Gelezen!
Nieuwsoverzicht van ma 4 maart t/m zo 10 maart 2024
Russisch bloedgeld.
Er ligt zo’n 300 mrd klaar voor Oekraine. Voor herstel van door de Russen kapotgebombardeerde gebouwen en infrastructuur en herstelbetalingen aan burgers.
Het geld ligt klaar, maar Kiev kan er niet aankomen, want het is officieel nog van Rusland. Niemand twijfelt erover dat de uiteindelijke genoegdoening die de Russen moeten betalen voor hun illegale oorlog dat bedrag ver zal overtreffen. Maar toch komt het maar niet los. Zelfs de rente erover stroomt niet naar Oekraine. Het geld bestaat grotendeels uit euro- en dollartegoeden van de Russische centrale bank. Het meeste staat bij het Belgische Euroclear en dat verzint, samen met de ECB en het IMF telkens nieuwe juridische redenen waarom het toch vooral heel goed op het Russisch geld moet passen. Ook veel gehoord: als we het bloedgeld onteigenen, schrikt dat andere regimes af om in euro’s te beleggen. Alsof dat in deze tijd onze grootste zorg zou moeten zijn.
Over Oekraiense toegang tot de Russische miljarden wordt nu al twee jaar gedelibereerd. Vorige week nam het Europees parlement er weer een motie over aan. Maar er gebeurt niets. Om je rot te schamen. (Mathijs Bouman in het FD)
…………………………………………………….
Betaalrekening wordt grotere kostenpost, in 5 jaar verdubbeling tarief.
De jaarlijkse kosten voor een standaard betaalpakket zijn sinds 2019 ruwweg verdubbeld. Vooral de 3 traditionele banken - ABN Amro, ING en Rabobank – hebben in die tijd hun standaardtarieven flink verhoogd, aldus de consumentenbond.
Voor een individuele betaalrekening met betaalpas steeg het tarief bij ING met 135% naar 43,80 euro per jaar. Bij ABN Amro en Rabobank stegen de kosten iets minder snel, maar ook daar zijn de jaartarieven met respectievelijk 39 euro en 36,60 euro inmiddels fors hoger.
ASN hanteert voor een betaalrekening met 32,40 euro per jaar nu het laagste tarief. De nieuwkomers Bunq en Knab rekenen de hoogste tarieven, deels vanwege een ander servicepakket. Ook totaalpakketten voor stellen zijn in prijs gestegen. Een rekening voor 2 personen met 2 betaalpassen kost bij veel banken inmiddels ruim 50 euro per jaar SNS heeft hier met 44,40 euro het goedkoopst aanbod.
……………………………………………………
Weer een wereldrecord, maar het goud en de titel vindt Femke Bol belangrijker.
Bol werd niet eerder wereldkampioen indoor. In Glasgow won ze zaterdag goud op de 400 meter, en zondag op de 4 x 400 meter.
Ze pakte opnieuw een wereldtitel, op de 400 meter dit keer en dat in een nieuw wereldrecord: 49,17. Daar kwam nog een keer goud bij voor het estafetteteam op de 4 x 400 meter (met Lieke Klaver, Cathelijne Peeters en Lisanne de Witte.) De prijzenkast van Femke Bol begint inmiddels imposante vormen aan te nemen. Na Europese titels (400 meter horden, 4 x 400 meter aflossing) wereldtitels in de buitenlucht (400 meter horden en 4 x 400 meter aflossing) is er na het WK-zilver van 2 jaar geleden nu goud op de 400 meter indoor en goud voor het estafetteteam.
Het grote doel ligt straks in Parijs, dat is geen geheim. Daar wil Bol in augustus olympisch kampioen worden op de 400 meter horden. ‘Ik begin mijn horden te missen’, lachte ze. Omdat die discipline in de winter op de 200 meter banen niet wordt gelopen onderhoudt ze in die maanden haar vorm met 400-meter wedstrijden. Toch is dat niet het hele verhaal. Bol heeft al vaker aangegeven hoe belangrijk ze medailles vindt, zeker gouden exemplaren staan voor haar hoger in de pikorde dan bijvoorbeeld een wereldrecord.
Een titel win je voor altijd, vindt ze, die pakken ze je nooit meer af! (NRC)
………………………………………………………….
Een op zes Nederlanders heeft ernstig overgewicht.
Het afgelopen jaar had 15,6% van de Nederlanders van 20 jaar of ouder obesitas, oftewel ernstig overgewicht, zo blijkt uit onderzoek van het CBS en het RIM. Vergeleken met de jaren tachtig is dat bijna een verdrievoudiging. Dat komt overeen met de wereldwijde trend, blijkt uit cijfers van de WHO.
Het aantal Nederlanders met ernstig overgewicht oftewel obesitas is sinds de jaren tachtig toegenomen, van 5,4% in 1994 naar 15,6% afgelopen jaar. Van ernstig overgewicht is sprake als de zogeheten bodymassindex (BMI) hoger is dan dertig.
Wereldwijd is het aandeel obese-mensen verdubbeld in 30 jaar. Onder kinderen nam overgewicht nog sneller toe. In de leeftijdsgroep van 5 tot 19 jaar was er sprake van een verviervoudiging.
De VS scoren hoog op de wereldranglijst. Daar heeft 42% van de bevolking (18 jaar en ouder) ernstig overgewicht. In Azië hebben veel landen – waaronder Vietnam, Japan en Zuid-Korea – relatief weinig inwoners met obesitas. (FD)
…………………………………………………
Nederlander eet in 4 dagen één keer vega, vleesconsumptie daalt nauwelijks.
Vooral hoger opgeleiden en vrouwen eten vaker vegetarisch, aldus het CBS en RIVM.
In het onderzoek is voor het eerst gevraagd hoeveel van hun 7 hoofdmaaltijden vlees of vis bevatten. Het resultaat: 25% van de maaltijden is volledig vegetarisch, 63% bevat vlees en 12 % bevat vis.
Toch is vegetarisch en veganistisch nog geen gemeengoed. Slechts 0,5% van de Nederlanders eet volledig plantaardig. 2,3% eet geen vlees of vis maar wel bijvoorbeeld kaas en eieren, en 2,1% is pescotarier: geen vlees wel vis. Samen is dat dus nog geen 5% van alle Nederlanders. Zo’n driekwart van de Nederlanders eet juist bij (bijna) elke maaltijd vlees of vis. 21,7% zet minimaal drie dagen per week een vegetarische hoofdmaaltijd op tafel en is volgens de definitie van het CBS flextariër.
De cijfers geven een enigszins ontnuchterend beeld van de Nederlandse voedselconsumptie. Al jaren neemt het aanbod van vleesvervangers toe, zetten restaurants meer vegetarische opties op de kaart en groeit het aantal Nederlanders dat zich flexitarier noemt.
Ondertussen is de vleesconsumptie nauwelijks afgenomen. In 2022 aten Nederlanders gemiddeld 75 kilo vlees per jaar. Dat is weliswaar het laagste niveau sinds de metingen in 2005 begonnen maar niet veel lager dan het hoogtepunt van79,2 kilo in 2009. Men zegt dus wel dat men minder vlees eet maar in werkelijkheid wil dat nog niet vlotten. Opleiding blijkt wel een belangrijke factor. 45% van universitair opgeleiden eet altijd of minstens drie keer per week geen vlees of vis tegenover 32% van de hbo-opgeleiden en 19% van mensen met mbo- of middelbaar schooldiploma.
31% van de vrouwen noemt zich vegetariër, pescotarier of flexitarier tegenover 23% van de mannen. Onder vrouwen tussen 18 en 25 jaar is het aandeel vleesverminderaars met 34% het grootst terwijl slecht 17% van de mannen in die leeftijdscategorie bewust geen of minder vlees eet. (VK)
………………………………………………………
Chinese overheid streeft dit jaar naar stabiliteit.
Premier Li Qiang zei bij de opening van het Volkscongres dat de economie ‘ongeveer 5%’ moet groeien, net als vorig jaar. Dat is flink lager dan de dubbele cijfers uit het recente verleden maar toch ambitieus. Na de coronapandemie bleef economisch herstel uit: China kampt met deflatie, laag consumentenvertrouwen, een grillige beurs en een vastgoedcrisis. Ook andere doelstellingen zijn nauwelijks veranderd. De nadruk ligt op technologische ontwikkeling, met 10% meer budget voor wetenschap en technologie. Defensie krijgt er net als vorig jaar 7,2% bij.
De persconferentie van het Volkscongres werd maandag geannuleerd hetgeen wordt gezien als teken van een zwakkere positie van de overheid ten opzichte van de Partij. Ook een nieuwe buitenlandminister werd niet aangekondigd. Het blijft dus wachten op de permanente vervanger van Qin Gang, die sinds juni niet meer is gezien maar zich volgens een verklaring van het Volkscongres vorige week afmeldde als vertegenwoordiger van de stad Tianjin. (NRC)
………………………………………………………..
Brussel komt met plan om Europese defensie-industrie impuls te geven.
De 27 lidstaten van de EU moeten ‘meer, beter én gezamenlijk’ investeren in defensiebedrijven op het eigen grondgebied, vindt de Europese Commissie. Alleen zo kunnen ze de kwakkelende Europese defensie-industrie weer vitaal maken.
De inval in Oekraine heeft duidelijk gemaakt dat de vrede in Europa te lang als vanzelfsprekend is beschouwd. De legers zijn zwak en moeten in een hoge staat van paraatheid worden gebracht.
De Commissie presenteerde daarom dinsdag een strategie om de Europese defensiesector nieuw leven in te blazen. Nooit eerder kwam Brussel met zo’n plan voor de defensie-industrie. De Commissie wil binnen haar lopende begroting €1,5 mrd vrijmaken voor de jaren 2025-2027 om landen te stimuleren gezamenlijk defensie-aanbestedingen uit te zetten.
Sinds de oorlog zijn de defensiebudgetten van U-landen fors omhooggegaan, zei Eurocommissaris Vestager. Maar dat heeft niet per se geleid tot meer efficiency. Zo werken lidstaten met verschillende wapen- en communicatiesystemen, die vaak niet op elkaar aansluiten. Dit komt samenwerking niet ten goede. Tegelijkertijd vraagt de Europese defensiesector om omvangrijke orders zodat ze de zekerheid krijgt dat de vraag niet eenmalig is vanwege Oekraine. Pas dan is het voor de ondernemers interessant om te investeren in productielijnen, innovatie en nieuwe fabrieken. Daarom roept Vestager de EU-landen op om niet alleen meer geld in defensie te steken maar dit ook ‘beter’ te doen.
Bijvoorbeeld door samen grote orders te plaatsen, die veelal ook tot lagere prijzen leiden, en door te investeren in wapensystemen die aan elkaar gekoppeld zijn. (FD)
…………………………………………………………….
Wie weigert de dood in de ogen te zien wordt wreed gestraft.
Ze worden afgetuigd, vastgebonden aan een boom, of in de vrieskou naakt in een kuil gegooid:
Russische frontsoldaten die dienstweigeren worden genadeloos afgestraft door hun eigen kameraden.
‘Het is hier een hel’.
Russische militairen, vooral vrijgelaten criminelen, gaan zich aan het front in Oekraine te buiten aan wreedheden tegen kameraden die niet bereid zijn de dood tegemoet te gaan. Soldaten aan de frontlinies maken melding van martelingen, schijnexecuties en zelfs een geval van ophanging.
Dat schrijft de onafhankelijke Russische onderzoeksite Vjorstka. Soldaten die zich niet de vuurlinie in laten sturen worden soms dagenlang vastgebonden aan een boom of in de kou in een kuil gevangengehouden, een gewoonte die het Russische leger heeft overgehouden aan de oorlog in Tsjetsjenië. De ergste misstanden doen zich voor op de gevaarlijkste plekken aan het front, waar de soldaten vrijwel permanent onder vuur liggen en vaak maandenlang niet worden afgelost.
‘Het is een hel hier’, meldt een Russische militair vanaf de frontlinie bij Krynki, een dorp op de linkeroever van de rivier de Dnipro waar de Russen maandenlang de Oekraïners probeerden te verdrijven. Volgens hem werd de ene na de andere groep soldaten vooruitgestuurd, bijna niemand keerde terug.
Het resultaat is dat contractmilitairen en ex-gevangenen volledig doordraaien. ‘Zij weten dat iedereen eraan gaat. Daarom maken ze het de gewone jongens tot een hel. Ze zijn totaal losgeslagen en hebben hun eigen strafkamp gecreëerd. Soldaten die een bevel weigeren worden gestraft en gelyncht door andere soldaten en komen niet voor een krijgsraad. Er is geen enkel normbesef meer.’ Het komt ook voor dat reservisten gevangen worden gezet in een kuil en commandanten moeten betalen om eruit gelaten te worden. Deze praktijk pasten de Russen ook vaak toe tijdens de oorlog in Tsjetsjenië. (VK)
……………………………………………………….
De formatie stokt onder Putters.
De informateur heeft nog een week om de opdracht af te ronden. Mede door lekken is het vertrouwen tussen de partijen broos.
Het zijn niet de beste omstandigheden voor Kim Putters om wat ogenschijnlijk onmogelijk is tà³ch mogelijk te maken: een oplossing vinden voor de impasse die de formatie inmiddels is gaan heten. Terwijl de tijd begint te dringen – uiterlijk volgende week donderdag moet hij zijn opdracht afronden – is Putters deze week genoodzaakt meer tijd te investeren in het toch al broze vertrouwen tussen de vier onderhandelende partijleiders van PVV, VVD, NSC en BBB.
De reden: in een podcast van De Telegraaf was het afgelopen weekend lang gegaan over de manier waarop Omtzigt zich aan de onderhandelingstafel zou hebben gedragen: huilbuien, stemverheffingen en weglopen. Omtzigt doet de beschuldigingen af als ‘geroddel’, waar hij zich ‘niet in herkent’. Dat andere partijen zouden lekken over wat zich afspeelt aan de onderhandelingstafel, noemt hij ‘niet behulpzaam’. Dat het over Omtzigt gaat is voor anderen ook de manier om de schuld bij hem te leggen. Op de vraag of hij nog vertrouwen heeft in Wilders, Yesilgöz en Van der Plas wil Omtzigt na zijn gesprek met Putters alleen zeggen dat hij nog vertrouwen in de informateur heeft.
Putters gaat intussen onverminderd door met dit moeizame formatieproces. Woensdag sprak hij opnieuw los van elkaar de fractieleiders van de VVD en de BBB. (NRC)
………………………………………………………..
Verkiezingen in de VS gaan nieuwe fase in met stoppen Haley.
+ Trump won voorverkiezingen in 14 staten.
+ Haley staakt campagne maar geeft Trump nog niet haar steun.
+ Trump en Biden opnieuw elkaars tegenstrevers.
‘Dit was een fantastische avond’, zei Donald Trump dinsdag in zijn overwinningsspeech. De oud-president won het merendeel van de Republikeinse voorverkiezingen. Zijn tegenstrever Nikki Haley maakte bekend haar race te staken.Daarmee zijn Trump en Biden de enige overgebleven serieuze kandidaten, wat betekent dat de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2024 een herhaling worden van die in 2020. Maar beiden scoren over de hele linie minder overtuigend dan zij zouden willen.
Voormalig VN-ambassadeur Haley feliciteerde Trump en zei dat ze haar campagne ‘opschortte’, waarmee ze in feite de deur op een kier zet om terug te keren in de race. ‘Ik blijf mijn stem gebruiken om de kwesties aan te kaarten die ik belangrijk vind’, zei ze. Om eraan toe te voegen ‘iedereen’ die het presidentschap wint ‘te steunen’. Ze liet doorschemeren dat ze vindt dat Trump een verzoenende toon moet aanslaan om de steun van haar kiezers te verdienen. Ze won wel de verkiezingen in Vermont en het District of Columbia maar was niet opgewassen tegen het populisme van Trump.
Bij de democraten is Biden de enige serieuze kandidaat. Toch is er voor hem werk aan de winkel. Een deel van de Democratische kiezers is niet enthousiast over zijn herverkiezing. Hij wordt met zijn 81 jaar te oud gevonden om nog een effectieve leider te kunnen zijn. In Minnesota won hij dinsdag bijvoorbeeld maar 72% van de stemmen. In Amerikaans-Samoa verloor hij ook zijn eerste primary van het jaar. (FD)
………………………………………………….
De buren kijken toe hoe Gaza verhongert.
De Arabische buurlanden staan pal achter de burgers in Gaza met voedseldroppings, zo lijkt het. Maar in praktijk bewijzen regionale leiders de Gazanen vooral lippendienst en lijken zich niet echt te willen verbinden aan hun lot.
De hongersnood in Gaza wordt met de dag nijpender en dreigt een groot aantal slachtoffers te maken, boven op de oorlog die al ruim 30 duizend Palestijnen het leven kostte. Veel Gazanen hebben alleen nog gras, stukken cactus of dierenvoer te eten.
Ze wijzen met de beschuldigende vinger naar Israël, dat nauwelijks hulpgoederen toelaat, maar ook naar omringende Arabische landen die onmachtig aan de zijlijn lijken te staan. De impact van de maatregelen van de VEA, Jordanië, Egypte en Qatar op de dagelijkse levens van Palestijnen is minimaal. De hongersnood wordt er niet minder nijpend van en Netanyahu wijkt geen centimeter van zijn koers af.
Humanitair doen de Arabische landen wel wat, maar dat is grotendeels symbolisch zegt Rami G. Khouri, analist van de American University of Beirut. Ook op Hamas hebben buurlanden nagenoeg geen invloed, met uitzondering van Qatar dat sinds jaren dient als thuishaven voor Hamas’ politieke tak.
Netanyahu kan tevreden constateren dat de politieke schade in de regio beperkt blijft. Zo weigert het grootste zwaargewicht in de regio, Saoedi-Arabië, een streep te zetten door een toekomstige vredesovereenkomst met Israël. Ze stralen uit dat ze zo snel mogelijk terug willen naar business as usual. Een reeks landen heeft uit welbegrepen eigenbelang vredesakkoorden gesloten met Israël.
Dat begon met Egypte (1979, gevolgd door Jordanië (1994) en vanaf het voorjaar van 2020, Soedan, Bahrein, Marokko en de VAE. De laatste drie landen hebben zich ontpopt als trouwe klanten van Israëlische bedrijven voor wapens en surveillancetechnologie. De Palestijnse kwestie is het hen niet waard om hun macht op het spel te zetten. De enige die voor confrontatie kozen zijn geen staten maar gewapende bewegingen die in het Westen op terreurlisten staan en die militaire diplomatieke en financiële rugdekking krijgen uit Iran: Hezbollah, de Houthi’s en het ‘islamitisch verzet’. (VK)
…………………………………………………..
Australië trekt met Zuidoost-Azië op tegen China.
Australië en landen in Zuidoost-Azië gaan zich samen verzetten tegen Chinese invloed en agressie
in de regio.
De leiders van landen in Zuidoost-Azië en Australië waarschuwen voor acties die ‘de vrede, veiligheid en stabiliteit in de regio in gevaar brengen’. In een gezamenlijke verklaring na een top van regio-organisatie ASEAN met Australië zeggen ze te streven naar een regio waar verschillen van mening respectvol worden besproken, niet via dwang of geweld. De oproep komt na nieuwe spanningen de afgelopen dagen op de Zuid-Chinese Zee. Schepen van de Chinese kustwacht kwamen daar dinsdag in aanvaring met een Filippijns militair bevoorradingsschip. Volgens de Filippijnen was er sprake van ‘gevaarlijke manoeuvres’ van de Chinezen. Vier Filippijnse bemanningsleden zouden door gebruik van een waterkanon gewond zijn geraakt. De Zuid-Chinese Zee is het toneel van een langlopend conflict tussen China en landen als de Filippijnen, Taiwan, Vietnam en Maleisië. China claimt de zeggenschap over bijna de gehele Zuid-Chinese Zee, terwijl de andere landen ook aanspraak maken op delen ervan. (NRC)
…………………………………………………………..
Stroomproductie voor bijna de helft groen.
Afgelopen jaar is bijna de helft van de elektriciteit in Nederland opgewekt uit hernieuwbare energiebronnen. Onder meer zon en wind leverden 48% van de totale stroomproductie. De grootste groei zit in zonne-energie. In 5 jaar tijd zijn ruim 400% meer zonnepanelen geïnstalleerd, waarmee in 2023 bijna 500% meer energie is opgewekt. De hoeveelheid stroom die jaarlijks wordt geproduceerd is de afgelopen jaren nauwelijks veranderd. Dat is wel het geval met hoe deze elektriciteit is opgewekt. Voorheen werden aardgas en kolen gebruikt, sinds vorig jaar zijn deze energiebronnen in de minderheid.
Wind is de grootste bron van groene energie. Vorig jaar was deze energiebron goed voor een kwart van alle opgewekte stroom. Die komt voornamelijk van windmolens op het land, maar de afgelopen jaren is vooral de stroomproductie op zee flink toegenomen.
Naast windenergie op zee zit de groei in de productie van groene elektriciteit vooral in zonnestroom. Het opgesteld vermogen is flink uitgebreid. Op basis van het opgesteld vermogen per inwoner was Nederland vorig jaar zelfs koploper. (FD)
……………………………………………………..
Gevoelig verlies voor Russische luchtmacht.
Volgens Kiev heeft de Oekraiense luchtverdediging in korte tijd 15 Russische vliegtuigen neergehaald. ‘Voor elke luchtmacht zou dit een dreun zijn’, zegt generaal b.d. Dick Berlijn.
Vooral Ruslands belangrijkste gevechtsbommenwerper, die vanuit de lucht de operaties van grondtroepen moet ondersteunen zou kwetsbaar zijn gebleken. Oekraine zegt zeker 13 moderne Soechoj Soe-34’s te hebben neergehaald, een ongekend hoog aantal in zo’n korte tijd. Ook claimt Kiev een tweede A-50 te hebben neergehaald. Dit radarvliegtuig coördineert de luchtaanvallen en waakt voor de gevaren die uitgaan van de Oekraiense luchtmacht en de lucht verdediging op de grond.
Berlijn noemt het verlies van zoveel vliegtuigen opmerkelijk. ‘De Soe-34 en de A-50 zijn belangrijke en dure vliegtuigen. De Soe-34 is een geavanceerd toestel dat precisiewapens kan afvuren. En van de A-50 hebben de Russen er niet veel. Deze vliegtuigen – maar ook je dure piloten – verlies je niet graag.’
De klappen die de Russen moesten incasseren – een Soe-34 kost zo’n 50 miljoen euro – vormen een breuk met het optreden tot nu toe van de Russische luchtmacht. Dit onderdeel was de afgelopen 2 jaar redelijk ongeschonden door de oorlog gekomen. Onder meer vanwege de Oekraiense luchtverdediging durfde het opperbevel in Moskou de luchtmacht niet op grote schaal in te zetten. (VK)
…………………………………………………………
Waarschuwingen netbeheerder stapelen zich op: code rood in stroomland.
Elektrische auto’s verbruiken veel stroom terwijl er te weinig ruimte op het stroomnet is. Het aantal stroomstoringen neemt toe.
De waarschuwingen stapelen zich op. Vorige week deed Stedin, de beheerder van het regionale stroomnet in de Randstad en Zeeland, een dringende oproep aan burgers om hun elektrische auto’s niet meer tussen 16.00 uur en 21.00 uur op te laden. Er wordt in die uren al veel te veel stroom verbruikt en er is simpelweg niet genoeg ruimte op het stroomnet om iedereen te kunnen leveren. Het net ziet ‘vol’.
Enkele dagen later waarschuwde Aliander, moederbedrijf van Liander, beheerder van regionale stroomnetten in o.a. Gelderland dat het nog weleens tien jaar kan duren voordat dit probleem is opgelost. Netten uitbreiden, zodat meer stroom vervoerd kan worden, duurt namelijk jaren vanwege vergunningsprocedures en bezwaarmakers. Donderdag kwam daar een noodkreet van Enexis bij, de netbeheerder voor Zuid en Noord-Nederland. Ook dat bedrijf waarschuwde (opnieuw) dat het stroomnet uit zijn voegen barst. Het bedrijf voegde een dimensie aan de problematiek toe door erop te wijzen dat het tempo waarmee capaciteit wordt bijgebouwd de groeiende vraag helemaal niet kan bijbenen.
Waardoor het gat alleen maar groter wordt. Alle provincies kleuren rood. Een deel van het geld dat voor de netten wordt uitgetrokken gaat nu naar onderhoud van de bestaande netten. ‘Het peloton loopt zo steeds verder voor ons uit’, aldus Rutger van der Leeuw, topman van het bedrijf.
En dan is er nog het probleem aan ‘de andere kant’ van het net, waar er stroom ingaat, van producenten – denk aan energiecentrales en zonnepanelen. Die invoer is op sommige momenten zo gigantisch dat die stroom niet allemaal op het net past. In dat geval ziet er maar één ding op: productielocaties tijdelijk uitzetten. Anders loopt de spanning op het net te hoog op, met storing tot gevolg. Al met al dreigt ‘netcongestie’ de belangrijkste rem op de transitie naar een schonere energievoorziening te worden. (NRC)
Er ligt zo’n 300 mrd klaar voor Oekraine. Voor herstel van door de Russen kapotgebombardeerde gebouwen en infrastructuur en herstelbetalingen aan burgers.
Het geld ligt klaar, maar Kiev kan er niet aankomen, want het is officieel nog van Rusland. Niemand twijfelt erover dat de uiteindelijke genoegdoening die de Russen moeten betalen voor hun illegale oorlog dat bedrag ver zal overtreffen. Maar toch komt het maar niet los. Zelfs de rente erover stroomt niet naar Oekraine. Het geld bestaat grotendeels uit euro- en dollartegoeden van de Russische centrale bank. Het meeste staat bij het Belgische Euroclear en dat verzint, samen met de ECB en het IMF telkens nieuwe juridische redenen waarom het toch vooral heel goed op het Russisch geld moet passen. Ook veel gehoord: als we het bloedgeld onteigenen, schrikt dat andere regimes af om in euro’s te beleggen. Alsof dat in deze tijd onze grootste zorg zou moeten zijn.
Over Oekraiense toegang tot de Russische miljarden wordt nu al twee jaar gedelibereerd. Vorige week nam het Europees parlement er weer een motie over aan. Maar er gebeurt niets. Om je rot te schamen. (Mathijs Bouman in het FD)
…………………………………………………….
Betaalrekening wordt grotere kostenpost, in 5 jaar verdubbeling tarief.
De jaarlijkse kosten voor een standaard betaalpakket zijn sinds 2019 ruwweg verdubbeld. Vooral de 3 traditionele banken - ABN Amro, ING en Rabobank – hebben in die tijd hun standaardtarieven flink verhoogd, aldus de consumentenbond.
Voor een individuele betaalrekening met betaalpas steeg het tarief bij ING met 135% naar 43,80 euro per jaar. Bij ABN Amro en Rabobank stegen de kosten iets minder snel, maar ook daar zijn de jaartarieven met respectievelijk 39 euro en 36,60 euro inmiddels fors hoger.
ASN hanteert voor een betaalrekening met 32,40 euro per jaar nu het laagste tarief. De nieuwkomers Bunq en Knab rekenen de hoogste tarieven, deels vanwege een ander servicepakket. Ook totaalpakketten voor stellen zijn in prijs gestegen. Een rekening voor 2 personen met 2 betaalpassen kost bij veel banken inmiddels ruim 50 euro per jaar SNS heeft hier met 44,40 euro het goedkoopst aanbod.
……………………………………………………
Weer een wereldrecord, maar het goud en de titel vindt Femke Bol belangrijker.
Bol werd niet eerder wereldkampioen indoor. In Glasgow won ze zaterdag goud op de 400 meter, en zondag op de 4 x 400 meter.
Ze pakte opnieuw een wereldtitel, op de 400 meter dit keer en dat in een nieuw wereldrecord: 49,17. Daar kwam nog een keer goud bij voor het estafetteteam op de 4 x 400 meter (met Lieke Klaver, Cathelijne Peeters en Lisanne de Witte.) De prijzenkast van Femke Bol begint inmiddels imposante vormen aan te nemen. Na Europese titels (400 meter horden, 4 x 400 meter aflossing) wereldtitels in de buitenlucht (400 meter horden en 4 x 400 meter aflossing) is er na het WK-zilver van 2 jaar geleden nu goud op de 400 meter indoor en goud voor het estafetteteam.
Het grote doel ligt straks in Parijs, dat is geen geheim. Daar wil Bol in augustus olympisch kampioen worden op de 400 meter horden. ‘Ik begin mijn horden te missen’, lachte ze. Omdat die discipline in de winter op de 200 meter banen niet wordt gelopen onderhoudt ze in die maanden haar vorm met 400-meter wedstrijden. Toch is dat niet het hele verhaal. Bol heeft al vaker aangegeven hoe belangrijk ze medailles vindt, zeker gouden exemplaren staan voor haar hoger in de pikorde dan bijvoorbeeld een wereldrecord.
Een titel win je voor altijd, vindt ze, die pakken ze je nooit meer af! (NRC)
………………………………………………………….
Een op zes Nederlanders heeft ernstig overgewicht.
Het afgelopen jaar had 15,6% van de Nederlanders van 20 jaar of ouder obesitas, oftewel ernstig overgewicht, zo blijkt uit onderzoek van het CBS en het RIM. Vergeleken met de jaren tachtig is dat bijna een verdrievoudiging. Dat komt overeen met de wereldwijde trend, blijkt uit cijfers van de WHO.
Het aantal Nederlanders met ernstig overgewicht oftewel obesitas is sinds de jaren tachtig toegenomen, van 5,4% in 1994 naar 15,6% afgelopen jaar. Van ernstig overgewicht is sprake als de zogeheten bodymassindex (BMI) hoger is dan dertig.
Wereldwijd is het aandeel obese-mensen verdubbeld in 30 jaar. Onder kinderen nam overgewicht nog sneller toe. In de leeftijdsgroep van 5 tot 19 jaar was er sprake van een verviervoudiging.
De VS scoren hoog op de wereldranglijst. Daar heeft 42% van de bevolking (18 jaar en ouder) ernstig overgewicht. In Azië hebben veel landen – waaronder Vietnam, Japan en Zuid-Korea – relatief weinig inwoners met obesitas. (FD)
…………………………………………………
Nederlander eet in 4 dagen één keer vega, vleesconsumptie daalt nauwelijks.
Vooral hoger opgeleiden en vrouwen eten vaker vegetarisch, aldus het CBS en RIVM.
In het onderzoek is voor het eerst gevraagd hoeveel van hun 7 hoofdmaaltijden vlees of vis bevatten. Het resultaat: 25% van de maaltijden is volledig vegetarisch, 63% bevat vlees en 12 % bevat vis.
Toch is vegetarisch en veganistisch nog geen gemeengoed. Slechts 0,5% van de Nederlanders eet volledig plantaardig. 2,3% eet geen vlees of vis maar wel bijvoorbeeld kaas en eieren, en 2,1% is pescotarier: geen vlees wel vis. Samen is dat dus nog geen 5% van alle Nederlanders. Zo’n driekwart van de Nederlanders eet juist bij (bijna) elke maaltijd vlees of vis. 21,7% zet minimaal drie dagen per week een vegetarische hoofdmaaltijd op tafel en is volgens de definitie van het CBS flextariër.
De cijfers geven een enigszins ontnuchterend beeld van de Nederlandse voedselconsumptie. Al jaren neemt het aanbod van vleesvervangers toe, zetten restaurants meer vegetarische opties op de kaart en groeit het aantal Nederlanders dat zich flexitarier noemt.
Ondertussen is de vleesconsumptie nauwelijks afgenomen. In 2022 aten Nederlanders gemiddeld 75 kilo vlees per jaar. Dat is weliswaar het laagste niveau sinds de metingen in 2005 begonnen maar niet veel lager dan het hoogtepunt van79,2 kilo in 2009. Men zegt dus wel dat men minder vlees eet maar in werkelijkheid wil dat nog niet vlotten. Opleiding blijkt wel een belangrijke factor. 45% van universitair opgeleiden eet altijd of minstens drie keer per week geen vlees of vis tegenover 32% van de hbo-opgeleiden en 19% van mensen met mbo- of middelbaar schooldiploma.
31% van de vrouwen noemt zich vegetariër, pescotarier of flexitarier tegenover 23% van de mannen. Onder vrouwen tussen 18 en 25 jaar is het aandeel vleesverminderaars met 34% het grootst terwijl slecht 17% van de mannen in die leeftijdscategorie bewust geen of minder vlees eet. (VK)
………………………………………………………
Chinese overheid streeft dit jaar naar stabiliteit.
Premier Li Qiang zei bij de opening van het Volkscongres dat de economie ‘ongeveer 5%’ moet groeien, net als vorig jaar. Dat is flink lager dan de dubbele cijfers uit het recente verleden maar toch ambitieus. Na de coronapandemie bleef economisch herstel uit: China kampt met deflatie, laag consumentenvertrouwen, een grillige beurs en een vastgoedcrisis. Ook andere doelstellingen zijn nauwelijks veranderd. De nadruk ligt op technologische ontwikkeling, met 10% meer budget voor wetenschap en technologie. Defensie krijgt er net als vorig jaar 7,2% bij.
De persconferentie van het Volkscongres werd maandag geannuleerd hetgeen wordt gezien als teken van een zwakkere positie van de overheid ten opzichte van de Partij. Ook een nieuwe buitenlandminister werd niet aangekondigd. Het blijft dus wachten op de permanente vervanger van Qin Gang, die sinds juni niet meer is gezien maar zich volgens een verklaring van het Volkscongres vorige week afmeldde als vertegenwoordiger van de stad Tianjin. (NRC)
………………………………………………………..
Brussel komt met plan om Europese defensie-industrie impuls te geven.
De 27 lidstaten van de EU moeten ‘meer, beter én gezamenlijk’ investeren in defensiebedrijven op het eigen grondgebied, vindt de Europese Commissie. Alleen zo kunnen ze de kwakkelende Europese defensie-industrie weer vitaal maken.
De inval in Oekraine heeft duidelijk gemaakt dat de vrede in Europa te lang als vanzelfsprekend is beschouwd. De legers zijn zwak en moeten in een hoge staat van paraatheid worden gebracht.
De Commissie presenteerde daarom dinsdag een strategie om de Europese defensiesector nieuw leven in te blazen. Nooit eerder kwam Brussel met zo’n plan voor de defensie-industrie. De Commissie wil binnen haar lopende begroting €1,5 mrd vrijmaken voor de jaren 2025-2027 om landen te stimuleren gezamenlijk defensie-aanbestedingen uit te zetten.
Sinds de oorlog zijn de defensiebudgetten van U-landen fors omhooggegaan, zei Eurocommissaris Vestager. Maar dat heeft niet per se geleid tot meer efficiency. Zo werken lidstaten met verschillende wapen- en communicatiesystemen, die vaak niet op elkaar aansluiten. Dit komt samenwerking niet ten goede. Tegelijkertijd vraagt de Europese defensiesector om omvangrijke orders zodat ze de zekerheid krijgt dat de vraag niet eenmalig is vanwege Oekraine. Pas dan is het voor de ondernemers interessant om te investeren in productielijnen, innovatie en nieuwe fabrieken. Daarom roept Vestager de EU-landen op om niet alleen meer geld in defensie te steken maar dit ook ‘beter’ te doen.
Bijvoorbeeld door samen grote orders te plaatsen, die veelal ook tot lagere prijzen leiden, en door te investeren in wapensystemen die aan elkaar gekoppeld zijn. (FD)
…………………………………………………………….
Wie weigert de dood in de ogen te zien wordt wreed gestraft.
Ze worden afgetuigd, vastgebonden aan een boom, of in de vrieskou naakt in een kuil gegooid:
Russische frontsoldaten die dienstweigeren worden genadeloos afgestraft door hun eigen kameraden.
‘Het is hier een hel’.
Russische militairen, vooral vrijgelaten criminelen, gaan zich aan het front in Oekraine te buiten aan wreedheden tegen kameraden die niet bereid zijn de dood tegemoet te gaan. Soldaten aan de frontlinies maken melding van martelingen, schijnexecuties en zelfs een geval van ophanging.
Dat schrijft de onafhankelijke Russische onderzoeksite Vjorstka. Soldaten die zich niet de vuurlinie in laten sturen worden soms dagenlang vastgebonden aan een boom of in de kou in een kuil gevangengehouden, een gewoonte die het Russische leger heeft overgehouden aan de oorlog in Tsjetsjenië. De ergste misstanden doen zich voor op de gevaarlijkste plekken aan het front, waar de soldaten vrijwel permanent onder vuur liggen en vaak maandenlang niet worden afgelost.
‘Het is een hel hier’, meldt een Russische militair vanaf de frontlinie bij Krynki, een dorp op de linkeroever van de rivier de Dnipro waar de Russen maandenlang de Oekraïners probeerden te verdrijven. Volgens hem werd de ene na de andere groep soldaten vooruitgestuurd, bijna niemand keerde terug.
Het resultaat is dat contractmilitairen en ex-gevangenen volledig doordraaien. ‘Zij weten dat iedereen eraan gaat. Daarom maken ze het de gewone jongens tot een hel. Ze zijn totaal losgeslagen en hebben hun eigen strafkamp gecreëerd. Soldaten die een bevel weigeren worden gestraft en gelyncht door andere soldaten en komen niet voor een krijgsraad. Er is geen enkel normbesef meer.’ Het komt ook voor dat reservisten gevangen worden gezet in een kuil en commandanten moeten betalen om eruit gelaten te worden. Deze praktijk pasten de Russen ook vaak toe tijdens de oorlog in Tsjetsjenië. (VK)
……………………………………………………….
De formatie stokt onder Putters.
De informateur heeft nog een week om de opdracht af te ronden. Mede door lekken is het vertrouwen tussen de partijen broos.
Het zijn niet de beste omstandigheden voor Kim Putters om wat ogenschijnlijk onmogelijk is tà³ch mogelijk te maken: een oplossing vinden voor de impasse die de formatie inmiddels is gaan heten. Terwijl de tijd begint te dringen – uiterlijk volgende week donderdag moet hij zijn opdracht afronden – is Putters deze week genoodzaakt meer tijd te investeren in het toch al broze vertrouwen tussen de vier onderhandelende partijleiders van PVV, VVD, NSC en BBB.
De reden: in een podcast van De Telegraaf was het afgelopen weekend lang gegaan over de manier waarop Omtzigt zich aan de onderhandelingstafel zou hebben gedragen: huilbuien, stemverheffingen en weglopen. Omtzigt doet de beschuldigingen af als ‘geroddel’, waar hij zich ‘niet in herkent’. Dat andere partijen zouden lekken over wat zich afspeelt aan de onderhandelingstafel, noemt hij ‘niet behulpzaam’. Dat het over Omtzigt gaat is voor anderen ook de manier om de schuld bij hem te leggen. Op de vraag of hij nog vertrouwen heeft in Wilders, Yesilgöz en Van der Plas wil Omtzigt na zijn gesprek met Putters alleen zeggen dat hij nog vertrouwen in de informateur heeft.
Putters gaat intussen onverminderd door met dit moeizame formatieproces. Woensdag sprak hij opnieuw los van elkaar de fractieleiders van de VVD en de BBB. (NRC)
………………………………………………………..
Verkiezingen in de VS gaan nieuwe fase in met stoppen Haley.
+ Trump won voorverkiezingen in 14 staten.
+ Haley staakt campagne maar geeft Trump nog niet haar steun.
+ Trump en Biden opnieuw elkaars tegenstrevers.
‘Dit was een fantastische avond’, zei Donald Trump dinsdag in zijn overwinningsspeech. De oud-president won het merendeel van de Republikeinse voorverkiezingen. Zijn tegenstrever Nikki Haley maakte bekend haar race te staken.Daarmee zijn Trump en Biden de enige overgebleven serieuze kandidaten, wat betekent dat de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2024 een herhaling worden van die in 2020. Maar beiden scoren over de hele linie minder overtuigend dan zij zouden willen.
Voormalig VN-ambassadeur Haley feliciteerde Trump en zei dat ze haar campagne ‘opschortte’, waarmee ze in feite de deur op een kier zet om terug te keren in de race. ‘Ik blijf mijn stem gebruiken om de kwesties aan te kaarten die ik belangrijk vind’, zei ze. Om eraan toe te voegen ‘iedereen’ die het presidentschap wint ‘te steunen’. Ze liet doorschemeren dat ze vindt dat Trump een verzoenende toon moet aanslaan om de steun van haar kiezers te verdienen. Ze won wel de verkiezingen in Vermont en het District of Columbia maar was niet opgewassen tegen het populisme van Trump.
Bij de democraten is Biden de enige serieuze kandidaat. Toch is er voor hem werk aan de winkel. Een deel van de Democratische kiezers is niet enthousiast over zijn herverkiezing. Hij wordt met zijn 81 jaar te oud gevonden om nog een effectieve leider te kunnen zijn. In Minnesota won hij dinsdag bijvoorbeeld maar 72% van de stemmen. In Amerikaans-Samoa verloor hij ook zijn eerste primary van het jaar. (FD)
………………………………………………….
De buren kijken toe hoe Gaza verhongert.
De Arabische buurlanden staan pal achter de burgers in Gaza met voedseldroppings, zo lijkt het. Maar in praktijk bewijzen regionale leiders de Gazanen vooral lippendienst en lijken zich niet echt te willen verbinden aan hun lot.
De hongersnood in Gaza wordt met de dag nijpender en dreigt een groot aantal slachtoffers te maken, boven op de oorlog die al ruim 30 duizend Palestijnen het leven kostte. Veel Gazanen hebben alleen nog gras, stukken cactus of dierenvoer te eten.
Ze wijzen met de beschuldigende vinger naar Israël, dat nauwelijks hulpgoederen toelaat, maar ook naar omringende Arabische landen die onmachtig aan de zijlijn lijken te staan. De impact van de maatregelen van de VEA, Jordanië, Egypte en Qatar op de dagelijkse levens van Palestijnen is minimaal. De hongersnood wordt er niet minder nijpend van en Netanyahu wijkt geen centimeter van zijn koers af.
Humanitair doen de Arabische landen wel wat, maar dat is grotendeels symbolisch zegt Rami G. Khouri, analist van de American University of Beirut. Ook op Hamas hebben buurlanden nagenoeg geen invloed, met uitzondering van Qatar dat sinds jaren dient als thuishaven voor Hamas’ politieke tak.
Netanyahu kan tevreden constateren dat de politieke schade in de regio beperkt blijft. Zo weigert het grootste zwaargewicht in de regio, Saoedi-Arabië, een streep te zetten door een toekomstige vredesovereenkomst met Israël. Ze stralen uit dat ze zo snel mogelijk terug willen naar business as usual. Een reeks landen heeft uit welbegrepen eigenbelang vredesakkoorden gesloten met Israël.
Dat begon met Egypte (1979, gevolgd door Jordanië (1994) en vanaf het voorjaar van 2020, Soedan, Bahrein, Marokko en de VAE. De laatste drie landen hebben zich ontpopt als trouwe klanten van Israëlische bedrijven voor wapens en surveillancetechnologie. De Palestijnse kwestie is het hen niet waard om hun macht op het spel te zetten. De enige die voor confrontatie kozen zijn geen staten maar gewapende bewegingen die in het Westen op terreurlisten staan en die militaire diplomatieke en financiële rugdekking krijgen uit Iran: Hezbollah, de Houthi’s en het ‘islamitisch verzet’. (VK)
…………………………………………………..
Australië trekt met Zuidoost-Azië op tegen China.
Australië en landen in Zuidoost-Azië gaan zich samen verzetten tegen Chinese invloed en agressie
in de regio.
De leiders van landen in Zuidoost-Azië en Australië waarschuwen voor acties die ‘de vrede, veiligheid en stabiliteit in de regio in gevaar brengen’. In een gezamenlijke verklaring na een top van regio-organisatie ASEAN met Australië zeggen ze te streven naar een regio waar verschillen van mening respectvol worden besproken, niet via dwang of geweld. De oproep komt na nieuwe spanningen de afgelopen dagen op de Zuid-Chinese Zee. Schepen van de Chinese kustwacht kwamen daar dinsdag in aanvaring met een Filippijns militair bevoorradingsschip. Volgens de Filippijnen was er sprake van ‘gevaarlijke manoeuvres’ van de Chinezen. Vier Filippijnse bemanningsleden zouden door gebruik van een waterkanon gewond zijn geraakt. De Zuid-Chinese Zee is het toneel van een langlopend conflict tussen China en landen als de Filippijnen, Taiwan, Vietnam en Maleisië. China claimt de zeggenschap over bijna de gehele Zuid-Chinese Zee, terwijl de andere landen ook aanspraak maken op delen ervan. (NRC)
…………………………………………………………..
Stroomproductie voor bijna de helft groen.
Afgelopen jaar is bijna de helft van de elektriciteit in Nederland opgewekt uit hernieuwbare energiebronnen. Onder meer zon en wind leverden 48% van de totale stroomproductie. De grootste groei zit in zonne-energie. In 5 jaar tijd zijn ruim 400% meer zonnepanelen geïnstalleerd, waarmee in 2023 bijna 500% meer energie is opgewekt. De hoeveelheid stroom die jaarlijks wordt geproduceerd is de afgelopen jaren nauwelijks veranderd. Dat is wel het geval met hoe deze elektriciteit is opgewekt. Voorheen werden aardgas en kolen gebruikt, sinds vorig jaar zijn deze energiebronnen in de minderheid.
Wind is de grootste bron van groene energie. Vorig jaar was deze energiebron goed voor een kwart van alle opgewekte stroom. Die komt voornamelijk van windmolens op het land, maar de afgelopen jaren is vooral de stroomproductie op zee flink toegenomen.
Naast windenergie op zee zit de groei in de productie van groene elektriciteit vooral in zonnestroom. Het opgesteld vermogen is flink uitgebreid. Op basis van het opgesteld vermogen per inwoner was Nederland vorig jaar zelfs koploper. (FD)
……………………………………………………..
Gevoelig verlies voor Russische luchtmacht.
Volgens Kiev heeft de Oekraiense luchtverdediging in korte tijd 15 Russische vliegtuigen neergehaald. ‘Voor elke luchtmacht zou dit een dreun zijn’, zegt generaal b.d. Dick Berlijn.
Vooral Ruslands belangrijkste gevechtsbommenwerper, die vanuit de lucht de operaties van grondtroepen moet ondersteunen zou kwetsbaar zijn gebleken. Oekraine zegt zeker 13 moderne Soechoj Soe-34’s te hebben neergehaald, een ongekend hoog aantal in zo’n korte tijd. Ook claimt Kiev een tweede A-50 te hebben neergehaald. Dit radarvliegtuig coördineert de luchtaanvallen en waakt voor de gevaren die uitgaan van de Oekraiense luchtmacht en de lucht verdediging op de grond.
Berlijn noemt het verlies van zoveel vliegtuigen opmerkelijk. ‘De Soe-34 en de A-50 zijn belangrijke en dure vliegtuigen. De Soe-34 is een geavanceerd toestel dat precisiewapens kan afvuren. En van de A-50 hebben de Russen er niet veel. Deze vliegtuigen – maar ook je dure piloten – verlies je niet graag.’
De klappen die de Russen moesten incasseren – een Soe-34 kost zo’n 50 miljoen euro – vormen een breuk met het optreden tot nu toe van de Russische luchtmacht. Dit onderdeel was de afgelopen 2 jaar redelijk ongeschonden door de oorlog gekomen. Onder meer vanwege de Oekraiense luchtverdediging durfde het opperbevel in Moskou de luchtmacht niet op grote schaal in te zetten. (VK)
…………………………………………………………
Waarschuwingen netbeheerder stapelen zich op: code rood in stroomland.
Elektrische auto’s verbruiken veel stroom terwijl er te weinig ruimte op het stroomnet is. Het aantal stroomstoringen neemt toe.
De waarschuwingen stapelen zich op. Vorige week deed Stedin, de beheerder van het regionale stroomnet in de Randstad en Zeeland, een dringende oproep aan burgers om hun elektrische auto’s niet meer tussen 16.00 uur en 21.00 uur op te laden. Er wordt in die uren al veel te veel stroom verbruikt en er is simpelweg niet genoeg ruimte op het stroomnet om iedereen te kunnen leveren. Het net ziet ‘vol’.
Enkele dagen later waarschuwde Aliander, moederbedrijf van Liander, beheerder van regionale stroomnetten in o.a. Gelderland dat het nog weleens tien jaar kan duren voordat dit probleem is opgelost. Netten uitbreiden, zodat meer stroom vervoerd kan worden, duurt namelijk jaren vanwege vergunningsprocedures en bezwaarmakers. Donderdag kwam daar een noodkreet van Enexis bij, de netbeheerder voor Zuid en Noord-Nederland. Ook dat bedrijf waarschuwde (opnieuw) dat het stroomnet uit zijn voegen barst. Het bedrijf voegde een dimensie aan de problematiek toe door erop te wijzen dat het tempo waarmee capaciteit wordt bijgebouwd de groeiende vraag helemaal niet kan bijbenen.
Waardoor het gat alleen maar groter wordt. Alle provincies kleuren rood. Een deel van het geld dat voor de netten wordt uitgetrokken gaat nu naar onderhoud van de bestaande netten. ‘Het peloton loopt zo steeds verder voor ons uit’, aldus Rutger van der Leeuw, topman van het bedrijf.
En dan is er nog het probleem aan ‘de andere kant’ van het net, waar er stroom ingaat, van producenten – denk aan energiecentrales en zonnepanelen. Die invoer is op sommige momenten zo gigantisch dat die stroom niet allemaal op het net past. In dat geval ziet er maar één ding op: productielocaties tijdelijk uitzetten. Anders loopt de spanning op het net te hoog op, met storing tot gevolg. Al met al dreigt ‘netcongestie’ de belangrijkste rem op de transitie naar een schonere energievoorziening te worden. (NRC)
