Gelezen!

Weekoverzicht van ma. 3 t/m zo. 9 januari 2022

21 januari 2024, 07:38
De opvallendste ministers van Rutte IV zijn: fysicus Robbert Dijkgraaf op Onderwijs, specialist Ernst Kuipers krijgt Volksgezondheid en Sigrid Kaag wordt de eerste vrouw op Financiën. Wopke Hoekstra wordt minister van Buitenlandse Zaken, een post met status maar een beperkte invloed. Rutte IV is een divers kabinet met meer vrouwen dan ooit. Het is het meest gevarieerde kabinet dat Nederland ooit had: In hun zoektocht naar politieke vernieuwing hebben VVD, D66, CDA en CU een bont gezelschap ministers bij elkaar gezocht. Met daarin veel vrouwen: voor het eerst in de geschiedenis krijgt Nederland een ministerraad met evenveel vrouwen als mannen. Met vijf vrouwen onder de acht VVD ministers is ook Mark Rutte voorlopig even verlost van de kritiek dat hij te weinig zijn best doet om zijn kabinetten diverser te maken. En de twee niet juristen op justitie zijn wel de eerste twee ministers met een niet westerse migratieachtergrond. Aan de wens van vooral D66-leider Kaag dat een groter deel van de bevolking zich moet herkennen in de bordesfoto is daarmee in elk geval voldaan. Een garantie op succes krijgen ze geen van allen. (VK)
……………………………………………………

De jaarwisseling is in Nederland relatief rustig verlopen. Ondanks het vuurwerkverbod werd in heel Nederland vuurwerk afgestoken. De politie, brandweer en ziekenhuizen hadden het weliswaar drukker dan een jaar geleden, maar niet zo druk als tijdens jaarwisselingen voor de coronacrisis. In de grote steden bleven hevige rellen uit. Vooral in Noord-Nederland moesten ambulances wegens vuurwerkletsel uitrukken. De verplichte sluiting van de horeca maakte in de ziekenhuizen opnieuw het verschil aldus David Baden voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Spoedeisend Hulp Artsen. ‘Het aantal vuurwerkletsels ligt wel hoger dan vorig jaar’, zegt hij. Op oudejaarsavond overleed in Haaksbergen een 12-jarige jongen door een incident met een klaphamer, een alternatief voor het traditionele carbidschieten. Met zo’n apparaat wordt op magnesiumpoeder geslagen om het te laten ontploffen. De politie hield een man aan: hij wordt verdacht van dood door schuld. (VK)
………………………………………………….

Wordt Mario Draghi binnenkort de nieuwe president van Italië? Het Italiaanse parlement kiest in januari een nieuwe president. Een complex politiek spel, waarin Draghi opduikt als favoriet. Italianen vergelijken de verkiezing van de nieuwe president wel eens met een pausverkiezing of conclaaf. Het staatshoofd van Italië wordt via een geheime stemming verkozen, en dat kan ook dagenlang duren en verschillende stemrondes vergen. Later deze maand is het weer zover. De kaarten liggen op dit moment het best voor Draghi (74). Geen andere kandidaat heeft diezelfde ervaring, of geniet diens reputatie en status zowel in eigen land als op het internationale toneel. Bill Emmott, de oud baas van The Economist zegt: ‘Door president te worden dient hij zijn land het best.’ Draghi zou die rol krachtig vervullen. De president benoemt de premier en kan het parlement ontbinden (of juist niet) en bepaalt zo wanneer er verkiezingen worden gehouden. In een politiek woelig land als Italië brengt die figuur dus geregeld de nodige rust en stabiliteit. Draghi zou niet langer aan het roer staan als de kapitein, maar hij zou wel de wind zijn waaraan het schip zijn koers moet aanpassen. (NRC)
………………………………………………………

Dalende koopkracht en een berg aan spaargeld in 2022: Elke lockdown is iets minder schadelijk dan de vorige. Productieketens zijn coronabestendiger geworden, consumenten en winkeliers passen zich sneller aan. Maar toch: dichte cafés, restaurants en winkels betekenen minder consumptie en dus minder economische groei. Het ligt daarmee voor de hand dat de economie in het eerste kwartaal krimpt, gevolgd door een inhaalslag in de rest van het jaar. De meeste analisten verwachten een kleine 3 % groei, daar waar ze eerder nog rekenden op bijna 4 %. De overheid doet in 2022 per saldo weinig voor de koopkracht terwijl de inflatie er best inhakt. Ook een minder uitbundige groei in China betekent minder groei op de wereldschaal. Dat raakt ook Nederland. Het beleid van de Europese Centrale Bank, hoe omstreden ook, is nog steeds stimulerend. Er zijn ook genoeg redenen om niet te hard op de rem te trappen: de zwakkere eurolanden zijn het kwetsbaarst voor hogere financieringskosten, en een hogere rente help ook niet om de energieprijzen naar beneden te krijgen. (FD)
…………………………………………………

Hoogleraar Terrorisme Beatrice de Graaf zegt: ‘Sociale media versnellen het proces dat remmingen wegvallen. Zelfbeheersing en fatsoen zijn we verleerd!’ Zorgen maakt ze zich over de geradicaliseerde anti-vaxers en de makelaars in angst en onvrede die hen opstoken. ‘Willem Engel is een voorbeeld, Forum voor Democratie eveneens. Kamerleden proberen mensen op te zwepen. Tegelijkertijd weten we uit onderzoek naar boosheid over coronabeleid: hoe harder je schreeuwt, hoe bozer je wordt. Het lucht niet op. Het is hooguit brandstof voor verdere radicalisering’, vervolgt ze. ‘Er moet een nieuwe balans gevonden worden tussen de vrijheid van meningsuiting en de bescherming van de politieke orde. Het publieke debat is een survival of the fittest geworden. Het lijkt soms wel alsof alleen mensen met een olifantshuid overblijven. De burgemeester van Utrecht legde onlangs iemand die op internet opriep tot rellen een online gebiedsverbod op. Ik ben heel benieuwd of het juridisch standhoudt. Maar het is echt tijd dat we hier een gesprek over hebben!’(FD)
………………………………………………..

De oversterfte in december in Nederland was de afgelopen weken hoog, zeer waarschijnlijk door de opleving van de pandemie. Het was de op een na hoogste piek in de afgelopen 2 jaar. Ook in andere Europese landen was er oversterfte, maar niet zo hoog als in Nederland. De oversterfte daalt nu weer, maar is nog wel hoger dan voor de coronacrisis. (FD)
……………………………………………….

Miljoen spaarders die te veel belasting betaalden over hun spaargeld lopen fiscale teruggave mis door een wetswijziging. Dit ondanks de uitspraak van de Hoge Raad dat de heffing onwettig is. Het gaat om de vermogensrendementsheffing die rekent met een fictief rendement en strijdig is met het Europese recht. Het kabinet heeft de reikwijdte van de bezwaarprocedure in 2016 geruisloos ingeperkt. Sinds 2017 moet elke belastingplichtige binnen 6 weken na ontvangst van de definitieve aanslag bezwaar maken. Hoogleraar Boer acht de kans klein dat spaarders die over de jaren 2017 en 2018 niet individueel en tijdig bezwaar maakten, juridisch langs een andere weg nog hun gelijk kunnen halen. (FD)
………………………………………………

Verhoging van het pensioen in zicht door een forse stijging van de dekkingsgraden. De laatste maand van het afgelopen jaar is bijzonder goed verlopen voor de Nederlandse pensioenfondsen. De dekkingsgraad van alle pensioenfondsen gemiddeld steeg naar het hoogste niveau in tenminste 6 jaar. Steeds meer pensioenfondsen zijn dankzij de stijging van de dekkingsgraden uit de gevarenzone, na jaren van dreigende kortingen. Er komen zelfs verhogingen in zicht van miljoenen pensioenen die jarenlang hebben stilgestaan. Dit is hoopgevend aldus consultant Edward Krijgsman van Mercer. (FD)
……………………………………………..

Tesla’s worden overal goed verkocht, behalve in Nederland. Slechts 2 jaar geleden was model 3 van Tesla de bestverkochte auto van Nederland. Er werden er in Nederland in 1 jaar 30.000 verkocht. In 2021 bleef de totale verkoop in Nederland steken op 4.151, terwijl de verkoop van Tesla wereldwijd verdubbelde. Tesla heeft last van de remmende voorsprong. Aldus De Waal van de BOVAG. ‘Tesla had het rijk alleen omdat gevestigde autofabrikanten te lang zijn blijven hangen in traditionele aandrijvingen. Nu maken al die bedrijven de omslag. Tesla is zijn voorsprong kwijt.’ (FD)
……………………………………………..

Ouwehand en Klaver willen nu doorpakken: de wet permanent vuurwerkverbod gaat naar de Kamer. Groen Links en de Partij voor de Dieren zetten hun poging door om het landelijk vuurwerkverbod permanent te maken. Of ze daar een Kamermeerderheid voor krijgen is zeer onzeker. Ook PvdA, SGP, Denk, 50+ en de CU spraken zich uit voor algeheel vuurwerkverbod. De rechterflank in de kamer onder aanvoering van de VVD en PVV is principieel tegen. CDA, SP en D66 hebben voor- en tegenstanders in de gelederen. (VK)
…………………………………………………

Supermarktketen Jumbo laat haar boodschappen straks in 10 minuten thuisbrengen door de bezorgers van Gorillas. Analisten zien het als een logische stap. ‘Jumbo weet dat het op termijn terrein gaat verliezen als het nu niet instapt, maar ziet de klanten nog steeds liever in de eigen fysieke winkels waar we onze klanten beter kunnen bedienen’, zegt bestuurder Ton van Veen. ‘Maar we zien ook dat zij overduidelijk behoefte hebben aan een rappe bezorging van ‘vergeten’ boodschappen’.’ (VK)
………………………………………………..

Scholen en opvang weer open voor alle leerlingen, het beroepsonderwijs blijft op afstand. Het kabinet heeft dit maandag besloten op advies van het OMT. Dit kan omdat de lockdownmaatregelen van half december duidelijk effect hebben gesorteerd, zegt Minister De Jonge. (VK)
…………………………………………………

Een cyberaanval is nu niet te stoppen. Minister Henk Kamp zegt dat voor de verdediging tegen hacks uit andere landen zoals Rusland en China snel actie geboden is maar ‘dat lukt niet als je alle procedures en regels moet doorlopen’. De Ministeries van Binnenlandse Zaken en Defensie werken daarom aan een tijdelijke aanpassing van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Met zo’n tijdelijke regeling moeten de inlichtingendiensten MIVD en AIVD beter in staat zijn om cyberaanvallen af te slaan. Kamp zegt verder dat Defensie in Nederland locaties zoals kazernes gaat sluiten en nieuwe locaties zal bouwen. Het vastgoed van Defensie is volgens hem ‘niet alleen slecht onderhouden maar ook onpraktisch en voor een groot deel verspreid over heel Nederland’. Daarom gaat Defensie ‘het vastgoed concentreren op een aantal locaties’. Om welke locaties het gaat wil hij niet zeggen.
Henk Kamp verlaat Defensie alweer na een paar maanden. Hij benadrukt het belang van investeren in de krijgsmacht. Hij maakt zich zorgen, vertelt hij, over de snel oplopende spanningen rond Oekraïne. De irreële eis van Rusland om de NAVO-troepen terug te trekken uit de voormalige Sovjet-Unielanden, lijkt op het creëren van een onderhandelingspositie: ‘Die eis slikken we weer in als jullie je niet te veel met Oekraïne bemoeien. Ik vind dat een riskante strategie.’(NRC)
…………………………………………………

Apple tikt een beurswaarde aan van 3.000 miljard dollar! Sinds het begin van de coronacrisis is Apple al 200 % meer waard geworden. Sinds de lockdown zitten mensen meer thuis en zijn ze aangewezen op apparaten en gadgets van onder meer Apple. (NRC)
…………………………………………………

Golf van omikronpatiënten in de Nederlandse ziekenhuizen is nu ook echt begonnen. Negen van de vijftien nieuwe coronapatiënten die afgelopen week in het Nijmeegse Radboud UMC werden opgenomen, zijn besmet met de omikronvariant. Ook in het Erasmus MC in Rotterdam liggen zeker 4 patiënten met een omikronbesmetting. Daarmee is ook in Nederland de golf van omikron patiënten begonnen. 1 op 4 is nu de verhouding tussen coronapatiënten op de ic en de verpleegafdeling. Met omikron lijkt de druk op de ic te verminderen. (VK)
…………………………………………………

Veel besmettingen na de Oostenrijkse vakantie. Zeker 1469 personen die in de afgelopen week positief zijn getest, zijn in de 14 dagen voor hun test in Oostenrijk geweest. Frankrijk wordt na Oostenrijk het vaakst genoemd door positief geteste reizigers (960 keer), België en Duitsland werden elk door zo’n 800 besmette personen gemeld. Van alle besmette personen was afgelopen week 6,5% kortgeleden de grens over geweest. (VK)
………………………………………………..

Afgelopen week kregen ruim 1,58 miljoen Nederlanders een boosterprik. Het is het hoogste aantal prikken in 1 week tijd. In totaal zijn nu 4,7 miljoen boosters toegediend, waarvan 3,8 miljoen bij de GGD. Naar schatting is nu 32% van de volwassenen voorzien van een boosterprik. (VK)
………………………………………………..

Het voornemen van de Europese Commissie om investeringen in kernenergie en gas als duurzaam te bestempelen brengt de Duitse Groenen in een lastig parket tegenover de achterban. Die kiezers vinden beide energiebronnen juist niet duurzaam, maar de partij zit nu in de regering en zal er niet aan ontkomen om mee te gaan met de Brusselse voorstellen en daarmee staat de geloofwaardigheid van het Duitse klimaatbeleid op het spel! (FD)
…………………………………………………..

Een fulltimer krijgt er dit jaar gemiddeld een tientje netto bij. Dat is onder meer te danken aan een lager belastingtarief, Een parttimer levert in door de lagere arbeidskorting: €3. Minimumloners gaan er €19 op vooruit, modaal €9 en 2 keer modaal €24. De verhogingen wegen in veel gevallen niet op tegen de hogere kosten van levensonderhoud. (FD)
…………………………………………………

De Nederlandse bevolking is in 2021 toegenomen met 118.000 mensen tot circa 17,6 miljoen. Dat blijkt uit dinsdag gepubliceerde cijfers van het CBS. Dat is fors meer dan in 2020 toen er slechts 67.000 mensen meer bijkwamen. De groei heeft te maken met twee factoren. Immigratie en natuurlijke aanwas. Mede door de coronapandemie was het aantal sterfgevallen in het afgelopen jaar relatief hoog met naar verwachting ruim 168.000 overledenen. Die cijfers worden ruimschoots gecompenseerd oor het hoge aantal geboortes. Er kwamen 180.000 baby’s ter wereld, een toename van 10.000 ten opzichte van voorgaande jaren. (NRC)
………………………………………………….

Recordaantallen migranten steken het Kanaal en de Middellandse Zee over. Drie keer zoveel als vorig jaar. In 2021 staken ruim 28.000 migranten het Kanaal over van Frankrijk naar Engeland. In het Middellandse Zeegebied valt vooral de verdubbeling van het aantal migranten over zee naar Italië op: van 34.000 in 2020 naar ruim 67.000 vorig jaar. De migratie overzee naar Spanje liet een stijging zien van 1 procent. Elders in het gebied liggen de aantallen lager. (NRC)
…………………………………………………

Uitbreiding van het stroomnet gaat te traag om de omslag naar groene stroom te maken, zo waarschuwen de provincies. Ook zijn ze teleurgesteld dat een aantal uitbreidingsplannen van het stroomnet is uitgesteld en klagen ze over de onduidelijkheid in de planning. De plannen van netbeheerder Tennet lopen niet in de pas met de nationale groene ambities. Tennet is overigens voor 100% in handen van de Nederlandse Staat en is eigenaar van het hoogspanningsnet. Nederland moet van het gas af maar het net kan die extra stroom niet aan. Ook leveren zonneweides, windparken en huishoudens met zonnepanelen steeds meer stroom terug en daar is het huidige elektriciteitsnet niet op ingericht. Het FD meldde eerder al dat op veel plekken de netten vol zijn. Zo lopen in verschillende provincies de hoogspanningsnetten tegen hun limiet aan. Tennet kan wel duidelijk aangeven wanneer en hoeveel er wordt geïnvesteerd maar het concrete antwoord op de vraag ‘wanneer opgelost’ geeft Tennet niet direct, schrijft de gemeente Almere. (FD)
………………………………………………….

De lonen kunnen de inflatie niet meer bijbenen; de koopkracht daalt dan ook volgens voorlopige CBS-cijfers. Terwijl de lonen achterblijven, konden werkgevers juist een meevaller in hun zak steken. Hun loonkosten – lonen plus werkgeverspremies – stegen met 1,9% minder hard dan de lonen zelf. Dat komt door de tijdelijke verlaging van de WW-premie, een goedmakertje voor het uitblijven van de BIK, een loonsubsidie om investeringen aan te moedigen. (FD)
…………………………………………………

Toptennisser Djokovic krijgt voorlopig geen toegang tot Australië. Hij wil zich niet laten vaccineren. Omdat dit op ‘medische gronden’ zou zijn leek hij aanvankelijk toch toegelaten te worden. Nu blijkt dat zijn werkvisum deze regeling niet toelaat. De Serviër strandde om 1 uur ’s nachts Australische tijd op een vliegveld in Melbourne aan de grens. Zo krijgt een slepende affaire een opmerkelijke wending. De laatste dagen hadden veel Australiërs hun onvrede geventileerd vanwege een veronderstelde voorkeursbehandeling voor Djokovic. Djokovic, bekend als anti-vaxer, wenst niet te worden gevaccineerd. Toch wil hij deelnemen. Maar alleen tennissers die gevaccineerd zijn, zijn welkom. Momenteel kampt Australië met veel besmettingen. In de afgelopen 24 uur werden ruim 60 duizend nieuwe besmettingen geconstateerd. (VK)
………………………………………………

Wie vreest dat met Yesilgöz benoeming de ‘lange arm van Erdogan” tot in de Tràªveszaal gaat reiken, kan gerust zijn. Eerder is sprake van een ander lichaamsdeel, opgestoken in de richting van Ankara: de middelvinger! Dilan Yesilgöz stamt namelijk uit een familie van Koerdische Alevieten. Geen bevolkingsgroep zo seculier als de Koerdische Alevieten, die van oudsher als uiterst links bekendstaan. Geen wonder dan Yesilgöz ooit bij de SP zat. Haar familie is afkomstig uit Meseyolu nabij Tunceli, centrum van de Koerdische-Alevitische cultuur en de enige Turkse stad met een communistische burgemeester. (VK)
……………………………………………….

De lange arm van Trump bedreigt de democratie in de Verenigde Staten. Geladen met desinformatie bestormden aanhangers van Trump een jaar geleden het Capitool. In de overtuiging dat niet Joe Biden, maar hàºn man had gewonnen, probeerden ze met geweld ervoor te zorgen dat hun volksvertegenwoordigers het verkiezingsresultaat zouden vernietigen. Nu, 12 maanden later blijkt dat het niet ging om een zootje ongeregeld, spontaan opgejut door een toespraak van Trump. Uit de verhoren van de onderzoekscommissie blijkt dat de aanval door meerdere betogers al weken eerder werd besproken. Dat hoge medewerkers van Trump betrokken waren bij de voorbereiding ervan.
Zorgelijk is ook dat de leugen van Trump vat heeft gekregen op de Republikeinse partij. Conservatieven die Trump niet ondersteunen zijn gemarginaliseerd en worden behandeld als dissidenten. Nog zorgelijker is dat de Republikeinen wettelijke pogingen ondernemen om in de toekomst verkiezingsuitslagen te beïnvloeden. In 19 staten zijn stappen gezet om het kiesrecht te beperken: stemmen per post kan niet meer, het aantal stembureaus is beperkt, registratielijsten opgeschoond maar kiezers wordt niet verteld dat ze zich daardoor opnieuw moeten registreren. In een aantal Republikeinse staten geldt dat de zittende meerderheidspartij de verkiezingsuitslag kan bepalen!! Zo wordt stemmen betekenisloos. Het is een schande dat een partij zich hiervoor leent. In een gezonde democratie gaat de verliezende partij bij zichzelf te rade om te zien wat er mis is gegaan. In een gezonde democratie blijft het algemeen belang altijd voorop staan, en de democratie zeker. De ontwikkelingen in de VS moeten iedereen zorgen baren. Het is te hopen dat de manier waarop Amerika de democratische waarden uitdraagt in de wereld niet permanent wordt beschadigd. (NRC)
…………………………………………………

Forum voor Democratie wordt steeds antidemocratischer in haar uitingen. En in haar acties: volksvertegenwoordigers van FvD negeren opzettelijk wettelijke coronamaatregelen en prijzen mensen die dat ook doen. Het is voorstelbaar dat bij sommigen de gedachte opkomt dat de tijd is aangebroken om Forum met een beroep op de nieuwe wetswijziging te verbieden. Die wetswijziging heeft tot doel extreme organisaties die de samenleving ernstig bedreigen of de rechtsorde willen omverwerpen makkelijker en sneller te verbieden. Neem het bedreigen en intimideren door FvD kamerlid Gideon van Meyeren van sommige Kamerleden die intimiderende mailtjes hadden ontvangen: Ik ben trots dat onze achterban alles op alles zet om Gà¼ndogan (Volt) te overtuigen dat ze met het absurde beleid moet stoppen. Sjoerd Sjoerdsma die wordt gedreigd door FvD kamerlid Pepijn van Houwelingen met een toekomstig tribunaal. Politiemannen worden weggezet als anti-burgers. De Mobiele Eenheid als fascistisch. Kamerlid Van Meyeren die zondag in het Westerpark zegt: Dit kan niet lang meer goed gaan. Dit zijn de laatst stuiptrekkingen van een systeem dat door en door verrot is en dat op instorten staat. Vroeg of laat gaat dat kaartenhuis instorten en pakken wij onze vrijheid terug. En dan gaan we degenen die ons dit hebben aangedaan opsporen, vervolgen en opsluiten! Wij zullen de rechtsorde omverwerpen. FvD senator Theo Hiddema wordt het inmiddels te gortig: ‘Ik wil niet dat mensen denken dat ik ook zulke verwerpelijke denkbeelden heb.’ Erger dan dit kan het niet worden. In Duitsland kunnen antidemocratische politieke partijen verboden worden. In Nederland zijn de mogelijkheden om rechtspersonen te verbieden sinds 1 januari ook verruimd. (NRC)
…………………………………………………………

Ministerie gaat in Groningen 2 keer zoveel gas winnen als gedacht omdat afbouw nu niet mogelijk is door vraag uit Duitsland en vertraging bij de stikstoffabriek. Het ministerie denkt 7,6 mrd kuub te gaan winnen in plaats van 3,9 mrd. Daarmee stokt de afbouw van de gaswinning in Groningen. Hoewel het om -historisch gezien- om een kleine bijstelling gaat ligt de mededeling politiek zeer gevoelig. ‘Onaanvaardbaar. Het gaat tegen alle afspraken in’, zegt de gedeputeerde van Groningen. Er is echter geen juridische mogelijkheid de Duitse aanvraag af te wijzen, aldus het ministerie. En de stikstoffabriek die nodig is om geïmporteerd gas geschikt te maken voor Nederlandse cv-ketels en fornuizen wordt later opgeleverd dan gehoopt. Het ministerie denkt dat de gaswinning eenmalig is en gaat ervan uit van helemaal te stoppen met Gronings gas in 2023. (FD)
…………………………………………………………

ABN Amro verwacht dat de huizenprijzen blijven stijgen. De prijsstijging van de woningen komt vooral door de lage rente. De bank verwacht voor dit jaar een stijging van 12,5% en voor het jaar erop 5%. De prijsstijging vertraagt wel, omdat het positieve effect van de rente al grotendeels in de huizen is verwerkt. Daarnaast blijft de loongroei positief dankzij de krappe arbeidsmarkt en het economisch herstel dat volgt als de lockdownmaatregelen worden teruggedraaid. De bank voorziet wel een daling van het aantal transacties. In 2022 wordt een daling van 10% geraamd. Debet hieraan is de achterblijvende nieuwbouw, er staan nauwelijks woningen te koop. Ook huiseigenaren stellen een verkoop uit omdat ze zelf eerst een geschikte woning willen vinden. (FD)
…………………………………………………………

In Kazachstan leidde onvrede over de energieprijzen deze week tot hevige onlusten, compleet met bestorming van officiële gebouwen. Op Twitter circuleerden foto’s van een vernield standbeeld van Noesoeltan Nazarbajev, de inmiddels 81-jarige oud-president die het land al 30 jaar onder controle houdt. Zijn opvolger Tokajev kondigde de noodtoestand af en schakelde het leger in. Er zouden tientallen doden zijn gevallen. Hij vroeg ook om bijstand van CSTO, het militaire bondgenootschap van Rusland en vijf andere voormalige Sovjetrepublieken. Moskou en Minsk stuurden onmiddellijk militairen. Het Kremlin heeft er dus een crisis bij. Kazachstan is een belangrijk olieland: de 12e olieproducent ter wereld en de uraniumvoorraad behoort tot de grootste van de wereld. (NRC)
…………………………………………………………….

18.000 lege vluchten om de landingsrechten te behouden. Zonder passagiers of slechts met een enkeling aan boord dus. Lufthansa moet wel omdat het anders het risico loopt om start- en landingsrechten te verliezen op bepaalde vliegvelden. De regeling met ‘slots’ voor vliegtuigmaatschappijen moet op papier concurrentie stimuleren maar blijkt in de praktijk – vooral tijdens de coronapandemie – niet te werken. Als Lufthansa bijvoorbeeld niet kon vliegen in zo’n van tevoren bepaald blok (slot), dan wilde Ryan Air misschien wel in dat gat springen. Je moest als airline 80% van je slots gebruiken om je rechten te behouden. Tijdens de coronacrisis is dat percentage verlaagd naar 50%. Vanaf eind maart geldt een norm van 64% omdat de verwachting is dat het vliegverkeer in 2022 zal aantrekken. (NRC)
……………………………………………………………

Joe Biden herdenkt ‘6 januari’ en zet de aanval in op Trump. Hij windt er geen doekjes meer om. Donderdag liep hij in zijn toespraak de belangrijkste leugens van de tegenpartij na, en hij weersprak ze stuk voor stuk met feiten. De staat Georgia heeft de stemmen drie keer herteld. Drie keer! Waarvan één keer met de hand. ‘De Republikeinse Partij heeft zich laten kapen door Trump en is niet meer de partij van Eisenhower, Lincoln, Reagan en de Bushes. Sluit je ogen, denk aan de Capitoolbestorming van een jaar geleden, wat zie je?’ Joe Biden stelt de vraag donderdag en geeft dan zelf het antwoord. ‘Razende relschoppers. De confederatievlag, het symbool voor de vernietiging van Amerika. Die dag was bedoeld om Amerikanen uit elkaar te drijven’, zegt Biden. ‘Zelfs tijdens de burgeroorlog is dat niet gebeurd, maar het gebeurde hier, in 2021.’ Biden gaf een van zijn vurigste toespraken sinds hij aantrad als president. Hij kwam goed uit zijn woorden, wond nergens doekjes om. De bestorming heeft Biden als leider van het land maar ook als voormalig senator die tientallen jaren door de gangen van het Capitool liep diep geraakt. ‘Gaan we een natie zijn die niet leeft bij het licht van de waarheid maar in de schaduw van leugens? De weg vooruit is de waarheid te erkennen en ernaar te leven.’ (VK)
…………………………………………………………

Een stekkerauto vat niet zo gemakkelijk vlam. Angst voor rook onder de motorkap? Uit onderzoek dat het afgelopen jaar werd gehouden blijkt dat elektrische auto’s minder vaak in brand zijn gevlogen dan auto’s met een traditionele motor op benzine en diesel. Een kleine 60 branden met elektrische auto’s telde het instituut Fysieke Veiligheid (IFV) vorig jaar, goed voor slechts 1,3% van de 4753 autobranden die gemeld werden. Om precies te zijn waren het er 55, maar IFV verwacht nog een kleine correctie. Ter vergelijking: van alle auto’s die in Nederland rondrijden is inmiddels 4% elektrisch aangedreven. Het is nog te vroeg om te constateren dat elektrische auto’s brandveiliger zijn zegt Nils Rosmuller, lector energie-en transportveiligheid van het IFV. (Trouw)
………………………………………………………..

Journalist ontbeert kwaliteitscontrole. Wie controleert de controleur? Het schort de pers aan zelfreflectie aldus Francine Giskes. Giskes was lid Rekenkamer, burgemeester van Texel en Tweede Kamerlid. Hoewel de volksvertegenwoordiging natuurlijk de echte controle op de macht uitvoert dicht de journalistiek zichzelf een soortgelijke rol toe. Maar politici ondergaan dagelijks een publiek functioneringsgesprek en eens in de zoveel jaar echt een beoordeling door het volk. Journalisten ontspringen zulke dansen. De vraag wie deze controleurs controleert wordt zelden gesteld. Maar daarmee ontstaat het risico dat de journalistieke vrijheid verwordt tot journalistieke vrijbrief. Journalisten babbelen inmiddels vrolijk mee aan de praattafels op radio en tv en geven daar onder het mom van duiding van het nieuws regelmatig gewoon hun eigen, onvermijdelijk niet-neutrale mening! We krijgen ook recensies van persconferenties in termen van hoe de voorstellig was en of het ‘ze’ zo lukt ‘de mensen’ te overtuigen. Heus, dat maken de mensen zelf wel uit. We mogen van journalisten verwachten: objectieve analyses van de dilemma’s waar een kabinet en het parlement zich voor gesteld zien, de informatie waarop zij zich baseren, de andere kant van de medaille. Kortom: hulp bij het interpreteren van de wereld om ons heen. Het wordt tijd voor een onafhankelijk onderzoek onder de gehele bevolking met de vraag hoe men zich bediend voelt door de journalistiek uitgesplitst naar diverse terreinen en media. Het is onontbeerlijk dat de journalistiek meer werk maakt van de eigen kwaliteitscontrole en zich daar publiekelijk voor verantwoordt vanuit de hopelijk nog steeds aanwezige beroepsethiek en -eer! (NRC)