Gelezen!
Nieuwsoverzicht van ma. 27 juni t/m zo. 3 juli 2022
Terugloop aantal techniekstudenten bedreigt transitie.
Een snelle verduurzaming van Nederland dreigt te stokken doordat steeds minder jongeren kiezen voor technische opleidingen, terwijl het aantal vacatures hard oploopt. Netbeheerder Enexis die het stroomnet snel moet uitbreiden heeft alleen al 300 onvervulde vacatures. Bij de meest essentiële studies lopen de studentenaantallen zelfs drastisch terug. Zo daalt de instroom bij hbo-opleiding elektrotechnici met gemiddeld 17% en bij werktuigbouwkunde is dat 9%. Dit is een grotere daling dan die van alle technische hbo-opleidingen samen (1,4%). Aan de universiteit Twente beginnen 59% minder studenten bij computer science en 23% minder aan civil engineering. En dat terwijl de vraag van bedrijven naar data-analisten, werktuigbouwkundigen en ingenieurs alleen maar toeneemt. Het bedrijfsleven noemt een tekort aan personeel steevast als een van de grootste obstakels om te verduurzamen. Een woordvoerder van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen benadrukt wel dat meer mensen opleiden slechts een van de oplossingen is voor de arbeidskrapte in de technieksector. Ook omscholing, innovatie en goede arbeidsvoorwaarden zijn belangrijk. (FD)
__________
Geef de Groningers compensatie en laat ze zelf bepalen wat ze met hun geld doen.
Ook bij de aanpak van de schade door de gaswinning in Groningen schiet de Nederlandse benadering van maatschappelijke problemen tekort. Maandag begon de parlementaire enquete over de gaswinning. Het leed en de jarenlange bagatellisering van de aardbevingsrisico’s zullen centraal staan. De Tweede Kamer hoopt dat het onderzoek bijdraagt aan het herstel van het vertrouwen van de Groningers in de overheid maar inmiddels kampt Groningen met een groter probleem. De frustratie over een op hol geslagen overheid is bij veel Groningers inmiddels groter dan de angst voor bevingen. Ook in deze crisis blijkt de Nederlandse overheid niet in staat om fatsoenlijk met haar burgers om te gaan. Er werd een Kafkaësk bouwwerk opgetuigd van instituten, commissies en centra die elkaar tegenspraken en samen een schadecircus organiseerden tegen absurde kosten. Een bestuurlijke nachtmerrie, net als bij de toeslagenaffaire, en een overheid die zich steeds verder in de nesten werkt. Bij de toeslagenaffaire werken de gedupeerde ouders nu, met behulp van prinses Laurentien, inmiddels aan eigen plannen om hun leven op de rails te krijgen. Ze bepalen zelf wat ze nodig hebben. Dat werkt beter dan dat de overheid, die ze ten diepste wantrouwen, dat doet.
Dat recept zou je kunnen herhalen. Bij de versterkingsplannen verdienen Groningers zeggenschap in plaats van onzekerheid. In plaats van de precieze schade aan de huizen te willen bepalen zou de overheid kunnen zeggen dat de Groningers per definitie recht hebben op compensatie. Laat hen vervolgens zelf bepalen hoe ze dat geld willen besteden. Een eerste stap is gezet met compensatie van 5000 euro bij kleine schades. Om het vertrouwen van de burger in de overheid te willen herstellen, helpt het als de overheid om te beginnen zijn eigen burgers weer gaat vertrouwen! (VK)
__________
De NAVO breidt snelle interventiemacht uit tot 300.000 militairen.
De interventiemacht bestaat momenteel uit 40.000 militairen. De opschaling moet nog goedgekeurd worden op de NAVO-top die dinsdag van start ging. Zij mogen alleen optreden als alle NAVO-lidmaatschappen daarmee instemmen. Op deze top wordt ondermeer de NAVO-tactiek voor de komende jaren bepaald. Zo wordt ook het plan om de NAVO de Baltische staten beter te laten beschermen tegen Russische agressie besproken. Alle regeringsleiders van NAVO-landen zullen hierbij aanwezig zijn. Volgens Stoltenberg gaat het om ‘de grootste verandering van onze gezamenlijke afschrikking en verdediging sinds de Koude oorlog’. Het huidige defensieplan houdt in dat de Baltische staten in het geval van een Russische aanval snel worden opgegeven, om die na 180 dagen weer te heroveren. Met die verdedigingstactiek van de NAVO zouden Estland, Letland en Litouwen hard geraakt worden, vreest onder andere de Estse minister-president. (FD)
__________
Problemen bij de NS stapelen zich op.
De NS kampt met treinuitval, schuld en personeelstekort. Tientallen treinen die dagelijks uitvallen, een tekort van 500 machinisten en conducteurs en ook nog eens veel minder betalende reizigers dan voor de uitbraak van het coronavirus. De problemen stapelen zich op voor de NS. De spoorvervoerders trekt deze week naar Den Haag om extra geld te vragen voor de komende jaren. Iedereen die de laatste maanden met de trein gereisd heeft, zal het hebben gemerkt. Er rijden minder intercity’s en stoptreinen. De NS heeft de dienstregeling versoberd omdat er te weinig personeel is om ingeroosterd te worden. Ook vallen er regelmatig treinen op het laatste moment uit door ziekte of andere bezettingsproblemen. Het leidt tot drukte op de perrons en wrevel onder reizigers. De oorzaak ligt volgens de NS bij personeelskrapte en een hoog ziekteverzuim. Ondanks besparingen verkeert de NS ook in financieel zwaar weer. De netto schuldpositie is met 1 mrd toegenomen. Donderdag vraagt het bedrijf de overheid om rekening te houden lagere reizigersaantallen. Dat betekent dat de reizigersvergoeding die de NS jaarlijks betaalt voor gebruik van het hoofdrailnet omlaag moet. Ook een btw-heffing op tickets kan wat de NS betreft beter worden afgeschaft. Dankzij de ruime overheidssteun hoopt de NS dit jaar dan break even te draaien. (FD)
__________
‘Het lijkt wel alsof Nederland niet weet waar Groningen ligt’
Maandag begonnen de openbare verhoren in de parlementaire enquete over de gaswinning in Groningen. Maar hoge verwachtingen koestert bijna niemand. ‘Hoe kun je terugkijken op problemen die nog niet voorbij zijn?’ De geschiedenis van de gaswinning in Groningen is een tragische kroniek, dat heeft de parlementaire enquàªtecommissie begrepen. De aanvankelijke belofte van voorspoed, daarna de vermoedens van onheil en tot slot de strijd om compensatie en erkenning. ‘Pinautomaten waren er nog niet maar Groningen werd gezien als pinautomaat. De Staat en de olieboeren trokken er geld uit. Maar Groningen kreeg er niets voor terug.’ Dat heeft in Groningen veel kwaad bloed gezet vertelde Herman de Muinck die al in 2016 voor een parlementaire enquàªte pleitte. Zeker toen de nadelen steeds meer zichtbaar werden. Als de onrustige bodem eerder serieus was genomen, denkt hij, had de gaswinning nu nog niet gestaakt hoeven te worden. Als bakkerszoon maakte hij in 1959 mee hoe onder de akker van boer Boon het Groninger gasveld werd ontdekt. De parlementaire enquàªte naar de gaswinning moet aantonen hoe de winning van ‘onzichtbaar goud’ uitliep op een ramp. Los van de talloze aardbevingen was het vooral de overheid die Groningers tot wanhoop dreef. Er zijn 600.000 documenten verzameld en er zijn 124 voorgesprekken gevoerd. Deze week is de eerste van 70 openbare verhoren. (VK)
__________
Abortus in 22 Amerikaanse staten verboden.
In 22 Amerikaanse staten is abortus nu of zeer binnenkort verboden of slechts in uitzonderlijke situaties toegestaan, bijvoorbeeld als de aanstaande moeder in levensgevaar verkeert. In nog eens 9 staten wordt het abortusrecht ingeperkt. De staten mogen zelf de abortuswetgeving bepalen nadat het Hooggerechtshof een streep zette door de uitspraak in Roe VS Wade in 1973. Onder andere New York en Californië leggen het recht op abortus vast in de wet. De helft van de Amerikanen wil het landelijk recht op abortus handhaven, 32% is het eens met het Hooggerechtshof en de rest weet het niet zeker. Mannen zijn 2 keer zo vaak als vrouwen tegen abortus en voor het afschaffen van Roe VS Wade. Iets minder dan 1 op de 10 Amerikanen vindt dat abortus nooit is toegestaan.Overigens worden in landen waar abortus verboden is evenveel abortussen uitgevoerd als in landen waar abortus legaal is. In Nederland worden relatief weinig abortussen uitgevoerd. Wereldwijd ligt het jaarlijks aantal abortussen op 15 tot 49 per duizend vrouwen. In Nederland is dat 9 op de duizend vrouwen in de vruchtbare leeftijd. (VK)
__________
Jeugdzorg heeft bij uithuisplaatsing de feiten niet op orde.
Bij een gedwongen uithuisplaatsing worden ouders onvoldoende betrokken. De inspectie gezondheidszorg en Jeugd trof bij een steekproef geen enkel deugdelijk dossier aan. In 2021 werden 3301 jeugdigen in Nederland gedwongen uit huis geplaatst. In de helft van de gevallen waren ouders en kinderen het erover eens dat deze maatregel nodig was. In een kwart van de gevallen was een van de partijen tegen de uithuisplaatsing en in een kwart van de gevallen was de uithuisplaatsing tegen de zin van alle betrokkenen. De inspectie onderzocht van deze groep 45 dossiers om te controleren of de feiten rondom uithuisplaatsing zorgvuldig werden vastgesteld. Het harde oordeel luidt: dit was nooit het geval. Maar de kinderrechter baseert zijn beslissing wel op de feiten in de jeugdbeschermingsdossiers. Behalve dat ouders en jongeren zich ongehoord en buitenspel voelden gezet, is hun ook onvoldoend uitgelegd waarom de uithuisplaatsing nodig was, concludeert de inspectie. De besluitvorming binnen de Raad voor de Kinderbescherming of de Jeugdzorginstellingen is voor ouders een ‘black box’ waar zij geen deel van uitmaken. (Trouw)
__________
Turkije: Finland en Zweden mogen in NAVO.
Turkije is akkoord gegaan met de toetreding van Zweden en Finland tot de NAVO. Daarmee is de belangrijkste horde genomen voor het aansluiten van Finland en Zweden bij het bondgenootschap. Turkije wierp als enige NAVO-land een blokkade op. President Erdogan eiste opheffing van het wapenembargo dat Stockholm en Helsinki hadden ingesteld vanwege Turkse bombardementen op Koerdische strijders in Syrië. Ook wilde Turkije dat Zweden zijn terrorismebestrijding aan zou scherpen zodat pro-Koerdische groepen eronder zouden vallen. Bij de driedaagse NAVO-top in Madrid hebben de landen een concessie gedaan. Het afronden van de toetreding kost naar alle waarschijnlijkheid nog maanden. Zo moeten alle parlementen van de NAVO-landen de aansluiting van de beide Scandinavische landen ratificeren. (FD)
__________
Coalitie steunt stikstofplannen, industrie moet meebetalen.
Het kabinet heeft vooralsnog weinig politieke weerstand te duchten bij de uitvoering van het stikstofplannen waartegen de boeren al weken fel actievoeren. In een eerste ronde stemmingen in de Tweede Kamer steunden de coalitiepartijen alleen moties die de hoofdlijnen van het beleid niet ondergraven. Behalve D66 staan alle coalitiepartijen onder zware druk om het stikstofplan af te zwakken. De meest opmerkelijke Kamermotie die wel steun kreeg, was dat de industrie in de buurt van boerenbedrijven moet meebetalen aan de dure stikstofplannen. Over de rol van de provincies zitten de coalitiepartijen niet op 1 lijn. D66 wil alvast wetgeving in de steigers zetten om ze te dwingen, maar de CU liet weten daartegen te zullen stemmen. ‘Wij snappen volledig de zorgen van de boeren in Nederland’, benadrukte Rutte. ‘Maar het is noodzakelijk dit te doen. Feit is dat de bodem verzuurt, wat op de lange termijn ook gevolgen heeft voor de agrarische sector. ‘Bovendien’, vervolgde hij, ‘is woningbouw niet mogelijk als de stikstofuitstoot niet omlaaggaat.’ (FD)
__________
Laat Den Haag maar branden.
Boze boeren roepen in online groepen op tot burgeroorlog: ‘Laat Den Haag maar branden’.In online groepen van boeren op internet klinkt oorlogszuchtig taal. Er wordt opgeroepen tot een ‘complete oorlog’ tegen Den Haag. Deelnemers in de telegramgroep ‘Boeren in opstand’ met ruim 2.000 leden plaatsten teksten als: ‘Het kabinet heeft de oorlog verklaard aan iedereen’, ‘Als je een gewapende burgeroorlog wilt, kun je hem krijgen ook’, ‘Land mag op slot. Klaar mee’, ‘Bloeden zullen ze, die teringzakken’. De oproepen die worden gedaan tot matiging hebben nauwelijks effect. Dat oproepen ook tot actie kunnen leiden blijkt als de politie maandagavond op de A28 een trekker in beslag neemt die de snelweg blokkeert. Een bergingsbedrijf zet het voertuig op een vrachtwagen. In de Telegramgroep wordt gevraagd naar de naam van het bedrijf. Dinsdagochtend wordt die gedeeld inclusief adres en telefoonnummer. Een medewerker van het bedrijf vertelt een paar uur later dat hij ‘honderden doodsbedreigingen’ heeft ontvangen. Er werd gezegd dat ze met 150 trekkers naar onze zaak zouden komen. Rutte: ‘Het uitstrooien van mest over wegen, wegblokkades, brandende hooiwagen en intimidatie van bestuurders is ‘onacceptabel’. (VK)
__________
Provincies willen niet hard ingrijpen in stikstofcrisis.
Provincies zijn niet van plan hard in te grijpen in de landbouwsector om de stikstofcrisis op te lossen. Zo willen sommige provincies bijvoorbeeld in geen enkel geval boeren gedwongen uitkopen, terwijl dat soms toch nodig kan zijn om de doelen te halen. Terwijl het kabinet waarschuwt dat in sommige regio’s gedwongen uitkoop van boeren onvermijdelijk zal zijn, houden provincies vast aan vrijwillige uitkoop en stalinnovaties als luchtbases en emissiearme vloeren. Daarvan is al bekend dat de milieuwinst tegenvalt. Provincies zeggen bijvoorbeeld dat de reductiecijfers te hoog zijn en dat er gefocust wordt op de verkeerde gebieden. Limburg neemt zelfs helemaal afstand van het kabinetsbeleid. Een meerderheid van de statenleden neemt zelfs volledig afstand van het kabinetsbeleid en noemt het stikstofprobleem een gecreëerd probleem en gebaseerd op modellen en berekeningen in plaats van op feiten en meningen. Slechts enkele provincies laten zich gematigd positief uit over de doelstellingen. Zo erkent Groningen dat de reductie in Groningen met ‘slechts’ 25% relatief meevalt. ‘Als je naar de kleuren op de stikstofverbindingen kijkt, dan zou het moeten lukken’, aldus gedeputeerde Johan Hamster. Bij andere provincies was er juist veel onvrede over die gedetailleerde kaart waarmee Van de Wal drie weken geleden kwam. (Trouw)
__________
Steeds meer burgers in wurggreep van hoge energiekosten.
Per 1 juli kan die rekening fors verder stijgen. Het aantal mensen dat de energierekening niet meer kan betalen neemt snel toe, tot grote zorg van energieleveranciers en schuldhulpverlening. Energienota’s zijn al gauw verdubbeld, waardoor ook betalingsproblemen dreigen bij bijvoorbeeld de zorgverzekering en belasting. ‘Er komt een hausse aan ellende op ons af’, waarschuwt Mirjam Zwamborn van schuldhulpverlening plangroep. Meer dan een miljoen huishoudens kunnen straks mogelijk hun maandelijkse lasten niet meer betalen. De problemen worden alleen maar urgenter nu per 1 juli de energierekening voor veel huishoudens opnieuw fors omhooggaat. Die stijging kan oplopen tot 40%. Dat komt boven op de ruim 1.300 euro die de gemiddelde klant op jaarbasis al meer betaalt dan in 2021. Voor veel lagere en middeninkomens zijn die regelingen een druppel op een gloeiende plaat, zegt Zwamborn. (FD)
__________
Rutte moet zich mengen in boerenprotest.
Premier Rutte moet donderdag direct na terugkeer van de NAVO-top in Madrid in de Tweede Kamer verschijnen om te praten over de uit de hand gelopen boerenacties. Dat heeft de Kamer gisteren besloten in reactie op nieuwe betogingen van boeren bij politici thuis. Ook minister Dylan Yesilgoz van Justitie wordt gevraagd te verschijnen. Protesterende boeren trokken dinsdag opnieuw naar het huis van minister Van de Wal. Daarbij doorbraken ze een politieblokkade en werd een giertank voor het huis geleegd. Ingewijden melden aan de website van de NOS dat de minister niet thuis was, maar haar gezin wel. Volgens de politie was de situatie dermate onveilig dat er niet direct kon worden ingegrepen. ‘Er is op dat moment gekozen voor de eigen veiligheid’, schrijft de politie op Twitter. Een opsporingsteam gaat nu op zoek naar de daders; gisteren zijn 10 verdachten aangehouden. Kamerleden buitelden woensdag over elkaar heen om hun afkeer van de rellen uit te spreken. (FD)
__________
Zelensky maakt snel einde aan NAVO-euforie.
De euforie was van korte duur. Een half etmaal mocht de NAVO ontzettend tevreden zijn met zichzelf. Door het akkoord van dinsdagavond met Turkije, over de aanstaande toetreding van Finland en Zweden tot het bondgenootschap, was de top in Madrid al bij voorbaat een eclatant succes, zo gonsde het rond.Toen verscheen Zelensky op het grote scherm. De Oekraïense president heeft een reputatie hoog te houden met videotoespraken waarin hij de machtigsten der aarde op hun nummer zet. Nu had hij een wel heel grote emmer koud water meegenomen om de ‘eendracht maakt macht’-retoriek van de NAVO te blussen. ‘Wat is het echte doelwit van Rusland? Jullie’, beet hij de wereldleiders toe. ‘Als jullie Rusland echt aanmerken als jullie bedreiging moeten jullie zijn belangrijkste en eerste doelwit volledig ondersteunen’, zei Zelensky tegen de bijna 100 NAVO-beslissers van buitenlandse zaken en defensie van 30 lidstaten. ‘Doordat die ondersteuning, in de vorm van zware wapens tekortschiet, verliest Oekraïne in deze oorlogsfase gestaag terrein aan de Russen. Door moderne raket- en luchtverdedigingssystemen aan ons te leveren kunnen jullie de Russische tactiek om steden te vernietigen en de burgerbevolking te terroriseren volledig breken’, zei hij. Ook gooide hij nog meer koud water over het zogeheten strategisch concept voor de komende 10 jaar. ‘Een strategie voor 10 jaar. Wij hebben geen 10 jaar, jullie wel? Weten jullie dat zeker?’ (Trouw)
__________
Kabinet spreekt lagere huren met corporaties af, ongeacht de inflatie.
Woningbouwcorporaties laten de koppeling van de huren aan de inflatie ook de komende jaren los, om explosieve huurstijgingen te voorkomen. In plaats daarvan stijgen de huren net iets minder dan de cao-lonen. Daarnaast verlagen de corporaties voor de allerlaagste inkomens eenmalig de huur. Tot 2030 krijgen zij hierdoor 11 miljard euro minder huur binnen. Corporaties gaan ook versneld hun woningen met slechte energielabels verduurzamen. De huurmatiging is een van de afspraken die de corporaties hebben gemaakt met Hugo de Jonge als tegenprestatie voor het afschaffen van de verhuurdersheffing, de belasting op sociale huurwoningen die na de kredietcrisis was ingevoerd. Eerder werd al bekend dat zij in ruil daarvoor de bouw van sociale huurwoningen verdubbelen en bestaande woningen verduurzamen. De afspraken leveren ‘een enorme verbetering’ van de koopkracht van huurders op, aldus De Jonge in een toelichting.’We houden wonen betaalbaar en matigen de huren voor wie dit het hardst nodig heeft’, zegt voorzitter Martin van Rijn van koepelorganisatie Aedes. ‘Doordat we het juk van de verhuurdersheffing kunnen afwerpen krijgen we ook weer de ruimte om te investeren.’ (FD)
__________
Kamer wil verzoening met boeren na week van geweld en protest.
De Kamer wil dat het kabinet en verzoeningscommissie aanstelt om het gesprek met de boeren weer op gang te brengen na een week van geweld waarbij de boeren politici hebben geïntimideerd en snelwegen hebben geblokkeerd uit protest tegen de stikstofplannen. Van de coalitiefracties was D66 het minst enthousiast. ‘Ik maak me zorgen over zo’n verzoeningscommssie. Ik krijg al appjes: verzoening met deze groep, dat kan toch niet de bedoeling zijn, zei hij, zonder overigens het plan af te schieten. Voor maandag zijn weer grote acties aangekondigd waarbij wegen en luchthavens zouden worden geblokkeerd. ‘Wat gaan we doen om te voorkomen dat het land wordt platgelegd? Wat gaan we doen om de trekkers te beteugelen?’, vroeg Paternotte van D66. Klaver stelde ook dat de hardste acties ook door ‘geradicaliseerde coronademonstranten’ werden gevoerd. (FD).
__________
Dubbelrol Statenleden bij stikstof.
Tenminste 18 Statenleden in 9 provincies hebben zich sinds 2019 mogelijk schuldig gemaakt aan belangenverstrengeling door mee te stemmen over stikstofmoties. Zij overtraden daarmee de provinciale integriteitsregels. Deze politici hebben een professionele achtergrond in de landbouw en mochten daarom niet stemmen over provinciale regelingen en moties waarbij zij een belang hadden. Zij zijn bijvoorbeeld zelf melkveehouder of akkerbouwer of werken voor veevoerproducenten. Van de 18 agrarische statenleden bekleden er 8 daarnaast nog een betaalde of onbetaalde functie bij een belangenorganisatie zoals LTO, de belangrijkste branchevereniging voor boeren. ‘Als je die integriteitscodes over het algemeen ziet, vind ik het nogal opmerkelijk dat dit kan’, zegt Arco Timmermans, hoogleraar public affaires aan de Universiteit Leiden. ‘Die van Utrecht, Drenthe en Friesland zijn bijvoorbeeld helder: meestemmen doe je niet als je een belang hebt.’ Drenthe gaat nog een stap verder: de code zegt ook dat Statenleden zich moeten onthouden van beïnvloeding van collega-leden in andere fasen van het beleidsproces. Daarom is het juist opvallend dat Drenthe de provincie is met de meeste politici die deze regels overtreden: vier! De Drentse landbouw speelt een belangrijke rol binnen de stikstofplannen van het kabinet. Zo moet aan de rand van Natura 2000-gebied Dwingelderveld de stikstofuitstoot tot 70% worden teruggedrongen. (NRC)
__________
‘Trump smeet met servies en greep agent naar de keel’
Tijdens een onverwacht ingelaste hoorzitting zijn dinsdag schokkende details onthuld over de rol van voormalige president Donald Trump bij de bestorming van het Capitool. Trump zou in blinde woede een geheim agent naar de keel hebben gegrepen toen die weigerde om hem naar het Capitool te brengen, stelt een voormalige medewerker. Op 6 januari 2021 wilde Trump samen met zijn aanhang naar het Capitool marcheren, vertelde Casey Hutchinson, de voormalige rechterhand van Trumps stamhoofd Mark Meadows. De geheime dienst weigerde Trump naar het Capitool te rijden omdat het te gevaarlijk zou zijn, waarop hij woede ontstak. ‘Ik ben de fucking president, breng me naar het Capitool’, zou Trump hebben gezegd. Hij probeerde het stuur van de presidentiële limousine, bekend als ‘The Beast’, over te nemen en greep zelfs naar de keel van de chauffeur. Hutchinson draaide lang mee in het Witte Huis en heeft eerder achter gesloten deuren getuigenissen afgelegd tegen de commissie. De scà¨ne in de Limousine was slechts een van de woede-uitbarstingen. In december 2021 zei voormalig procureur-generaal William Barr tegen de pers dat er geen bewijzen waren voor grootschalige fraude bij de verkiezingen. Trump werd daarop zo boos dat hij zijn lunch tegen de muur gooide: ‘Toen ik de kamer inliep, zag ik het porseleinen bord in stukken op de grond en ketchup op de muur. Op de vraag of dat de enige keer was dat hij met servies gooide zei Hutchinson: ‘Er waren tijdens mijn ambtstermijn bij de stafchef verschillende keren dat ik me ervan bewust was dat hij met servies gooide of het tafelkleed van tafel trok.’ Dat Trump wist dat er gewapende demonstranten waren, blijkt uit de discussies over Trumps toespraak tot de demonstranten bij het Witte Huis die aan het geweld voorafging. Die ruimte was niet helemaal vol en dat kwam doordat veel demonstranten liever niet door de metaaldetectoren wilden omdat ze wapens bij zich hadden van boksbeugels tot automatische geweren. Trump die bang was voor minder flatteuze beelden drong erop aan de detectiepoortjes weg te halen met het argument dat die wapens niet tegen hem gebruikt zouden worden. (VK)
__________
Vijf keer levenslang geëist in Marengo.
In het ‘monsterproces’ kregen Ridouan T. en 4 medeverdachten dinsdag te horen dat het OM hen levenslang wil opsluiten. Een van de officieren sprak over ‘een volstrekt gewetenloze moordorganisatie’. T. wordt gezien als de onbetwiste bendeleider. Justitie acht bewezen dat Ridouan T. onder meer verantwoordelijk is voor 6 liquidaties. Ook 4 medeverdachten kregen te horen dat de officieren van justitie hen levenslang wil opsluiten. Zij waren volgens het OM betrokken bij meerdere moorden dan wel pogingen daartoe of zaten hoog in de criminele organisatie. Het gaat om de broers Mao en Mario R., Mohammed R. en Achraf B. Bij het opleggen en eisen van levenslang is terughoudendheid geboden’, zei een van de officieren. Maar in Marengo gaat het om een volstrekt gewetenloze moordorganisatie, die achteloos en onverschillig mensen om het leven heeft gebracht. Het geweld van deze organisatie is ontwrichtend gebleken. (VK)
__________
Waarnemer voor huisarts steeds duurder.
Inval-artsen kunnen steeds hogere tarieven vragen voor hun diensten. Daardoor beginnen nog minder huisartsen een eigen praktijk. Hun vak staat op omvallen vanwege de hoge werkdruk. Daarbij zijn de kosten voor waarnemers van huisartsen in de avonden, nachten en weekenden sterk opgelopen. Dat is een ongewenst bijeffect van het toch al grote probleem van het huisartsentekort. Daarvoor vroeg de beroepsgroep vrijdag aandacht op het malieveld in Den Haag. Een huisarts is verplicht een waarnemer in te huren voor de uren dat hij of zij zelf geen zorg kan verlenen. De waarnemers vroegen in 2020 voor een nachtdienst gemiddeld 90 euro per uur. Dit jaar is dat bijna 10 euro meer. In 2013 lagen de tarieven nog tussen de 81 en 85 euro. Ook de tarieven voor de avond- en weekenddiensten stegen. Een huisarts krijgt van de zorgverzekeraar een vast bedrag voor verleende zorg. Dit jaar krijgen de huisartsen 83,26 euro per uur voor avond, nacht- en weekeind diensten. Als de huisarts een waarnemer moet inhuren voor 96 euro, betaalt hij het verschil uit eigen zak. De verwachting is dat bij ongewijzigd beleid de tarieven nog verder uit elkaar gaan lopen. Door de tekorten aan huisartsen neemt de vraag naar vervangende artsen alleen maar toe en zullen de tarieven verder stijgen. Een eigen praktijk wordt zo ook onaantrekkelijk wanneer een arts als invaller meer kan verdienen. Meer artsen opleiden kan het probleem oplossen zegt gezondheidseconoom Xander Koolman. (Trouw)
__________
Kilometerheffing voor personenauto’s komt dichterbij.
Het kabinet zet de eerste stap op weg naar de invoering van de kilometerheffing voor personenauto’s in 2030. De heffing gaat de huidige motorrijtuigenbelasting vervangen. De hoop is dat een nieuw systeem zal leiden tot minder files en minder CO2 uitstoot. Rekeningrijden is al 30 jaar een omstreden thema. VVD en CDA keerden zich jarenlang tegen initiatieven van linkse coalitiepartners. Dat partijen nu toch overstag gaan heeft vooral te maken met het snel veranderende wagenpark. Naarmate er meer elektrische auto’s op de weg zijn komt er minder binnen aan motorrijtuigenbelasting en brandstofaccijns binnen. Zo dreigt een groot gat in de schatkist te ontstaan. In het toekomstig stelsel betaalt de automobilist per gereden kilometer. Daarbij maakt het niet uit op welk moment de auto op de weg is. (VK)
__________
Nieuwe bestuurscultuur? De luiken gaan steeds verder dicht.
Het gaat de verkeerde kant op in politiek Den Haag concludeert Jeroen Dijsselbloem, voorzitter van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Het duidelijkst blijkt dat uit de manier waarop het kabinet met de bevindingen omgaat van het onderzoek naar de coronacrisis. ‘De ministers De Jonge en Rutte kijken niet kritisch naar hun eigen functioneren. Als er nou 1 moment, 1 onderwerp was geweest waarbij het toegeven van fouten was geaccepteerd, dan was het wel corona. Dijsselbloem ziet met lede ogen aan hoe het kabinet amper werk maakt van de 10 aanbevelingen die zijn onderzoeksraad voor Veiligheid deed voor een betere aanpak van de coronacrisis. Het past volgens hem bij een defensieve overheid die terugschrikt voor zelfreflectie. Premier Rutte zet de toon. ‘Als er verantwoording moet worden afgelegd, is hij er niet meer bij. We zitten nu aan het begin van een nieuwe coronagolf en veel dingen zijn gewoon niet opgepakt!’ Hugo de Jonge reageerde verbolgen op het kritische rapport, daarna stuurde zijn opvolger Kuipers alsnog een welwillende reactie en kondigde aan alle aanbevelingen over te nemen. Maar inmiddels moet Dijsselbloem constateren dat geen van de aanbevelingen helemaal is opgevolgd. Dijsselbloem verklaart het gebrek aan opvolging door het gebrek aan zelfreflectie. Oud minister van VWS De Jonge en de vorige secretaris-generaal Eric Gerritsen hebben tot het laatst toe ferm verdedigd wat ze hebben gedaan. ‘Als de minister uitstraalt: hier is niks aan de hand, alle kritiek wegwezen, deuren dicht. Dan gaat het hele departement in die stand.’ De nieuwe minister heeft overigens de reflectie overgeslagen. Er is nog iets anders dat Dijsselbloem opvalt: Wij geven geregeld aanbevelingen aan ministers om zichzelf meer bevoegdheden toe te kennen zodat ze in noodsituaties kunnen ingrijpen. Maar ik heb nu vier, vijf voorbeelden waarbij de betrokken minister dan zegt: nee, dat wil ik niet. En als je dan leest waarom niet, dan gaat het erom dat hij de verantwoordelijkheid niet wil. Je wilt dus wel de macht maar niet de verantwoordelijkheid als er iets fout gaat. Als je bang bent voor de verantwoordelijkheid, dat vind ik kwetsbaar. (VK)
__________
Inflatie Nederland daalt, prijzen in Europa pieken.
De Nederlandse inflatie kwam in juni uit op 9,9%, waarmee de daling sinds het hoogtepunt in maart heel langzaam doorzet. De voedselprijzen stijgen harder dan vorige maand; die van energie lopen juist terug. In de eurozone stijgt het prijspeil nog. Stabiele dan wel dalende grondstofprijzen zorgen later dit jaar voor een omslag, zo verwachten analisten. In mei bedroeg de inflatie 10%, en in april en maart ruim 11%, Voor het eurogebied publiceerde eurostat een 8,6% hoger prijspeil (mei: 8,1%. De kerninflatie (zonder energie en voedsel) kwam uit op 3,7%.
Een snelle verduurzaming van Nederland dreigt te stokken doordat steeds minder jongeren kiezen voor technische opleidingen, terwijl het aantal vacatures hard oploopt. Netbeheerder Enexis die het stroomnet snel moet uitbreiden heeft alleen al 300 onvervulde vacatures. Bij de meest essentiële studies lopen de studentenaantallen zelfs drastisch terug. Zo daalt de instroom bij hbo-opleiding elektrotechnici met gemiddeld 17% en bij werktuigbouwkunde is dat 9%. Dit is een grotere daling dan die van alle technische hbo-opleidingen samen (1,4%). Aan de universiteit Twente beginnen 59% minder studenten bij computer science en 23% minder aan civil engineering. En dat terwijl de vraag van bedrijven naar data-analisten, werktuigbouwkundigen en ingenieurs alleen maar toeneemt. Het bedrijfsleven noemt een tekort aan personeel steevast als een van de grootste obstakels om te verduurzamen. Een woordvoerder van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen benadrukt wel dat meer mensen opleiden slechts een van de oplossingen is voor de arbeidskrapte in de technieksector. Ook omscholing, innovatie en goede arbeidsvoorwaarden zijn belangrijk. (FD)
__________
Geef de Groningers compensatie en laat ze zelf bepalen wat ze met hun geld doen.
Ook bij de aanpak van de schade door de gaswinning in Groningen schiet de Nederlandse benadering van maatschappelijke problemen tekort. Maandag begon de parlementaire enquete over de gaswinning. Het leed en de jarenlange bagatellisering van de aardbevingsrisico’s zullen centraal staan. De Tweede Kamer hoopt dat het onderzoek bijdraagt aan het herstel van het vertrouwen van de Groningers in de overheid maar inmiddels kampt Groningen met een groter probleem. De frustratie over een op hol geslagen overheid is bij veel Groningers inmiddels groter dan de angst voor bevingen. Ook in deze crisis blijkt de Nederlandse overheid niet in staat om fatsoenlijk met haar burgers om te gaan. Er werd een Kafkaësk bouwwerk opgetuigd van instituten, commissies en centra die elkaar tegenspraken en samen een schadecircus organiseerden tegen absurde kosten. Een bestuurlijke nachtmerrie, net als bij de toeslagenaffaire, en een overheid die zich steeds verder in de nesten werkt. Bij de toeslagenaffaire werken de gedupeerde ouders nu, met behulp van prinses Laurentien, inmiddels aan eigen plannen om hun leven op de rails te krijgen. Ze bepalen zelf wat ze nodig hebben. Dat werkt beter dan dat de overheid, die ze ten diepste wantrouwen, dat doet.
Dat recept zou je kunnen herhalen. Bij de versterkingsplannen verdienen Groningers zeggenschap in plaats van onzekerheid. In plaats van de precieze schade aan de huizen te willen bepalen zou de overheid kunnen zeggen dat de Groningers per definitie recht hebben op compensatie. Laat hen vervolgens zelf bepalen hoe ze dat geld willen besteden. Een eerste stap is gezet met compensatie van 5000 euro bij kleine schades. Om het vertrouwen van de burger in de overheid te willen herstellen, helpt het als de overheid om te beginnen zijn eigen burgers weer gaat vertrouwen! (VK)
__________
De NAVO breidt snelle interventiemacht uit tot 300.000 militairen.
De interventiemacht bestaat momenteel uit 40.000 militairen. De opschaling moet nog goedgekeurd worden op de NAVO-top die dinsdag van start ging. Zij mogen alleen optreden als alle NAVO-lidmaatschappen daarmee instemmen. Op deze top wordt ondermeer de NAVO-tactiek voor de komende jaren bepaald. Zo wordt ook het plan om de NAVO de Baltische staten beter te laten beschermen tegen Russische agressie besproken. Alle regeringsleiders van NAVO-landen zullen hierbij aanwezig zijn. Volgens Stoltenberg gaat het om ‘de grootste verandering van onze gezamenlijke afschrikking en verdediging sinds de Koude oorlog’. Het huidige defensieplan houdt in dat de Baltische staten in het geval van een Russische aanval snel worden opgegeven, om die na 180 dagen weer te heroveren. Met die verdedigingstactiek van de NAVO zouden Estland, Letland en Litouwen hard geraakt worden, vreest onder andere de Estse minister-president. (FD)
__________
Problemen bij de NS stapelen zich op.
De NS kampt met treinuitval, schuld en personeelstekort. Tientallen treinen die dagelijks uitvallen, een tekort van 500 machinisten en conducteurs en ook nog eens veel minder betalende reizigers dan voor de uitbraak van het coronavirus. De problemen stapelen zich op voor de NS. De spoorvervoerders trekt deze week naar Den Haag om extra geld te vragen voor de komende jaren. Iedereen die de laatste maanden met de trein gereisd heeft, zal het hebben gemerkt. Er rijden minder intercity’s en stoptreinen. De NS heeft de dienstregeling versoberd omdat er te weinig personeel is om ingeroosterd te worden. Ook vallen er regelmatig treinen op het laatste moment uit door ziekte of andere bezettingsproblemen. Het leidt tot drukte op de perrons en wrevel onder reizigers. De oorzaak ligt volgens de NS bij personeelskrapte en een hoog ziekteverzuim. Ondanks besparingen verkeert de NS ook in financieel zwaar weer. De netto schuldpositie is met 1 mrd toegenomen. Donderdag vraagt het bedrijf de overheid om rekening te houden lagere reizigersaantallen. Dat betekent dat de reizigersvergoeding die de NS jaarlijks betaalt voor gebruik van het hoofdrailnet omlaag moet. Ook een btw-heffing op tickets kan wat de NS betreft beter worden afgeschaft. Dankzij de ruime overheidssteun hoopt de NS dit jaar dan break even te draaien. (FD)
__________
‘Het lijkt wel alsof Nederland niet weet waar Groningen ligt’
Maandag begonnen de openbare verhoren in de parlementaire enquete over de gaswinning in Groningen. Maar hoge verwachtingen koestert bijna niemand. ‘Hoe kun je terugkijken op problemen die nog niet voorbij zijn?’ De geschiedenis van de gaswinning in Groningen is een tragische kroniek, dat heeft de parlementaire enquàªtecommissie begrepen. De aanvankelijke belofte van voorspoed, daarna de vermoedens van onheil en tot slot de strijd om compensatie en erkenning. ‘Pinautomaten waren er nog niet maar Groningen werd gezien als pinautomaat. De Staat en de olieboeren trokken er geld uit. Maar Groningen kreeg er niets voor terug.’ Dat heeft in Groningen veel kwaad bloed gezet vertelde Herman de Muinck die al in 2016 voor een parlementaire enquàªte pleitte. Zeker toen de nadelen steeds meer zichtbaar werden. Als de onrustige bodem eerder serieus was genomen, denkt hij, had de gaswinning nu nog niet gestaakt hoeven te worden. Als bakkerszoon maakte hij in 1959 mee hoe onder de akker van boer Boon het Groninger gasveld werd ontdekt. De parlementaire enquàªte naar de gaswinning moet aantonen hoe de winning van ‘onzichtbaar goud’ uitliep op een ramp. Los van de talloze aardbevingen was het vooral de overheid die Groningers tot wanhoop dreef. Er zijn 600.000 documenten verzameld en er zijn 124 voorgesprekken gevoerd. Deze week is de eerste van 70 openbare verhoren. (VK)
__________
Abortus in 22 Amerikaanse staten verboden.
In 22 Amerikaanse staten is abortus nu of zeer binnenkort verboden of slechts in uitzonderlijke situaties toegestaan, bijvoorbeeld als de aanstaande moeder in levensgevaar verkeert. In nog eens 9 staten wordt het abortusrecht ingeperkt. De staten mogen zelf de abortuswetgeving bepalen nadat het Hooggerechtshof een streep zette door de uitspraak in Roe VS Wade in 1973. Onder andere New York en Californië leggen het recht op abortus vast in de wet. De helft van de Amerikanen wil het landelijk recht op abortus handhaven, 32% is het eens met het Hooggerechtshof en de rest weet het niet zeker. Mannen zijn 2 keer zo vaak als vrouwen tegen abortus en voor het afschaffen van Roe VS Wade. Iets minder dan 1 op de 10 Amerikanen vindt dat abortus nooit is toegestaan.Overigens worden in landen waar abortus verboden is evenveel abortussen uitgevoerd als in landen waar abortus legaal is. In Nederland worden relatief weinig abortussen uitgevoerd. Wereldwijd ligt het jaarlijks aantal abortussen op 15 tot 49 per duizend vrouwen. In Nederland is dat 9 op de duizend vrouwen in de vruchtbare leeftijd. (VK)
__________
Jeugdzorg heeft bij uithuisplaatsing de feiten niet op orde.
Bij een gedwongen uithuisplaatsing worden ouders onvoldoende betrokken. De inspectie gezondheidszorg en Jeugd trof bij een steekproef geen enkel deugdelijk dossier aan. In 2021 werden 3301 jeugdigen in Nederland gedwongen uit huis geplaatst. In de helft van de gevallen waren ouders en kinderen het erover eens dat deze maatregel nodig was. In een kwart van de gevallen was een van de partijen tegen de uithuisplaatsing en in een kwart van de gevallen was de uithuisplaatsing tegen de zin van alle betrokkenen. De inspectie onderzocht van deze groep 45 dossiers om te controleren of de feiten rondom uithuisplaatsing zorgvuldig werden vastgesteld. Het harde oordeel luidt: dit was nooit het geval. Maar de kinderrechter baseert zijn beslissing wel op de feiten in de jeugdbeschermingsdossiers. Behalve dat ouders en jongeren zich ongehoord en buitenspel voelden gezet, is hun ook onvoldoend uitgelegd waarom de uithuisplaatsing nodig was, concludeert de inspectie. De besluitvorming binnen de Raad voor de Kinderbescherming of de Jeugdzorginstellingen is voor ouders een ‘black box’ waar zij geen deel van uitmaken. (Trouw)
__________
Turkije: Finland en Zweden mogen in NAVO.
Turkije is akkoord gegaan met de toetreding van Zweden en Finland tot de NAVO. Daarmee is de belangrijkste horde genomen voor het aansluiten van Finland en Zweden bij het bondgenootschap. Turkije wierp als enige NAVO-land een blokkade op. President Erdogan eiste opheffing van het wapenembargo dat Stockholm en Helsinki hadden ingesteld vanwege Turkse bombardementen op Koerdische strijders in Syrië. Ook wilde Turkije dat Zweden zijn terrorismebestrijding aan zou scherpen zodat pro-Koerdische groepen eronder zouden vallen. Bij de driedaagse NAVO-top in Madrid hebben de landen een concessie gedaan. Het afronden van de toetreding kost naar alle waarschijnlijkheid nog maanden. Zo moeten alle parlementen van de NAVO-landen de aansluiting van de beide Scandinavische landen ratificeren. (FD)
__________
Coalitie steunt stikstofplannen, industrie moet meebetalen.
Het kabinet heeft vooralsnog weinig politieke weerstand te duchten bij de uitvoering van het stikstofplannen waartegen de boeren al weken fel actievoeren. In een eerste ronde stemmingen in de Tweede Kamer steunden de coalitiepartijen alleen moties die de hoofdlijnen van het beleid niet ondergraven. Behalve D66 staan alle coalitiepartijen onder zware druk om het stikstofplan af te zwakken. De meest opmerkelijke Kamermotie die wel steun kreeg, was dat de industrie in de buurt van boerenbedrijven moet meebetalen aan de dure stikstofplannen. Over de rol van de provincies zitten de coalitiepartijen niet op 1 lijn. D66 wil alvast wetgeving in de steigers zetten om ze te dwingen, maar de CU liet weten daartegen te zullen stemmen. ‘Wij snappen volledig de zorgen van de boeren in Nederland’, benadrukte Rutte. ‘Maar het is noodzakelijk dit te doen. Feit is dat de bodem verzuurt, wat op de lange termijn ook gevolgen heeft voor de agrarische sector. ‘Bovendien’, vervolgde hij, ‘is woningbouw niet mogelijk als de stikstofuitstoot niet omlaaggaat.’ (FD)
__________
Laat Den Haag maar branden.
Boze boeren roepen in online groepen op tot burgeroorlog: ‘Laat Den Haag maar branden’.In online groepen van boeren op internet klinkt oorlogszuchtig taal. Er wordt opgeroepen tot een ‘complete oorlog’ tegen Den Haag. Deelnemers in de telegramgroep ‘Boeren in opstand’ met ruim 2.000 leden plaatsten teksten als: ‘Het kabinet heeft de oorlog verklaard aan iedereen’, ‘Als je een gewapende burgeroorlog wilt, kun je hem krijgen ook’, ‘Land mag op slot. Klaar mee’, ‘Bloeden zullen ze, die teringzakken’. De oproepen die worden gedaan tot matiging hebben nauwelijks effect. Dat oproepen ook tot actie kunnen leiden blijkt als de politie maandagavond op de A28 een trekker in beslag neemt die de snelweg blokkeert. Een bergingsbedrijf zet het voertuig op een vrachtwagen. In de Telegramgroep wordt gevraagd naar de naam van het bedrijf. Dinsdagochtend wordt die gedeeld inclusief adres en telefoonnummer. Een medewerker van het bedrijf vertelt een paar uur later dat hij ‘honderden doodsbedreigingen’ heeft ontvangen. Er werd gezegd dat ze met 150 trekkers naar onze zaak zouden komen. Rutte: ‘Het uitstrooien van mest over wegen, wegblokkades, brandende hooiwagen en intimidatie van bestuurders is ‘onacceptabel’. (VK)
__________
Provincies willen niet hard ingrijpen in stikstofcrisis.
Provincies zijn niet van plan hard in te grijpen in de landbouwsector om de stikstofcrisis op te lossen. Zo willen sommige provincies bijvoorbeeld in geen enkel geval boeren gedwongen uitkopen, terwijl dat soms toch nodig kan zijn om de doelen te halen. Terwijl het kabinet waarschuwt dat in sommige regio’s gedwongen uitkoop van boeren onvermijdelijk zal zijn, houden provincies vast aan vrijwillige uitkoop en stalinnovaties als luchtbases en emissiearme vloeren. Daarvan is al bekend dat de milieuwinst tegenvalt. Provincies zeggen bijvoorbeeld dat de reductiecijfers te hoog zijn en dat er gefocust wordt op de verkeerde gebieden. Limburg neemt zelfs helemaal afstand van het kabinetsbeleid. Een meerderheid van de statenleden neemt zelfs volledig afstand van het kabinetsbeleid en noemt het stikstofprobleem een gecreëerd probleem en gebaseerd op modellen en berekeningen in plaats van op feiten en meningen. Slechts enkele provincies laten zich gematigd positief uit over de doelstellingen. Zo erkent Groningen dat de reductie in Groningen met ‘slechts’ 25% relatief meevalt. ‘Als je naar de kleuren op de stikstofverbindingen kijkt, dan zou het moeten lukken’, aldus gedeputeerde Johan Hamster. Bij andere provincies was er juist veel onvrede over die gedetailleerde kaart waarmee Van de Wal drie weken geleden kwam. (Trouw)
__________
Steeds meer burgers in wurggreep van hoge energiekosten.
Per 1 juli kan die rekening fors verder stijgen. Het aantal mensen dat de energierekening niet meer kan betalen neemt snel toe, tot grote zorg van energieleveranciers en schuldhulpverlening. Energienota’s zijn al gauw verdubbeld, waardoor ook betalingsproblemen dreigen bij bijvoorbeeld de zorgverzekering en belasting. ‘Er komt een hausse aan ellende op ons af’, waarschuwt Mirjam Zwamborn van schuldhulpverlening plangroep. Meer dan een miljoen huishoudens kunnen straks mogelijk hun maandelijkse lasten niet meer betalen. De problemen worden alleen maar urgenter nu per 1 juli de energierekening voor veel huishoudens opnieuw fors omhooggaat. Die stijging kan oplopen tot 40%. Dat komt boven op de ruim 1.300 euro die de gemiddelde klant op jaarbasis al meer betaalt dan in 2021. Voor veel lagere en middeninkomens zijn die regelingen een druppel op een gloeiende plaat, zegt Zwamborn. (FD)
__________
Rutte moet zich mengen in boerenprotest.
Premier Rutte moet donderdag direct na terugkeer van de NAVO-top in Madrid in de Tweede Kamer verschijnen om te praten over de uit de hand gelopen boerenacties. Dat heeft de Kamer gisteren besloten in reactie op nieuwe betogingen van boeren bij politici thuis. Ook minister Dylan Yesilgoz van Justitie wordt gevraagd te verschijnen. Protesterende boeren trokken dinsdag opnieuw naar het huis van minister Van de Wal. Daarbij doorbraken ze een politieblokkade en werd een giertank voor het huis geleegd. Ingewijden melden aan de website van de NOS dat de minister niet thuis was, maar haar gezin wel. Volgens de politie was de situatie dermate onveilig dat er niet direct kon worden ingegrepen. ‘Er is op dat moment gekozen voor de eigen veiligheid’, schrijft de politie op Twitter. Een opsporingsteam gaat nu op zoek naar de daders; gisteren zijn 10 verdachten aangehouden. Kamerleden buitelden woensdag over elkaar heen om hun afkeer van de rellen uit te spreken. (FD)
__________
Zelensky maakt snel einde aan NAVO-euforie.
De euforie was van korte duur. Een half etmaal mocht de NAVO ontzettend tevreden zijn met zichzelf. Door het akkoord van dinsdagavond met Turkije, over de aanstaande toetreding van Finland en Zweden tot het bondgenootschap, was de top in Madrid al bij voorbaat een eclatant succes, zo gonsde het rond.Toen verscheen Zelensky op het grote scherm. De Oekraïense president heeft een reputatie hoog te houden met videotoespraken waarin hij de machtigsten der aarde op hun nummer zet. Nu had hij een wel heel grote emmer koud water meegenomen om de ‘eendracht maakt macht’-retoriek van de NAVO te blussen. ‘Wat is het echte doelwit van Rusland? Jullie’, beet hij de wereldleiders toe. ‘Als jullie Rusland echt aanmerken als jullie bedreiging moeten jullie zijn belangrijkste en eerste doelwit volledig ondersteunen’, zei Zelensky tegen de bijna 100 NAVO-beslissers van buitenlandse zaken en defensie van 30 lidstaten. ‘Doordat die ondersteuning, in de vorm van zware wapens tekortschiet, verliest Oekraïne in deze oorlogsfase gestaag terrein aan de Russen. Door moderne raket- en luchtverdedigingssystemen aan ons te leveren kunnen jullie de Russische tactiek om steden te vernietigen en de burgerbevolking te terroriseren volledig breken’, zei hij. Ook gooide hij nog meer koud water over het zogeheten strategisch concept voor de komende 10 jaar. ‘Een strategie voor 10 jaar. Wij hebben geen 10 jaar, jullie wel? Weten jullie dat zeker?’ (Trouw)
__________
Kabinet spreekt lagere huren met corporaties af, ongeacht de inflatie.
Woningbouwcorporaties laten de koppeling van de huren aan de inflatie ook de komende jaren los, om explosieve huurstijgingen te voorkomen. In plaats daarvan stijgen de huren net iets minder dan de cao-lonen. Daarnaast verlagen de corporaties voor de allerlaagste inkomens eenmalig de huur. Tot 2030 krijgen zij hierdoor 11 miljard euro minder huur binnen. Corporaties gaan ook versneld hun woningen met slechte energielabels verduurzamen. De huurmatiging is een van de afspraken die de corporaties hebben gemaakt met Hugo de Jonge als tegenprestatie voor het afschaffen van de verhuurdersheffing, de belasting op sociale huurwoningen die na de kredietcrisis was ingevoerd. Eerder werd al bekend dat zij in ruil daarvoor de bouw van sociale huurwoningen verdubbelen en bestaande woningen verduurzamen. De afspraken leveren ‘een enorme verbetering’ van de koopkracht van huurders op, aldus De Jonge in een toelichting.’We houden wonen betaalbaar en matigen de huren voor wie dit het hardst nodig heeft’, zegt voorzitter Martin van Rijn van koepelorganisatie Aedes. ‘Doordat we het juk van de verhuurdersheffing kunnen afwerpen krijgen we ook weer de ruimte om te investeren.’ (FD)
__________
Kamer wil verzoening met boeren na week van geweld en protest.
De Kamer wil dat het kabinet en verzoeningscommissie aanstelt om het gesprek met de boeren weer op gang te brengen na een week van geweld waarbij de boeren politici hebben geïntimideerd en snelwegen hebben geblokkeerd uit protest tegen de stikstofplannen. Van de coalitiefracties was D66 het minst enthousiast. ‘Ik maak me zorgen over zo’n verzoeningscommssie. Ik krijg al appjes: verzoening met deze groep, dat kan toch niet de bedoeling zijn, zei hij, zonder overigens het plan af te schieten. Voor maandag zijn weer grote acties aangekondigd waarbij wegen en luchthavens zouden worden geblokkeerd. ‘Wat gaan we doen om te voorkomen dat het land wordt platgelegd? Wat gaan we doen om de trekkers te beteugelen?’, vroeg Paternotte van D66. Klaver stelde ook dat de hardste acties ook door ‘geradicaliseerde coronademonstranten’ werden gevoerd. (FD).
__________
Dubbelrol Statenleden bij stikstof.
Tenminste 18 Statenleden in 9 provincies hebben zich sinds 2019 mogelijk schuldig gemaakt aan belangenverstrengeling door mee te stemmen over stikstofmoties. Zij overtraden daarmee de provinciale integriteitsregels. Deze politici hebben een professionele achtergrond in de landbouw en mochten daarom niet stemmen over provinciale regelingen en moties waarbij zij een belang hadden. Zij zijn bijvoorbeeld zelf melkveehouder of akkerbouwer of werken voor veevoerproducenten. Van de 18 agrarische statenleden bekleden er 8 daarnaast nog een betaalde of onbetaalde functie bij een belangenorganisatie zoals LTO, de belangrijkste branchevereniging voor boeren. ‘Als je die integriteitscodes over het algemeen ziet, vind ik het nogal opmerkelijk dat dit kan’, zegt Arco Timmermans, hoogleraar public affaires aan de Universiteit Leiden. ‘Die van Utrecht, Drenthe en Friesland zijn bijvoorbeeld helder: meestemmen doe je niet als je een belang hebt.’ Drenthe gaat nog een stap verder: de code zegt ook dat Statenleden zich moeten onthouden van beïnvloeding van collega-leden in andere fasen van het beleidsproces. Daarom is het juist opvallend dat Drenthe de provincie is met de meeste politici die deze regels overtreden: vier! De Drentse landbouw speelt een belangrijke rol binnen de stikstofplannen van het kabinet. Zo moet aan de rand van Natura 2000-gebied Dwingelderveld de stikstofuitstoot tot 70% worden teruggedrongen. (NRC)
__________
‘Trump smeet met servies en greep agent naar de keel’
Tijdens een onverwacht ingelaste hoorzitting zijn dinsdag schokkende details onthuld over de rol van voormalige president Donald Trump bij de bestorming van het Capitool. Trump zou in blinde woede een geheim agent naar de keel hebben gegrepen toen die weigerde om hem naar het Capitool te brengen, stelt een voormalige medewerker. Op 6 januari 2021 wilde Trump samen met zijn aanhang naar het Capitool marcheren, vertelde Casey Hutchinson, de voormalige rechterhand van Trumps stamhoofd Mark Meadows. De geheime dienst weigerde Trump naar het Capitool te rijden omdat het te gevaarlijk zou zijn, waarop hij woede ontstak. ‘Ik ben de fucking president, breng me naar het Capitool’, zou Trump hebben gezegd. Hij probeerde het stuur van de presidentiële limousine, bekend als ‘The Beast’, over te nemen en greep zelfs naar de keel van de chauffeur. Hutchinson draaide lang mee in het Witte Huis en heeft eerder achter gesloten deuren getuigenissen afgelegd tegen de commissie. De scà¨ne in de Limousine was slechts een van de woede-uitbarstingen. In december 2021 zei voormalig procureur-generaal William Barr tegen de pers dat er geen bewijzen waren voor grootschalige fraude bij de verkiezingen. Trump werd daarop zo boos dat hij zijn lunch tegen de muur gooide: ‘Toen ik de kamer inliep, zag ik het porseleinen bord in stukken op de grond en ketchup op de muur. Op de vraag of dat de enige keer was dat hij met servies gooide zei Hutchinson: ‘Er waren tijdens mijn ambtstermijn bij de stafchef verschillende keren dat ik me ervan bewust was dat hij met servies gooide of het tafelkleed van tafel trok.’ Dat Trump wist dat er gewapende demonstranten waren, blijkt uit de discussies over Trumps toespraak tot de demonstranten bij het Witte Huis die aan het geweld voorafging. Die ruimte was niet helemaal vol en dat kwam doordat veel demonstranten liever niet door de metaaldetectoren wilden omdat ze wapens bij zich hadden van boksbeugels tot automatische geweren. Trump die bang was voor minder flatteuze beelden drong erop aan de detectiepoortjes weg te halen met het argument dat die wapens niet tegen hem gebruikt zouden worden. (VK)
__________
Vijf keer levenslang geëist in Marengo.
In het ‘monsterproces’ kregen Ridouan T. en 4 medeverdachten dinsdag te horen dat het OM hen levenslang wil opsluiten. Een van de officieren sprak over ‘een volstrekt gewetenloze moordorganisatie’. T. wordt gezien als de onbetwiste bendeleider. Justitie acht bewezen dat Ridouan T. onder meer verantwoordelijk is voor 6 liquidaties. Ook 4 medeverdachten kregen te horen dat de officieren van justitie hen levenslang wil opsluiten. Zij waren volgens het OM betrokken bij meerdere moorden dan wel pogingen daartoe of zaten hoog in de criminele organisatie. Het gaat om de broers Mao en Mario R., Mohammed R. en Achraf B. Bij het opleggen en eisen van levenslang is terughoudendheid geboden’, zei een van de officieren. Maar in Marengo gaat het om een volstrekt gewetenloze moordorganisatie, die achteloos en onverschillig mensen om het leven heeft gebracht. Het geweld van deze organisatie is ontwrichtend gebleken. (VK)
__________
Waarnemer voor huisarts steeds duurder.
Inval-artsen kunnen steeds hogere tarieven vragen voor hun diensten. Daardoor beginnen nog minder huisartsen een eigen praktijk. Hun vak staat op omvallen vanwege de hoge werkdruk. Daarbij zijn de kosten voor waarnemers van huisartsen in de avonden, nachten en weekenden sterk opgelopen. Dat is een ongewenst bijeffect van het toch al grote probleem van het huisartsentekort. Daarvoor vroeg de beroepsgroep vrijdag aandacht op het malieveld in Den Haag. Een huisarts is verplicht een waarnemer in te huren voor de uren dat hij of zij zelf geen zorg kan verlenen. De waarnemers vroegen in 2020 voor een nachtdienst gemiddeld 90 euro per uur. Dit jaar is dat bijna 10 euro meer. In 2013 lagen de tarieven nog tussen de 81 en 85 euro. Ook de tarieven voor de avond- en weekenddiensten stegen. Een huisarts krijgt van de zorgverzekeraar een vast bedrag voor verleende zorg. Dit jaar krijgen de huisartsen 83,26 euro per uur voor avond, nacht- en weekeind diensten. Als de huisarts een waarnemer moet inhuren voor 96 euro, betaalt hij het verschil uit eigen zak. De verwachting is dat bij ongewijzigd beleid de tarieven nog verder uit elkaar gaan lopen. Door de tekorten aan huisartsen neemt de vraag naar vervangende artsen alleen maar toe en zullen de tarieven verder stijgen. Een eigen praktijk wordt zo ook onaantrekkelijk wanneer een arts als invaller meer kan verdienen. Meer artsen opleiden kan het probleem oplossen zegt gezondheidseconoom Xander Koolman. (Trouw)
__________
Kilometerheffing voor personenauto’s komt dichterbij.
Het kabinet zet de eerste stap op weg naar de invoering van de kilometerheffing voor personenauto’s in 2030. De heffing gaat de huidige motorrijtuigenbelasting vervangen. De hoop is dat een nieuw systeem zal leiden tot minder files en minder CO2 uitstoot. Rekeningrijden is al 30 jaar een omstreden thema. VVD en CDA keerden zich jarenlang tegen initiatieven van linkse coalitiepartners. Dat partijen nu toch overstag gaan heeft vooral te maken met het snel veranderende wagenpark. Naarmate er meer elektrische auto’s op de weg zijn komt er minder binnen aan motorrijtuigenbelasting en brandstofaccijns binnen. Zo dreigt een groot gat in de schatkist te ontstaan. In het toekomstig stelsel betaalt de automobilist per gereden kilometer. Daarbij maakt het niet uit op welk moment de auto op de weg is. (VK)
__________
Nieuwe bestuurscultuur? De luiken gaan steeds verder dicht.
Het gaat de verkeerde kant op in politiek Den Haag concludeert Jeroen Dijsselbloem, voorzitter van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Het duidelijkst blijkt dat uit de manier waarop het kabinet met de bevindingen omgaat van het onderzoek naar de coronacrisis. ‘De ministers De Jonge en Rutte kijken niet kritisch naar hun eigen functioneren. Als er nou 1 moment, 1 onderwerp was geweest waarbij het toegeven van fouten was geaccepteerd, dan was het wel corona. Dijsselbloem ziet met lede ogen aan hoe het kabinet amper werk maakt van de 10 aanbevelingen die zijn onderzoeksraad voor Veiligheid deed voor een betere aanpak van de coronacrisis. Het past volgens hem bij een defensieve overheid die terugschrikt voor zelfreflectie. Premier Rutte zet de toon. ‘Als er verantwoording moet worden afgelegd, is hij er niet meer bij. We zitten nu aan het begin van een nieuwe coronagolf en veel dingen zijn gewoon niet opgepakt!’ Hugo de Jonge reageerde verbolgen op het kritische rapport, daarna stuurde zijn opvolger Kuipers alsnog een welwillende reactie en kondigde aan alle aanbevelingen over te nemen. Maar inmiddels moet Dijsselbloem constateren dat geen van de aanbevelingen helemaal is opgevolgd. Dijsselbloem verklaart het gebrek aan opvolging door het gebrek aan zelfreflectie. Oud minister van VWS De Jonge en de vorige secretaris-generaal Eric Gerritsen hebben tot het laatst toe ferm verdedigd wat ze hebben gedaan. ‘Als de minister uitstraalt: hier is niks aan de hand, alle kritiek wegwezen, deuren dicht. Dan gaat het hele departement in die stand.’ De nieuwe minister heeft overigens de reflectie overgeslagen. Er is nog iets anders dat Dijsselbloem opvalt: Wij geven geregeld aanbevelingen aan ministers om zichzelf meer bevoegdheden toe te kennen zodat ze in noodsituaties kunnen ingrijpen. Maar ik heb nu vier, vijf voorbeelden waarbij de betrokken minister dan zegt: nee, dat wil ik niet. En als je dan leest waarom niet, dan gaat het erom dat hij de verantwoordelijkheid niet wil. Je wilt dus wel de macht maar niet de verantwoordelijkheid als er iets fout gaat. Als je bang bent voor de verantwoordelijkheid, dat vind ik kwetsbaar. (VK)
__________
Inflatie Nederland daalt, prijzen in Europa pieken.
De Nederlandse inflatie kwam in juni uit op 9,9%, waarmee de daling sinds het hoogtepunt in maart heel langzaam doorzet. De voedselprijzen stijgen harder dan vorige maand; die van energie lopen juist terug. In de eurozone stijgt het prijspeil nog. Stabiele dan wel dalende grondstofprijzen zorgen later dit jaar voor een omslag, zo verwachten analisten. In mei bedroeg de inflatie 10%, en in april en maart ruim 11%, Voor het eurogebied publiceerde eurostat een 8,6% hoger prijspeil (mei: 8,1%. De kerninflatie (zonder energie en voedsel) kwam uit op 3,7%.