Gelezen!
Nieuwsoverzicht van ma 2 september t/m zo 8 september 2024
Meer jongeren in de bijstand en werkloos.
Het aantal jongeren dat een beroep moet doen op de bijstand is de afgelopen tijd toegenomen. Volgens het CBS was er 6 kwartalen op rij een toename te zien, gemeten op jaarbasis. Eind juni was bijna 10% van alle Nederlanders met een bijstandsuitkering jonger dan 27 jaar. Ook de jeugdwerkloosheid is de afgelopen tijd toegenomen. Inmiddels is ruim 40% van de werklozen jonger dan 25 jaar. Het totaal aantal ontvangers van een algemene bijstandsuitkering ligt sinds een paar jaar rond de 400.000. Het aantal jongeren dat in de bijstand zit, groeide in de afgelopen 2 jaar van 33.000 naar 40.000 in het afgelopen kwartaal.
In 2020 steeg het aantal jongeren in de bijstand om in het jaar erna weer af te nemen. Het aantal bijstandsjongeren name in de afgelopen anderhalf jaar elk kwartaal weer toe. Zo groeide het aantal jongeren in het afgelopen kwartaal met 9% ten opzichte van een jaar eerder.
Ook de jeugdwerkloosheid is de afgelopen tijd weer toegenomen. Twee jaar geleden zat 7,2% van de jongeren zonder werk; afgelopen kwartaal was dat 8,6%. Doordat de totale werkloosheid in Nederland gedurende die periode bijna gelijk is gebleven is het aandeel jongeren onder de werklozen toegenomen van 37% naar 42%. (FD)
…………………………………………………………
X onder Musk is een gevaar voor de democratie: Ga weg bij X!
De Braziliaanse opperrechter Alexandre de Moares heeft na een slepend conflict gelast dat Twitter onmiddellijk uit de lucht moet worden gehaald. Al sinds 2020 doet hij onderzoek naar het verspreiden van fakenieuws en het steunen van antidemocratische bewegingen in zijn land via het platform. Ook liet de rechter in 2023 de X-accounts van aanhangers van Bolsanaro blokkeren die ervan werden verdacht betrokken te zijn bij de bestorming van het congres, hooggerechtshof en het presidentieel paleis.
Kortom: de rechter probeert activiteiten op sociale media aan te pakken die de democratie en de rechtstaat bedreigen. X-baas Elon Musk was hier woedend over, weigerde rechterlijke uitspraken uit te voeren en besloot het X-kantoor in Brazilië te sluiten. Omdat buitenlandse bedrijven die in Brazilië actief zijn, verplicht zijn er een vertegenwoordiging te hebben besloot de rechter Twitter in het land te sluiten.
Musk, die zichzelf graag afschildert als ridder van het vrije woord, plaatste vervolgens berichten op zijn eigen platform waarin hij Moraes een neprechter en ‘Voldemort’ noemde. Beschaafd en sympathiek zoals we van Musk en X gewend zijn.
Sinds Twitter in handen is van de machtsbeluste narcist Musk is X een gevaarlijk platform geworden dat, zoals de Braziliaanse opperrechter goed begrijpt, een gevaar is voor de democratie. Het sociale medium is inmiddels een instrument geworden om de democratie te ondermijnen en duistere krachten aan de macht te helpen. Als weldenkend mens wil je daar niet aan bijdragen. Hoe meer mensen het verlaten, hoe minder succesvol het kan zijn. Ga weg bij X! (VK)
………………………………………………
Grote zege radicaal-rechtse AfD in oostelijke deelstaten.
De grote winst die de AfD behaalde in Thüringen en Saksen is de eerste deelstaatoverwinning voor een radicaal rechtse partij in Duitsland sinds de oorlog.
De AFD behaalde bij de deelstaatverkiezing in Thüringen een daverende overwining.
In Saksen lijkt de partij op plaats 2 te landen. In Thüringen, waar de partij wordt aangevoerd door de rechts-extremist Björn Höcke haalde de AFD 33%. Het is de eerste radicaal-rechtse partij in naoorlogs Duitsland. In Saksen haalde de AfD 31,4%. De CDU onder leiding van minister-president Michael Kretschmer is zeer nip eerste geworden met 31,7%.
Ondanks de grote winst is het onwaarschijnlijk dat de AfD in één van de deelstaten ook zal meeregeren: Alle partijen zeggen vast te houden aan het zogeheten cordon sanitaire. Toch brengt de grote winst de ander partijen in grote problemen. In Thüringen krijgt de AfD een derde van de zetels waardoor het alle grote beslissingen, waarvoor een tweederde meerderheid nodig is, lijkt te kunnen blokkeren. Onder meer voor het benoemen van rechters heeft de deelstaatregering een dergelijke meerderheid nodig. Bovendien maakt de dominantie van de AfD het vormen van coalities op zijn minst ingewikkeld. (NRC)
……………………………………………………………….
Vertrouwen van burgers in overheid blijft op laag niveau.
Het vertrouwen van Nederlandse burgers in de politiek is nog altijd laag, blijkt uit het nieuwste onderzoek Burgerperspectieven van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Er was er een kleine opleving rondom de aankondiging van het nieuwe kabinet-Schoof. In het onderzoek geeft maar 49% aan vertrouwen te hebben in de regering, terwijl iets meer mensen (51%) de Tweede Kamer een voldoende geven (6 of hoger).
Daarmee blijft het vertrouwen in de politiek laag vergeleken met de 15 jaar ervoor. Ook is de algemene stemming somber. Bijna 6 op de 10 Nederlanders (58%) vinden het duidelijk de verkeerde kant op gaan met het land. Immigratie, inkomen en de politiek zijn de meest genoemde maatschappelijke problemen, maar ook het te kort aan betaalbare woningen en de manier van samenleven baren zorgen.
Het kabinet-Schoof moet nu laten zien voor welke dilemma’s het staat en welke grenzen er zijn aan wat het kan bereiken adviseert het SCP. Mensen zijn wel veel minder pessimistisch over de economie en de eigen financiën dan bij het vorige onderzoek in 2023. Driekwart van de Nederlanders is voldoende tevreden met de economie (74%), terwijl 85% de eigen situatie een voldoende geeft. Een minderheid van 42% verwacht dat het slechter zal gaan met de economie en 14% verwacht dat van de eigen financiële situatie. (FD)
…………………………………………………….
Premier Schoof bezoekt Zelensky en geeft daarmee signaal af aan PVV.
Het is de eerste keer dat de partijloze premier een buitenlands staatshoofd bezoekt. Met de keuze voor de stad Zaporizja én een steunpakket van 200 miljoen euro geeft hij een signaal af richting de Oekraïne-kritische PVV.
‘Oekraïne kan rekenen op de blijvende steun en betrokkenheid van Nederland’, aldus Schoof vanuit Zaporizja. De premier sprak met Zelensky in de stad die geregeld wordt opgeschrikt door Russische droneaanvallen en bombardementen. ‘Het is bijna niet te bevatten hoe Oekraïners onder de meest zware omstandigheden hun leven voortzetten en hun land overeind houden, aldus Schoof. Vorige maand benadrukte de premier al telefonisch aan Zelensky dat de steun van Nederland onverminderd en op alle vlakken doorgaat. ‘Politiek, militair en financieel’, was de boodschap. Een opsteker voor Zelensky.
Na de verkiezingswinst van de PVV stond de Nederlandse steun voor Oekraïne opeens op losse schroeven. In haar verkiezingsprogramma pleit de PVV voor opschorting van de wapensteun en financiële steun. Wilders vindt ook dat de berichten over de Oekraiense betrokkenheid bij het opblazen van de Nord-Stream-gaspijpleiding aanleiding zijn om de steun ter discussie te stellen. Schoof bood Zelensky een nieuw steunpakket aan van 200 miljoen euro. Het geld is bedoeld voor humanitaire hulp en de bescherming van de energie-infrastructuur. ‘Mensen in Oekraïne hebben recht op een vrij en veilig leven’, aldus Schoof. (VK)
…………………………………………………….
Stop met beoordelen onderwijs door studenten.
Universiteiten moeten onmiddellijk stoppen met het gebruiken van student-evaluaties in hun personeelsbeleid. Zulke beoordelingen van docenten zijn wetenschappelijk ondeugdelijk en moreel onverdedigbaar. Ze richten eerder schade aan waar universiteiten hun docenten voor moeten behoeden, aldus een Amerikaanse wetenschapper in het Journal of Academic Ethics. Op basis van zijn onderzoek stelt de emeritus-hoogleraar filosofie Daryl Close vast dat het instrument waardeloos is. Er bestaat geen consensus over de vraag wat ‘goed onderwijs geven’ inhoudt, de vaardigheid die studenten nu juist worden geacht te beoordelen. Evenmin over de opzet van de vragenlijsten die per universiteit sterk kunnen verschillen. De vragenlijsten kunnen schadelijk voor de docenten zijn, aldus Close. Ze geven ruim baan aan subjectieve voorkeuren of antipathieën van studenten en aan vooroordelen op het gebied van gender, ras of uiterlijk. Uit eerder onderzoek bleek al dat met name vrouwelijke docenten hatelijk worden benaderd of uitgescholden in (anonieme) evaluaties. Universiteiten schieten zo tekort in de zorg die ze verplicht zijn aan hun werknemers. Ze moeten docenten beschermen tegen oneerlijke kritiek, vooroordelen en verbale agressie. Opiniepeilingen of consumentenmeningen bieden geen basis voor een oordeel over de kwaliteiten van een docent.
Volgens Close is het maar de vraag of studenten in staat zijn het onderwijs dat zij krijgen zakelijk te beoordelen, wat hij noemt ‘de mythe van student-competentie’. Hij vindt wel dat studenten inbreng moeten hebben in gesprekken over het onderwijs, maar zonder dat dit formele gevolgen heeft voor de docent. (NRC)
……………………………………….
Defensie krijgt 1 hoofdkwartier om sneller te kunnen reageren op crises.
De krijgsmacht maakt zich op voor een grote reorganisatie om beter beslagen ten ijs te kunnen komen bij toekomstige crises en oorlogsdreigingen. Zo opent het ministerie van Defensie in 2025 een Operationeel Hoofdkwartier in (de buurt van) Den Haag waar alle nationale en internationale operaties centraal worden gepland en aangestuurd.
Allerlei taken die het leger nu nog elders in Nederland uitvoert gaan uiteindelijk over naar dit commandocentrum. Ook krijgt Nederland weer een eigen tankbataljon met circa 50 tanks. Volgens Defensie is deze centralisatie nodig vanwege de toenemende spanningen op het wereldtoneel.
Na het eind van de Koude Oorlog -begin jaren negentig – begon de krijgsmacht zich steeds meer te richten op missies ver van huis, zoals in Irak, Afghanistan en Mali. Maar door onder meer de Russische invasie komt de focus weer meer te liggen op bescherming van het eigen grondgebied en dat van de NAVO-bondgenoten. Hiervoor is meer geld, menskracht en materieel nodig na 30 jaar forse kortingen op defensie. Voor het eerst sinds 2011 krijgt Nederland weer eigen tanks, zo maakt het kabinet bekend. Nu leaset Defensie nog 18 tanks van Duitsland.
Volgens kolonel Peter Loukes laten oorlogen zoals die in Oekraïne zien dat een conflict tegenwoordig razendsnel dicht bij Nederland kan komen. ‘Dan is het zaak dat er snel, vanuit 1 hoofdkwartier gehandeld kan worden’, legt de kolonel uit. Oorlogen worden niet meer louter op het slagveld uitgevochten maar vinden plaats in de lucht, op de zee, in cyberspace en in de ruimte. Hierop is Defensie, net als de samenleving, onvoldoende voorbereid volgens hem. Defensie wil voorbereid zijn ‘voor het geval dat’ en oefenen op basis van te ontwikkelen draaiboeken door het nieuwe hoofdkwartier waar zo’n 500 medewerkers worden gestationeerd. (FD)
…………………………………………………………
Russische raketaanval richt bloedbad aan in Oekraïne.
Bij een raketaanval op de Oekraiense stad Poltava zijn zeker 51 mensen gedood. Het is een van de dodelijkste aanvallen sinds het begin van de invasie. Zelensky roept het Westen op meer luchtverdedigingssystemen te leveren.
De raketten sloegen in bij een onderwijsinstelling, een zorginstelling en een militair instituut voor communicatie. Er zat zo weinig tijd tussen het luchtalarm en de inslagen dat mensen werden getroffen tijdens hun vlucht naar de schuilkelder. Poltava is geregeld doelwit van aanvallen. Maar de stad maakte niet eerder zo’n dodelijke aanval mee. Naast 51 doden zijn zeker 219 mensen gewond geraakt waarmee dit een van de grootste bloedbaden is in een Oekraiense stad achter het front. Poltava ligt op ruim 100 kilometer van de Russische grens. Op beelden is te zien dat de voorgevel van een gebouw van 7 verdiepingen volledig is weggeslagen. Naast het gebouw liggen roerloze lichamen onder stof en brokstukken. Onder het puin liggen meer slachtoffers.
Rusland heeft zijn luchtaanvallen deze zomer tot ongekende hoogte opgeschroefd. In augustus schoot men een recordhoeveelheid raketten (205) en drones (646) af, het hoogste maandtotaal sinds de invasie. Een kinderziekenhuis, een dam bij Kiev, een weeshuis in Soemy en een hotel in Kryvy Rih werden onder meer geraakt. Rusland profiteert van een tekort aan Oekraiens luchtafweer. De Europese landen beloofden Kiev Patriot-luchtverdedigingssystemen maar die zijn vrijwel niet geleverd maar de Russische aanvallen gaan wel door zei Defensieminister Koeleba in Brussel. In Rusland wordt de aanval op Poltava gevierd als een groot succes. De aanval wordt als buitengewoon effectief gezien. (VK)
……………………………………………………..
Zweden wil ‘slaapcrisis’ bedwingen.
‘Veel te lang hebben we smartphones en andere schermen in alle aspecten van de levens van onze kinderen laten binnendringen’, zei de Zweedse minister van Volksgezondheid Forsmed. Vlak daarna riep hij een ‘slaapcrisis’ uit.
Meer dan de helft van de Zweedse vijftienjarigen krijgt niet genoeg slaap, terwijl tieners van 13 tot 16 jaar gemiddeld zes en een half uur per dag achter een scherm doorbrengen. Daarin is de tijd die ze in de klas op internet zitten nog niet eens meegerekend. Sinds deze week hebben Zweedse ouders concrete richtlijnen over de gewenste schermtijd van hun kinderen. Daarmee sluit Zweden zich aan bij een aantal Europese landen en de VS die eerder richtlijnen publiceerden. Kinderen tot 2 jaar zouden helemaal niet naar een scherm moeten turen. Het advies voor kinderen van 2 tot 5 jaar is maximaal een uurtje per dag, kinderen van 6 tot 12 jaar zouden buiten school om maximaal 2 en een half uur achter een scherm moeten doorbrengen. Middelbare scholieren moeten hun schermtijd beperken tot 3 uur per dag.
Het is wetenschappelijk nog niet onomstotelijk bewezen dat de smartphones en sociale media de jeugd eenzaam, depressief en moe maken maar uit talloze onderzoeken blijkt dat de correlatie sterk is. Remco Pijpers, adviseur bij de stichting Kennisnet, vindt de richtlijnen hoe dan ook ‘redelijk, plausibel en ook bruikbaar’. (NRC)
……………………………………………
Kamala.
De ‘good vibes’ van Kamala Harris zijn een opluchting na het gestuntel van Biden, dat plaatsvervangende schade opwekte. Maar wat zit er verder achter de vibe?
In elk geval geen goed doortimmerde economische plannen. Om de gunst van de middenklasse te winnen die zich veel zorgen maakt om inflatie en gestegen prijzen schuwt ze – net als Trump – het economisch populisme niet. Dus komt ze met onnozele voorstellen als prijscontroles op voedsel (levert vooral lege schappen op) en $25.000 belastingvoordeel voor starters op de woningmarkt (werkt juist prijsopdrijvend). Trumps plannen voor hogere importtarieven en een einde aan de onafhankelijkheid van de Fed zijn zo mogelijk nog erger. Beide kandidaten grossieren in mooie beloftes en ongedekte cheques, die de toch al forse Amerikaanse staatsschuld (nu bijna 125% van het bbp) alleen maar zullen vergroten.
Wat wel verstandig zou zijn en ook goed werkt tegen inflatie? Minder uitgeven en hogere belastingen.
Maar die boodschap zou natuurlijk politieke zelfmoord zijn, want ook kiezers spelen liever het verkiezingsspel van onrealistische wensdromen. En zo draait het dus uiteindelijk toch vooral om de vibes. (Anna Dijkman in het FD)
…………………………………………………..
Oversterfte in de coronajaren zat vooral bij niet-gevaccineerden.
De sterfte onder mensen die waren ingeënt tegen corona, lag in de jaren 2021 en 2022 een stuk lager dan vóór de pandemie. Waarschijnlijk zorgden het uitblijven van een griepgolf, minder verkeer op straat en schonere lucht ervoor dat bij gevaccineerden veel minder sterfte was dan normaal. Groepen die zich niet lieten inenten hadden daarentegen forse oversterfte. Bij ongevaccineerde ouderen, een krappe minderheid, lag de sterfte in 2021 en 2022 drie tot vier keer zo hoog als voor de pandemie. Maar ook onder de 18- tot 60-jarigen was de kans op overlijden bij ongevaccineerden ruwweg twee keer zo groot, al ging het nog steeds om een heel klein risico. Dat blijkt uit een gedetailleerde analyse van huisartsendossiers van ruim een miljoen Nederlanders uitgevoerd door instituut Nivel.
Van alle wel gevaccineerde mensen was 0,85% een jaar na vaccinatie overleden. Bij niet gevaccineerde waren dat er in dezelfde tijdsspannen anderhalf keer zoveel: 1,39%. (VK)
……………………………………………………….
Ongeloof na einde van stikstofaanpak.
Minister Wiersma maakt resoluut een einde aan de stikstofaanpak van Rutte IV. Tot verwarring van veel betrokkenen en Kamerleden.
In de Kamer klonk luid de frustratie over het plots aangekondigde einde van de fundamenten van het stikstofbeleid van Rutte IV. ‘Het kabinet gooit de instrumenten weg die nodig zijn’, zei CDA-Kamerlid Derk Boswijk. Tegen coalitiepartij NSC zei hij: ‘We beginnen weer bij nul. Is dat goed bestuur?’ Coalitiepartijen VVD en NSC waren ‘nieuwgierig’ naar de plannen van Wiersma, zonder blijk te geven van al te veel vertrouwen. ‘We moeten het nog zien’, zei NSC-Kamerlid Holman. Het aangekondigde einde van het stikstofplan leidde tot veel verwarring onder provincies, milieuorganisaties en Kamerfracties. Zij vrezen dat een nieuwe ommezwaai van het beleid tot onzekerheid bij boeren en verdere vertraging van de stikstof aanpak leidt. ‘Pyromanenpolitiek’ noemde CU-kamerlid Grinwis het.
Van Campen (VVD) benadrukt dat in het hoofdlijnenakkoord is vastgelegd dat de doelen om minder stikstof uit te stoten overeind staan en rechters Nederland daaraan zullen houden. In het hoofdlijnenakkoord was de 20,5 miljard euro uit het Transitiefonds ook al wegbezuinigd maar Wiersma repte destijds niet over de gebiedsprogramma’s. Wel zei ze al eerder dat de deadline voor gebiedsplannen van 1 oktober mocht worden genegeerd. Een voorbode, blijkt nu!
De minister ging niet in op het risico van nieuwe rechtszaken. Van de Plas zei tegen Boswijk dat hij zich kapot moest schamen voor de ‘complete puinhoop’ die Rutte IV van het stikstofdossier had gemaakt. De actiegroepen FDF en Agractie vierden het besluit. (NRC)
……………………………………………………..
Nederlanders stallen hun spaargeld over de grens.
Nederlanders zijn een spaarzaam volkje. Elk jaar neemt het totaalbedrag op bankrekeningen verder toe. Inmiddels staat ervoor bijna 600 miljard euro op spaar- en betaalrekeningen. Maar omdat de rentes van de Nederlandse grootbanken lager zijn dan die van buitenlandse banken zetten Nederlanders steeds meer geld op buitenlandse rekeningen. In 2 jaar tijd is dit bedrag verdubbeld tot € 15 miljard.
Het bedrag dat de Nederlandse huishoudens op buitenlandse bankrekeningen hebben staan, nam volgens cijfers van De Nederlandsche Bank vooral toe vanaf 2021. Op dat moment waren de spaarrentes in Nederland heel laag en kregen consumenten in veel gevallen zelfs te maken met negatieve rentes. Veel spaarders zoeken hun heil bij banken in andere eurolanden. Die vallen net als de Nederlandse banken onder het depositogarantiestelsel. Duitse banken zijn altijd populair geweest maar de afgelopen 2 jaren zijn vooral Italiaanse banken in opkomst. Hoewel de banktegoeden die Nederlanders aanhouden in andere Europese landen groeien, zijn ze nog altijd slechts een fractie van hun totale banktegoeden. De 15 miljard euro die in het buitenland staat is slechts 2,4% van alle tegoeden op spaar- en bankrekeningen. (FD)
…………………………………………………….
Frankrijk heeft een nieuwe premier.
Na een historisch lange wachttijd heeft Frankrijk een nieuwe premier. Voormalig Brexit-onderhandelaar Michel Barnier zal een nieuwe regering vormen. De eerst motie van wantrouwen is al aangekondigd, radicaal-links spreekt van gestolen verkiezingen.
Om Frankrijk uit de politieke impasse te slepen is zwaar geschut nodig. Bij de parlementsverkiezingen begin juli wist geen van de partijen een meerderheid te behalen. De onderlinge verhoudingen staan op scherp, de relatie tussen oppositie en Macron is uiterst verzuurd.
Michel Barnier (73) is politiek gezien een baggeraar, iemand die niet terugdeinst voor het betere sleep- en manoeuvreerwerk. Als monsieur Brexit wist hij een historisch akkoord uit te onderhandelen; het vertrek van het VK uit de EU. In Brussel werd hij gewaardeerd om zijn geduld en standvastigheid. Als premier zal hij lenigheid moeten tonen. Aan hem de taak een nieuwe regering te vormen die in de eerste plaats in staat is zichzelf staande te houden tegenover een zeer verdeeld parlement. In de afgelopen weken, waarin talloze kandidaten de revue passeerden werd al op voorhand voortdurend gedreigd met moties van wantrouwen tegen de nieuwe regering. (VK)
…………………………………………..
Recordaantal vrouwen aangesteld als bestuurder.
Van de 25 nieuwe bestuurders van Nederlandse bedrijven die aan de beurs genoteerd zijn is bijna een derde vrouw, aldus de Female Board Index 2024.
Mijntje Lückerath-Rovers (commissaris bij NRC) spreekt van ‘hoopgevende ontwikkelingen. Zij is hoogleraar corporate governance en opsteller van het rapport. Vrouwen zijn nog altijd sterk ondervertegenwoordigd in de top van beursgenoteerde bedrijven. Maar als deze groei doorzet stijgt het percentage vrouwelijke bestuurders vanzelf verder, zegt ze.
Bijna 33% van de bestuurders die zijn aangesteld tussen augustus 2023 en augustus 2024 is vrouw. Het eraan voorafgaande jaar was dat nog 13% en het jaar daarvoor 16%. Opvallend, want Raden van Bestuur hoeven, in tegenstelling tot raden van commissarissen, niet te voldoen aan een wettelijk vrouwenquotum. Een verklaring voor de forse stijging heeft ze niet. Ze vermoedt dat de toegenomen aandacht voor diversiteit binnen bedrijven, onder meer in de media, hieraan heeft bijgedragen.
Overigens blijft het totaalpercentage vrouwelijke bestuurders steken op 16%, slechts 2% meer dan vorig jaar. Maar de grootste beursgenoteerde bedrijven, verzameld in de AEX, geven een ander beeld. Daar is een kwart van de bestuurders vrouw. Kleinere bedrijven trekken het totaalpercentage omlaag, aldus Lückerath-Rovers. (NRC)
Het aantal jongeren dat een beroep moet doen op de bijstand is de afgelopen tijd toegenomen. Volgens het CBS was er 6 kwartalen op rij een toename te zien, gemeten op jaarbasis. Eind juni was bijna 10% van alle Nederlanders met een bijstandsuitkering jonger dan 27 jaar. Ook de jeugdwerkloosheid is de afgelopen tijd toegenomen. Inmiddels is ruim 40% van de werklozen jonger dan 25 jaar. Het totaal aantal ontvangers van een algemene bijstandsuitkering ligt sinds een paar jaar rond de 400.000. Het aantal jongeren dat in de bijstand zit, groeide in de afgelopen 2 jaar van 33.000 naar 40.000 in het afgelopen kwartaal.
In 2020 steeg het aantal jongeren in de bijstand om in het jaar erna weer af te nemen. Het aantal bijstandsjongeren name in de afgelopen anderhalf jaar elk kwartaal weer toe. Zo groeide het aantal jongeren in het afgelopen kwartaal met 9% ten opzichte van een jaar eerder.
Ook de jeugdwerkloosheid is de afgelopen tijd weer toegenomen. Twee jaar geleden zat 7,2% van de jongeren zonder werk; afgelopen kwartaal was dat 8,6%. Doordat de totale werkloosheid in Nederland gedurende die periode bijna gelijk is gebleven is het aandeel jongeren onder de werklozen toegenomen van 37% naar 42%. (FD)
…………………………………………………………
X onder Musk is een gevaar voor de democratie: Ga weg bij X!
De Braziliaanse opperrechter Alexandre de Moares heeft na een slepend conflict gelast dat Twitter onmiddellijk uit de lucht moet worden gehaald. Al sinds 2020 doet hij onderzoek naar het verspreiden van fakenieuws en het steunen van antidemocratische bewegingen in zijn land via het platform. Ook liet de rechter in 2023 de X-accounts van aanhangers van Bolsanaro blokkeren die ervan werden verdacht betrokken te zijn bij de bestorming van het congres, hooggerechtshof en het presidentieel paleis.
Kortom: de rechter probeert activiteiten op sociale media aan te pakken die de democratie en de rechtstaat bedreigen. X-baas Elon Musk was hier woedend over, weigerde rechterlijke uitspraken uit te voeren en besloot het X-kantoor in Brazilië te sluiten. Omdat buitenlandse bedrijven die in Brazilië actief zijn, verplicht zijn er een vertegenwoordiging te hebben besloot de rechter Twitter in het land te sluiten.
Musk, die zichzelf graag afschildert als ridder van het vrije woord, plaatste vervolgens berichten op zijn eigen platform waarin hij Moraes een neprechter en ‘Voldemort’ noemde. Beschaafd en sympathiek zoals we van Musk en X gewend zijn.
Sinds Twitter in handen is van de machtsbeluste narcist Musk is X een gevaarlijk platform geworden dat, zoals de Braziliaanse opperrechter goed begrijpt, een gevaar is voor de democratie. Het sociale medium is inmiddels een instrument geworden om de democratie te ondermijnen en duistere krachten aan de macht te helpen. Als weldenkend mens wil je daar niet aan bijdragen. Hoe meer mensen het verlaten, hoe minder succesvol het kan zijn. Ga weg bij X! (VK)
………………………………………………
Grote zege radicaal-rechtse AfD in oostelijke deelstaten.
De grote winst die de AfD behaalde in Thüringen en Saksen is de eerste deelstaatoverwinning voor een radicaal rechtse partij in Duitsland sinds de oorlog.
De AFD behaalde bij de deelstaatverkiezing in Thüringen een daverende overwining.
In Saksen lijkt de partij op plaats 2 te landen. In Thüringen, waar de partij wordt aangevoerd door de rechts-extremist Björn Höcke haalde de AFD 33%. Het is de eerste radicaal-rechtse partij in naoorlogs Duitsland. In Saksen haalde de AfD 31,4%. De CDU onder leiding van minister-president Michael Kretschmer is zeer nip eerste geworden met 31,7%.
Ondanks de grote winst is het onwaarschijnlijk dat de AfD in één van de deelstaten ook zal meeregeren: Alle partijen zeggen vast te houden aan het zogeheten cordon sanitaire. Toch brengt de grote winst de ander partijen in grote problemen. In Thüringen krijgt de AfD een derde van de zetels waardoor het alle grote beslissingen, waarvoor een tweederde meerderheid nodig is, lijkt te kunnen blokkeren. Onder meer voor het benoemen van rechters heeft de deelstaatregering een dergelijke meerderheid nodig. Bovendien maakt de dominantie van de AfD het vormen van coalities op zijn minst ingewikkeld. (NRC)
……………………………………………………………….
Vertrouwen van burgers in overheid blijft op laag niveau.
Het vertrouwen van Nederlandse burgers in de politiek is nog altijd laag, blijkt uit het nieuwste onderzoek Burgerperspectieven van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Er was er een kleine opleving rondom de aankondiging van het nieuwe kabinet-Schoof. In het onderzoek geeft maar 49% aan vertrouwen te hebben in de regering, terwijl iets meer mensen (51%) de Tweede Kamer een voldoende geven (6 of hoger).
Daarmee blijft het vertrouwen in de politiek laag vergeleken met de 15 jaar ervoor. Ook is de algemene stemming somber. Bijna 6 op de 10 Nederlanders (58%) vinden het duidelijk de verkeerde kant op gaan met het land. Immigratie, inkomen en de politiek zijn de meest genoemde maatschappelijke problemen, maar ook het te kort aan betaalbare woningen en de manier van samenleven baren zorgen.
Het kabinet-Schoof moet nu laten zien voor welke dilemma’s het staat en welke grenzen er zijn aan wat het kan bereiken adviseert het SCP. Mensen zijn wel veel minder pessimistisch over de economie en de eigen financiën dan bij het vorige onderzoek in 2023. Driekwart van de Nederlanders is voldoende tevreden met de economie (74%), terwijl 85% de eigen situatie een voldoende geeft. Een minderheid van 42% verwacht dat het slechter zal gaan met de economie en 14% verwacht dat van de eigen financiële situatie. (FD)
…………………………………………………….
Premier Schoof bezoekt Zelensky en geeft daarmee signaal af aan PVV.
Het is de eerste keer dat de partijloze premier een buitenlands staatshoofd bezoekt. Met de keuze voor de stad Zaporizja én een steunpakket van 200 miljoen euro geeft hij een signaal af richting de Oekraïne-kritische PVV.
‘Oekraïne kan rekenen op de blijvende steun en betrokkenheid van Nederland’, aldus Schoof vanuit Zaporizja. De premier sprak met Zelensky in de stad die geregeld wordt opgeschrikt door Russische droneaanvallen en bombardementen. ‘Het is bijna niet te bevatten hoe Oekraïners onder de meest zware omstandigheden hun leven voortzetten en hun land overeind houden, aldus Schoof. Vorige maand benadrukte de premier al telefonisch aan Zelensky dat de steun van Nederland onverminderd en op alle vlakken doorgaat. ‘Politiek, militair en financieel’, was de boodschap. Een opsteker voor Zelensky.
Na de verkiezingswinst van de PVV stond de Nederlandse steun voor Oekraïne opeens op losse schroeven. In haar verkiezingsprogramma pleit de PVV voor opschorting van de wapensteun en financiële steun. Wilders vindt ook dat de berichten over de Oekraiense betrokkenheid bij het opblazen van de Nord-Stream-gaspijpleiding aanleiding zijn om de steun ter discussie te stellen. Schoof bood Zelensky een nieuw steunpakket aan van 200 miljoen euro. Het geld is bedoeld voor humanitaire hulp en de bescherming van de energie-infrastructuur. ‘Mensen in Oekraïne hebben recht op een vrij en veilig leven’, aldus Schoof. (VK)
…………………………………………………….
Stop met beoordelen onderwijs door studenten.
Universiteiten moeten onmiddellijk stoppen met het gebruiken van student-evaluaties in hun personeelsbeleid. Zulke beoordelingen van docenten zijn wetenschappelijk ondeugdelijk en moreel onverdedigbaar. Ze richten eerder schade aan waar universiteiten hun docenten voor moeten behoeden, aldus een Amerikaanse wetenschapper in het Journal of Academic Ethics. Op basis van zijn onderzoek stelt de emeritus-hoogleraar filosofie Daryl Close vast dat het instrument waardeloos is. Er bestaat geen consensus over de vraag wat ‘goed onderwijs geven’ inhoudt, de vaardigheid die studenten nu juist worden geacht te beoordelen. Evenmin over de opzet van de vragenlijsten die per universiteit sterk kunnen verschillen. De vragenlijsten kunnen schadelijk voor de docenten zijn, aldus Close. Ze geven ruim baan aan subjectieve voorkeuren of antipathieën van studenten en aan vooroordelen op het gebied van gender, ras of uiterlijk. Uit eerder onderzoek bleek al dat met name vrouwelijke docenten hatelijk worden benaderd of uitgescholden in (anonieme) evaluaties. Universiteiten schieten zo tekort in de zorg die ze verplicht zijn aan hun werknemers. Ze moeten docenten beschermen tegen oneerlijke kritiek, vooroordelen en verbale agressie. Opiniepeilingen of consumentenmeningen bieden geen basis voor een oordeel over de kwaliteiten van een docent.
Volgens Close is het maar de vraag of studenten in staat zijn het onderwijs dat zij krijgen zakelijk te beoordelen, wat hij noemt ‘de mythe van student-competentie’. Hij vindt wel dat studenten inbreng moeten hebben in gesprekken over het onderwijs, maar zonder dat dit formele gevolgen heeft voor de docent. (NRC)
……………………………………….
Defensie krijgt 1 hoofdkwartier om sneller te kunnen reageren op crises.
De krijgsmacht maakt zich op voor een grote reorganisatie om beter beslagen ten ijs te kunnen komen bij toekomstige crises en oorlogsdreigingen. Zo opent het ministerie van Defensie in 2025 een Operationeel Hoofdkwartier in (de buurt van) Den Haag waar alle nationale en internationale operaties centraal worden gepland en aangestuurd.
Allerlei taken die het leger nu nog elders in Nederland uitvoert gaan uiteindelijk over naar dit commandocentrum. Ook krijgt Nederland weer een eigen tankbataljon met circa 50 tanks. Volgens Defensie is deze centralisatie nodig vanwege de toenemende spanningen op het wereldtoneel.
Na het eind van de Koude Oorlog -begin jaren negentig – begon de krijgsmacht zich steeds meer te richten op missies ver van huis, zoals in Irak, Afghanistan en Mali. Maar door onder meer de Russische invasie komt de focus weer meer te liggen op bescherming van het eigen grondgebied en dat van de NAVO-bondgenoten. Hiervoor is meer geld, menskracht en materieel nodig na 30 jaar forse kortingen op defensie. Voor het eerst sinds 2011 krijgt Nederland weer eigen tanks, zo maakt het kabinet bekend. Nu leaset Defensie nog 18 tanks van Duitsland.
Volgens kolonel Peter Loukes laten oorlogen zoals die in Oekraïne zien dat een conflict tegenwoordig razendsnel dicht bij Nederland kan komen. ‘Dan is het zaak dat er snel, vanuit 1 hoofdkwartier gehandeld kan worden’, legt de kolonel uit. Oorlogen worden niet meer louter op het slagveld uitgevochten maar vinden plaats in de lucht, op de zee, in cyberspace en in de ruimte. Hierop is Defensie, net als de samenleving, onvoldoende voorbereid volgens hem. Defensie wil voorbereid zijn ‘voor het geval dat’ en oefenen op basis van te ontwikkelen draaiboeken door het nieuwe hoofdkwartier waar zo’n 500 medewerkers worden gestationeerd. (FD)
…………………………………………………………
Russische raketaanval richt bloedbad aan in Oekraïne.
Bij een raketaanval op de Oekraiense stad Poltava zijn zeker 51 mensen gedood. Het is een van de dodelijkste aanvallen sinds het begin van de invasie. Zelensky roept het Westen op meer luchtverdedigingssystemen te leveren.
De raketten sloegen in bij een onderwijsinstelling, een zorginstelling en een militair instituut voor communicatie. Er zat zo weinig tijd tussen het luchtalarm en de inslagen dat mensen werden getroffen tijdens hun vlucht naar de schuilkelder. Poltava is geregeld doelwit van aanvallen. Maar de stad maakte niet eerder zo’n dodelijke aanval mee. Naast 51 doden zijn zeker 219 mensen gewond geraakt waarmee dit een van de grootste bloedbaden is in een Oekraiense stad achter het front. Poltava ligt op ruim 100 kilometer van de Russische grens. Op beelden is te zien dat de voorgevel van een gebouw van 7 verdiepingen volledig is weggeslagen. Naast het gebouw liggen roerloze lichamen onder stof en brokstukken. Onder het puin liggen meer slachtoffers.
Rusland heeft zijn luchtaanvallen deze zomer tot ongekende hoogte opgeschroefd. In augustus schoot men een recordhoeveelheid raketten (205) en drones (646) af, het hoogste maandtotaal sinds de invasie. Een kinderziekenhuis, een dam bij Kiev, een weeshuis in Soemy en een hotel in Kryvy Rih werden onder meer geraakt. Rusland profiteert van een tekort aan Oekraiens luchtafweer. De Europese landen beloofden Kiev Patriot-luchtverdedigingssystemen maar die zijn vrijwel niet geleverd maar de Russische aanvallen gaan wel door zei Defensieminister Koeleba in Brussel. In Rusland wordt de aanval op Poltava gevierd als een groot succes. De aanval wordt als buitengewoon effectief gezien. (VK)
……………………………………………………..
Zweden wil ‘slaapcrisis’ bedwingen.
‘Veel te lang hebben we smartphones en andere schermen in alle aspecten van de levens van onze kinderen laten binnendringen’, zei de Zweedse minister van Volksgezondheid Forsmed. Vlak daarna riep hij een ‘slaapcrisis’ uit.
Meer dan de helft van de Zweedse vijftienjarigen krijgt niet genoeg slaap, terwijl tieners van 13 tot 16 jaar gemiddeld zes en een half uur per dag achter een scherm doorbrengen. Daarin is de tijd die ze in de klas op internet zitten nog niet eens meegerekend. Sinds deze week hebben Zweedse ouders concrete richtlijnen over de gewenste schermtijd van hun kinderen. Daarmee sluit Zweden zich aan bij een aantal Europese landen en de VS die eerder richtlijnen publiceerden. Kinderen tot 2 jaar zouden helemaal niet naar een scherm moeten turen. Het advies voor kinderen van 2 tot 5 jaar is maximaal een uurtje per dag, kinderen van 6 tot 12 jaar zouden buiten school om maximaal 2 en een half uur achter een scherm moeten doorbrengen. Middelbare scholieren moeten hun schermtijd beperken tot 3 uur per dag.
Het is wetenschappelijk nog niet onomstotelijk bewezen dat de smartphones en sociale media de jeugd eenzaam, depressief en moe maken maar uit talloze onderzoeken blijkt dat de correlatie sterk is. Remco Pijpers, adviseur bij de stichting Kennisnet, vindt de richtlijnen hoe dan ook ‘redelijk, plausibel en ook bruikbaar’. (NRC)
……………………………………………
Kamala.
De ‘good vibes’ van Kamala Harris zijn een opluchting na het gestuntel van Biden, dat plaatsvervangende schade opwekte. Maar wat zit er verder achter de vibe?
In elk geval geen goed doortimmerde economische plannen. Om de gunst van de middenklasse te winnen die zich veel zorgen maakt om inflatie en gestegen prijzen schuwt ze – net als Trump – het economisch populisme niet. Dus komt ze met onnozele voorstellen als prijscontroles op voedsel (levert vooral lege schappen op) en $25.000 belastingvoordeel voor starters op de woningmarkt (werkt juist prijsopdrijvend). Trumps plannen voor hogere importtarieven en een einde aan de onafhankelijkheid van de Fed zijn zo mogelijk nog erger. Beide kandidaten grossieren in mooie beloftes en ongedekte cheques, die de toch al forse Amerikaanse staatsschuld (nu bijna 125% van het bbp) alleen maar zullen vergroten.
Wat wel verstandig zou zijn en ook goed werkt tegen inflatie? Minder uitgeven en hogere belastingen.
Maar die boodschap zou natuurlijk politieke zelfmoord zijn, want ook kiezers spelen liever het verkiezingsspel van onrealistische wensdromen. En zo draait het dus uiteindelijk toch vooral om de vibes. (Anna Dijkman in het FD)
…………………………………………………..
Oversterfte in de coronajaren zat vooral bij niet-gevaccineerden.
De sterfte onder mensen die waren ingeënt tegen corona, lag in de jaren 2021 en 2022 een stuk lager dan vóór de pandemie. Waarschijnlijk zorgden het uitblijven van een griepgolf, minder verkeer op straat en schonere lucht ervoor dat bij gevaccineerden veel minder sterfte was dan normaal. Groepen die zich niet lieten inenten hadden daarentegen forse oversterfte. Bij ongevaccineerde ouderen, een krappe minderheid, lag de sterfte in 2021 en 2022 drie tot vier keer zo hoog als voor de pandemie. Maar ook onder de 18- tot 60-jarigen was de kans op overlijden bij ongevaccineerden ruwweg twee keer zo groot, al ging het nog steeds om een heel klein risico. Dat blijkt uit een gedetailleerde analyse van huisartsendossiers van ruim een miljoen Nederlanders uitgevoerd door instituut Nivel.
Van alle wel gevaccineerde mensen was 0,85% een jaar na vaccinatie overleden. Bij niet gevaccineerde waren dat er in dezelfde tijdsspannen anderhalf keer zoveel: 1,39%. (VK)
……………………………………………………….
Ongeloof na einde van stikstofaanpak.
Minister Wiersma maakt resoluut een einde aan de stikstofaanpak van Rutte IV. Tot verwarring van veel betrokkenen en Kamerleden.
In de Kamer klonk luid de frustratie over het plots aangekondigde einde van de fundamenten van het stikstofbeleid van Rutte IV. ‘Het kabinet gooit de instrumenten weg die nodig zijn’, zei CDA-Kamerlid Derk Boswijk. Tegen coalitiepartij NSC zei hij: ‘We beginnen weer bij nul. Is dat goed bestuur?’ Coalitiepartijen VVD en NSC waren ‘nieuwgierig’ naar de plannen van Wiersma, zonder blijk te geven van al te veel vertrouwen. ‘We moeten het nog zien’, zei NSC-Kamerlid Holman. Het aangekondigde einde van het stikstofplan leidde tot veel verwarring onder provincies, milieuorganisaties en Kamerfracties. Zij vrezen dat een nieuwe ommezwaai van het beleid tot onzekerheid bij boeren en verdere vertraging van de stikstof aanpak leidt. ‘Pyromanenpolitiek’ noemde CU-kamerlid Grinwis het.
Van Campen (VVD) benadrukt dat in het hoofdlijnenakkoord is vastgelegd dat de doelen om minder stikstof uit te stoten overeind staan en rechters Nederland daaraan zullen houden. In het hoofdlijnenakkoord was de 20,5 miljard euro uit het Transitiefonds ook al wegbezuinigd maar Wiersma repte destijds niet over de gebiedsprogramma’s. Wel zei ze al eerder dat de deadline voor gebiedsplannen van 1 oktober mocht worden genegeerd. Een voorbode, blijkt nu!
De minister ging niet in op het risico van nieuwe rechtszaken. Van de Plas zei tegen Boswijk dat hij zich kapot moest schamen voor de ‘complete puinhoop’ die Rutte IV van het stikstofdossier had gemaakt. De actiegroepen FDF en Agractie vierden het besluit. (NRC)
……………………………………………………..
Nederlanders stallen hun spaargeld over de grens.
Nederlanders zijn een spaarzaam volkje. Elk jaar neemt het totaalbedrag op bankrekeningen verder toe. Inmiddels staat ervoor bijna 600 miljard euro op spaar- en betaalrekeningen. Maar omdat de rentes van de Nederlandse grootbanken lager zijn dan die van buitenlandse banken zetten Nederlanders steeds meer geld op buitenlandse rekeningen. In 2 jaar tijd is dit bedrag verdubbeld tot € 15 miljard.
Het bedrag dat de Nederlandse huishoudens op buitenlandse bankrekeningen hebben staan, nam volgens cijfers van De Nederlandsche Bank vooral toe vanaf 2021. Op dat moment waren de spaarrentes in Nederland heel laag en kregen consumenten in veel gevallen zelfs te maken met negatieve rentes. Veel spaarders zoeken hun heil bij banken in andere eurolanden. Die vallen net als de Nederlandse banken onder het depositogarantiestelsel. Duitse banken zijn altijd populair geweest maar de afgelopen 2 jaren zijn vooral Italiaanse banken in opkomst. Hoewel de banktegoeden die Nederlanders aanhouden in andere Europese landen groeien, zijn ze nog altijd slechts een fractie van hun totale banktegoeden. De 15 miljard euro die in het buitenland staat is slechts 2,4% van alle tegoeden op spaar- en bankrekeningen. (FD)
…………………………………………………….
Frankrijk heeft een nieuwe premier.
Na een historisch lange wachttijd heeft Frankrijk een nieuwe premier. Voormalig Brexit-onderhandelaar Michel Barnier zal een nieuwe regering vormen. De eerst motie van wantrouwen is al aangekondigd, radicaal-links spreekt van gestolen verkiezingen.
Om Frankrijk uit de politieke impasse te slepen is zwaar geschut nodig. Bij de parlementsverkiezingen begin juli wist geen van de partijen een meerderheid te behalen. De onderlinge verhoudingen staan op scherp, de relatie tussen oppositie en Macron is uiterst verzuurd.
Michel Barnier (73) is politiek gezien een baggeraar, iemand die niet terugdeinst voor het betere sleep- en manoeuvreerwerk. Als monsieur Brexit wist hij een historisch akkoord uit te onderhandelen; het vertrek van het VK uit de EU. In Brussel werd hij gewaardeerd om zijn geduld en standvastigheid. Als premier zal hij lenigheid moeten tonen. Aan hem de taak een nieuwe regering te vormen die in de eerste plaats in staat is zichzelf staande te houden tegenover een zeer verdeeld parlement. In de afgelopen weken, waarin talloze kandidaten de revue passeerden werd al op voorhand voortdurend gedreigd met moties van wantrouwen tegen de nieuwe regering. (VK)
…………………………………………..
Recordaantal vrouwen aangesteld als bestuurder.
Van de 25 nieuwe bestuurders van Nederlandse bedrijven die aan de beurs genoteerd zijn is bijna een derde vrouw, aldus de Female Board Index 2024.
Mijntje Lückerath-Rovers (commissaris bij NRC) spreekt van ‘hoopgevende ontwikkelingen. Zij is hoogleraar corporate governance en opsteller van het rapport. Vrouwen zijn nog altijd sterk ondervertegenwoordigd in de top van beursgenoteerde bedrijven. Maar als deze groei doorzet stijgt het percentage vrouwelijke bestuurders vanzelf verder, zegt ze.
Bijna 33% van de bestuurders die zijn aangesteld tussen augustus 2023 en augustus 2024 is vrouw. Het eraan voorafgaande jaar was dat nog 13% en het jaar daarvoor 16%. Opvallend, want Raden van Bestuur hoeven, in tegenstelling tot raden van commissarissen, niet te voldoen aan een wettelijk vrouwenquotum. Een verklaring voor de forse stijging heeft ze niet. Ze vermoedt dat de toegenomen aandacht voor diversiteit binnen bedrijven, onder meer in de media, hieraan heeft bijgedragen.
Overigens blijft het totaalpercentage vrouwelijke bestuurders steken op 16%, slechts 2% meer dan vorig jaar. Maar de grootste beursgenoteerde bedrijven, verzameld in de AEX, geven een ander beeld. Daar is een kwart van de bestuurders vrouw. Kleinere bedrijven trekken het totaalpercentage omlaag, aldus Lückerath-Rovers. (NRC)
