ik ben verkozen’, zei Truss voor de deur van haar ambtswoning in Downing Street. De boodschap leidde tot een lichte waardestijging van het pond.
Daarmee heeft de Conservatieve Partij korte metten gemaakt met een premierschap waarin het vertrouwen van de markten werd verloren, en dat gekenmerkt werd door chaos.
Er komen geen nieuwe verkiezingen: de Conservatieve Partij heeft zichzelf een week gegeven om een nieuwe leiderschapsverkiezing te houden. De winnaar wordt automatisch de nieuwe premier. Het zal niet eenvoudig zijn een kandidaat te vinden die de verdeelde partij kan verenigen. Deze week werden de namen van Penny Mordaunt, Rishi Sunak en ook Boris Johnson het meest genoemd.
Truss volgde Johnson op 6 september op, en ze kwam als premier vrijwel onmiddellijk in de problemen. Haar plan voor omvangrijke belastingverlagingen werd door de financiële markten hard afgestraft. Beleggers maakten zich zorgen over het feit dat de Britse regering de belastingkorting met schuld wilde betalen. (FD)
Alle Oekraïense burgers zijn nu doelwit.
Stopcontacten zonder elektriciteit, kranen zonder water. Met de luchtaanvallen op energiecentrales is Rusland erop uit iedereen in Oekraïne in zijn eigen huis te raken. Net voor de intrede van de winter, als het in het land makkelijk 20 graden kan vriezen!
Ruslands poging om via luchtaanvallen op nutsbedrijven de Oekraïense burgerbevolking te treffen, begint resultaat op te leveren.
Na 10 dagen van raketinslagen kampt heel Oekraïne met stroomuitval. Inwoners van 8 provincies hebben geen stabiele watervoorziening meer, in grote steden blijven lichten uit en enkele ziekenhuizen draaien op noodaggregaten. In Kiev riep de burgemeester mensen op om drinkwater in te slaan.
Het Oekraïense elektriciteitsnet is zwaar gehavend: 30% van de centrales in het land is getroffen, zei Zelensky. Woensdag en donderdag sloegen er weer raketten in bij zeker 3 centrales. Boven tientallen elektriciteitscentrales hangen geen witte rookpluimen meer die duiden op activiteit. Boven Trypilska, de grootste elektriciteitscentrale in de regio Kiev hangen grote zwarte wolken. Bij andere centrales zijn vlammen te zien.
Oekraïne produceerde tot voor kort meer elektriciteit dan het nodig had, vooral dankzij zijn kerncentrales. Plots dreigt een koude winter. In Oekraïne betekent dat gevaar op bevriezingsdood. Nu ligt de temperatuur nog rond 10 graden maar de komende maanden duikt die ver onder het vriespunt.
Russisch staatsmedia vieren de stroomuitval in Oekraïense huizen. Ze hebben het niet meer over ‘denazificering en demilitarisering’, de officiële doelen van de oorlog, maar over ‘hoop op massaal menselijk lijden in Oekraïne.’
Een parlementariër zei zich, woensdag in de talkshow 60 Minoet te verheugen op de uitval van de riolering in Kiev, zodat inwoners van de stad ‘in de poep zwemmen’ en getroffen worden door een epidemie. De presentator sloot zich hierbij aan: ‘We houden van iedereen, maar we worden hiertoe gedwongen, we hebben geen andere opties.’ (VK)
(Zie ook: De oorlog in Oekraïne.)
Werkloosheid in september gestegen.
+ Het aantal WW-uitkeringen dat het UWV verstrekte in september is voor het eerst sinds een maandenlange daling weer licht gestegen.
Het aantal werklozen in Nederland is weer gestegen. In september dit jaar waren 382.000 mensen werkloos, dat is 3,8% van de beroepsbevolking, aldus het CBS. De afgelopen 3 maanden nam het aantal werklozen gemiddeld toe met 14.000 per maand.
De werkloosheid was in september weer terug op het niveau van eind 2021. In april dit jaar was het werkloosheidspercentage met 3,2% nog het laagste sinds het begin van de metingen in 2003. Daarna begon het percentage weer aan een stijging.
In dezelfde periode nam het aantal werkenden tussen de 15 en 75 jaar oud juist weer toe.
Het UWV verstrekte eind september 152.000 WW-uitkeringen. Met deze lichte stijging van 0,2% kwam een einde aan een maandenlange daling.
In september steeg ook het aantal mensen dat zich ziek meldde, vooral door griep en Covid-19. Dat percentage liep op van 4% in augustus – nagenoeg het gemiddelde – naar 4,3% in september. (NRC)
EU komt met plafond aan het prijsplafond.
Na een jaar geruzie en een nachtelijke EU-top kozen de leiders voor een limiet op de gasprijs. Maar de echte doorbraak kreeg minder aandacht: de gezamenlijke inkoop van gas en een nieuwprijsmechanisme dat lng goedkoper maakt.
In hun slotverklaring roepen de leiders de Europese energieministers én de commissie op ‘met spoed concrete besluiten’ te nemen over dat plafond. Let wel: besluiten, dus niet meer dralen over voorstellen.
Het waren Macron en Draghi die deze passage in de conclusies duwden. Vooral voor Scholtz was dit slikken, die wilde het woord ‘prijsplafond’ à¼berhaupt niet in de tekst zien. Ook voor Rutten was het ongemakkelijk. Hij vreest dat gasproducenten Europa straks links laten liggen omdat ze elders meer geld krijgen.
De leiders besloten ook tot de gezamenlijke inkoop van gas (grote klant, betere contracten) en een nieuw prijsmechanisme dat lng goedkoper maakt. Dat zijn volgens experts de maatregelen die komend voorjaar echt de prijs van gas zullen drukken. De hemeltergend hoge gasprijs van deze zomer kwam immers mede door de Duitse koopwoede om de voorraden te vullen. (VK)
Ministerie moet zeven keer zoveel stikstofvervuilers aanpakken.
+ Remkes voorstel om 500 grote stikstofuitstoters rond natuur aan te pakken schiet tekort.
+ Alleen al voor zijn doel illegale PAS-melders te legaliseren is dit aantal te klein.
+ Voor de middellange termijn werkt het ministerie aan een plan voor 3500 piekbelasters.
Een nieuwe tegenvaller dreigt voor de boeren: de stikstofcrisis vraagt om veel drastischer maatregelen dan onlangs voorgesteld. Het kabinet werkt volgens deze bronnen aan een nieuw plan dat 7 keer zoveel boeren op de korrel neemt.
Minister Van der Wal verwacht 3500 zogeheten piekbelasters rond natuurlijk gebied te moeten opschonen, bijvoorbeeld via vrijwillige uitkoop. Het gaat vooral om boeren. Op de aantallen van Johan Remkes reageerden LTO, Agractie en FDF al afwijzend (!)
Het plan-Remkes schiet tekort om alleen al de PAS-melders te kunnen legaliseren, laat staan dat het voldoende is om stikstofruimte vrij te maken voor woningbouw en wegenbouw. Het alternatief waar het ministerie nu aan werkt moet deze ruimte wel scheppen.
Als de PAS-melders worden gelegaliseerd gaat het om 5,8 miljoen kilo ammoniak uit mest. (Dat was 4,7 miljoen) Ter vergelijking: dat is ruim 240 keer de jaarlijkse ammoniakuitstoot van Tata-Steel. Voor de Pas-melders moeten minimaal 1500 piekbelasters hun activiteiten inkrimpen of staken! (FD)
Meloni (45) leidt rechts kabinet
Na een ongekend snelle formatie (minder dan een maand), waarbij zij als winnaar uit de bus kwam mag Meloni zichzelf premier noemen van Italië.
Vrijdagmiddag vroeg president Matarella aan Meloni om een nieuwe regering te vormen. Kort daarna maakt Meloni haar ploeg ministers bekend. Salvini greep naast zijn droombaan op Binnenlandse Zaken, wat hem opnieuw verantwoordelijk had gemaakt voor het Italiaanse migratiebeleid. Hij wordt wel minister van infrastructuur en vicepremier.
De tweede vicepremier wordt Antoni Tajani, die minister van Buitenlandse Zaken wordt. Tajani, de voormalig voorzitter van het Europese Parlement is een kopstuk van Forza Italia, de partij van Berlusconi. De 3 partijen met een splintergroep trokken gezamenlijk op in 1 rechts blok naar de kiezer en haalden 44%. Ze zullen Italië nu besturen, in de meest rechtse regering die sinds het land in 1946 een republiek werd.
Zaterdagochtend om 10 uur is de nieuwe regering al ingezworen. Later volgen nog twee vertrouwensstemmingen in de 2 kamers van het parlement. Aangezien de rechtse coalitie daar een comfortabele meerderheid heeft, betreft dat een formaliteit. Met Meloni krijgt Italië voor het eerst een vrouw als premier. (NRC)
- President Xi Jinping uitte in zijn speech straffe taal.
- China zal het gebruik van geweld niet schuwen in de kwestie Taiwan.
- De hereniging met het moederland zal plaats vinden.
‘We doen ons best te streven naar een vreedzame hereniging, maar we geven nooit het gebruik van geweld op en houden de optie van inzet van alle noodzakelijke middelen open’, zei Xi Jinping tijdens zijn twee uur durende toespraak in de Grote Hal van het Volk op het Tiananmenplein. ‘De hereniging met het moederland moet plaatsvinden, en zal ook plaatsvinden!’ zei hij. De president koos er dit keer voor niet het hele werkrapport voor te lezen van 68 pagina’s maar slechts de helft.
Hij somde alle vooruitgang op die geboekt is: economische groei, vorderingen in buitenlandse diplomatie, versterking van het leger en defensie, nieuwe wetgeving, de ‘orde die op zaken is gesteld in Hong Kong’, en vooral de disciplinering van de partij. Het rapport was zwaar ideologisch getint, maar verder vooral een continuering van de bestaande politieke koers.
Weinig woorden werden vuilgemaakt aan de Chinese economie die er al 2 kwartalen niet florissant voorstaat al is ontwikkeling van de economie nog steeds een doel. Xi sprak kort over inkomensdistributie, gemeenschappelijke welvaart en banencreatie en hij benadrukte opnieuw dat China moet streven naar ‘kwalitatieve groei’.
‘We gaan de strijd om belangrijke kerntechnologieën winnen en innovatie versnellen.’ Die zelfredzaamheid is nog urgenter nu de VS vorige week aankondigden de export van chips naar China nog verder te beperken.
China zal zich blijven openstellen voor de wereld, zei Xi ter geruststelling naar het bedrijfsleven maar hoe dit zich verhoudt tot het zero-covidbeleid zei hij niet.
Het marxisme verklaarde XI nu de ‘fundamentele leidende ideologie voor de CCP, waarmee hij de communistische wortels van de partij verder verstevigt. In 2017 werd het alleen een ‘leidend principe’ genoemd. (FD)
Energieprijzen beginnen te dalen.
Energiebedrijven beginnen de dalende prijzen geleidelijk door te berekenen aan hun klanten. Eneco heeft als eerste grote aanbieder de variabele tarieven voor november verlaagd. Ze liggen 6 tot 7% lager dan in oktober.
Bij Vattenfall en Essent worden de tarieven op z’n vroegst in januari aangepast. Van de kleinere aanbieders heeft in ieder geval Budget Energie de tarieven voor november verlaagd.
Op de handelsmarkt voor gas en elektra zijn de tarieven al weken fors aan het dalen. Gas is vergeleken met augustus in prijs gehalveerd en is daardoor weer terug op de prijs van het voorjaar. (NOS)
Britse Johan Remkes die orde in Truss’ chaos moet scheppen.
Aanvankelijk dacht hij aan een grap, maar het was toch echt premier Liz Truss aan de lijn om te vragen of hij Kwasi Kwarteng wilde opvolgen. En zo is de eurogezinde technocraat Jeremy Hunt terug in de Britse politiek, als minister van Financiën.
In paniek door de dreigende teloorgang van haar ruim 5 weken durende premierschap zocht Liz Truss naar een nieuwe minister van Financiën. Het moest geen fanatieke brexiteer zijn, besloot de premier. Geen lid van haar kabinet, maar iemand van de gekortwiekte traditionele vleugel van de Conservatieve partij. Iemand die weet wat boekhouden is en ruime ervaring heeft als minister. Een Britse Johan Remkes zogezegd, een veilig paar handen.
Zo kwam Truss uit bij Jeremy Hunt (55). De man die dacht dat zijn politieke dagen zo langzamerhand wel geteld waren, is nu opeens de op een na machtigste politicus van het land. En, gezien de hopeloze positie van zijn bazin, misschien wel de machtigste.
In een mum van tijd besloot de technocraat Hunt orde op zaken te stellen. De radicale, neoliberale mini-begroting die Truss en Kwarteng in zwaar weer had gebracht ging grotendeels de prullenbak in. Over twee weken presenteert Hunt de echte begroting.
Daarin geen drastische belastingverlagingen, de vennootschapsbelasting gaat gewoon omhoog met 6%, de rijken krijgen geen cadeautjes en er komen bezuinigingen. De balans moet weer kloppen, aldus Hunt.
Hunt is pragmatisch, vrijzinnig, gematigd, eurogezind en regentesk. Het soort conservatief dat na de brexit met uitsterven werd bedreigd. Hij was minister van cultuur, sport en media onder Cameron, minister van Buitenlandse Zaken onder Johnson en afgelopen zomer besloot hij nog een gooi te doen naar het premierschap. Hij kreeg slechts steun van 18 fractieleden en schaarde zich toen achter Rushi Sunak, die de strijd met Truss zou verliezen.
Dat Hunt, een paar maanden later terug is in het hart van de Britse macht geeft aan hoe instabiel de politieke situatie op het eiland is. (VK)
Ondanks glashard veto wil kabinet toch naar Qatar.
‘Teleurstellend’ vindt Segers het dat het kabinet een delegatie naar het WK-voetbal wil sturen. De Kamer sprak zich daar in een motie tegen uit.
De Tweede Kamer wilde principes, het kabinet kiest liever voor pragmatisme. Haagse bronnen bevestigen dat minister Hoekstra deze week bekend maakt dat het kabinet aanwezig zal zijn bij het WK-voetbal in Qatar. Daarmee zou hij een oproep van de Tweede Kamer naast zich neerleggen. Die riep begin vorig jaar op tot een boycot, in een motie van de SP met steun van regeringspartijen D66 en CU.
Maar het kabinet wil de relaties met Qatar niet beschadigen. Daarbij weegt zwaar dat het land een van de grootste exporteurs is van vloeibaar gas (LNG) en dat Nederland alleen dreigt te staan in een boycot: nog geen enkele andere regering heeft hiertoe besloten. Ook was Qatar vorig jaar onmisbaar bij de evacuatie van Nederlanders uit Afghanistan na de machtsovername door de Taliban.
Toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Ben Knapen zei daarom vorig jaar al dat een boycot aankondigen onlogisch zou zijn. ‘Als je tegen de overbuurman zegt: ‘Ik vind eigenlijk dat u niet deugt, maar kunt u volgende week mijn planten water geven?’, dan is die combinatie een vrij lastige. (NRC)
Beurzen wereldwijd beginnen de week met nieuwe bearmarktrally.
De aandelenbeurzen stonden maandag in het teken van de ommezwaai die de Britse regering maakte. Tot aan de speech van de nieuwbakken minister van financiën, Jeremy Hunt, was het relatief rustig, Vervolgens werd gematigd positief gereageerd op zijn toespraak, waaruit bleek dat een groot deel van de plannen van de Britse premier Liz Truss wordt teruggedraaid.
Het echte vuurwerk kwam ’s middags, na het openen van de beurzen in de VS. Op een bepaald punt stond zelfs 99% van de bedrijven in de S&P 500-index in de plus. Zakenmarkt Morgan Stanley sprak meteen van een bearmarktrally, een situatie waarin de aandelenbeurzen kortstondig stijgen, terwijl ze op de lange termijn nog altijd in een dalende trend zitten. De Amsterdamse hoofdgraadmeter AEX sloot de dag af op een plus van 1,6%, op een stand van 640,95. (FD)
OM acht verdachten samen schuldig aan de dood van Carlo Heuvelman.
Tot in detail zette de openbare aanklager uiteen hoe ernstig het ‘excessieve geweld’ was van de 9 Hilversumse jongeren op Mallorca dat Carlo Heuvelman het leven kostte. Het OM eist 10 jaar cel tegen Sanil B. die een ‘initiërende rol’ zou hebben gehad.
4.000 pagina’s telt het dossier dat is samengesteld op basis van getuigenverklaringen, analyse van camerabeelden en telefoons, afgeluisterde gesprekken, kledingonderzoek en een informant.
Sanil B., Hein B. en Mees T. zijn volgens het Openbaar Ministerie samen verantwoordelijk voor de dood van Heuvelman, die vorig jaar overleed na een vechtpartij op Mallorca. Daarbij zou Sanil B een ‘initiërende’ rol hebben gehad. Tegen hem eist het OM wegens doodslag een gevangenisstraf van 10 jaar, en tegen Hein B, en Mees T. 8 jaar cel. Tegen de overige verdachten van de Hilversumse vriendengroep die terechtstaat voor het dodelijk geweld op Mallorca, eisen de aanklagers straffen variërend van taakstraffen tot 18 maanden cel. Alleen Martijn T. moet volgens het OM worden vrijgesproken.
De jongens waren die fatale nacht, van 13 op 14 juli 2021, ‘op oorlogspad’, stelden de twee aanklagers. ‘De verdachten zochten de confrontatie op. Uit niets blijkt dat Heuvelman en zijn vrienden geweld pleegden. Het was eenrichtingsverkeer.’ Drie achtereenvolgende gevechten waarbij de Hilversumse vriendengroep die nacht was betrokken, begonnen met onenigheid en frustratie over een stoel in een café.
Carlo Heuvelman was volgens het OM ‘letterlijk op de verkeerde tijd op de verkeerde plek. Het leven is in enkele seconden uit hem getrapt. Het 27-jarige slachtoffer was in de bloei van zijn leven.’
De laatste drie Duitse kerncentrales blijven toch langer in gebruik.
De Berlijnse coalitiestrijd over het openhouden van de laatste 3 kerncentrales is maandagavond door kanselier Scholtz beslecht. De liberalen van de FDP eisten dat de 3 nog functionerende centrales tot 2024 aan het net verbonden blijven. De Groenen wilden maximaal twee centrales in gebruik houden tot april 2023. De partijen waren niet tot compromissen bereid. Maandagavond besloot Scholz dat alle drie nog functionerende centrales tot april 2023 in gebruik blijven, waarmee de FDP aan het kortste eind trekt. De Groenen kunnen daarmee leven omdat er in alle 3 de centrales nog genoeg brandstof is om ze 3 à 4 maanden langer te laten functioneren. Nieuwe brandstofelementen waren voor de Groenen een ‘rode’ lijn. (NRC)
EC wil lidstaten verplichten samen gas in te slaan.
+ Brussel wil dat EU-lidstaten samen gas inkopen.
+ Dat betreft 15% van de hele opslag in de EU.
+ Succes kan stimulans zijn voor meer samenwerking.
Lidstaten van de EU moeten worden verplicht om samen gas in te kopen. Door gezamenlijk op te trekken kunnen de EU-landen lagere prijzen bedingen als ze hun opslagcapaciteit na de winter weer moeten aanvullen.
Dat was dinsdag een van de nieuwe voorstellen van de Europese Commissie in de strijd tegen de energiecrisis. De verplichte aankoop zou in eerste instantie gelden voor 15% van de opslagcapaciteit in de EU. Dat lijkt weinig. Maar aangezien 70% is afgedekt met lange termijncontracten gaat het dus om de helft van wat er verder nog aan gas nodig is.
Volgens Eurocommissaris Timmermans betaalt Europa meer voor gas dan bijvoorbeeld Azië, omdat lidstaten tegen elkaar opbieden. ‘We moeten zorgen dat onze burgers en bedrijven door de komende 2, 3 jaar heenkomen’, aldus Timmermans. (FD)
Kamer schorst Baudet en is steeds bezorgder.
De Tweede Kamer heeft Baudet een week geschorst. Hij had zijn commerciële bijverdiensten niet juist gemeld. Intussen zijn er in de Kamer grote zorgen over de radicalisering van zijn gedachtengoed.
119 Kamerleden stemden voor het voorstel hem te schorsen. Caroline van der Plas en Hans Smolders van groep Van Haga stemden tegen. Een schorsing van een Kamerlid is niet eerder voorgekomen.
De PVV en FVD verlieten al voor de stemming uit protest de zaal en stemden niet mee. Wilders noemde de stemming een historische fout. ‘Kamerleden die over elkaar gaan stemmen en sancties aan elkaar gaan uitdelen: die brug moeten we niet over. Als we elkaar de facto het woord gaan ontnemen, als gekozen volksvertegenwoordigers, dan is het einde zoek. De PVV werkt daar niet aan mee. Ten aanzien van geen enkel Kamerlid.’ Om dezelfde reden stemde BBB tegen.
Ondertussen ging de aandacht uit naar heel andere zorgen over Baudet. De FVD-leider verklaarde onomwonden dat hij een ‘aanhanger is van complottheorieën’ en dat hij gelooft dat de wereld geregeerd wordt door ‘reptielen’. Nederlandse politici zouden ‘te dom’ zijn om door te hebben dat ze door hen gemanipuleerd worden.
‘Ik geloof dat we worden bestuurd door een wereldwijde samenzwering van kwaadaardige reptielen’, zei Baudet. ‘Maar ik geloof niet dat nationale politici samenzweren. Zoals een vriend tegen mij zei: ze zijn zo stom, je hoeft ze niet eens om te kopen. Dat geloof ik ook.’ In Baudets wereldbeeld is de Russische president Poetin de enige wereldleider die durft op te staan tegen de ‘elite’ die de wereld momenteel runt. ‘Ik ben dus een fan van Poetin, hij is de Dark Knight, de held die wij nodig hebben.’
‘Dit wordt te gek voor woorden’, reageerde Gert-Jan Segers (CU). ‘Hier helpt, ben ik bang, de rede ook niet meer, hier helpt misschien alleen nog gebed.’
‘Knettergek, en dus zou je er bijna om gaan lachen’, zegt Jan Paternotte van D66, ‘maar dit is bloedlink. Deze man leidt een fractie in ons parlement, maakt zichzelf tot een belangenbehartiger van het Kremlin en ondermijnt zo de Europese veiligheid.’ Onafhankelijk senator Henk Otte, die Baudet hielp Forum groot te maken, vindt dat Baudets partij verboden moet worden. ‘Dit is totaal ontspoord en komt nooit meer goed. Hij is niet gestoord zoals iedereen denkt maar staat volledig onder controle van Het Kremlin. Dit is staatsgevaarlijk.’(VK)
Britse premier Liz Truss biedt excuses aan, maar vertrekt niet.
De Britse premier Liz Truss is niet van plan af te treden, luide kritiek ten spijt. ‘Ik ben verkozen om dit land te leiden en ben vastberaden dat te doen.’
In een interview met de BBC heeft de Britse premier Truss haar excuses aangeboden voor haar omstreden belastingplannen. Die waren ‘te snel en te vergaand’, erkende ze. Hoewel er flink gespeculeerd wordt over haar mogelijk vertrek, beoogt Truss haar Conservatieve partij te leiden tot aan de volgende verkiezingen.
Ze geeft toe dat haar premierschap tot nu toe ‘niet perfect’ is geweest, maar zegt dat ze fouten heeft ‘verholpen’. Dat haar eerste grote plannen mislukten, heeft het gezag van Truss – zowel onder de Britse bevolking als binnen haar partij – aanzienlijk aangetast. Vanuit de oppositie en haar eigen partij klinkt de roep om haar vertrek steeds luider. In de hoop de kritiek te laten verstommen, zegt Truss dat, hoewel ze zich blijft inzetten voor een economie ‘met lage belastingen en een hoge groei’, en economische stabiliteit voorlopig de ‘prioriteit’ geniet. (NRC)
Gasprijs zakte donderdag tot onder $110 per MWh dankzij de zachte herfst.
De gasprijs gaat in sneltreinvaart op weg naar de psychologisch belangrijke grens van €100 per megawattuur. De TTF-gasfuture stond op €108, het laagste niveau sinds 15 juni!
Sinds op 26 augustus de piek van €340 werd bereikt is de gasprijs al 68% teruggevallen.
Aanleiding is het relatief milde herfstweer. ‘De herfst is precies zo begonnen als consumenten gehoopt hadden, met hoge temperaturen en een lage vraag in grote delen van het continent’, schreven analisten van Energi Danmark in een notitie. Ze voegden daaraan toe dat de opslagen in veel landen nu bijna tot de rand toe gevuld zijn.
De ruime aanvoer van vloeibaar gemaakt gas (lng) werkt ook mee. De Spaanse gasnetbeheerder Enagas moet misschien zelfs lng-leveringen gaan weigeren vanwege een veel te grote capaciteit in zijn terminals.
Als de gasprijs blijft dalen of op hetzelfde niveau blijft dan kan het inflatiecijfer met zo’n 8 procentpunt (!) dalen, zei Han de Jong van Chrystal Clear Economics op BNR Nieuwsradio.
Van de huidige 14,5% inflatie wordt 5% door gas en bijna 3% door stroom veroorzaakt. ‘Als die gasprijs blijft liggen waar die nu ligt, dan raken we dat over een aantal maanden kwijt en dan kan onze inflatie zomaar dalen naar een procent of 6’, aldus de voormalig hoofdeconoom van ABN Amro (FD)
Pensioenfondsen herstellen spectaculair maar aarzelen met verhogen van pensioenen.
De pensioenfondsen worstelen met onverwachte luxe. Dankzij de stijgende rente staan ze er plotseling weer zo goed voor dat ze de pensioenen eindelijk weer eens stevig kunnen verhogen.
Toch aarzelen ze daarmee, omdat er binnenkort veel geld nodig is voor de overgang naar het nieuwe stelsel. De 5 grote fondsen melden vandaag een herstel van hun financiële positie. Bij het ABP, het fonds voor ambtenaren en het grootste van Nederland kwam de dekkingsgraad (de mate waarin de beleggingen de toegezegde pensioenen dekken) eind september uit op 124,2%. Bij het fonds voor de bouw is de dekking zelfs 140% (!).
De dekkingsgraden zijn cruciaal voor het besluit om de pensioenen te verhogen. De fondsen verloren weliswaar miljarden op hun beleggingen maar dat wordt ruim gecompenseerd door de gestegen rente.
In november besluiten de fondsen wat ze gaan doen. Er is sprake van een ‘nu of nooit’ kwestie. Als de pensioenhervorming op 1 juli van kracht wordt, gaan de soepele regels gelden. Maar als de hervorming onverhoopt niet doorgaat, dan blijven de oude strenge regels van kracht en kunnen de pensioenen niet of nauwelijks verhogen. Dan moet het ABP een jaar lang een dekking van 135% hebben eer de pensioenen volledig mogen worden verhoogd. Harmen van Wijnen, voorzitter ABP, wil hier niet van horen. ‘Ik hoop alleen dat de hervorming doorgaat. Die beslecht tien jaar pensioendiscussie en levert een beter systeem op. (VK)
‘We moesten poepen in boterhamzakjes’
Een bureau tekende de ervaringen van kinderen met de Toeslagenaffaire op. Ze zijn nog altijd bang voor de overheid.
‘We vroegen om flessen water bij de buren omdat we waren afgesloten. We moesten poepen in boterhamzakjes en warmden water op met de steengrill om ons te wassen’, zegt een oudere tiener. Een ander: ‘Het wordt op een gegeven moment normaal. Mijn vrienden hadden eten en ik bedacht smoesjes of zei dat ik geen honger had.’ Een derde: ‘Ik heb met een nijptang mijn slotbeugel van mijn tanden gehaald omdat er geen geld meer was voor ortho.’
Het is een greep uit de verhalen van 114 kinderen, tieners en jongvolwassenen die het bureau Diversion optekende in opdracht van het Ministerie van Financiën over hun ervaringen met de Toeslagenaffaire. Het Ministerie buigt zich over een ‘kindregeling’ voor tienduizenden kinderen wier ouders in financiële problemen kwamen doordat de overheid hen ten onrechte aanmerkte als fraudeur. Binnenkort wordt bekend wat die kindregeling inhoudt.
De stress die de boetes, aanmaningen, deurwaardersbezoeken en beslaglegging op de rekening thuis opleverden, tekende de jeugd van deze kinderen. Sommige ouders stortten in, andere verloren hun werk, kwamen in de WW en later in de bijstand of de schuldsanering terecht. Andere ouders gingen uit elkaar. Een jong volwassene vertelt: ‘Het heeft zo veel effect nu nog op mijn dagelijks leven: ik ben vanaf mijn 10e de moeder in huis (…) Daarnaast werk ik 6 dagen in de week, soms dubbele diensten. Om schulden af te betalen. Mijn toekomst is mij ontnomen, dat wil ik graag meegeven aan de overheid. Dat ze daar bij stil staan.’
Een ander vertelt: ‘De uitkeringen van mijn moeder kwamen elke maand op een bepaalde dag. Wij stonden dan klaar om naar de pinautomaat te gaan: we moesten zo snel mogelijk al het geld van de rekening halen om eten te kunnen kopen. Soms waren we te laat, dan was het geld al weg. Afgegeven aan de Belastingdienst.’
Anderen vertelden dat ze hun ouders gingen minachten: ‘Toen we in de winter 2 weken zonder water kwamen te zitten, omdat mijn moeder de rekening niet kon betalen was ik boos, en nam haar niet meer serieus. Het maakte me ook verdrietig.’
Bureau Diversion zegt dat de kinderen wel vrijblijvende hulp willen. Van een mentor bijvoorbeeld: ‘Iemand die er echt voor mij is zonder andere belangen.’ Dat kan, volgens de kinderen ‘ook best digitaal’. (NRC)
Snel einde aan premierschap Truss
Vertrek maakt weg vrij voor Rishi Sunak, Penny Mordaunt of zelfs weer Boris Johnson.
Het doek is gevallen voor Liz Truss. Op de 45ste dag van haar ambtstermijn kondigde de Britse premier haar ontslag aan. ‘Ik zie in dat ik in deze situatie niet de plannen kan uitvoeren waarmee ik ben verkozen’, zei Truss voor de deur van haar ambtswoning in Downing Street. De boodschap leidde tot een lichte waardestijging van het pond.
Daarmee heeft de Conservatieve Partij korte metten gemaakt met een premierschap waarin het vertrouwen van de markten werd verloren, en dat gekenmerkt werd door chaos.
Er komen geen nieuwe verkiezingen: de Conservatieve Partij heeft zichzelf een week gegeven om een nieuwe leiderschapsverkiezing te houden. De winnaar wordt automatisch de nieuwe premier. Het zal niet eenvoudig zijn een kandidaat te vinden die de verdeelde partij kan verenigen. Deze week werden de namen van Penny Mordaunt, Rishi Sunak en ook Boris Johnson het meest genoemd.
Truss volgde Johnson op 6 september op, en ze kwam als premier vrijwel onmiddellijk in de problemen. Haar plan voor omvangrijke belastingverlagingen werd door de financiële markten hard afgestraft. Beleggers maakten zich zorgen over het feit dat de Britse regering de belastingkorting met schuld wilde betalen. (FD)
Alle Oekraïense burgers zijn nu doelwit.
Stopcontacten zonder elektriciteit, kranen zonder water. Met de luchtaanvallen op energiecentrales is Rusland erop uit iedereen in Oekraïne in zijn eigen huis te raken. Net voor de intrede van de winter, als het in het land makkelijk 20 graden kan vriezen!
Ruslands poging om via luchtaanvallen op nutsbedrijven de Oekraïense burgerbevolking te treffen, begint resultaat op te leveren.
Na 10 dagen van raketinslagen kampt heel Oekraïne met stroomuitval. Inwoners van 8 provincies hebben geen stabiele watervoorziening meer, in grote steden blijven lichten uit en enkele ziekenhuizen draaien op noodaggregaten. In Kiev riep de burgemeester mensen op om drinkwater in te slaan.
Het Oekraïense elektriciteitsnet is zwaar gehavend: 30% van de centrales in het land is getroffen, zei Zelensky. Woensdag en donderdag sloegen er weer raketten in bij zeker 3 centrales. Boven tientallen elektriciteitscentrales hangen geen witte rookpluimen meer die duiden op activiteit. Boven Trypilska, de grootste elektriciteitscentrale in de regio Kiev hangen grote zwarte wolken. Bij andere centrales zijn vlammen te zien.
Oekraïne produceerde tot voor kort meer elektriciteit dan het nodig had, vooral dankzij zijn kerncentrales. Plots dreigt een koude winter. In Oekraïne betekent dat gevaar op bevriezingsdood. Nu ligt de temperatuur nog rond 10 graden maar de komende maanden duikt die ver onder het vriespunt.
Russisch staatsmedia vieren de stroomuitval in Oekraïense huizen. Ze hebben het niet meer over ‘denazificering en demilitarisering’, de officiële doelen van de oorlog, maar over ‘hoop op massaal menselijk lijden in Oekraïne.’
Een parlementariër zei zich, woensdag in de talkshow 60 Minoet te verheugen op de uitval van de riolering in Kiev, zodat inwoners van de stad ‘in de poep zwemmen’ en getroffen worden door een epidemie. De presentator sloot zich hierbij aan: ‘We houden van iedereen, maar we worden hiertoe gedwongen, we hebben geen andere opties.’ (VK)
(Zie ook: De oorlog in Oekraïne.)
Werkloosheid in september gestegen.
+ Het aantal WW-uitkeringen dat het UWV verstrekte in september is voor het eerst sinds een maandenlange daling weer licht gestegen.
Het aantal werklozen in Nederland is weer gestegen. In september dit jaar waren 382.000 mensen werkloos, dat is 3,8% van de beroepsbevolking, aldus het CBS. De afgelopen 3 maanden nam het aantal werklozen gemiddeld toe met 14.000 per maand.
De werkloosheid was in september weer terug op het niveau van eind 2021. In april dit jaar was het werkloosheidspercentage met 3,2% nog het laagste sinds het begin van de metingen in 2003. Daarna begon het percentage weer aan een stijging.
In dezelfde periode nam het aantal werkenden tussen de 15 en 75 jaar oud juist weer toe.
Het UWV verstrekte eind september 152.000 WW-uitkeringen. Met deze lichte stijging van 0,2% kwam een einde aan een maandenlange daling.
In september steeg ook het aantal mensen dat zich ziek meldde, vooral door griep en Covid-19. Dat percentage liep op van 4% in augustus – nagenoeg het gemiddelde – naar 4,3% in september. (NRC)
EU komt met plafond aan het prijsplafond.
Na een jaar geruzie en een nachtelijke EU-top kozen de leiders voor een limiet op de gasprijs. Maar de echte doorbraak kreeg minder aandacht: de gezamenlijke inkoop van gas en een nieuwprijsmechanisme dat lng goedkoper maakt.
In hun slotverklaring roepen de leiders de Europese energieministers én de commissie op ‘met spoed concrete besluiten’ te nemen over dat plafond. Let wel: besluiten, dus niet meer dralen over voorstellen.
Het waren Macron en Draghi die deze passage in de conclusies duwden. Vooral voor Scholtz was dit slikken, die wilde het woord ‘prijsplafond’ à¼berhaupt niet in de tekst zien. Ook voor Rutten was het ongemakkelijk. Hij vreest dat gasproducenten Europa straks links laten liggen omdat ze elders meer geld krijgen.
De leiders besloten ook tot de gezamenlijke inkoop van gas (grote klant, betere contracten) en een nieuw prijsmechanisme dat lng goedkoper maakt. Dat zijn volgens experts de maatregelen die komend voorjaar echt de prijs van gas zullen drukken. De hemeltergend hoge gasprijs van deze zomer kwam immers mede door de Duitse koopwoede om de voorraden te vullen. (VK)
Ministerie moet zeven keer zoveel stikstofvervuilers aanpakken.
+ Remkes voorstel om 500 grote stikstofuitstoters rond natuur aan te pakken schiet tekort.
+ Alleen al voor zijn doel illegale PAS-melders te legaliseren is dit aantal te klein.
+ Voor de middellange termijn werkt het ministerie aan een plan voor 3500 piekbelasters.
Een nieuwe tegenvaller dreigt voor de boeren: de stikstofcrisis vraagt om veel drastischer maatregelen dan onlangs voorgesteld. Het kabinet werkt volgens deze bronnen aan een nieuw plan dat 7 keer zoveel boeren op de korrel neemt.
Minister Van der Wal verwacht 3500 zogeheten piekbelasters rond natuurlijk gebied te moeten opschonen, bijvoorbeeld via vrijwillige uitkoop. Het gaat vooral om boeren. Op de aantallen van Johan Remkes reageerden LTO, Agractie en FDF al afwijzend (!)
Het plan-Remkes schiet tekort om alleen al de PAS-melders te kunnen legaliseren, laat staan dat het voldoende is om stikstofruimte vrij te maken voor woningbouw en wegenbouw. Het alternatief waar het ministerie nu aan werkt moet deze ruimte wel scheppen.
Als de PAS-melders worden gelegaliseerd gaat het om 5,8 miljoen kilo ammoniak uit mest. (Dat was 4,7 miljoen) Ter vergelijking: dat is ruim 240 keer de jaarlijkse ammoniakuitstoot van Tata-Steel. Voor de Pas-melders moeten minimaal 1500 piekbelasters hun activiteiten inkrimpen of staken! (FD)
Meloni (45) leidt rechts kabinet
Na een ongekend snelle formatie (minder dan een maand), waarbij zij als winnaar uit de bus kwam mag Meloni zichzelf premier noemen van Italië.
Vrijdagmiddag vroeg president Matarella aan Meloni om een nieuwe regering te vormen. Kort daarna maakt Meloni haar ploeg ministers bekend. Salvini greep naast zijn droombaan op Binnenlandse Zaken, wat hem opnieuw verantwoordelijk had gemaakt voor het Italiaanse migratiebeleid. Hij wordt wel minister van infrastructuur en vicepremier.
De tweede vicepremier wordt Antoni Tajani, die minister van Buitenlandse Zaken wordt. Tajani, de voormalig voorzitter van het Europese Parlement is een kopstuk van Forza Italia, de partij van Berlusconi. De 3 partijen met een splintergroep trokken gezamenlijk op in 1 rechts blok naar de kiezer en haalden 44%. Ze zullen Italië nu besturen, in de meest rechtse regering die sinds het land in 1946 een republiek werd.
Zaterdagochtend om 10 uur is de nieuwe regering al ingezworen. Later volgen nog twee vertrouwensstemmingen in de 2 kamers van het parlement. Aangezien de rechtse coalitie daar een comfortabele meerderheid heeft, betreft dat een formaliteit. Met Meloni krijgt Italië voor het eerst een vrouw als premier. (NRC)
