Gelezen!
Nieuwsoverzicht van ma. 20 t/m zo. 26 maart 2023
China waarschuwt Nederland na ASML-boycot.
+ Exportbeperking schaadt relatie met Peking, stelt ambassadeur Tan.
+ Nederland zet technologische voorsprong op het spel, zegt hij.
+ Volgens Peking zitten de VS achter de exportbeperkingen van Den Haag.
De Nederlandse relatie met China loopt schade op als het kabinet zijn plannen doorzet om de miljardenexport van geavanceerde chipmachines naar China te blokkeren.
Den Haag riskeert niet alleen Chinese represailles, maar plaatst ook zijn eigen voorsprong in chiptechnologie in de waagschaal als het zichzelf afsnijdt van de grootste markt ter wereld, aldus ambassadeur Tan Jian.
China reageert daarmee voor het eerst uitvoering op de exportbeperkingen die minister Schreinemacher voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking eerder deze maand afkondigde. ‘Nederland wil de verkoop van machines van ASML en ASMI voor de productie van geavanceerde chips verder aan banden leggen om te voorkomen dat Nederlandse goederen bijdragen aan ongewenst eind gebruik zoals militaire inzet of massavernietigingswapens’, schreef de minister 8 maart aan de Tweede Kamer. De VS drongen al langer aan op Nederlandse maatregelen.
Tan Jian: ‘Laten we het veiligheidsargument niet misbruiken. Deze technologie is helemaal niet zo geavanceerd; dit is voor consumentengebruik. China heeft honderden jaren nooit Europese belangen geschaad.’ (FD)
……………………………………………………………….
Zwitserland poogt bankencrisis te bezweren:
UBS koopt noodlijdend Credit Suisse voor 3 miljard dollar.
De Zwitserse bank UBS neemt de in problemen geraakte concurrent Credit Suisse over. UBS betaalt ruim 3,2 miljard dollar voor zijn landgenoot. De overname moet een einde maken aan een dreigende bankcrisis.
Credit Suisse kwam de afgelopen weken onder steeds grotere druk te staan doordat klanten massaal geld van hun rekening haalden. Zij maakten zich zorgen over de toekomst van de door financiële problemen geplaagde bank.
De problemen dreigden de bank boven het hoofd te groeien toen de voorzitter van Saudi National Bank, de grootste aandeelhouder, vorige week woensdag verklaarde geen extra geld meer te willen steken in Credit Suisse. In de onrust die daarop ontstond, verloor Credit Suisse ongeveer een vijfde van zijn beurswaarde.
Afgelopen weekeinde werd door onder meer de Zwitserse overheid en centrale bank koortsachtig gewerkt om de ondergang van de bank te voorkomen en daarmee een mogelijke internationale bankencrisis te bezweren. Zondag werd overeenstemming bereikt voor de overname door UBS. (VK)
………………………………………………………
De praktisch opgeleiden hebben hun stem laten horen.
De opkomst bij de Provinciale Statenverkiezingen woensdag was in de regio’s buiten de Randstad hoger dan anders. Dat is winst voor iedereen die zich democraat noemt. Een proteststem duidt op onvrede maar ook op hoop. Blijkbaar vinden inwoners van Drenthe, Overijssel, Friesland en Zeeland dat er weer reden was om te stemmen.
Wie waren de mensen, in én buiten die regio’s die de Boer Burger Beweging in één klap tot grootste partij in de provincies en de Eerste Kamer stemden? Dat waren ouderen en ‘lager opgeleiden’, volgens het kiezersonderzoek dat Ipsos maakte op de dag van de verkiezingen. 74 procent van de BBB-stemmers heeft hooguit een mbo-opleiding. Ironisch genoeg het opleidingsniveau dat D66 probeert te herwaarderen met investeringen, campagnes en debatten over ‘niet lager opgeleid, maar praktisch opgeleid’.
Van de hoger opgeleiden kwam 66% naar de stembus, van de praktisch opgeleiden maar 46%. En toch wisten de partijen van de hoger opgeleiden (van de D66- en GroenLinks-aanhang is 73% hoogopgeleid, van de VVD 53%) lang niet zo’n klapper te maken. Integendeel, zo bezien heeft de BBB mogelijk een veel grotere aanhang: hun potentiële achterban bleef vaker thuis dan de achterban van alle liberale partijen.
De kiezers van BBB zijn onder meer verpleegkundigen, winkelpersoneel, buschauffeurs, peuterleidsters, boeren. En heel veel ouderen.
De somewheres, misschien wel, zoals de Britse schrijver David Goodhart de Brexit kiezer typeerde. Mensen die meestal lokaal leven, weinig verhuizen en iets conservatiever zijn dan de grote-stedeling. Anders dan de anywheres die zich overal wel redden, vaker verhuizen en zich thuis voelen bij andere anywheres.
Deze uitslag gaat over meer dan alleen bezwaren tegen de uitkoop van boeren of zelfs tegen Rutte IV. Het platteland lijdt al jaren aan achterstelling. De ene na de andere voorziening verdwijnt en zal, bij ongewijzigd beleid, verder verdwijnen. Van de pinautomaat en de kleine supermarkt in het dorp tot de basisschool en het verzorgingstehuis. Ziekenhuisvestigingen zijn gesloten en op bus routes langs dorpen is al lang bezuinigd.
Daar komen de huizencrisis, inflatie en gestegen energieprijzen bij. Die komen nu eenmaal harder aan bij burgers met een lager inkomen.
De hoger, ‘theoretisch’, opgeleiden, de anywheres of hoe je de ‘kansrijken en gevestigden’ ook wilt noemen, zouden niet alleen naar de praktisch opgeleiden kunnen luisteren maar ook iets kunnen doen om de horizontale kloof die het SCP signaleert te adresseren. (commentaar in NRC)
……………………………………………………………………
Nieuw klimaatrapport: laatste kans om doel van 1,5 graden te halen.
+ Het klimaatdoel van 1,5 graden opwarming is bijna niet te halen.
+ Dat concludeert een nieuw rapport van de Verenigde Naties.
+ Landen moeten alles op alles zetten om emissies te reduceren.
Willen landen de opwarming van de aarde beperken tot 1,5 graden Celsius deze eeuw, dan moeten regeringen dit jaar radicale keuzes maken om broeikasgassen terug te dringen. Het klimaat moet vooropstaan in alle beslissingen die landen nu nemen, anders is het in 2015 afgesproken klimaatdoel ten dode opschreven, zo waarschuwt het nieuwste rapport van de Verenigde Naties.
Het 1,5 graden-doel wordt overschreden in vrijwel alle scenario’s voor broeikasgasuitstoot, die het klimaatbureau van de VN, het IPCC, heeft opgesteld. Bovendien houden wetenschappers bij hun berekeningen voor het halen van het doel steeds vaker rekening met technieken om CO2 uit de lucht te halen. De temperatuur op aarde stijgt dan tijdelijk meer dan 1,5 graden, om daarna te zakken. Het probleem is dat deze technologieën nu nog in de kinderschoenen staan. Desondanks schrijft het IPCC het klimaatdoel niet af. Er is nog een kans – zij het een kleine – dat landen op tijd genoeg emissies reduceren. ‘Dit jaar is een beslissend moment voor 1,5 graden.’
De studie is het slotstuk van acht jaar klimaatwetenschap. Het IPCC publiceerde drie verschillende grote rapporten met daarin de belangrijkste conclusies over de opwarming van de aarde, de mogelijkheden om broeikasgassen terug te dringen en de manieren om
ecosystemen te beschermen tegen de klimaatverandering die al gaande is. (FD)
………………………………………………………………….
Wie nu geboren wordt, zal extreme hitte meemaken.
Met elke toename van de opwarming zullen de effecten voor mens en planeet ‘escaleren’ schrijft het IPPC!
De mens is onherroepelijk verantwoordelijk voor het opwarmen van de aarde, door het uitstoten van broeistofgassen. Met elke verdere toename van die opwarming zullen de negatieve effecten voor, en de schade aan mensen en ecosystemen ‘escaleren’. Voor wie nu geboren wordt zal dat, tegen de tijd dat hij of zij oud is, zeer ernstige gevolgen hebben. Nu al leeft bijna de helft van de wereldbevolking in gebieden die ‘hoogst kwetsbaar’ zijn voor klimaatverandering, zo schrijft het IPCC.
Het stelt dat het gebruik van energie en land niet duurzaam zijn, net zomin als levensstijlen en patronen van consumptie en productie. Wel ziet het IPPC grote verschillen tussen en binnen landen en tussen individuen.
De aarde is, gemiddeld over de periode 2011-2020, inmiddels 1,1’C warmer vergeleken met de periode 1850-1900. Hittegolven, hoosbuien, droogte en tropische cyclonen zijn er in frequentie en intensiteit waarneembaar door toegenomen. Het meest getroffen zijn kleine eilandstaten, het Arctisch gebied, inheemse samenlevingen, kleine voedselboeren en mensen met een laag inkomen. Steeds meer mensen raken ontheemd. Hittegolven hebben lokaal ook al honderden soorten planten en dieren verdreven. Warmwaterkoralen sterven af. Combinaties van bijvoorbeeld hittegolven en droogte zijn extra gevaarlijk.
Overal ter wereld moet de mens zich al aanpassen aan de veranderingen van weer en klimaat. Vergroening van steden, het herstel van draslanden, de combinatie van landbouw en natuur, zijn goede voorbeelden. Maar aanpassingen gaan nu veel te langzaam, ze zijn te gefragmenteerd, pakken soms averechts uit en zijn ongelijk verdeeld over de regio’s.
Met verdere opwarming neemt de kans op het uitsterven van dieren en planten, en het verlies van ecosystemen, toe. Blijft de opwarming beperkt tot 1,5 graad dan zal de zeespiegel wereldwijd de komende tweeduizend jaar alsnog met gemiddeld 2 tot 3 meter stijgen. Bij een opwarming van 2 graden zal dat 2 tot 6 meter zijn.
Zet de huidige trend van de toenemende uitstoot zich de komend decennia door, dan zal de stijging al in het jaar 2300 waarschijnlijk zo’n 15 meter bedragen. (NRC)
…………………………………………………………………..
Bijna alle grote skigebieden zagen afgelopen winter minder sneeuw vallen.
De afgelopen winter was een slecht seizoen voor veel wintersportliefhebbers. In zeventien van de twintig grootste skigebieden in de Europese Alpen viel minder sneeuw dan gemiddeld in de afgelopen elf jaar. Nadat in december de pistes nog groen kleurden is de situatie nog wel verbeterd, maar niet heel erg veel.
Ook de afgelopen twee seizoenen viel in veel gebieden minder sneeuw dan tien jaar geleden. De schaarse sneeuwval past in de trend van toenemende temperaturen door klimaatverandering. De Alpen zijn de afgelopen honderd jaar al met zo’n 2 graden opgewarmd, aldus het Europese Milieuagentschap (EMA). Dat is twee zoveel als het wereldwijde gemiddelde.
Het EMA verwacht dat zeker de helft van alle Europese skigebieden in de toekomst moeite zal hebben met het aantrekken van toeristen. Doordat de Franse Alpengebieden hoger liggen worden hier minder snel problemen verwacht. (VK)
…………………………………………………………….
Franse regering overleeft krap moties van wantrouwen om pensioenplan.
De Franse Assemblée Nationale heeft een motie van wantrouwen verworpen die de Franse regering ten val had kunnen brengen. Met 278 stemmen kwam de oppositie 9 stemmen te kort voor een meerderheid waarmee de regering van premier à‰lisabeth Borne zou zijn gevallen. Een tweede motie van wantrouwen werd ruimschoots verworpen met slechts 94 stemmen voor.
Niet alleen kunnen Borne en haar ministers aanblijven, ook de pensioenhervorming wordt realiteit, inclusief de gewraakte verhoging van de minimumpensioenleeftijd van 62 naar 64 jaar. De moties waren een reactie op het doordrukken van deze plannen door de regering vorige week. Hiermee kan president Emmanuel Macron zijn inmiddels zes jaar oude belofte om het pensioenstelsel te moderniseren eindelijk inlossen.
Na de stemming was het maandag opnieuw onrustig in Parijs. Demonstranten reageerden op het aanblijven van de regering met leuzen en oproepen tot blokkades. (NRC)
………………………………………………………….
Consumenten doen voor het eerst minder internetaankopen.
Voor het eerst sinds de opkomst van het onlineshoppen wint de winkelstraat iets aan terrein terug, zo blijkt uit nieuwe cijfers van webwinkelkoepel Thuiswinkel.org. Dat komt voor een groot deel door de heropening van winkels na coronalockdowns, maar ook omdat de consument voor cadeautjes, kleding en huisraad weer vaker de deur uitgaat.
Het aantal onlineaankopen daalde in 2022 met 5%. Dat komt omdat de onlineverkoop van producten met 10% achteruitging. Webwinkels verkochten vooral minder computerbenodigdheden, klusartikelen en consumentenelektronica. Daarnaast wist de klant voor bijvoorbeeld kleding en huisraad de fysieke winkel weer vaker te vinden. Voor kleinere aankopen gaan mensen liever naar de winkel zegt Jolijn de Heer, researchmanager bij Thuiswinkel. De krimpende verkoop was te zien in alle productgroepen, behalve bij onlineboodschappen. Het totaal internetaankopen in de totale consumentenuitgaven daalde, van 13% in 2021 naar 12% vorig jaar.
ING-analist Dirk Mulder beschouwt de gedaalde internetaankopen als een correctie op de coronajaren. ‘Toen groeiden webwinkels met 28% en daarna 20% daarvoor om en nabij de 10%. Dan gaat er een keer een correctie plaatsvinden.
Sinds hun groeispurt in coronatijd hebben webwinkels het lastig. Eerder al lieten dalende cijfers van webgiganten zoals Bol.com en Coolblue zien dat de uitbundige groei voorbij is.
(FD)
………………………………………………………………………
Poetin dreigt met actie tegen Britse granaten met ‘nucleaire bestanddelen’ voor Oekraïne.
Rusland is gedwongen maatregelen te nemen als Groot Brittannië aan Oekraïne behalve tanks ook granaten gaat leveren die verarmd uranium bevatten. Dat zei de Russische president Poetin dinsdag in een verklaring aan het slot van gesprekken met de Chinese leider XI Jinping in Het Kremlin.
‘Het lijkt erop dat het Westen daadwerkelijk heeft besloten met Rusland te vechten tot de laatste Oekraïner, niet alleen in woorden maar ook in daden’, aldus Poetin. ‘Als dat gebeurt zal Rusland gedwongen zijn te reageren omdat het collectieve Westen wapens gaat gebruiken met een nucleair bestanddeel.’
Poetin verwees naar de Britse onderminister van Defensie Annabel Goldie, die zei dat Groot-Brittannië samen met de Challenger-tanks ook een aantal projectielen met verarmd uranium, bedoeld om pantsers te doorboren naar Oekraïne zal sturen. Volgens de Russische minister van Defensie Sjojgoe betekent dit ‘een nieuwe stap’ in de richting van een potentiële nucleaire confrontatie tussen Rusland en het Westen.
Volgens Poetin kreeg hij dat nieuws toen hij met XI de Chinese voorstellen besprak voor een vredesregeling. Over dat 12-punten-plan is uitgebreid gesproken. ‘Veel punten vallen samen met de Russische visie voor een vreedzame oplossing, wanneer men daartoe in het Westen en in Kiev bereid is. Maar vooralsnog zien wij die bereidheid van hun kant niet.’ (VK)
(Zie ook: De oorlog in Oekraïne)
………………………………………………………….
Te weinig, te veel, te vies - water staat onder druk.
Klimaatverandering veroorzaakt extreme droogte en zware overstromingen. Toch wordt er op internationaal niveau nauwelijks nagedacht over waterbeleid. Nederland organiseert voor de VN nu de eerste grote waterconferentie in veertig jaar.
Als het IPCC-rapport één ding laat zien, dan is het wel dat door klimaatverandering de mondiale watervoorziening ernstig in gevaar komt. Op sommige plekken dreigen grote tekorten, op andere zullen door extreem weer meer overstromingen voorkomen. Veel water is bovendien te vuil.
Je zou verwachten dat er genoeg water is op de planeet, maar zoet water is een schaars goed. Maar liefst 97,5% van al het water op aarde is te zout voor consumptie. En van de resterende 2,5% zit 70% vast in gletsjers en poolijs. Blijft over: ruim 30% grondwater, inclusief moerassen en permafrost, en nog 0,3% water in rivieren en meren.
Wie zich realiseert dat voor één kop koffie zo’n 140 liter water nodig is en voor de productie van bijvoorbeeld een spijkerbroek met een T-shirt samen ongeveer 20.000 liter, begrijpt dat waterschaarste een steeds groter risico vormt in een wereld met een groeiende bevolking, toenemende consumptie een snel opwarmend klimaat. Op dit moment leven ongeveer 200 miljoen mensen in gebieden met een gemiddelde temperatuur van meer dan 29 graden Celsius. Over een halve eeuw zijn dat er meer dan 1 miljard! De behoefte aan water zal dus snel toenemen.
Toch wordt water nog steeds gezien als een vanzelfsprekendheid. Grondwater lijkt een onuitputtelijke bron. Niet voor niets heeft het meer dan 40 jaar geduurd voordat deze week bij de VN in New York voor de tweede keer in de geschiedenis een grote waterconferentie wordt gehouden. Volgens het rapport The Geography of Future Water Challenges – Bending the Trend is de manier waarop nu water wordt gebruikt onhoudbaar. Er wordt veel water verspild. Jaarlijks sterven bijna een miljoen mensen aan de gevolgen van watervervuiling. Extreem weer, dat meestal verband houdt met droogte, overstromingen of zware neerslag, maakt ieder jaar duizenden slachtoffers en leidt tot miljardenschade. (NRC)
……………………………………………………
Particuliere beleggers verkopen hun huizen wegens huurplafond.
Eigenaren verwachten straks nog weinig te verdienen.
Nu het kabinet de huren van duurdere woningen gaat verlagen, zetten meer vastgoedbeleggers hun huurhuizen in de verkoop. Zij denken aan het verhuren van hun panden niets meer te verdienen.
Het is niet meer vol te houden want het rendement is nul, zegt belegger Wouter Langeveld die al ongeveer dertig van zijn driehonderd huizen in Den Haag heeft verkocht. ‘We zijn niet actief bezig huizen leeg te krijgen, maar door natuurlijk verloop krimpen we nu.’ Meer dan de helft van de opzeggingen bij Amsterdamse huurwoningen van beleggers leidt tot verkoop, schat bestuurslid Van de Meyde van de Vereniging Verhuurmakelaars Amsterdam.
‘Normaal verkoop ik elfhonderd woningen per jaar, daar komen nu tenminste vijftig vrije sectorwoningen bij.’
Door te verkopen bereiden beleggers zich voor op de aanstaande huurregulering van het kabinet. De Jonge wil de gereguleerde huursector vanaf volgend jaar optrekken tot circa €1100, waar de bovengrens nu tot ongeveer €800 is. Dat betekent voor meer dan 150.000 woningen dat de huur straks omlaag moet als een huurcontract afloopt. Daarmee wil De Jonge huren betaalbaar houden en excessen met hoge huren voorkomen.
Bovendien moeten veel vastgoedbeleggers dit jaar meer belasting betalen. Dat komt onder meer door het verhoogd veronderstelde fictieve rendement in box 3. Dat raakt particuliere beleggers die bijvoorbeeld beleggingen in een woning hebben, want dat vermogen wordt belast via box 3. Daarnaast is de hypotheekrente gestegen waardoor de beleggers voor nieuwe financiering veel meer betalen, terwijl hun inkomsten onder druk staan.
Beleggers waarschuwen al langer dat woningverhuur door de maatregelen niet langer rendabel is en dat dit tot massale verkoop van huurhuizen gaat leiden. Tot voor kort leek dit vooral bij woorden te blijven, maar nu lijkt de verkoopgolf begonnen. (FD)
………………………………………………………………..
Oeganda scherpt anti-homowetten verder aan, jezelf LHBTI noemen is al strafbaar!
Het Oegandese parlement heeft dinsdagavond met een overweldigende meerderheid een wet aangenomen die het illegaal maakt voor mensen om te verklaren dat ze lhtbi’er zijn. Het land had al een van de strengste anti-homowetten van Afrika, maar brengt de gemeenschap nu nog verder in het nauw.
Wie zegt lhtbi’er te zijn of ‘een poging tot homoseksuele activiteiten’ doet riskeert vooraan een straf tot 10 jaar cel. Op seks tussen twee mensen van hetzelfde geslacht stond al levenslang. Maar nu dreigt zelfs de doodstraf te worden ingevoerd voor ‘ernstige homoseksuele handelingen’. Volgens de wetstekst is dat wanneer ‘de dader’ hiv-positief is of ‘het slachtoffer’ onder de 18 is of anderszins een kwetsbare positie heeft.
Volgens Human Rights Watch is het de eerste keer dat het in een land illegaal wordt verklaard om jezelf lhtbi’er te noemen, en schendt de wet verscheidene fundamentele rechten, zoals het recht op privacy en vrijheid van meningsuiting. (VK)
……………………………………………………………
‘Mysterieuze’ explosies op de Krim
Voor de tweede keer deze week hebben Oekraïense strijdkrachten vermoedelijk aanvallen met drones uitgevoerd op doelwitten in de Krim, het schiereiland dat Rusland negen jaar geleden annexeerde.
Volgens de door Rusland geïnstalleerde gouverneur van Sevastopol, Michail Razvozajajev, zijn woensdagochtend vroeg drie ‘objecten’ neergehaald boven de havenstad, tevens de thuishaven van de Russische Zwarte Zeevloot. Daarbij zouden geen gewonden zijn gevallen en is geen schade toegebracht aan de Russische vloot. Wel werden de veerdiensten rond Sevastopol stilgelegd.
Maandagavond was ook al een reeks explosies gemeld, toen vanuit de plaats Dzjankoj, in het noorden van De Krim, een belangrijk spoorknooppunt. Volgens de Oekraïense militaire inlichtingendienst werd een transport van Russische Kalibr-kruisraketten geraakt bij een drone-aanval. ‘De mysterieuze serie explosies zet het proces van Russische demilitarisering voort en bereidt het Oekraïense schiereiland de Krim voor op bevrijding’, schreef de dienst.
De aanslagen roepen vragen op over de wapens die Oekraïne in deze fase van de oorlog gebruikt. Volgens alle verwachtingen bereiden de Oekraïense strijdkrachten een voorjaarsoffensief voor. Maar Russische doelen op de Krim en delen van de Donbas zijn niet bereikbaar voor het Amerikaanse Himars-raketartilleriesysteem dat de Oekraïense strijdkrachten sinds vorige zomer gebruiken. Het maximale Himars bereik is zo’n tachtig kilometer.
Oekraïne heeft eerder aangetoond over middelen te beschikken om verder weg gelegen doelen te bestoken. In december werden twee Russische militaire bases bestookt, bij Saratov en Rjazan, ver van de frontlinies. Eind februari werden in drie dagentijd meer dan tien zware explosies gemeld in en rond de bezette havenstad Marioepol, aan de zee van Azov. ‘In deze fase kunnen we alleen zeggen dat onbereikbaarheid een zeer relatief concept is’, zei legerwoordvoerder Natalja Hoemenjoek cryptisch. ‘Wat wordt gezien als zo ver weg dat het onbereikbaar wordt is niet altijd het geval.’
Ook waren er aanvallen bij defensiebarakken in de regio Krasnodar en op een olieopslagplaats van Rosneft in Toeapse ten noordwesten van Sotsji en zorgde een onbekend vliegend object boven Sint Petersburg voor een tijdelijke sluiting van de luchthaven. Die doelen liggen op honderden kilometers van de frontlinie in Oekraïne. (NRC)
(Zie ook: De oorlog in Oekraïne)
……………………………………………………….
Tot €10 mrd extra voor afhandeling schade Groningen.
+ Schade-instituut Groningen wil meer geld en bevoegdheden.
+ Het stelt voor aannemers direct te betalen bij scheuren.
+ Voor pakket aan maatregelen is €5 mrd tot € 10 mrd nodig.
Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) heeft €5 mrd tot €10 mrd nodig om de hersteloperatie in Groningen vlot te trekken. Met extra financiële middelen en meer bevoegdheden denkt het schade-instituut scheuren in woningen en immateriële schade als gevolg van aardbevingen sneller en ruimhartiger te kunnen vergoeden. Het geld komt boven op de €1,63 mrd die het schade-instituut tot nu toe uitkeerde in Groningen en is fors meer dan de €850 mln die het Rijk op dit moment heeft ingeboekt voor schadeafhandeling tot en met 2027. Het IMG spreekt zich niet uit over welk deel van het extra geld door de NAM betaald moet worden.
Met een pakket aan voorstellen reageerde het schade-instituut gisteren op het eindrapport van de parlementaire enquàªtecommissie die onderzoek deed naar de gaswinning in Groningen.
De enquàªtecommissie concludeerde vorige maand dat de schadeafhandeling in Groningen ‘milder, menselijker en makkelijker’ moet worden.
Het meest in het oog springende voorstel is om direct facturen van aannemers te betalen, in plaats van het uitkeren van schadevergoedingen. Bij dit ‘herstel in natura’ hoeft niet langer van elke scheur beoordeeld te worden of deze veroorzaakt is door aardbevingen. In plaats daarvan kan een aannemer alle schade in een woning tot € 100.000 vergoeden, zelfs als van sommige scheuren niet direct vast te stellen is of deze veroorzaakt zijn door aardbevingen. Dat moet schelen in de uitvoeringskosten en een einde betekenen aan veel juridisch gesteggel. Ook wil het IMG bij toekomstige schade een vaste vergoeding van €2.500 per aardbeving aanbieden, en moeten de huidige bedragen voor immateriële schade gelijk worden getrokken met andere compensatieregelingen van de overheid. (FD)
………………………………………………………….
Ook bij waterschap verkiezingen veroorzaakt BBB een politieke aardverschuiving.
De BoerBurgerBeweging (BBB) is nu definitief de grote winnaar. De partij heeft 118 van de 518 zetels veroverd, zo blijkt uit de donderdag gepubliceerde officiële uitslag van de verkiezingen. Het was de eerste keer dat BBB meedeed aan de waterschap verkiezingen. Water Natuurlijk is na BBB de grootste partij met 91 zetels. BBB is de grootste partij in dertien van de 21 waterschappen en Water Natuurlijk in vijf.
Ook de Partij voor de Dieren heeft een flinke winst geboekt: haar zetelaantal is ruim verdubbeld, van 17 naar 37 zetels. CDA, VVD en 50plus hebben fors verloren. Het CDA is bijna gehalveerd en gaat van 60 naar 35 zetels en 50plus van 32 naar 10 zetels. Lokale partijen moeten ook veel zetels inleveren, hun aandeel in de waterschappen zakte van 17 naar 11 procent.
Hierdoor is de politieke samenstelling van de besturen sterk veranderd ten opzichte van 2019 en lijkt de polarisatie in de waterschapsbesturen toegenomen. De belangen van boeren en de natuur staan vaak tegenover elkaar bij de belangrijke thema’s voor de waterschappen zoals de beschikbaarheid van zoet water. Zo willen boeren een laag waterpeil om meer land te kunnen bewerken terwijl natuurorganisaties voorstander zijn van een hoger waterpeil voor een betere natuur en meer biodiversiteit.
De opkomst heeft het record van de vorige waterschapverkiezingen in 2019 verbroken. Toen was de opkomst 51,3% nu 58,3%. Op 30 maart begint de formatie van de waterschapsbesturen. (VK)
………………………………………………………………
TikTok onder vuur in congres VS.
Is TikTok een Chinees spionagewapen? Veel Amerikaanse afgevaardigden zijn daarvan overtuigd en geloven nieuwe beloftes niet.
Zo verdeeld als de Amerikaanse volksvertegenwoordigers zijn, zo eensgezind traden ze donderdag de topman van video-app TikTok tegemoet. De een na de andere Democratische of Republikeinse afgevaardigde gaf in een hoorzitting directeur Shou Zi Chew ervan langs. In hem troffen ze het symbool van de twee dingen die zij allemaal even negatief beoordelen; China en ‘Big Tech’, de grote technologiebedrijven die de samenleving en het publieke debat diepgaand hebben veranderd.
De hoorzitting was het voorlopige hoogtepunt van een campagne tegen TikTok als ‘spionagewapen’, zoals een van de Republikeinse afgevaardigden het noemde. De afgelopen weken heeft de Democratische regering Biden maatregelen getroffen tegen het bedrijf dat met zijn videoplatform 110 miljoen Amerikaanse en meer dan een miljard wereldwijde gebruikers bedient. Zo meten ambtenaren de app van hun werktelefoon verwijderen. Hetzelfde advies kregen rijksambtenaren in Nederland deze week nadat inlichtingendienst AIVD waarschuwde voor een ‘verhoogd spionagerisico’ – overigens niet exclusief bij TikTok.
Biden dreigt met een algemeen verbod op TikTok tenzij het zichzelf losmaakt van moederbedrijf ByteDance, een Chinees bedrijf dat werkt onder Chinese wetgeving. In de hoorzitting werd herhaaldelijk gewezen naar enkele bepalingen in een Chinese wet uit 2017. Daarin wordt bedrijven verplicht persoonlijke gegevens die van belang zijn voor de nationale veiligheid over te dragen aan de Chinese regering. De Amerikaanse volksvertegenwoordigers zien dit als een ‘achterdeurtje’ waardoor Beijing kan meekijken in de gegevens van de Amerikaanse gebruikers. (NRC)
…………………………………………………………….
+ Exportbeperking schaadt relatie met Peking, stelt ambassadeur Tan.
+ Nederland zet technologische voorsprong op het spel, zegt hij.
+ Volgens Peking zitten de VS achter de exportbeperkingen van Den Haag.
De Nederlandse relatie met China loopt schade op als het kabinet zijn plannen doorzet om de miljardenexport van geavanceerde chipmachines naar China te blokkeren.
Den Haag riskeert niet alleen Chinese represailles, maar plaatst ook zijn eigen voorsprong in chiptechnologie in de waagschaal als het zichzelf afsnijdt van de grootste markt ter wereld, aldus ambassadeur Tan Jian.
China reageert daarmee voor het eerst uitvoering op de exportbeperkingen die minister Schreinemacher voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking eerder deze maand afkondigde. ‘Nederland wil de verkoop van machines van ASML en ASMI voor de productie van geavanceerde chips verder aan banden leggen om te voorkomen dat Nederlandse goederen bijdragen aan ongewenst eind gebruik zoals militaire inzet of massavernietigingswapens’, schreef de minister 8 maart aan de Tweede Kamer. De VS drongen al langer aan op Nederlandse maatregelen.
Tan Jian: ‘Laten we het veiligheidsargument niet misbruiken. Deze technologie is helemaal niet zo geavanceerd; dit is voor consumentengebruik. China heeft honderden jaren nooit Europese belangen geschaad.’ (FD)
……………………………………………………………….
Zwitserland poogt bankencrisis te bezweren:
UBS koopt noodlijdend Credit Suisse voor 3 miljard dollar.
De Zwitserse bank UBS neemt de in problemen geraakte concurrent Credit Suisse over. UBS betaalt ruim 3,2 miljard dollar voor zijn landgenoot. De overname moet een einde maken aan een dreigende bankcrisis.
Credit Suisse kwam de afgelopen weken onder steeds grotere druk te staan doordat klanten massaal geld van hun rekening haalden. Zij maakten zich zorgen over de toekomst van de door financiële problemen geplaagde bank.
De problemen dreigden de bank boven het hoofd te groeien toen de voorzitter van Saudi National Bank, de grootste aandeelhouder, vorige week woensdag verklaarde geen extra geld meer te willen steken in Credit Suisse. In de onrust die daarop ontstond, verloor Credit Suisse ongeveer een vijfde van zijn beurswaarde.
Afgelopen weekeinde werd door onder meer de Zwitserse overheid en centrale bank koortsachtig gewerkt om de ondergang van de bank te voorkomen en daarmee een mogelijke internationale bankencrisis te bezweren. Zondag werd overeenstemming bereikt voor de overname door UBS. (VK)
………………………………………………………
De praktisch opgeleiden hebben hun stem laten horen.
De opkomst bij de Provinciale Statenverkiezingen woensdag was in de regio’s buiten de Randstad hoger dan anders. Dat is winst voor iedereen die zich democraat noemt. Een proteststem duidt op onvrede maar ook op hoop. Blijkbaar vinden inwoners van Drenthe, Overijssel, Friesland en Zeeland dat er weer reden was om te stemmen.
Wie waren de mensen, in én buiten die regio’s die de Boer Burger Beweging in één klap tot grootste partij in de provincies en de Eerste Kamer stemden? Dat waren ouderen en ‘lager opgeleiden’, volgens het kiezersonderzoek dat Ipsos maakte op de dag van de verkiezingen. 74 procent van de BBB-stemmers heeft hooguit een mbo-opleiding. Ironisch genoeg het opleidingsniveau dat D66 probeert te herwaarderen met investeringen, campagnes en debatten over ‘niet lager opgeleid, maar praktisch opgeleid’.
Van de hoger opgeleiden kwam 66% naar de stembus, van de praktisch opgeleiden maar 46%. En toch wisten de partijen van de hoger opgeleiden (van de D66- en GroenLinks-aanhang is 73% hoogopgeleid, van de VVD 53%) lang niet zo’n klapper te maken. Integendeel, zo bezien heeft de BBB mogelijk een veel grotere aanhang: hun potentiële achterban bleef vaker thuis dan de achterban van alle liberale partijen.
De kiezers van BBB zijn onder meer verpleegkundigen, winkelpersoneel, buschauffeurs, peuterleidsters, boeren. En heel veel ouderen.
De somewheres, misschien wel, zoals de Britse schrijver David Goodhart de Brexit kiezer typeerde. Mensen die meestal lokaal leven, weinig verhuizen en iets conservatiever zijn dan de grote-stedeling. Anders dan de anywheres die zich overal wel redden, vaker verhuizen en zich thuis voelen bij andere anywheres.
Deze uitslag gaat over meer dan alleen bezwaren tegen de uitkoop van boeren of zelfs tegen Rutte IV. Het platteland lijdt al jaren aan achterstelling. De ene na de andere voorziening verdwijnt en zal, bij ongewijzigd beleid, verder verdwijnen. Van de pinautomaat en de kleine supermarkt in het dorp tot de basisschool en het verzorgingstehuis. Ziekenhuisvestigingen zijn gesloten en op bus routes langs dorpen is al lang bezuinigd.
Daar komen de huizencrisis, inflatie en gestegen energieprijzen bij. Die komen nu eenmaal harder aan bij burgers met een lager inkomen.
De hoger, ‘theoretisch’, opgeleiden, de anywheres of hoe je de ‘kansrijken en gevestigden’ ook wilt noemen, zouden niet alleen naar de praktisch opgeleiden kunnen luisteren maar ook iets kunnen doen om de horizontale kloof die het SCP signaleert te adresseren. (commentaar in NRC)
……………………………………………………………………
Nieuw klimaatrapport: laatste kans om doel van 1,5 graden te halen.
+ Het klimaatdoel van 1,5 graden opwarming is bijna niet te halen.
+ Dat concludeert een nieuw rapport van de Verenigde Naties.
+ Landen moeten alles op alles zetten om emissies te reduceren.
Willen landen de opwarming van de aarde beperken tot 1,5 graden Celsius deze eeuw, dan moeten regeringen dit jaar radicale keuzes maken om broeikasgassen terug te dringen. Het klimaat moet vooropstaan in alle beslissingen die landen nu nemen, anders is het in 2015 afgesproken klimaatdoel ten dode opschreven, zo waarschuwt het nieuwste rapport van de Verenigde Naties.
Het 1,5 graden-doel wordt overschreden in vrijwel alle scenario’s voor broeikasgasuitstoot, die het klimaatbureau van de VN, het IPCC, heeft opgesteld. Bovendien houden wetenschappers bij hun berekeningen voor het halen van het doel steeds vaker rekening met technieken om CO2 uit de lucht te halen. De temperatuur op aarde stijgt dan tijdelijk meer dan 1,5 graden, om daarna te zakken. Het probleem is dat deze technologieën nu nog in de kinderschoenen staan. Desondanks schrijft het IPCC het klimaatdoel niet af. Er is nog een kans – zij het een kleine – dat landen op tijd genoeg emissies reduceren. ‘Dit jaar is een beslissend moment voor 1,5 graden.’
De studie is het slotstuk van acht jaar klimaatwetenschap. Het IPCC publiceerde drie verschillende grote rapporten met daarin de belangrijkste conclusies over de opwarming van de aarde, de mogelijkheden om broeikasgassen terug te dringen en de manieren om
ecosystemen te beschermen tegen de klimaatverandering die al gaande is. (FD)
………………………………………………………………….
Wie nu geboren wordt, zal extreme hitte meemaken.
Met elke toename van de opwarming zullen de effecten voor mens en planeet ‘escaleren’ schrijft het IPPC!
De mens is onherroepelijk verantwoordelijk voor het opwarmen van de aarde, door het uitstoten van broeistofgassen. Met elke verdere toename van die opwarming zullen de negatieve effecten voor, en de schade aan mensen en ecosystemen ‘escaleren’. Voor wie nu geboren wordt zal dat, tegen de tijd dat hij of zij oud is, zeer ernstige gevolgen hebben. Nu al leeft bijna de helft van de wereldbevolking in gebieden die ‘hoogst kwetsbaar’ zijn voor klimaatverandering, zo schrijft het IPCC.
Het stelt dat het gebruik van energie en land niet duurzaam zijn, net zomin als levensstijlen en patronen van consumptie en productie. Wel ziet het IPPC grote verschillen tussen en binnen landen en tussen individuen.
De aarde is, gemiddeld over de periode 2011-2020, inmiddels 1,1’C warmer vergeleken met de periode 1850-1900. Hittegolven, hoosbuien, droogte en tropische cyclonen zijn er in frequentie en intensiteit waarneembaar door toegenomen. Het meest getroffen zijn kleine eilandstaten, het Arctisch gebied, inheemse samenlevingen, kleine voedselboeren en mensen met een laag inkomen. Steeds meer mensen raken ontheemd. Hittegolven hebben lokaal ook al honderden soorten planten en dieren verdreven. Warmwaterkoralen sterven af. Combinaties van bijvoorbeeld hittegolven en droogte zijn extra gevaarlijk.
Overal ter wereld moet de mens zich al aanpassen aan de veranderingen van weer en klimaat. Vergroening van steden, het herstel van draslanden, de combinatie van landbouw en natuur, zijn goede voorbeelden. Maar aanpassingen gaan nu veel te langzaam, ze zijn te gefragmenteerd, pakken soms averechts uit en zijn ongelijk verdeeld over de regio’s.
Met verdere opwarming neemt de kans op het uitsterven van dieren en planten, en het verlies van ecosystemen, toe. Blijft de opwarming beperkt tot 1,5 graad dan zal de zeespiegel wereldwijd de komende tweeduizend jaar alsnog met gemiddeld 2 tot 3 meter stijgen. Bij een opwarming van 2 graden zal dat 2 tot 6 meter zijn.
Zet de huidige trend van de toenemende uitstoot zich de komend decennia door, dan zal de stijging al in het jaar 2300 waarschijnlijk zo’n 15 meter bedragen. (NRC)
…………………………………………………………………..
Bijna alle grote skigebieden zagen afgelopen winter minder sneeuw vallen.
De afgelopen winter was een slecht seizoen voor veel wintersportliefhebbers. In zeventien van de twintig grootste skigebieden in de Europese Alpen viel minder sneeuw dan gemiddeld in de afgelopen elf jaar. Nadat in december de pistes nog groen kleurden is de situatie nog wel verbeterd, maar niet heel erg veel.
Ook de afgelopen twee seizoenen viel in veel gebieden minder sneeuw dan tien jaar geleden. De schaarse sneeuwval past in de trend van toenemende temperaturen door klimaatverandering. De Alpen zijn de afgelopen honderd jaar al met zo’n 2 graden opgewarmd, aldus het Europese Milieuagentschap (EMA). Dat is twee zoveel als het wereldwijde gemiddelde.
Het EMA verwacht dat zeker de helft van alle Europese skigebieden in de toekomst moeite zal hebben met het aantrekken van toeristen. Doordat de Franse Alpengebieden hoger liggen worden hier minder snel problemen verwacht. (VK)
…………………………………………………………….
Franse regering overleeft krap moties van wantrouwen om pensioenplan.
De Franse Assemblée Nationale heeft een motie van wantrouwen verworpen die de Franse regering ten val had kunnen brengen. Met 278 stemmen kwam de oppositie 9 stemmen te kort voor een meerderheid waarmee de regering van premier à‰lisabeth Borne zou zijn gevallen. Een tweede motie van wantrouwen werd ruimschoots verworpen met slechts 94 stemmen voor.
Niet alleen kunnen Borne en haar ministers aanblijven, ook de pensioenhervorming wordt realiteit, inclusief de gewraakte verhoging van de minimumpensioenleeftijd van 62 naar 64 jaar. De moties waren een reactie op het doordrukken van deze plannen door de regering vorige week. Hiermee kan president Emmanuel Macron zijn inmiddels zes jaar oude belofte om het pensioenstelsel te moderniseren eindelijk inlossen.
Na de stemming was het maandag opnieuw onrustig in Parijs. Demonstranten reageerden op het aanblijven van de regering met leuzen en oproepen tot blokkades. (NRC)
………………………………………………………….
Consumenten doen voor het eerst minder internetaankopen.
Voor het eerst sinds de opkomst van het onlineshoppen wint de winkelstraat iets aan terrein terug, zo blijkt uit nieuwe cijfers van webwinkelkoepel Thuiswinkel.org. Dat komt voor een groot deel door de heropening van winkels na coronalockdowns, maar ook omdat de consument voor cadeautjes, kleding en huisraad weer vaker de deur uitgaat.
Het aantal onlineaankopen daalde in 2022 met 5%. Dat komt omdat de onlineverkoop van producten met 10% achteruitging. Webwinkels verkochten vooral minder computerbenodigdheden, klusartikelen en consumentenelektronica. Daarnaast wist de klant voor bijvoorbeeld kleding en huisraad de fysieke winkel weer vaker te vinden. Voor kleinere aankopen gaan mensen liever naar de winkel zegt Jolijn de Heer, researchmanager bij Thuiswinkel. De krimpende verkoop was te zien in alle productgroepen, behalve bij onlineboodschappen. Het totaal internetaankopen in de totale consumentenuitgaven daalde, van 13% in 2021 naar 12% vorig jaar.
ING-analist Dirk Mulder beschouwt de gedaalde internetaankopen als een correctie op de coronajaren. ‘Toen groeiden webwinkels met 28% en daarna 20% daarvoor om en nabij de 10%. Dan gaat er een keer een correctie plaatsvinden.
Sinds hun groeispurt in coronatijd hebben webwinkels het lastig. Eerder al lieten dalende cijfers van webgiganten zoals Bol.com en Coolblue zien dat de uitbundige groei voorbij is.
(FD)
………………………………………………………………………
Poetin dreigt met actie tegen Britse granaten met ‘nucleaire bestanddelen’ voor Oekraïne.
Rusland is gedwongen maatregelen te nemen als Groot Brittannië aan Oekraïne behalve tanks ook granaten gaat leveren die verarmd uranium bevatten. Dat zei de Russische president Poetin dinsdag in een verklaring aan het slot van gesprekken met de Chinese leider XI Jinping in Het Kremlin.
‘Het lijkt erop dat het Westen daadwerkelijk heeft besloten met Rusland te vechten tot de laatste Oekraïner, niet alleen in woorden maar ook in daden’, aldus Poetin. ‘Als dat gebeurt zal Rusland gedwongen zijn te reageren omdat het collectieve Westen wapens gaat gebruiken met een nucleair bestanddeel.’
Poetin verwees naar de Britse onderminister van Defensie Annabel Goldie, die zei dat Groot-Brittannië samen met de Challenger-tanks ook een aantal projectielen met verarmd uranium, bedoeld om pantsers te doorboren naar Oekraïne zal sturen. Volgens de Russische minister van Defensie Sjojgoe betekent dit ‘een nieuwe stap’ in de richting van een potentiële nucleaire confrontatie tussen Rusland en het Westen.
Volgens Poetin kreeg hij dat nieuws toen hij met XI de Chinese voorstellen besprak voor een vredesregeling. Over dat 12-punten-plan is uitgebreid gesproken. ‘Veel punten vallen samen met de Russische visie voor een vreedzame oplossing, wanneer men daartoe in het Westen en in Kiev bereid is. Maar vooralsnog zien wij die bereidheid van hun kant niet.’ (VK)
(Zie ook: De oorlog in Oekraïne)
………………………………………………………….
Te weinig, te veel, te vies - water staat onder druk.
Klimaatverandering veroorzaakt extreme droogte en zware overstromingen. Toch wordt er op internationaal niveau nauwelijks nagedacht over waterbeleid. Nederland organiseert voor de VN nu de eerste grote waterconferentie in veertig jaar.
Als het IPCC-rapport één ding laat zien, dan is het wel dat door klimaatverandering de mondiale watervoorziening ernstig in gevaar komt. Op sommige plekken dreigen grote tekorten, op andere zullen door extreem weer meer overstromingen voorkomen. Veel water is bovendien te vuil.
Je zou verwachten dat er genoeg water is op de planeet, maar zoet water is een schaars goed. Maar liefst 97,5% van al het water op aarde is te zout voor consumptie. En van de resterende 2,5% zit 70% vast in gletsjers en poolijs. Blijft over: ruim 30% grondwater, inclusief moerassen en permafrost, en nog 0,3% water in rivieren en meren.
Wie zich realiseert dat voor één kop koffie zo’n 140 liter water nodig is en voor de productie van bijvoorbeeld een spijkerbroek met een T-shirt samen ongeveer 20.000 liter, begrijpt dat waterschaarste een steeds groter risico vormt in een wereld met een groeiende bevolking, toenemende consumptie een snel opwarmend klimaat. Op dit moment leven ongeveer 200 miljoen mensen in gebieden met een gemiddelde temperatuur van meer dan 29 graden Celsius. Over een halve eeuw zijn dat er meer dan 1 miljard! De behoefte aan water zal dus snel toenemen.
Toch wordt water nog steeds gezien als een vanzelfsprekendheid. Grondwater lijkt een onuitputtelijke bron. Niet voor niets heeft het meer dan 40 jaar geduurd voordat deze week bij de VN in New York voor de tweede keer in de geschiedenis een grote waterconferentie wordt gehouden. Volgens het rapport The Geography of Future Water Challenges – Bending the Trend is de manier waarop nu water wordt gebruikt onhoudbaar. Er wordt veel water verspild. Jaarlijks sterven bijna een miljoen mensen aan de gevolgen van watervervuiling. Extreem weer, dat meestal verband houdt met droogte, overstromingen of zware neerslag, maakt ieder jaar duizenden slachtoffers en leidt tot miljardenschade. (NRC)
……………………………………………………
Particuliere beleggers verkopen hun huizen wegens huurplafond.
Eigenaren verwachten straks nog weinig te verdienen.
Nu het kabinet de huren van duurdere woningen gaat verlagen, zetten meer vastgoedbeleggers hun huurhuizen in de verkoop. Zij denken aan het verhuren van hun panden niets meer te verdienen.
Het is niet meer vol te houden want het rendement is nul, zegt belegger Wouter Langeveld die al ongeveer dertig van zijn driehonderd huizen in Den Haag heeft verkocht. ‘We zijn niet actief bezig huizen leeg te krijgen, maar door natuurlijk verloop krimpen we nu.’ Meer dan de helft van de opzeggingen bij Amsterdamse huurwoningen van beleggers leidt tot verkoop, schat bestuurslid Van de Meyde van de Vereniging Verhuurmakelaars Amsterdam.
‘Normaal verkoop ik elfhonderd woningen per jaar, daar komen nu tenminste vijftig vrije sectorwoningen bij.’
Door te verkopen bereiden beleggers zich voor op de aanstaande huurregulering van het kabinet. De Jonge wil de gereguleerde huursector vanaf volgend jaar optrekken tot circa €1100, waar de bovengrens nu tot ongeveer €800 is. Dat betekent voor meer dan 150.000 woningen dat de huur straks omlaag moet als een huurcontract afloopt. Daarmee wil De Jonge huren betaalbaar houden en excessen met hoge huren voorkomen.
Bovendien moeten veel vastgoedbeleggers dit jaar meer belasting betalen. Dat komt onder meer door het verhoogd veronderstelde fictieve rendement in box 3. Dat raakt particuliere beleggers die bijvoorbeeld beleggingen in een woning hebben, want dat vermogen wordt belast via box 3. Daarnaast is de hypotheekrente gestegen waardoor de beleggers voor nieuwe financiering veel meer betalen, terwijl hun inkomsten onder druk staan.
Beleggers waarschuwen al langer dat woningverhuur door de maatregelen niet langer rendabel is en dat dit tot massale verkoop van huurhuizen gaat leiden. Tot voor kort leek dit vooral bij woorden te blijven, maar nu lijkt de verkoopgolf begonnen. (FD)
………………………………………………………………..
Oeganda scherpt anti-homowetten verder aan, jezelf LHBTI noemen is al strafbaar!
Het Oegandese parlement heeft dinsdagavond met een overweldigende meerderheid een wet aangenomen die het illegaal maakt voor mensen om te verklaren dat ze lhtbi’er zijn. Het land had al een van de strengste anti-homowetten van Afrika, maar brengt de gemeenschap nu nog verder in het nauw.
Wie zegt lhtbi’er te zijn of ‘een poging tot homoseksuele activiteiten’ doet riskeert vooraan een straf tot 10 jaar cel. Op seks tussen twee mensen van hetzelfde geslacht stond al levenslang. Maar nu dreigt zelfs de doodstraf te worden ingevoerd voor ‘ernstige homoseksuele handelingen’. Volgens de wetstekst is dat wanneer ‘de dader’ hiv-positief is of ‘het slachtoffer’ onder de 18 is of anderszins een kwetsbare positie heeft.
Volgens Human Rights Watch is het de eerste keer dat het in een land illegaal wordt verklaard om jezelf lhtbi’er te noemen, en schendt de wet verscheidene fundamentele rechten, zoals het recht op privacy en vrijheid van meningsuiting. (VK)
……………………………………………………………
‘Mysterieuze’ explosies op de Krim
Voor de tweede keer deze week hebben Oekraïense strijdkrachten vermoedelijk aanvallen met drones uitgevoerd op doelwitten in de Krim, het schiereiland dat Rusland negen jaar geleden annexeerde.
Volgens de door Rusland geïnstalleerde gouverneur van Sevastopol, Michail Razvozajajev, zijn woensdagochtend vroeg drie ‘objecten’ neergehaald boven de havenstad, tevens de thuishaven van de Russische Zwarte Zeevloot. Daarbij zouden geen gewonden zijn gevallen en is geen schade toegebracht aan de Russische vloot. Wel werden de veerdiensten rond Sevastopol stilgelegd.
Maandagavond was ook al een reeks explosies gemeld, toen vanuit de plaats Dzjankoj, in het noorden van De Krim, een belangrijk spoorknooppunt. Volgens de Oekraïense militaire inlichtingendienst werd een transport van Russische Kalibr-kruisraketten geraakt bij een drone-aanval. ‘De mysterieuze serie explosies zet het proces van Russische demilitarisering voort en bereidt het Oekraïense schiereiland de Krim voor op bevrijding’, schreef de dienst.
De aanslagen roepen vragen op over de wapens die Oekraïne in deze fase van de oorlog gebruikt. Volgens alle verwachtingen bereiden de Oekraïense strijdkrachten een voorjaarsoffensief voor. Maar Russische doelen op de Krim en delen van de Donbas zijn niet bereikbaar voor het Amerikaanse Himars-raketartilleriesysteem dat de Oekraïense strijdkrachten sinds vorige zomer gebruiken. Het maximale Himars bereik is zo’n tachtig kilometer.
Oekraïne heeft eerder aangetoond over middelen te beschikken om verder weg gelegen doelen te bestoken. In december werden twee Russische militaire bases bestookt, bij Saratov en Rjazan, ver van de frontlinies. Eind februari werden in drie dagentijd meer dan tien zware explosies gemeld in en rond de bezette havenstad Marioepol, aan de zee van Azov. ‘In deze fase kunnen we alleen zeggen dat onbereikbaarheid een zeer relatief concept is’, zei legerwoordvoerder Natalja Hoemenjoek cryptisch. ‘Wat wordt gezien als zo ver weg dat het onbereikbaar wordt is niet altijd het geval.’
Ook waren er aanvallen bij defensiebarakken in de regio Krasnodar en op een olieopslagplaats van Rosneft in Toeapse ten noordwesten van Sotsji en zorgde een onbekend vliegend object boven Sint Petersburg voor een tijdelijke sluiting van de luchthaven. Die doelen liggen op honderden kilometers van de frontlinie in Oekraïne. (NRC)
(Zie ook: De oorlog in Oekraïne)
……………………………………………………….
Tot €10 mrd extra voor afhandeling schade Groningen.
+ Schade-instituut Groningen wil meer geld en bevoegdheden.
+ Het stelt voor aannemers direct te betalen bij scheuren.
+ Voor pakket aan maatregelen is €5 mrd tot € 10 mrd nodig.
Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) heeft €5 mrd tot €10 mrd nodig om de hersteloperatie in Groningen vlot te trekken. Met extra financiële middelen en meer bevoegdheden denkt het schade-instituut scheuren in woningen en immateriële schade als gevolg van aardbevingen sneller en ruimhartiger te kunnen vergoeden. Het geld komt boven op de €1,63 mrd die het schade-instituut tot nu toe uitkeerde in Groningen en is fors meer dan de €850 mln die het Rijk op dit moment heeft ingeboekt voor schadeafhandeling tot en met 2027. Het IMG spreekt zich niet uit over welk deel van het extra geld door de NAM betaald moet worden.
Met een pakket aan voorstellen reageerde het schade-instituut gisteren op het eindrapport van de parlementaire enquàªtecommissie die onderzoek deed naar de gaswinning in Groningen.
De enquàªtecommissie concludeerde vorige maand dat de schadeafhandeling in Groningen ‘milder, menselijker en makkelijker’ moet worden.
Het meest in het oog springende voorstel is om direct facturen van aannemers te betalen, in plaats van het uitkeren van schadevergoedingen. Bij dit ‘herstel in natura’ hoeft niet langer van elke scheur beoordeeld te worden of deze veroorzaakt is door aardbevingen. In plaats daarvan kan een aannemer alle schade in een woning tot € 100.000 vergoeden, zelfs als van sommige scheuren niet direct vast te stellen is of deze veroorzaakt zijn door aardbevingen. Dat moet schelen in de uitvoeringskosten en een einde betekenen aan veel juridisch gesteggel. Ook wil het IMG bij toekomstige schade een vaste vergoeding van €2.500 per aardbeving aanbieden, en moeten de huidige bedragen voor immateriële schade gelijk worden getrokken met andere compensatieregelingen van de overheid. (FD)
………………………………………………………….
Ook bij waterschap verkiezingen veroorzaakt BBB een politieke aardverschuiving.
De BoerBurgerBeweging (BBB) is nu definitief de grote winnaar. De partij heeft 118 van de 518 zetels veroverd, zo blijkt uit de donderdag gepubliceerde officiële uitslag van de verkiezingen. Het was de eerste keer dat BBB meedeed aan de waterschap verkiezingen. Water Natuurlijk is na BBB de grootste partij met 91 zetels. BBB is de grootste partij in dertien van de 21 waterschappen en Water Natuurlijk in vijf.
Ook de Partij voor de Dieren heeft een flinke winst geboekt: haar zetelaantal is ruim verdubbeld, van 17 naar 37 zetels. CDA, VVD en 50plus hebben fors verloren. Het CDA is bijna gehalveerd en gaat van 60 naar 35 zetels en 50plus van 32 naar 10 zetels. Lokale partijen moeten ook veel zetels inleveren, hun aandeel in de waterschappen zakte van 17 naar 11 procent.
Hierdoor is de politieke samenstelling van de besturen sterk veranderd ten opzichte van 2019 en lijkt de polarisatie in de waterschapsbesturen toegenomen. De belangen van boeren en de natuur staan vaak tegenover elkaar bij de belangrijke thema’s voor de waterschappen zoals de beschikbaarheid van zoet water. Zo willen boeren een laag waterpeil om meer land te kunnen bewerken terwijl natuurorganisaties voorstander zijn van een hoger waterpeil voor een betere natuur en meer biodiversiteit.
De opkomst heeft het record van de vorige waterschapverkiezingen in 2019 verbroken. Toen was de opkomst 51,3% nu 58,3%. Op 30 maart begint de formatie van de waterschapsbesturen. (VK)
………………………………………………………………
TikTok onder vuur in congres VS.
Is TikTok een Chinees spionagewapen? Veel Amerikaanse afgevaardigden zijn daarvan overtuigd en geloven nieuwe beloftes niet.
Zo verdeeld als de Amerikaanse volksvertegenwoordigers zijn, zo eensgezind traden ze donderdag de topman van video-app TikTok tegemoet. De een na de andere Democratische of Republikeinse afgevaardigde gaf in een hoorzitting directeur Shou Zi Chew ervan langs. In hem troffen ze het symbool van de twee dingen die zij allemaal even negatief beoordelen; China en ‘Big Tech’, de grote technologiebedrijven die de samenleving en het publieke debat diepgaand hebben veranderd.
De hoorzitting was het voorlopige hoogtepunt van een campagne tegen TikTok als ‘spionagewapen’, zoals een van de Republikeinse afgevaardigden het noemde. De afgelopen weken heeft de Democratische regering Biden maatregelen getroffen tegen het bedrijf dat met zijn videoplatform 110 miljoen Amerikaanse en meer dan een miljard wereldwijde gebruikers bedient. Zo meten ambtenaren de app van hun werktelefoon verwijderen. Hetzelfde advies kregen rijksambtenaren in Nederland deze week nadat inlichtingendienst AIVD waarschuwde voor een ‘verhoogd spionagerisico’ – overigens niet exclusief bij TikTok.
Biden dreigt met een algemeen verbod op TikTok tenzij het zichzelf losmaakt van moederbedrijf ByteDance, een Chinees bedrijf dat werkt onder Chinese wetgeving. In de hoorzitting werd herhaaldelijk gewezen naar enkele bepalingen in een Chinese wet uit 2017. Daarin wordt bedrijven verplicht persoonlijke gegevens die van belang zijn voor de nationale veiligheid over te dragen aan de Chinese regering. De Amerikaanse volksvertegenwoordigers zien dit als een ‘achterdeurtje’ waardoor Beijing kan meekijken in de gegevens van de Amerikaanse gebruikers. (NRC)
…………………………………………………………….