Gelezen!

Nieuwsoverzicht van ma. 6 t/m zo. 12 maart 2023

26 maart 2024, 12:44
De gasprijs blijft maar dalen. Overdrijft de markt niet een beetje?
Dankzij de klimaatopwarming mag de Europese consument misschien hopen dat ook de
winter van 2023-2024 een fijne, milde winter wordt. Maar hoe realistisch is het om er bij de
huidige marktprijzen vanuit te gaan dat iedereen even fanatiek energie blijft besparen?
Bovendien, hoe zeker kunnen we ervan zijn dat Rusland op de huidige niveaus gas
westwaarts blijft pompen en de kraan niet helemaal dichtdraait. Het lijkt wel of niemand
meer een negatief scenario kan bedenken geeft econoom Edoardo Campanella van
UniCredit aan in een notitie over de gasmarkt. Vrijdag daalde de gasprijs naar €45 per megawattuur. Dat is het laagste niveau in anderhalf jaar, sinds de nazomer van 2021. Is de markt gewend geraakt aan goed nieuws? Sneller dan hij was opgelopen, is de prijs na de piek in augustus vorig jaar op bijna €340 per MWh weer teruggezakt Natuurlijk is er hard gewerkt om alternatieven voor Russisch gas te vinden en is er door
consumenten en de industrie veel bespaard, maar het heeft ook wel meegezeten. De winter
was in praktisch heel Europa relatief warm, Peking verlengde de coronalockdowns, waardoor gas dat voor China bedoeld was naar Europa kon stromen en ook voerden andere producenten (in de VS, Afrika en het Midden Oosten) de productie flink op. Er hoeft dus veel minder worden ingekocht nu de voorraden nog voor 54% gevuld zijn tegen 26% vorig jaar. Daar tegenover staat dat Rusland in de eerste helft van vorig jaar nog heel veel gas leverde, dat de Duitse centrales nu toch echt dichtgaan en dat vanwege de hoge CO2-prijs interessant wordt om elektriciteit op te wekken met gas in plaats van steenkool. Per saldo denkt Campanella dat het voor de hand ligt dat de prijzen van gas in de tweede
jaarhelft stijgen naar €80 à  €90. (FD)

__________

Vertrekkend premier Li had gelijk – maar houdt zich stil.
Premier Li Keqiang sprak niet over de problemen voor Chinezen rond het zerocovidbeleid en
amper over de te verwachten economische groei. China’s beruchte zerocovidbeleid? Daarover repte China’s premier Li Keqiang met geen woord meer. Hij legde deze zondag ten overstaan van 2.948 aanwezige afgevaardigden van het Chinese Volkscongres verantwoording af over wat de Chinese regering in 2022 heeft gedaan, zonder iets te zeggen over het gevoerde strenge beleid, dat rampzalig uitpakte voor
economie en bevolking. Li treedt tegen het einde van dit Volkscongres na tien jaar af als premier, en verdwijnt daarna waarschijnlijk net als zijn voorgangers vrijwel volledig uit het publieke zicht. Hij zal de
geschiedenis ingaan als de man die niet uit de slagschaduw van de steeds almachtiger Li heeft geprobeerd om de groei en de liberalisering van de Chinese economie centraal te stellen. Hij wilde dat China aantrekkelijk bleef voor buitenlandse investeerders en bedrijven. Hij wilde ook dat Chinese private ondernemers de ruimte zouden houden om een belangrijke motor voor China’s economische groei te zijn. Dat is hem niet gelukt: het zerocovidbeleid van Xi Jinping was drie jaar lang belangrijker dan economische groei, de ideologie domineerde over pragmatisme. Wrang is dat Li uiteindelijk gelijk kreeg in zijn inschatting dat China zich een al te streng zerocovidbeleid op den duur niet zou kunnen veroorloven. Maar dat gelijk zal hij nu niet meer kunnen halen. (NRC)

__________

Nederlandse elektriciteit kleurt razendsnel groener door groei aandeel wind en zonne-
energie.

Van de elektriciteit die in Nederland wordt opgewekt, is een steeds groter deel afkomstig van
duurzame bronnen als wind en zon. In 2022 was 40% van de elektriciteit groen, meldt het
CBS. Het is een stijging met 20% ten opzichte van een jaar eerder. De groene groei is vooral te
danken aan meer zonne- en windenergie. Er werd vorig jaar ruim de helft meer zonnestroom
geproduceerd. Vooral dankzij een toename van het aantal zonnepanelen met 4 gigawatt;
vergelijkbaar met het vermogen van vier grote kolencentrales. Dankzij al die extra panelen was de opbrengst aan zonnestroom afgelopen wintermaand februari (met korte dagen en een lage zonnestand) even groot als die van zomermaand in juli 2019 (!) Ook gunstige weersomstandigheden hielpen mee.
De opbrengst van windenergie steeg vorig jaar ook, met 17 procent. Deze groei is mede te danken aan een toename van het aantal turbines met 1 gigawatt aan totaal vermogen. Het aandeel fossiel daalt, vooral het gebruik van aardgas liet een afname zien. Vorig jaar werd 16% minder aardgas verstookt voor het opwekken van elektriciteit. Deze daling is vooral het gevolg van de hoge aardgasprijzen. De stroomproductie uit kolen bleef gelijk, biomassa werd minder gebruikt voor de opwek van stroom en het aandeel waterkracht (in Nederland toch al gering) daalde. De totale opwekking van elektriciteit was in 2022 ongeveer gelijk aan die van het jaar ervoor. (VK)

__________

Wagner-baas hint op ‘verraad uit Moskou.
Het hoofd van het huurlingenleger Prigozjin heeft opnieuw gewaarschuwd dat zijn troepen in de strijd om Bachmoet onvoldoende munitie krijgen. Hij zei dat de Russische frontlinies rond de stad kunnen instorten als Moskou niet de beloofde munitie levert. Hij sloot niet uit dat er kwade wil in het spel is. ‘Voorlopig proberen we de reden te achterhalen: Is het gewone bureaucratie of verraad?’ Vorige maand beschuldigde hij defensieminister Sergej Sjojgoe en anderen van verraad voor het achterhouden van munitievoorraden aan zijn mannen. Maandag deed de Wagner-baa er nog een schepje bovenop. Hij beklaagde zich er over dat een vertegenwoordiger van zijn leger niet welkom was op het centrale commandocentrum in het bezette deel van Oekraïne. In een video sprak Prigozjin ook zijn vrees uit dat Moskou zijn troepen als zondebokken zal aanwijzen als Rusland de oorlog zou verliezen. ‘Als Wagner zich nu terugtrekt uit Bachmoet zal het hele front instorten’, zei hij over het belang van zijn huurlingenleger. ‘De situatie zal niet gunstig zijn voor alle militaire formaties die de Russisch belangen beschermen.’ (FD)

__________

Van der Wal: krimp veestapel onontkoombaar.
Krimp van de Nederlandse veestapel is onontkoombaar om het stikstofprobleem op te lossen. Dat heeft minister Christianne van de Wal gezegd in gesprek met studenten van de Universiteit van Amsterdam. Haar visie botst met die van de grote boerenorganisaties. Volgens haar zal de stikstofuitstoot niet voldoende dalen door in te zetten op innovatie, iets waarop de boeren juist hameren. Natuurherstel is dweilen met de kraan open zolang de stikstofkraan niet dichtgaat, aldus de minister. Nam de uitstoot van stikstof CO2 en fijnstof eerder scherp af dankzij maatregelen en technologie, het afgelopen decennium is die gestagneerd, blijkt uit recente cijfers van het CBS. Volgens de minister is het aantal boeren in Nederland niet het probleem maar de manier van boeren. Die moet extensiever, met minder dieren en meer aandacht voor natuurherstel. ‘De agrarische sector moet echt veranderen. Er moeten koeien de stal uit, dan pas is er aantoonbaar en onontkoombaar minder stikstof.’ Van der Wals visie botst met die van grote boerenorganisaties, die innovatie zien als de belangrijkste oplossing van het stikstofprobleem. Die zitten met het kabinet om de tafel om een landbouwakkoord te sluiten. Daarin moeten harde afspraken gemaakt worden over stikstofuitstoot en de toekomst van de landbouwsector. Ook daar botsen de partijen over de beloften van innovatie. (VK)

__________

Felle critica van Moskou boekt ruime zege in Estland.
De Estse premier Kaja Kallas is een van Oekraïense meest uitgesproken bondgenoten in Europa. Deze week werd ze met een ruime marge herkozen. Ze was verrast door de grote marge waarmee ze de zondag haar herverkiezing veiligstelde. De centrumrechtse Hervormingspartij van de zittende premier van Estland bleek die avond met 31,6% bijna twee keer zoveel stemmen te hebben gekregen als de nummer twee, het rechts-populistische EKRE (16%). Kallas was in 2021 aangetreden als de eerste vrouwelijke premier van Estland en ontpopte zich als een van de meest uitgesproken Europese bondgenoten van Oekraïne. Kallas, in 1977 geboren, komt uit een familie met een rijke politieke geschiedenis. Haar overgrootvader was een belangrijke figuur in het verzet tegen de Russische Rode Leger tijdens de Estse onafhankelijkheidsstrijd (1918-1920). Haar vader was van 2002 tot 2003 premier van Estland en een van de oprichters van de Hervormingspartij. ‘Poetin en alle andere criminelen moeten weten dat hun dag des oordeels zal komen’, zei ze eerder deze maand tegen de VN-Veiligheidsraad. In haar toespraak voor het Europees parlement vertelde ze over haar moeder die tijdens de Sovjetbezetting in 1940 naar Siberië werd gedeporteerd samen met tienduizenden andere Esten. Haar moeder was pas 6 maanden oud toen ze samen met familie in een veewagen werd afgevoerd. ‘Je zou kunnen zeggen dat wij Esten ervaring hebben met Rusland, die we sinds onze toetreding proberen te delen met de Europese Unie.’ (NRC)

__________

Proefprocessen om fictief beleggingsrendement.
+ De fiscus gaat voor 2022 uit van 5,5% rendement op beleggingen.
+ Volgens de VEB bedroeg het werkelijk rendement min 14% (!)
+ De VEB verwacht dat de rechter er een streep door zet.

De Vereniging van Effectenbezitters (VEB) stapt naar de rechter om het zogeheten forfaitair rendement van 5,5% op beleggingen in 2022 van tafel te krijgen. De fiscus legt op basis van deze fictieve opbrengst de belastingaanslag op voor beleggingen Volgens de belangenorganisatie weken de echt behaalde rendementen op effecten en vastgoed vorig jaar zo sterk af van wat de Belastingdienst veronderstelt, dat dit geen stand kan houden bij de rechter. De VEB heeft berekend dat Nederlandse particuliere beleggers in obligaties, aandelen en vastgoed vorig jaar een negatief rendement hebben behaald van min 14%. ‘De Hoge Raad heeft bepaald dat een forfaitair rendement zo dicht mogelijk bij het werkelijk rendement moet aansluiten’, zegt VEB directeur Gerben Everts. ‘De veronderstelde opbrengst van 5,5% voor 2022 heeft niets te maken met de werkelijke inkomsten in dat jaar.’ De belangenorganisatie vindt dat het rendement op beleggingen over het afgelopen jaar op nul moet worden gezet. (FD)


__________

Britse regering wil migranten recht op asiel onthouden en hen gevangen zetten.
De Britse regering wil migranten die het land op illegale wijze bereiken het recht op asiel
onthouden en hen zo snel mogelijk uitzetten. Het wetsvoorstel, in strijd met internationale
verdragen is gericht tegen het sterk stijgende aantal migranten dat in kleine bootjes Het
Kanaal oversteekt. Bij de aankondiging van het wetsvoorstel in het Lagerhuis gaf minister Braverman meteen toe dat het in strijd is met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Ook
gaat het voorstel volgens sommige advocaten in tegen het VN-Vluchtelingenverdrag.
Partijgenoten van Braverman vinden dat hun land desnoods maar uit die verdragen moet
stappen. Premier Rishi Sunak zei bij een bezoek aan een surveillancepost in Dover, waar de Britten
toezicht houden op het scheepvaartverkeer op Het Kanaal, dat zijn land door de nieuwe wet
de controle over de Britse grenzen terugpakt. Eerder was ‘take back control’ de belangrijkste
belofte van de campagne om de Europese Unie te verlaten. ‘We moeten de keten van de criminele bendes doorbreken’, aldus Sunak. Het aantal migranten dat het Verenigd Koninkrijk per boot bereikt is de laatste jaren gegroeid van enkele duizenden tot tienduizenden per jaar (!) Zij betalen mensen smokkelaars duizenden euro’s voor hun overtocht. De verwachting is dat dit jaar tussen de vijftig- en honderdduizend migranten bij de krijtrotsen aan land zullen gaan. Al jaren zoekt de Conservatieve regering naar manieren om de migranten tegen te houden maar vooralsnog heeft geen enkele maatregel gewerkt. Volgens Braverman zullen illegale migranten binnen 28 dagen na aankomst worden vastgezet en daarna uitgezet, met uitzondering van kinderen of mensen die om medische redenen niet kunnen vliegen. Er zal een zeer beperkte mogelijkheid zijn beroep aan te tekenen tegen de uitzetting. (VK)

__________

Vaker hart- en vaatziekte bij postcovidsyndroom.
Veel covidpatiënten houden langdurige klachten na hun besmetting. Tijdens dit proces is bij hen het risico op hartklachten ook groter Mensen met langdurige klachten na Covid-19 hebben tot zeker een jaar na de infectie een verhoogde kans op hart- en vaatziekte zoals een beroerte, embolie, hartritmestoornis of hartaanval. Het risico is soms meer dan verdubbeld vergeleken met mensen die geen Covid- 19 hebben gehad. Ook het risico op longaandoeningen en op overlijden is hoger volgens een onderzoek dat verscheen in het medisch-wetenschappelijk tijdschrift JAMA Health Forum Sommige mensen houden na een corona-infectie langdurig klachten: long covid of postcovidsyndroom. Er zijn meer dan 200 symptomen gemeld, waaronder extreme vermoeidheid, kortademigheid, problemen met het denkvermogen en hartkloppingen. In een begeleidend commentaar pleiten de Amerikaanse artsen voor het voorkomen van besmettingen: ook bij een herinfectie lijkt het risico niet weg. In een studie onder Amerikaanse veteranen nam met elke herinfectie de kans toe op hart- en vaatziekten in het halfjaar na de infectie. Ouderen, vrouwen, rokers en mensen met overgewicht lopen meer risico op long covid. Uit de beperkte studies die tot nu toe zijn gedaan rijst het beeld dat een volledige vaccinatie tegen Covid-19 het risico op long covid verlaagt, en het risico op hartziekte halveert. (NRC)

__________

97 procent van alle zonnepanelen komt op dit moment uit China.
+ SolarNL wil in Nederland zonnepanelen maken.
+ Dat moet de afhankelijkheid van China verminderen.
+ Het consortium heeft nog wel investeerders nodig.

Een groep bedrijven en kennisinstellingen onder de naam SolarNL wil grootschalig productie van de grond krijgen om minder afhankelijk te worden van China. Om dat t bereiken wil het consortium nieuwe fabrieken bouwen en bestaande fabrieken uitbreiden. Daarvoor is 1 miljard nodig. Volgens de partijen ligt er ‘een enorme kans’ om op Europese bodem een lokale industrie op te bouwen. Op dit moment komt 97% van de zonnepanelen uit China. Dat aandeel hoopt de brancheclub te verkleinen, daarom moet ook de volledige productieketen binnen Europa blijven. Volgend jaar begint in de provincie Groningen de bouw van de eerste fabriek, die siliciumcellen gaat maken voor het vervaardigen van zonnepanelen. ‘Als die goed loopt, kunnen we de fabriek reproduceren op vijf andere plekken in Europa’, zegt Albert Polman,
boegbeeld van het consortium. Het project heeft een looptijd van acht jaar en moet
uiteindelijk goed zij. Voor een derde van de beoogde zonnecapaciteit in de EU. De stroom
die de zonnepanelen opwekken is bestemd voor het Nederlandse bedrijfsleven, aldus
Polman. De plannen leveren volgens SolarNL in Nederland duizenden banen op en een verwachte
toegevoegde waarde voor de Nederlandse economie van rond de €600 mln per jaar in 2031
en cumulatief €20 mrd tot 25 mrd in 2050. (FD)

__________

Rutte vindt in Italiaanse premier Meloni een partner in aan banden leggen migratie.
Premier Mark Rutte heeft in Rome met zijn Italiaanse collega gesproken over migratie. De
leiders willen samen zorgen dat er minder mensen naar Europa komen, door deals met
Afrikaanse landen te sluiten. De eerste ministers van Italië en Nederland komen superlatieven tekort om het ‘pragmatisme’ van de ander te prijzen, na een ontmoeting die voor het grootste deel over
migratie ging. Het onderwerp staat in Italië altijd hoog op de agenda maar helemaal sinds er eind februari
een boot met vluchtelingen zonk voor de kust van Calabrië. Meer dan 70 mensen onder wie
negentien jonge kinderen verdronken. Zulke tragedies moeten worden voorkomen, herhalen Rutte en Meloni in Rome. De oplossing die zij daarvoor aandragen is allesbehalve nieuw – het ‘aanpakken van criminele smokkelbendes’ – maar de eensgezindheid waarmee Italië en Nederland op dit dossier naar
buiten treden, is dat wel. Een verrassende combinatie omdat Nederland en Italië het juist
vaak oneens zijn over migratie. In Italië is bijvoorbeeld het Dublin akkoord niet populair
terwijl Rutte voorafgaand aan de Europese migratietop in Brussel voortdurend hamerde op
naleving van het Dublin-akkoord dat voorschrijft dat asielzoekers hun eerste aanvraag
moeten afwachten in het eerste EU-land van aankomst. In Brussel is dus een pragmatische deal tussen Meloni en Rutte gesloten: ‘Wil Dublin werken dan moet het businessmodel van smokkelaars doorbroken worden, zodat de stromen beheersbaar worden. Ofwel: als er minder mensen de EU binnenkomen hoeft er ook minder herverdeling plaats te vinden. Minder is dus het sleutelwoord. Beide leiders benadrukken
dat samenwerking met Afrikaanse landen een deel van de oplossing is.
‘Als het nodig is, zijn Giorgia Meloni en ik bereid samen de reis te maken’, zegt Rutte. (VK)

__________

EU-buitenlandchef wil 2 miljard voor wapens: ‘oorlogsmentaliteit nodig’.
Om het dreigende Oekraïense tekort aan munitie te verhelpen wil de Europese Commissie
dat lidstaten onmiddellijk munitie uit eigen voorraden doorschuiven, dat ze gezamenlijke
grote orders plaatsen bij de wapenindustrie en dat bedrijven en overheden samen plannen
maken voor investering in Europese productiecapaciteit. Alleen zo kan de EU de steun voor
Oekraïne waarborgen ‘We moeten een oorlogsmentaliteit hebben’, zei EU-chef Buitenland Josep Borrell na afloo van een vergadering van ministers van Defensie in Stockholm. ‘Ik praat liever over vrede en
vredesonderhandelingen, maar de oorlog woedt door.’ De ministers gingen, zei hij, op hoofdlijnen akkoord met zijn drietrapsstrategie. Snelheid is geboden, hij wil 1 mrd uittrekken afkomstig uit een speciale pot voor
wapenleveranties, de Europese Vredesfaciliteit. Om snelle levering aantrekkelijk te maken zou ook een groter aandeel van de kosten die een lidstaat maakt vergoed kunnen worden. Normaal betaalt de EU 60% van een wapenzending en de lidstaat 50%. De EU zou nu 90% kunnen betalen. (NRC)

__________

CPB: koopkracht groeit weer in 2024.
+ De inflatie zal dalen en de lonen stijgen, verwacht het CPB.
+ Het planbureau verwacht dat de economie met 1.6% groeit.
+ Noodzaak voor het kabinet om te bezuinigen zou er niet zijn.

Een stijgende koopkracht en geen noodzaak om op korte termijn te bezuinigen. Dat is de
boodschap van het CPB in de jongste raming, die aan de basis staat voor de bijstelling van de
begroting dit jaar en het opstellen voor die van volgend jaar. De koopkracht blijft dit jaar ongeveer gelijk, om volgend jaar met 2% te stijgen. Dat komt door de loonstijging van naar verwachting 5%, zowel dit jaar als in 2024. Daarnaast is er een reeks tijdelijke steunmaatregelen van de overheid. Intussen neemt de inflatie sterk af door de dalende energieprijzen. Het planbureau gaat uit van 3% voor heel 2023 en 3,1% in 2024. Dat is fors minder dan de 10% van vorig jaar (alle percentages zijn volgens de oude definities, halverwege het jaar veranderen deze). Het planbureau ziet dus geen loon-prijsspiraal waarin lonen en prijzen elkaar blijven opjagen. De hogere lonen en prijzen voor diensten zouden meer het gevolg zijn van de initiële prijsschok die uiteindelijk overal in zal doorwerken. Voor politiek Den Haag is een belangrijke boodschap dat het dreigende gat in de begroting helemaal lijkt te zijn verdwenen. Eind vorig jaar ging het Ministerie van Financiën nog uit van een gat van €5,7 mrd dat nog ‘wacht’ op dekking. Politici buitelden toen al over elkaar of dit moest worden gehaald uit bezuinigingen of uit hogere lasten maar in de jongste raming is dat gat weggevallen in het saldo van mee- en tegenvallers. Het kabinet kan dat geld goed gebruiken om arme huishoudens te blijven helpen. Veel steunmaatregelen lopen volgend jaar af, zoals tijdelijke hogere zorg- en huurtoeslag en een extraatje dat via de gemeenten wordt verstrekt aan minima. Ook het verhoogde ‘kind gebonden budget’ gaat omlaag. Het doorrollen van die tijdelijke steunmaatregelen kost bijna precies 4 miljard. De groeiprognose kunnen overigens grotendeels naar de prullenbak in het scenario waar in een strenge winter de gasprijzen zal opdrijven. In dat geval blijft ervoor 2024 nog maar 0,4% groei over. (FD)

__________

VS: Russisch leger te verzwakt om veel terrein te veroveren. 
Met het voorjaarsoffensief dat de Russen beramen, zullen ze weinig terreinwinst boeken.
Daarvoor verkeert het leger in een te benarde staat, volgens de Amerikaanse inlichtingendiensten. Het Russische leger is niet in staat om dit jaar grote terreinwinst te boeken in Oekraïne. Zelfs volledige inname van de Donbas ziet er mogelijk niet in. Het leger is volgens de Amerikaanse spionagediensten zo verzwakt dat het nog jaren kan duren voor het weer op volle sterkte is. Met deze analyse van de benarde staat van de Russische krijgsmacht vellen de spionagebazen een hard oordeel over het nut van het voorjaarsoffensief dat Moskou beraamt. Poetin en zijn generaals hopen het Oekraïense leger in de komende maanden na ruim een jaar vechten een beslissende klap toe te brengen. Maar Rusland is nu zo’n gewonde militaire macht, aldus de Amerikaanse inlichtingendiensten, dat het steeds moeilijker op grote schaal in de aanval kan gaan. Het nijpende tekort aan wapens en militairen en het lage moreel dreigen het leger de das om te doen. Voor de invasie telde het Russische leger volgens de CIA zo’n 850 duizend direct inzetbare militairen. Het overgrote deel is nu echter ingezet in Oekraïne. Ook vechten zo’n 50 duizend huurlingen van het Wagner-leger mee met het invasieleger. Volgens Amerikaanse en Europese schattingen zijn er inmiddels zo’n 200 duizend Russen gesneuveld of gewond of vermist geraakt. Als Rusland niet overgaat tot een verplichte mobilisatie en geen aanzienlijke hoeveelheden munitie van andere landen krijgt, zal zelfs het huidige niveau van offensieve operaties steeds moeilijker vol te houden zijn, zei Avril Haines, de overkoepelende baas van alle Amerikaanse inlichtingendiensten in de Senaat. ‘Wij verwachten niet dat het Russische leger zich dit jaar voldoende herstelt om grote terreinwinst te kunnen boeken. (VK)

__________

Netbeheerder Alliander blijft aansluiten maar ‘licht kan gaan knipperen’.
Het stroomnet zit vol, maar Alliander wil toch nieuwe aansluitingen blijven uitdelen. Al leidt dat tot ‘spanningsproblemen’. Huishoudens verduurzamen sneller dan de netbeheerder aan kan. Toch blijft het bedrijf in woonwijken nieuwe aansluitingen uitdelen, met mogelijke ‘spanningsproblemen’ tot gevolg.
Dit varieert van het korte tijd niet kunnen terug leveren van zonne-energie tot knipperende
verlichting in huis.’ Het kwam al langer voor dat bedrijven door de krapte op het elektriciteitsnet moesten wachten op een stroomaansluiting maar nu kunnen ook consumenten geraakt worden. Om hoeveel huishoudens het gaat en hoe vaak die met stroomuitval te maken krijgen kan Alliander nog niet zeggen maar het zal de komende jaren toenemen. Het gebeurt al vaker dat mensen met zonnepanelen geen stroom aan het net kunnen terug leveren. Door de energiecrisis zijn huishoudens gestimuleerd van het gas af te gaan. Ook is het aantal elektrische auto’s in tweeëneenhalf jaar verdriedubbeld. De netbeheerder kreeg vorig jaar ruim 43.000 aanvragen voor zwaardere elektriciteitsaansluiting. Komende jaren moeten er 20.000 elektriciteitshuisjes bij komen en moet één op de drie straten worden opengebroken om nieuwe kabels te leggen Consumenten moeten dan ook proberen hun stroomverbruik zo veel mogelijk spreiden. ‘Zet dus niet alle apparaten in één keer aan als je thuis komt van je werk. Het klinkt moeilijk, maar er zijn steeds meer slimme apparaten die het regelen zonder dat je het doorhebt.’ (NRC)