Gelezen!
Weekoverzicht van ma. 31 jan. t/m zo. 6 febr. 2022
Sergio Mattarella is herkozen als president van Italië. Dat de 80-jarige grondwetsjurist zelf eigenlijk helemaal niet wilde bijtekenen voor een mandaat van nog eens zeven jaar, schoven de volksvertegenwoordigers massaal terzijde. Hij kreeg in de achtste stemronde 759 stemmen. Daarmee kreeg het staatshoofd het op één na grootste aantal stemmen ooit voor een president. Alleen socialist Pertini deed het in 1978 beter met 832 stemmen. Draghi was de gedoodverfde favoriet maar het dilemma wie dan in zijn voetsporen zou moeten treden als eerste minister was onoplosbaar voor centrumrechts en -links. De gedachtegang dat de politieke stabiliteit nu is veiliggesteld lijkt breed te worden gedeeld; de regering blijft in stand. Een ‘dankbare’ Draghi noemt de herverkiezing van Mattarella ‘geweldig nieuws voor de Italianen’. Matarella erkent dat zijn ‘persoonlijke perspectieven anders waren’, maar dat de gezondheid, de economische en sociale noodsituatie en de krachtige wil van het parlement een beroep doen op zijn verantwoordelijkheidsgevoel. Gezien zijn katholieke waarden kan hij zich ‘niet onttrekken’ aan de plicht waartoe hij is geroepen. (FD)
……………………………………………….
De NAVO-landen dreigen met nog meer troepen. Zo denkt het VK aan een verdubbeling van de 900 manschappen in Estland. De VS hebben gezegd op korte termijn meer troepen naar Oost-Europa te sturen vanwege de crisis in Oekraïne. De NAVO waarschuwde dat Europa zich moet voorbereiden op de gevolgen voor de energievoorziening van een Russische invasie in Oekraïne. De VS zijn vorige week al begonnen met het sturen van munitie en andere militaire voorraden naar Oekraïne. De vrees voor een invasie neemt toe. Rusland heeft nu honderdduizend troepen, tanks en raketten gestationeerd bij de grens met Oekraïne. Tussen al het verbale wapengekletter door proberen Oekraïens hoogwaardigheidsbekleders de gemoederen te sussen. Er staan deze week verschillende diplomatiek bijeenkomsten gepland. (FD)
………………………………………………
In Jemen zijn in 2020 bijna 1500 kindsoldaten gedood die door de Houthi-rebellen waren gerekruteerd. In de eerste vijf maanden van vorig jaar zijn er 562 kindsoldaten omgekomen volgens een rapport van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Sinds de oorlog in 2015 in Jemen begon, zijn er meer dan tienduizend kinderen omgekomen. De rekrutering gaat onverminderd voort, via scholen, zomerkampen en moskeeën. De gerekruteerde kinderen moeten de slogan schreeuwen die door de Houthi-rebellen wordt gebruikt: ‘Dood aan de Amerikanen, dood aan Israël, vervloekt zijn de Joden, de zege voor de Islam’, aldus de onderzoekers. Zij schrijven ook dat luchtaanvallen op de rebellen door de, door Saudi-Arabië gesteunde coalitie tot grote aantallen burgerslachtoffers leiden. Bij de gevechten zijn tienduizenden volwassenen gedood. Miljoenen zijn op de vlucht of lijden honger. (NRC)
………………………………………………
Alle 180.000 meisjes en jongens van 10 jaar krijgen vanaf maandag een uitnodiging zich te laten vaccineren tegen hpv, het seksueel overdraagbare virus dat kanker kan veroorzaken. Tot nu toe werd het vaccin aangeboden aan meisjes van 13, maar op advies van de Gezondheidsraad heeft het RIVM besloten de doelgroep uit te breiden en de leeftijd te verlagen. Door deze verlaging kan worden voorkomen dat jongeren op het moment van vaccinatie hun seksuele debuut al hebben gemaakt. Naar schatting raakt 80% van de seksueel actieve mannen en vrouwen in hun leven een keer besmet met hpv. Meestal ruimt het immuunsysteem de infectie op maar als dat niet gebeurt kan op latere leeftijd kanker ontstaan. Baarmoederhalskanker is de meest voorkomende vorm: jaarlijks 800 diagnoses, 200 sterfgevallen. De bescherming voor mannen is wenselijk om penis- of anuskanker te voorkomen. (VK)
………………………………………………….
De druk op Boris Johnson om op te stappen neemt verder toe: ‘falend leiderschap’ bij de lockdownfeestjes in Downing Street, oordeelt het Gray-rappport. Het rapport constateert ernstige tekortkomingen bij het naleven van de coronaregels in Downing Street. Daarmee neemt de druk toe op Johnson die zelf van geen wijken wil weten. In het Lagerhuis bood hij maandag zijn excuses aan ‘voor de zaken die niet goed gingen en voor de manier waarop we er mee zijn omgegaan’. Hij beloofde de operationele orde in Downing Street te herstellen. ‘Ik begrijp het en ik zal het fiksen.’(FD)
………………………………………………..
55 miljard geven de lidstaten van de Europese Unie (met name Frankrijk, België, Finland, Cyprus en Ierland) uit aan subsidies voor fossiele brandstoffen, zoals steenkool, olie en gas ondanks hun ambitie Europa uiterlijk in 2050 tot het eerste klimaat neutrale continent ter wereld te maken. Deze subsidie gaat ten koste van inspanningen om te investeren in een schonere economie, constateerde de Europese Rekenkamer. De EU heeft beloofd in 2025 echt afscheid te nemen van steun aan vervuilende brandstoffen. (FD)
……………………………………………….
Afgelopen zomer minder coronasterfte, relatief meer 80-minners overleden in het derde kwartaal. In het derde kwartaal van 2021 stierven in Nederland 953 personen aan covid 19. Dat is minder dan de 2.602 overledenen in het tweede kwartaal, maar meer dan de 597 sterfgevallen in de zomer van vorig jaar, aldus het CBS. De overledenen waren relatief jonger dan in eerdere coronagolven. 63% was 80 jaar of ouder en 30% tussen de 65 en 80 jaar. Vanaf maart 2021, toen veel ouderen al gevaccineerd waren veranderde die verhouding. Van april tot en met september was minder dan de helft, 41% van de gestorvenen ouder dan 80, 45% was tussen 65 en 80 jaar en14% jonger dan 65. (VK)
…………………………………………….
Minister Kuipers: half miljoen mensen verliest QR-code begin februari. Bij maximaal 540.000 mensen verloopt begin februari hun coronatoegangsbewijs vanwege aangescherpte regels. Het betreft mensen die 2021 zijn gevaccineerd, maar die niet op tijd een boostervaccin hebben gehaald. Het aantal is een ‘ruwe schatting’, schrijft Kuipers. Op 4 februari gaan de nieuwe regels in Nederland in. Mensen die recent met het coronavirus besmet zijn geweest en daarom nog geen boostervaccin hebben kunnen halen, kunnen met een herstelbewijs hun coronatoegangsbewijs verlengen. Dat herstelbewijs is 180 dagen geldig waarna alsnog een booster moet worden gehaald voor een geldige QR-code. (NRC)
………………………………………….
Budgetvliegers rekenen weer op een toename van vliegreizen. De luchtvaart lijkt nog allerminst hersteld, maar Ryanair, Easyjet en Wizz Air zien alweer drommen vakantiegangers klaarstaan. Zij beschouwen omikron als een tijdelijke tegenslag. Zij denken dat de verkoop van vliegtickets de komende maande weliswaar achterblijft bij eerdere verwachtingen – en dat de vraag daarom moet worden aangejaagd met stunttarieven – maar daarna wil iedereen weer op vakantie. Wizz Air verwacht in de zomer 50% meer passagiers te vervoeren dan Wizz Air in pre-corona jaar 2019 deed. (NRC)
…………………………………………
Orbà¡n paait kiezers met een prijsstop. De Hongaarse regering verlaagt en bevriest de prijs van een aantal basisproducten. Volgens critici een populistische stunt van premier Orbà¡n voor de verkiezingen op 3 april, maar zijn achterban is verguld. ‘Hij is de enige die iets voor de mensen doet.’ Winkels moet posters ophangen waarop de prijsstop wordt aangekondigd. De prijzen van een zevental producten worden bevroren op het niveau van 21 oktober 2021. ‘We beschermen families zelfs in tijden van inflatie’, aldus de premier. Er bestaat al jaren prijscontrole op gas en elektriciteit, sinds afgelopen november is de prijs van benzine vastgezet. Nu gaan dus ook de prijzen van zonnebloemolie, kip, varkensvlees, tarwebloem en koemelk met 2,8% omlaag. Het prijsverschil wordt voor 90 dagen bevroren. Het prijsverschil wordt overigens opgehoest door de verkoper. (VK)
…………………………………………
Nog nooit was de benzine zo duur! Een liter aan de pomp kost €2,15. Dat komt door de hoge olieprijs, die is opgelopen naar ruim $90 per vat. Maar tussen 2011 en 2013 stond de olieprijs structureel boven de $100 en kostte een liter benzine zo’n €1,80. Hoe kan dat? De prijs van brandstof is van meer afhankelijk dan alleen de olieprijs. De prijs van ruwe olie en raffinage bepalen ongeveer 23% van de pompprijs. Ruim 60% gaat naar belastingen en accijnzen. En die tarieven gaan elk jaar omhoog met een inflatiecorrectie. Maar minstens zo zwaar als de belastingdruk woog in de voorbije jaren de wisselkoers. Olie wordt afgerekend in dollars. Van 2011 tot 2013 was €1 tussen de $1,40 en $1,30 waard. De Europese munt was sterk en had dus veel koopkracht. Het afgelopen jaar is de Euro weggezakt: nu is €1 nog ‘maar’ $1,13 waard. Dus: er moeten steeds meer euro’s worden betaald voor een vat van 42 gallons olie, net geen 160 liter. Ook dat drijft de prijs op aan de pomp. (FD)
………………………………………….
Het kabinet ziet voorlopig af van wetsvoorstel 2G. Minister Kuipers dient voorlopig geen wetsvoorstel in om alleen gevaccineerden of van covid-19 genezen personen toe te laten tot drukke locaties. Hij wil wachten tot er meer onderzoek is gedaan naar de effectiviteit van dit zogeheten 2G systeem. Kuipers verwijst daarmee naar een spraakmakende onderzoeks-conclusie van de TU-Delft dat de inzet van 2G weinig toegevoegde waarde heeft nu de omikronvariant van het virus dominant is. Gevaccineerden en genezen mensen geven het virus gemakkelijker door dan bij de eerdere deltavariant. (FD)
…………………………………………..
Voetbalclubs huren liever voetballers dan ze te kopen. Gezamenlijk hebben alle clubs uit de Eredivisie in januari een bedrag verdiend van €12 miljoen. Vooral de verkoop van Ajaxied David Neres aan Shaktar Donetsk leverde daar een grote bijdrage aan. Sparta en Heerenveen hebben in de afgelopen transferperiode het meeste geld verdiend. PSV nam met de aankoop van Joey Veerman de grootste uitgave voor zijn rekening. Wat opvalt is dat de voetbalclubs momenteel liever spelers huren dan dat ze die kopen. Door corona was er sprake van een inkomstendaling. En dan blijkt huren goedkoper dan kopen. ‘Al missen clubs op die manier op de langere termijn natuurlijk wel transferinkomsten’, zegt Wim van de Fliert van bureau Hypercube. (FD)
…………………………………………
Denemarken gaat weer terug naar ‘normaal’ nu de ziekenhuisopname van covidpatiënten stabiliseert. Met gebakjes en croissants in hun kantines vierden de Denen dinsdagochtend ‘vrijheidsdag’, de eerste dag dat alle coronamaatregelen zijn ingetrokken. Net als afgelopen zomer is Denemarken een van de eerste Europese landen die de restricties versoepelen. Vanaf dinsdag is de coronapas geschrapt, kan het mondkapje in winkels en het openbaar vervoer af en zijn de sluitingstijden van de horeca als vanouds. Ook nachtclubs mogen weer open. Dit ondanks de hoge besmettingscijfers. Dagelijks worden rond de 40.000 nieuwe gevallen ontdekt, zes keer zoveel als in december. Gemeten naar de bevolkingsomvang (5,7 miljoen) behoren de Deense besmettingen tot de wereldtop. De belangrijkste reden voor de versoepeling is de stabiele ziekenhuisbezetting. Op de ic’s liggen slechts 32 patiënten. Een paar weken geleden waren dat er nog 80. (VK)
………………………………………..
Een gynaecoloog van het Alrijne ziekenhuis in Leiderdorp heeft bij vruchtbaarheidsbehandelingen vermoedelijk 21 kinderen verwekt met eigen sperma. Uit onderzoek blijkt dat de arts de vader is van 21 kinderen die geboren werden tussen de jaren ’70 tot ’80. Volgens het ziekenhuis lijkt ‘het er sterk op’ dat de intussen overleden Jos Beek zijn zaad heeft gedoneerd en gebruikt voor inseminatie van de moeders die sperma van een anonieme donor verwachtten. De behandelingen werden aangeboden tot medio jaren ‘80 toen nauwelijks regelgeving van kracht was. Beek ging in 1998 met pensioen. (NRC)
………………………………………..
Anne Frank-team voerde deskundigen ongevraagd op. Buiten hun medeweten zijn namen van experts genoemd in een subsidieaanvraag voor en het dankwoord bij het omstreden onderzoek naar het verraad van Anne Frank. Zonder dat ze ervan wisten, prijkten de namen van prominente deskundigen op een subsidieaanvraag voor ‘Het verraad van Anne Frank’. De projectleiding voerde deze deskundigen op in de subsidieaanvraag aan de gemeente Amsterdam, terwijl die geen deel uitmaakten van het onderzoeksteam. Daarmee benadrukten zij de kwaliteit van het project, dat momenteel ernstig onder vuur ligt. ‘Ik ben nooit benaderd om onder een subsidieaanvraag of zo te staan’, zegt historicus David Barnouw. ‘Ik zie dit vooral als namedropping’, aldus Niod archivaris Hubert Berkhout en politie historicus Guus Meershoek: ‘Niemand met credit op het vlak van bezetting is bij het onderzoek betrokken geweest.’ Maandag werd ook bekend dat de Nederlandse uitgever Ambo Anthos ‘Het verraad van Anne Frank’ niet laat bijdrukken zolang het onderzoeksteam geen bevredigend antwoord heeft gegeven op de scherpe kritiek die er gekomen is op de conclusies van het project. In een brief aan hun auteurs schrijft de uitgever dat het onderzoek ‘waardevol leek vanwege het indrukwekkende aantal deskundigen, instanties en instituties dat eraan zou meewerken’. De gemeente Amsterdam zegt de verslaglegging en nadere uitleg af te wachten. ‘Op grond van de inhoud kunnen we de subsidie niet terugvragen. Alleen als er fraude zou zijn gepleegd’, aldus een gemeentewoordvoerder. (Trouw)
…………………………………………
Recordinflatie verhoogt de druk op werkgevers en het kabinet. De vakbonden eisen hogere lonen en maatregelen om de koopkracht te herstellen. De Nederlandse inflatie is gestegen naar een niveau dat voor het laatst is gemeten in de jaren zeventig. Deze uitholling van de koopkracht zet de onderhandelingen tussen werkgevers en vakbonden op scherp en verhoogt ook de druk op het nieuwe kabinet om het koopkrachtverlies te repareren. Qua geldontwaarding zit Nederland in de kopgroep, vooral vanwege de sterk gestegen gasprijs. Alleen in België, de Baltische staten en Slowakije gaat het nog harder. In januari steeg het gemiddelde Nederlandse prijspeil volgens de Europese definitie met 7,6% ten opzichte van dezelfde maand in 2021. Voor de Eurozone als geheel kwam de inflatie afgelopen maand uit op 5,4%, een lichte stijging. ‘Tijdelijk of niet, inflatie is de dief van onze koopkracht’, stelt FNV-voorzitter Tuur Elzinga. Rabo-econoom Hugo Erken denkt dat de inflatie vanaf september ‘hard naar beneden gaat’, waardoor voor het gehele jaar de inflatie uitkomt op 4%. (FD)
…………………………………………
De Rabobank treft geen blaam bij de ondergang van OAD. De aanklacht dat de bank verantwoordelijk is voor de ondergang van de onderneming, vindt geen gehoor bij de rechters. Oprichtersfamilie Ter Haar had de bank aangeklaagd en zette in op een schadevergoeding van €67 miljoen. Volgens de voormalige eigenaren van het bedrijf had Rabo hun meer tijd moeten geven om een reddingspoging te doen slagen. Ze wilden hiervoor het busonderdeel verkopen aan een groep investeerders uit Twente, maar de deal kwam niet op tijd rond. De bank hield vast aan een (overigens al met een maand verlengde) deadline van 27 september 2013. De familie liet direct weten in hoger beroep te gaan. Het faillissement van OAD uit Holten leidde bijna achtenhalf jaar geleden tot een schok in het reiswezen. Zo’n 1600 werknemers raakten hun baan kwijt, van wie het overgrote deel in Overijssel. (FD)
………………………………………….
Poetin en Xi rekenen op elkaar. Rusland en China hebben beide conflicten met het Westen. Daardoor komt hun onderlinge toenadering in een stroomversnelling. Het partnerschap tussen China en Rusland wordt steeds breder: energie, defensie en diplomatie. Vorig jaar vierden Xi en Poetin op een virtuele top de 20e verjaardag van een vriendschapsverdrag. Ze constateerden dat de relatie tussen hun landen nog nooit zo goed is geweest. De onderlinge handel bloeit, ze werken samen op defensiegebied en de mannen kunnen het naar verluidt, goed met elkaar vinden. Bovendien hebben ze een gezamenlijke vijand. De strijd die beiden onafhankelijk van elkaar voeren tegen de VS duwt de twee machten naar elkaar toe. De irritatie over de VS is in beide hoofdsteden nu zo groot, zeggen de analisten, dat alle onderlinge meningsverschillen tijdelijk aan de kant worden gezet. (NRC)
………………………………………..
‘Hef op vermogen naar draagkracht’. De partijen in de Tweede Kamer dringen aan op een eerlijker manier van belasting heffen op spaartegoeden, sneller dan het kabinet heeft beloofd. Sinds 2017 gebeurt dit met een gedifferentieerd tarief voor verschillende categorieën vermogenden, gebaseerd op een ‘fictief’ rendement. De Hoge Raad stelde dat belastingbetalers die hiertegen bezwaar hebben gemaakt recht hebben op compensatie. De schade gaat in de miljarden lopen. De breed gedeelde frustratie in de Tweede Kamer is niet alleen dat er een immens fiscaal probleem op tafel ligt dat snel moet worden opgelost. Maar ook dat geen enkele partij à¼berhaupt gelukkig is geweest met een belastingheffing op basis van een fictief, dus niet wérkelijk genoten rendement. Dat vindt de politiek al jaren, maar het lukte geen enkel kabinet om de gewraakte vermogensrendementsheffing te hervormen. Nu dringen partijen aan op een eerlijker manier van belasting heffen op spaartegoeden en vermogens. Sneller dan het nieuwe kabinet in het recente coalitieakkoord heeft beloofd – pas in 2025. (NRC)
…………………………………………………
Vrouwen in Afghanistan mogen naar weer geopende universiteiten, apart van de mannen. De openbare universiteiten zijn woensdag voor het eerst sinds de machtsovername weer opengegaan. Ook vrouwelijke studenten konden naar college, zij het gescheiden van mannen, voor wie de universiteiten sinds augustus ook gesloten waren. De heropening betreft vooralsnog 6 provincies in het zuiden en oosten, in de rest van het land gaan de universiteiten 28 februari open, volgens de autoriteiten. Tot nu toe bestond onduidelijkheid over de plannen van de Taliban met het onderwijs voor meisjes. Tijdens hun vorige regeerperiode (1996-2001) gold een totaalverbod. Duidelijk is wel dat de opvattingen van de Taliban over onderwijs in de loop der jaren zijn veranderd, zo blijkt uit een deze week gepubliceerd rapport van het Afghanistan Analysts Network. Volgens A.A.N zijn er nu ook steeds meer Afghaanse ouders die willen dat hun kinderen, zowel jongens als meisjes, onderwijs krijgen. Er zijn nu zelfs Taliban die hun eigen dochters naar school sturen. Over dat fenomeen brengen de onderzoekers binnenkort een rapport uit. (NRC)
……………………………………………….
Fiscus ontduiken met cryptomunten kan straks niet meer. Advocaten adviseren hun cliënten die bitcoins in oude belastingaangiftes niet opgaven, dat alsnog te doen. De fiscus kan binnenkort zelf nagaan of iemand cryptomunten bezit. Het innen van belasting over cryptomunten zoals bitcoin gaat tot op heden grotendeels op goed vertrouwen. De belastingdienst moet maar hopen dat de bezitters zelf eerlijk melding maken van hun cryptovermogen op hun jaarlijkse aangifte onder het kopje ‘overige bezittingen’. Straks krijgt de fiscus de bevoegdheid om zelf te kijken hoeveel vermogen iemand aan cryptovaluta heeft. Dat staat in een nieuwe EU-richtlijn over gegevensuitwisseling, die waarschijnlijk eind van dit jaar van kracht wordt. Uit een rondgang langs adviseurs blijkt dat zij hun klanten daarom aansporen om oude aangiftes te verbeteren waar nodig. (Trouw)
………………………………………………
Na Amsterdam zet ook Rotterdam rem op groei flitsbezorgers. Dat betekent dat flitsbezorgers als Gorillas en Getir in de gemeente Rotterdam een jaar lang geen magazijn mogen openen. Den Haag komt in het voorjaar met regelgeving tegen flitsbezorgers en Utrecht onderzoekt op dit moment welke stappen er mogelijk zijn. Uiteindelijk zal Rotterdam de uitkomsten verwerken in een bestemmingsplan dat voor de hele stad moet gelden. Daarmee wordt dezelfde route gevolgd. Sinds de eerste flitsbezorgers zich half 2021 aandienden neemt hun aantal flink toe. Partijen als Gorillas, Flink en Getir beloven klanten dat zij boodschappen binnen 10 minuten thuisbezorgen. Om die belofte waar te maken, hebben ze in de woon- en winkelgebieden veel magazijnen nodig. Rotterdam telt ongeveer 13 van deze opslagplekken, een aantal dat zich snel uitbreidt. ‘Vier of vijf daarvan geven overlast’. Er zijn klachten over muziek, een overvloed aan fietsen en over verkeersopstoppingen die de busjes bij de bevoorrading veroorzaken. (FD)
………………………………………………..
De Turkse inflatie is op het hoogste punt gekomen sinds president Recep Tayyip Erdogan aan de macht is gekomen. Het leven in Turkije was in januari 48,7% duurder (!) dan in januari van het vorige jaar. Sinds april 2002 was de inflatie niet zo hoog. (FD)
………………………………………………….
De ECB heeft donderdag de deur opengezet voor een renteverhoging later dit jaar. President Christine Lagarde wilde niet herhalen dat het ‘zeer onwaarschijnlijk’ is dat de rente dit jaar verhoogd al worden. ‘Ik doe geen beloftes zonder voorwaarden’, zei ze in antwoord op de vraag of ze nog steeds achter die uitspraak stond. De financiële markten reageerden negatief op die uitspraken. Aandelenindices vervolgden hun weg omlaag en rentes op staatsobligaties in de Eurozone stegen. Ook won de euro fors ten opzichte van de dollar. De Bank of England verhoogde de rente met 25 basispunten naar 0,5%. (FD)
……………………………………………………
Nederland heeft vijf IS-vrouwen en elf kinderen teruggehaald uit Syrië. De vrouwen kunnen in Nederland hun strafproces bijwonen. De rechtbank Rotterdam had dit als voorwaarde gesteld, anders zouden de vrouwen vrijuit gaan. De operatie vond donderdagochtend plaats in het diepste geheim, bevestigen bronnen aan Nederlandse en Syrische zijde. Waar de vrouwen zich bevinden is onbekend. Ze arriveren vermoedelijk voor het weekend in Nederland. De Syriëgangers verbleven in het Koerdische vluchtelingenkamp Al-Roj. Vergeleken met andere Europese landen is Nederland erg terughoudend met het ophalen van Syriëgangers. Die opstelling is ‘om meerdere redenen onverstandig, zowel rechtsstatelijk als humanitair’, zegt advocaat André Seebregts, die 4 van de 5 vrouwen bijstaat. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en de AIVD hebben beide gezegd: ‘gecontroleerd terughalen is de veiligste optie’. (VK)
………………………………………………….
Russische troepenopbouw in Belarus is een nieuw teken van Loekasjenko’s radicalisering. De Russische troepenopbouw in Belarus is de ‘grootste sinds de Koude Oorlog” en zal uitkomen op circa 30 duizend militairen, zei NAVO-chef Stoltenberg donderdag. Binnenkort neemt Belarus ook stappen om een eind te maken aan zijn neutrale en non-nucleaire status. Volgens Stoltenberg gaat het om een breed assortiment aan eenheden en wapens, inclusief jachtvliegtuigen, Iskander raketten en S 400 luchtafweersystemen. ‘We hebben het over een breed spectrum aan moderne militaire capaciteiten. Dit wordt gecombineerd met Ruslands jaarlijkse oefening van nucleaire strijdkrachten, die naar verwachting ook deze maand plaatsvindt.’ De huidige aantallen zijn groter dan ooit tevoren, menen westerse inlichtingendiensten en vormen niet alleen een potentiële bedreiging voor Oekraïne maar ook voor buurlanden Polen, Litouwen en Letland. (VK
………………………………………………
Facebook heeft voor het eerst in zijn bestaan actieve gebruikers verloren. Het aantal actieve gebruikers is tussen het 3e en 4e kwartaal met een miljoen geslonken. Dagelijks scrolden eind vorig jaar 1,929 miljard mensen door he sociale medium. Facebook zegt ‘tegenwind’ te krijgen van concurrerende platforms als de Chinese videoapp ‘TikTok’. Het aandeel van moederbedrijf Meta ging bij de opening van de beurzen met ruim 25% onderuit, wat neerkomt op een waardeverlies van dollar (202 miljard euro) aan beurswaarde. Het is de grootste waardedaling in dollars ooit op 1 dag in de Amerikaanse beursgeschiedenis meldt financieel persbureau Bloomberg. Meta boekte een omzet van 117 miljard dollar en een nettowinst van 39 miljard dollar(!) (NRC)
………………………………………………..
Het Valentijnsboeket is dit jaar iets minder mooi en veel duurder. Rozen zijn schaars en duur, het transport hapert en personeel zit ziek thuis. In de bloemensector is het dit jaar alle hens aan dek om aan de vraag voor Valentijnsdag te voldoen. Het aanbod van bloemen is kleiner, de kwaliteit minder en de prijzen rijzen de pan uit. Tot overmaat van ramp valt door de vele coronabesmettingen en quarantaineverplichtingen veel personeel uit, waardoor het werk vertraging oploopt. Het bloementekort heeft te maken met de hoge prijzen voor gas en elektriciteit. ‘Nederlandse kwekers besparen op energie, ook veel rozenkwekers’, zegt directeur Arie van den Berg Roses, een grote kweker. ‘Het gevolg is dat er minder bloemen geoogst en verkocht worden. De bloemisten kunnen geen boeketten meer leveren. Ze zijn door hun bloemen heen of kampen met een tekort aan bloembinders en bezorgers’, zegt directeur Van Arkel van online bloemenverkoper Topbloemen.nl. (FD)
……………………………………………
De torenhoge omikronpiek leidt niet tot grote drukte op de Nederlands intensive cares. De situatie in de ziekenhuizen ziet er anders uit dan tijdens de vorige winterpiek. Terwijl de bezetting op gewone verpleegafdelingen alweer ruim oploopt, verloopt de bezetting op de ic nog altijd in een dalende lijn. Tijdens vorige golven volgde de ic-bezetting veel sneller de trend van de verpleegafdelingen, maar dit verband is deze keer ontkoppeld. De huidige ic-bezetting is mede daardoor momenteel driemaal zo laag als het vorige piekaantal. In de afgelopen week daalde het aantal covidpatiënten op de ic met 10 procent naar 214. Het aantal gemelde besmettingen is momenteel bijna 8 keer zo hoog als bij de vorige winterpiek. (VK)
………………………………………….
Vijf adviseurs van Boris Johnson zijn opgestapt. De aanleiding is een lasterlijke beschuldiging van de Britse premier aan het adres van oppositieleider Starmer. De Britse premier manoeuvreert zichzelf in een steeds lastiger parket. Donderdag dienden zijn communicatiedirecteur, privésecretaris, stafchef en belangrijkste beleidsadviseur, Munira Mirza hun ontslag in. Vrijdag voegde zich daar nog een tweede beleidsadviseur bij. Vooral het opstappen van Mirza, lang een van Johnsons belangrijkste bondgenoten, is een harde klap. Aanleiding voor het vertrek van zijn medewerkers is een sneer van Johnson aan het adres van oppositieleider Keir Starmer. Hij beschuldigde Starmer ervan verantwoordelijk te zijn voor het niet vervolgen van pedofiel Jimmy Savile. In 2011 kwam na het overlijden van die beroemde BBC-presentator van populaire jeugdprogramma’s naar buiten dat Savile gedurende 60 jaar veel kinderen misbruikte. Starmer zou in zijn tijd als hoofdaanklager van het OM tussen 2008 en 2013 vooral tijd hebben besteed aan het vervolgen van journalisten en niet Jimmy Savile. Die beschuldiging was volledig uit de lucht gegrepen. Starmer was nooit persoonlijk bij de zaak betrokken. Hij gaf zelfs opdracht tot een kritisch rapport over het falen van het OM om actie te ondernemen tegen Savile voordat hij stierf. Mirza vond het een ongepaste en politiek gemotiveerde verwijzing naar een afschuwelijke kindermisbruikzaak. Ook minister Sunak, mogelijk opvolger van Johnson, nam openlijk afstand van de premier. Britse ochtendkranten repten over een ‘meltdown’ (crisis of instorting) binnen de regering en een ‘exodus’. Zo krijgt Johnson de afleiding van partygate die hij zocht. Maar het is de vraag of hij hiermee niet van de regen in de drup is geraakt. (Trouw)
………………………………………………….
In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart is het vertrouwen van burgers in hun lokale overheid het sterkst gedaald aan de randen van Nederland. Bijna 40% van de Nederlanders zegt weinig tot zeer weinig vertrouwen te hebben in hun gemeente. Het vertrouwen is het snelst gedaald in de plattelandsgebieden. Dat het algemene vertrouwen in de overheid gedurende de coronapandemie is afgenomen was al langer bekend. In sommige regio’s ging de daling in het vertrouwen nog veel sneller. In Delfzijl daalde het vertrouwen in de laatste 2 jaar met 40% tot 70% (!) Het ligt voor de hand dat daarbij de aardbevingsproblematiek een rol speelt. Ook in Groningen en de Achterhoek verloren bovengemiddeld veel mensen gedurende de pandemie hun vertrouwen in de gemeente. In stedelijke gebieden hebben mensen over het algemeen iets meer vertrouwen in de lokale overheid. In stedelijke gebieden zijn mensen meer gewend om te vertrouwen op anonieme, formele instituties. Daar wonen over het algemeen ook mensen met een hogere opleiding. En hoger opgeleiden hebben gemiddeld meer vertrouwen in instituties. Automatisch is het vertrouwen in de lokale overheid in de stedelijke gebieden daardoor iets hoger, aldus politicoloog André Krouwel, oprichter van Kieskompas. (Trouw)
……………………………………………….
De NAVO-landen dreigen met nog meer troepen. Zo denkt het VK aan een verdubbeling van de 900 manschappen in Estland. De VS hebben gezegd op korte termijn meer troepen naar Oost-Europa te sturen vanwege de crisis in Oekraïne. De NAVO waarschuwde dat Europa zich moet voorbereiden op de gevolgen voor de energievoorziening van een Russische invasie in Oekraïne. De VS zijn vorige week al begonnen met het sturen van munitie en andere militaire voorraden naar Oekraïne. De vrees voor een invasie neemt toe. Rusland heeft nu honderdduizend troepen, tanks en raketten gestationeerd bij de grens met Oekraïne. Tussen al het verbale wapengekletter door proberen Oekraïens hoogwaardigheidsbekleders de gemoederen te sussen. Er staan deze week verschillende diplomatiek bijeenkomsten gepland. (FD)
………………………………………………
In Jemen zijn in 2020 bijna 1500 kindsoldaten gedood die door de Houthi-rebellen waren gerekruteerd. In de eerste vijf maanden van vorig jaar zijn er 562 kindsoldaten omgekomen volgens een rapport van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Sinds de oorlog in 2015 in Jemen begon, zijn er meer dan tienduizend kinderen omgekomen. De rekrutering gaat onverminderd voort, via scholen, zomerkampen en moskeeën. De gerekruteerde kinderen moeten de slogan schreeuwen die door de Houthi-rebellen wordt gebruikt: ‘Dood aan de Amerikanen, dood aan Israël, vervloekt zijn de Joden, de zege voor de Islam’, aldus de onderzoekers. Zij schrijven ook dat luchtaanvallen op de rebellen door de, door Saudi-Arabië gesteunde coalitie tot grote aantallen burgerslachtoffers leiden. Bij de gevechten zijn tienduizenden volwassenen gedood. Miljoenen zijn op de vlucht of lijden honger. (NRC)
………………………………………………
Alle 180.000 meisjes en jongens van 10 jaar krijgen vanaf maandag een uitnodiging zich te laten vaccineren tegen hpv, het seksueel overdraagbare virus dat kanker kan veroorzaken. Tot nu toe werd het vaccin aangeboden aan meisjes van 13, maar op advies van de Gezondheidsraad heeft het RIVM besloten de doelgroep uit te breiden en de leeftijd te verlagen. Door deze verlaging kan worden voorkomen dat jongeren op het moment van vaccinatie hun seksuele debuut al hebben gemaakt. Naar schatting raakt 80% van de seksueel actieve mannen en vrouwen in hun leven een keer besmet met hpv. Meestal ruimt het immuunsysteem de infectie op maar als dat niet gebeurt kan op latere leeftijd kanker ontstaan. Baarmoederhalskanker is de meest voorkomende vorm: jaarlijks 800 diagnoses, 200 sterfgevallen. De bescherming voor mannen is wenselijk om penis- of anuskanker te voorkomen. (VK)
………………………………………………….
De druk op Boris Johnson om op te stappen neemt verder toe: ‘falend leiderschap’ bij de lockdownfeestjes in Downing Street, oordeelt het Gray-rappport. Het rapport constateert ernstige tekortkomingen bij het naleven van de coronaregels in Downing Street. Daarmee neemt de druk toe op Johnson die zelf van geen wijken wil weten. In het Lagerhuis bood hij maandag zijn excuses aan ‘voor de zaken die niet goed gingen en voor de manier waarop we er mee zijn omgegaan’. Hij beloofde de operationele orde in Downing Street te herstellen. ‘Ik begrijp het en ik zal het fiksen.’(FD)
………………………………………………..
55 miljard geven de lidstaten van de Europese Unie (met name Frankrijk, België, Finland, Cyprus en Ierland) uit aan subsidies voor fossiele brandstoffen, zoals steenkool, olie en gas ondanks hun ambitie Europa uiterlijk in 2050 tot het eerste klimaat neutrale continent ter wereld te maken. Deze subsidie gaat ten koste van inspanningen om te investeren in een schonere economie, constateerde de Europese Rekenkamer. De EU heeft beloofd in 2025 echt afscheid te nemen van steun aan vervuilende brandstoffen. (FD)
……………………………………………….
Afgelopen zomer minder coronasterfte, relatief meer 80-minners overleden in het derde kwartaal. In het derde kwartaal van 2021 stierven in Nederland 953 personen aan covid 19. Dat is minder dan de 2.602 overledenen in het tweede kwartaal, maar meer dan de 597 sterfgevallen in de zomer van vorig jaar, aldus het CBS. De overledenen waren relatief jonger dan in eerdere coronagolven. 63% was 80 jaar of ouder en 30% tussen de 65 en 80 jaar. Vanaf maart 2021, toen veel ouderen al gevaccineerd waren veranderde die verhouding. Van april tot en met september was minder dan de helft, 41% van de gestorvenen ouder dan 80, 45% was tussen 65 en 80 jaar en14% jonger dan 65. (VK)
…………………………………………….
Minister Kuipers: half miljoen mensen verliest QR-code begin februari. Bij maximaal 540.000 mensen verloopt begin februari hun coronatoegangsbewijs vanwege aangescherpte regels. Het betreft mensen die 2021 zijn gevaccineerd, maar die niet op tijd een boostervaccin hebben gehaald. Het aantal is een ‘ruwe schatting’, schrijft Kuipers. Op 4 februari gaan de nieuwe regels in Nederland in. Mensen die recent met het coronavirus besmet zijn geweest en daarom nog geen boostervaccin hebben kunnen halen, kunnen met een herstelbewijs hun coronatoegangsbewijs verlengen. Dat herstelbewijs is 180 dagen geldig waarna alsnog een booster moet worden gehaald voor een geldige QR-code. (NRC)
………………………………………….
Budgetvliegers rekenen weer op een toename van vliegreizen. De luchtvaart lijkt nog allerminst hersteld, maar Ryanair, Easyjet en Wizz Air zien alweer drommen vakantiegangers klaarstaan. Zij beschouwen omikron als een tijdelijke tegenslag. Zij denken dat de verkoop van vliegtickets de komende maande weliswaar achterblijft bij eerdere verwachtingen – en dat de vraag daarom moet worden aangejaagd met stunttarieven – maar daarna wil iedereen weer op vakantie. Wizz Air verwacht in de zomer 50% meer passagiers te vervoeren dan Wizz Air in pre-corona jaar 2019 deed. (NRC)
…………………………………………
Orbà¡n paait kiezers met een prijsstop. De Hongaarse regering verlaagt en bevriest de prijs van een aantal basisproducten. Volgens critici een populistische stunt van premier Orbà¡n voor de verkiezingen op 3 april, maar zijn achterban is verguld. ‘Hij is de enige die iets voor de mensen doet.’ Winkels moet posters ophangen waarop de prijsstop wordt aangekondigd. De prijzen van een zevental producten worden bevroren op het niveau van 21 oktober 2021. ‘We beschermen families zelfs in tijden van inflatie’, aldus de premier. Er bestaat al jaren prijscontrole op gas en elektriciteit, sinds afgelopen november is de prijs van benzine vastgezet. Nu gaan dus ook de prijzen van zonnebloemolie, kip, varkensvlees, tarwebloem en koemelk met 2,8% omlaag. Het prijsverschil wordt voor 90 dagen bevroren. Het prijsverschil wordt overigens opgehoest door de verkoper. (VK)
…………………………………………
Nog nooit was de benzine zo duur! Een liter aan de pomp kost €2,15. Dat komt door de hoge olieprijs, die is opgelopen naar ruim $90 per vat. Maar tussen 2011 en 2013 stond de olieprijs structureel boven de $100 en kostte een liter benzine zo’n €1,80. Hoe kan dat? De prijs van brandstof is van meer afhankelijk dan alleen de olieprijs. De prijs van ruwe olie en raffinage bepalen ongeveer 23% van de pompprijs. Ruim 60% gaat naar belastingen en accijnzen. En die tarieven gaan elk jaar omhoog met een inflatiecorrectie. Maar minstens zo zwaar als de belastingdruk woog in de voorbije jaren de wisselkoers. Olie wordt afgerekend in dollars. Van 2011 tot 2013 was €1 tussen de $1,40 en $1,30 waard. De Europese munt was sterk en had dus veel koopkracht. Het afgelopen jaar is de Euro weggezakt: nu is €1 nog ‘maar’ $1,13 waard. Dus: er moeten steeds meer euro’s worden betaald voor een vat van 42 gallons olie, net geen 160 liter. Ook dat drijft de prijs op aan de pomp. (FD)
………………………………………….
Het kabinet ziet voorlopig af van wetsvoorstel 2G. Minister Kuipers dient voorlopig geen wetsvoorstel in om alleen gevaccineerden of van covid-19 genezen personen toe te laten tot drukke locaties. Hij wil wachten tot er meer onderzoek is gedaan naar de effectiviteit van dit zogeheten 2G systeem. Kuipers verwijst daarmee naar een spraakmakende onderzoeks-conclusie van de TU-Delft dat de inzet van 2G weinig toegevoegde waarde heeft nu de omikronvariant van het virus dominant is. Gevaccineerden en genezen mensen geven het virus gemakkelijker door dan bij de eerdere deltavariant. (FD)
…………………………………………..
Voetbalclubs huren liever voetballers dan ze te kopen. Gezamenlijk hebben alle clubs uit de Eredivisie in januari een bedrag verdiend van €12 miljoen. Vooral de verkoop van Ajaxied David Neres aan Shaktar Donetsk leverde daar een grote bijdrage aan. Sparta en Heerenveen hebben in de afgelopen transferperiode het meeste geld verdiend. PSV nam met de aankoop van Joey Veerman de grootste uitgave voor zijn rekening. Wat opvalt is dat de voetbalclubs momenteel liever spelers huren dan dat ze die kopen. Door corona was er sprake van een inkomstendaling. En dan blijkt huren goedkoper dan kopen. ‘Al missen clubs op die manier op de langere termijn natuurlijk wel transferinkomsten’, zegt Wim van de Fliert van bureau Hypercube. (FD)
…………………………………………
Denemarken gaat weer terug naar ‘normaal’ nu de ziekenhuisopname van covidpatiënten stabiliseert. Met gebakjes en croissants in hun kantines vierden de Denen dinsdagochtend ‘vrijheidsdag’, de eerste dag dat alle coronamaatregelen zijn ingetrokken. Net als afgelopen zomer is Denemarken een van de eerste Europese landen die de restricties versoepelen. Vanaf dinsdag is de coronapas geschrapt, kan het mondkapje in winkels en het openbaar vervoer af en zijn de sluitingstijden van de horeca als vanouds. Ook nachtclubs mogen weer open. Dit ondanks de hoge besmettingscijfers. Dagelijks worden rond de 40.000 nieuwe gevallen ontdekt, zes keer zoveel als in december. Gemeten naar de bevolkingsomvang (5,7 miljoen) behoren de Deense besmettingen tot de wereldtop. De belangrijkste reden voor de versoepeling is de stabiele ziekenhuisbezetting. Op de ic’s liggen slechts 32 patiënten. Een paar weken geleden waren dat er nog 80. (VK)
………………………………………..
Een gynaecoloog van het Alrijne ziekenhuis in Leiderdorp heeft bij vruchtbaarheidsbehandelingen vermoedelijk 21 kinderen verwekt met eigen sperma. Uit onderzoek blijkt dat de arts de vader is van 21 kinderen die geboren werden tussen de jaren ’70 tot ’80. Volgens het ziekenhuis lijkt ‘het er sterk op’ dat de intussen overleden Jos Beek zijn zaad heeft gedoneerd en gebruikt voor inseminatie van de moeders die sperma van een anonieme donor verwachtten. De behandelingen werden aangeboden tot medio jaren ‘80 toen nauwelijks regelgeving van kracht was. Beek ging in 1998 met pensioen. (NRC)
………………………………………..
Anne Frank-team voerde deskundigen ongevraagd op. Buiten hun medeweten zijn namen van experts genoemd in een subsidieaanvraag voor en het dankwoord bij het omstreden onderzoek naar het verraad van Anne Frank. Zonder dat ze ervan wisten, prijkten de namen van prominente deskundigen op een subsidieaanvraag voor ‘Het verraad van Anne Frank’. De projectleiding voerde deze deskundigen op in de subsidieaanvraag aan de gemeente Amsterdam, terwijl die geen deel uitmaakten van het onderzoeksteam. Daarmee benadrukten zij de kwaliteit van het project, dat momenteel ernstig onder vuur ligt. ‘Ik ben nooit benaderd om onder een subsidieaanvraag of zo te staan’, zegt historicus David Barnouw. ‘Ik zie dit vooral als namedropping’, aldus Niod archivaris Hubert Berkhout en politie historicus Guus Meershoek: ‘Niemand met credit op het vlak van bezetting is bij het onderzoek betrokken geweest.’ Maandag werd ook bekend dat de Nederlandse uitgever Ambo Anthos ‘Het verraad van Anne Frank’ niet laat bijdrukken zolang het onderzoeksteam geen bevredigend antwoord heeft gegeven op de scherpe kritiek die er gekomen is op de conclusies van het project. In een brief aan hun auteurs schrijft de uitgever dat het onderzoek ‘waardevol leek vanwege het indrukwekkende aantal deskundigen, instanties en instituties dat eraan zou meewerken’. De gemeente Amsterdam zegt de verslaglegging en nadere uitleg af te wachten. ‘Op grond van de inhoud kunnen we de subsidie niet terugvragen. Alleen als er fraude zou zijn gepleegd’, aldus een gemeentewoordvoerder. (Trouw)
…………………………………………
Recordinflatie verhoogt de druk op werkgevers en het kabinet. De vakbonden eisen hogere lonen en maatregelen om de koopkracht te herstellen. De Nederlandse inflatie is gestegen naar een niveau dat voor het laatst is gemeten in de jaren zeventig. Deze uitholling van de koopkracht zet de onderhandelingen tussen werkgevers en vakbonden op scherp en verhoogt ook de druk op het nieuwe kabinet om het koopkrachtverlies te repareren. Qua geldontwaarding zit Nederland in de kopgroep, vooral vanwege de sterk gestegen gasprijs. Alleen in België, de Baltische staten en Slowakije gaat het nog harder. In januari steeg het gemiddelde Nederlandse prijspeil volgens de Europese definitie met 7,6% ten opzichte van dezelfde maand in 2021. Voor de Eurozone als geheel kwam de inflatie afgelopen maand uit op 5,4%, een lichte stijging. ‘Tijdelijk of niet, inflatie is de dief van onze koopkracht’, stelt FNV-voorzitter Tuur Elzinga. Rabo-econoom Hugo Erken denkt dat de inflatie vanaf september ‘hard naar beneden gaat’, waardoor voor het gehele jaar de inflatie uitkomt op 4%. (FD)
…………………………………………
De Rabobank treft geen blaam bij de ondergang van OAD. De aanklacht dat de bank verantwoordelijk is voor de ondergang van de onderneming, vindt geen gehoor bij de rechters. Oprichtersfamilie Ter Haar had de bank aangeklaagd en zette in op een schadevergoeding van €67 miljoen. Volgens de voormalige eigenaren van het bedrijf had Rabo hun meer tijd moeten geven om een reddingspoging te doen slagen. Ze wilden hiervoor het busonderdeel verkopen aan een groep investeerders uit Twente, maar de deal kwam niet op tijd rond. De bank hield vast aan een (overigens al met een maand verlengde) deadline van 27 september 2013. De familie liet direct weten in hoger beroep te gaan. Het faillissement van OAD uit Holten leidde bijna achtenhalf jaar geleden tot een schok in het reiswezen. Zo’n 1600 werknemers raakten hun baan kwijt, van wie het overgrote deel in Overijssel. (FD)
………………………………………….
Poetin en Xi rekenen op elkaar. Rusland en China hebben beide conflicten met het Westen. Daardoor komt hun onderlinge toenadering in een stroomversnelling. Het partnerschap tussen China en Rusland wordt steeds breder: energie, defensie en diplomatie. Vorig jaar vierden Xi en Poetin op een virtuele top de 20e verjaardag van een vriendschapsverdrag. Ze constateerden dat de relatie tussen hun landen nog nooit zo goed is geweest. De onderlinge handel bloeit, ze werken samen op defensiegebied en de mannen kunnen het naar verluidt, goed met elkaar vinden. Bovendien hebben ze een gezamenlijke vijand. De strijd die beiden onafhankelijk van elkaar voeren tegen de VS duwt de twee machten naar elkaar toe. De irritatie over de VS is in beide hoofdsteden nu zo groot, zeggen de analisten, dat alle onderlinge meningsverschillen tijdelijk aan de kant worden gezet. (NRC)
………………………………………..
‘Hef op vermogen naar draagkracht’. De partijen in de Tweede Kamer dringen aan op een eerlijker manier van belasting heffen op spaartegoeden, sneller dan het kabinet heeft beloofd. Sinds 2017 gebeurt dit met een gedifferentieerd tarief voor verschillende categorieën vermogenden, gebaseerd op een ‘fictief’ rendement. De Hoge Raad stelde dat belastingbetalers die hiertegen bezwaar hebben gemaakt recht hebben op compensatie. De schade gaat in de miljarden lopen. De breed gedeelde frustratie in de Tweede Kamer is niet alleen dat er een immens fiscaal probleem op tafel ligt dat snel moet worden opgelost. Maar ook dat geen enkele partij à¼berhaupt gelukkig is geweest met een belastingheffing op basis van een fictief, dus niet wérkelijk genoten rendement. Dat vindt de politiek al jaren, maar het lukte geen enkel kabinet om de gewraakte vermogensrendementsheffing te hervormen. Nu dringen partijen aan op een eerlijker manier van belasting heffen op spaartegoeden en vermogens. Sneller dan het nieuwe kabinet in het recente coalitieakkoord heeft beloofd – pas in 2025. (NRC)
…………………………………………………
Vrouwen in Afghanistan mogen naar weer geopende universiteiten, apart van de mannen. De openbare universiteiten zijn woensdag voor het eerst sinds de machtsovername weer opengegaan. Ook vrouwelijke studenten konden naar college, zij het gescheiden van mannen, voor wie de universiteiten sinds augustus ook gesloten waren. De heropening betreft vooralsnog 6 provincies in het zuiden en oosten, in de rest van het land gaan de universiteiten 28 februari open, volgens de autoriteiten. Tot nu toe bestond onduidelijkheid over de plannen van de Taliban met het onderwijs voor meisjes. Tijdens hun vorige regeerperiode (1996-2001) gold een totaalverbod. Duidelijk is wel dat de opvattingen van de Taliban over onderwijs in de loop der jaren zijn veranderd, zo blijkt uit een deze week gepubliceerd rapport van het Afghanistan Analysts Network. Volgens A.A.N zijn er nu ook steeds meer Afghaanse ouders die willen dat hun kinderen, zowel jongens als meisjes, onderwijs krijgen. Er zijn nu zelfs Taliban die hun eigen dochters naar school sturen. Over dat fenomeen brengen de onderzoekers binnenkort een rapport uit. (NRC)
……………………………………………….
Fiscus ontduiken met cryptomunten kan straks niet meer. Advocaten adviseren hun cliënten die bitcoins in oude belastingaangiftes niet opgaven, dat alsnog te doen. De fiscus kan binnenkort zelf nagaan of iemand cryptomunten bezit. Het innen van belasting over cryptomunten zoals bitcoin gaat tot op heden grotendeels op goed vertrouwen. De belastingdienst moet maar hopen dat de bezitters zelf eerlijk melding maken van hun cryptovermogen op hun jaarlijkse aangifte onder het kopje ‘overige bezittingen’. Straks krijgt de fiscus de bevoegdheid om zelf te kijken hoeveel vermogen iemand aan cryptovaluta heeft. Dat staat in een nieuwe EU-richtlijn over gegevensuitwisseling, die waarschijnlijk eind van dit jaar van kracht wordt. Uit een rondgang langs adviseurs blijkt dat zij hun klanten daarom aansporen om oude aangiftes te verbeteren waar nodig. (Trouw)
………………………………………………
Na Amsterdam zet ook Rotterdam rem op groei flitsbezorgers. Dat betekent dat flitsbezorgers als Gorillas en Getir in de gemeente Rotterdam een jaar lang geen magazijn mogen openen. Den Haag komt in het voorjaar met regelgeving tegen flitsbezorgers en Utrecht onderzoekt op dit moment welke stappen er mogelijk zijn. Uiteindelijk zal Rotterdam de uitkomsten verwerken in een bestemmingsplan dat voor de hele stad moet gelden. Daarmee wordt dezelfde route gevolgd. Sinds de eerste flitsbezorgers zich half 2021 aandienden neemt hun aantal flink toe. Partijen als Gorillas, Flink en Getir beloven klanten dat zij boodschappen binnen 10 minuten thuisbezorgen. Om die belofte waar te maken, hebben ze in de woon- en winkelgebieden veel magazijnen nodig. Rotterdam telt ongeveer 13 van deze opslagplekken, een aantal dat zich snel uitbreidt. ‘Vier of vijf daarvan geven overlast’. Er zijn klachten over muziek, een overvloed aan fietsen en over verkeersopstoppingen die de busjes bij de bevoorrading veroorzaken. (FD)
………………………………………………..
De Turkse inflatie is op het hoogste punt gekomen sinds president Recep Tayyip Erdogan aan de macht is gekomen. Het leven in Turkije was in januari 48,7% duurder (!) dan in januari van het vorige jaar. Sinds april 2002 was de inflatie niet zo hoog. (FD)
………………………………………………….
De ECB heeft donderdag de deur opengezet voor een renteverhoging later dit jaar. President Christine Lagarde wilde niet herhalen dat het ‘zeer onwaarschijnlijk’ is dat de rente dit jaar verhoogd al worden. ‘Ik doe geen beloftes zonder voorwaarden’, zei ze in antwoord op de vraag of ze nog steeds achter die uitspraak stond. De financiële markten reageerden negatief op die uitspraken. Aandelenindices vervolgden hun weg omlaag en rentes op staatsobligaties in de Eurozone stegen. Ook won de euro fors ten opzichte van de dollar. De Bank of England verhoogde de rente met 25 basispunten naar 0,5%. (FD)
……………………………………………………
Nederland heeft vijf IS-vrouwen en elf kinderen teruggehaald uit Syrië. De vrouwen kunnen in Nederland hun strafproces bijwonen. De rechtbank Rotterdam had dit als voorwaarde gesteld, anders zouden de vrouwen vrijuit gaan. De operatie vond donderdagochtend plaats in het diepste geheim, bevestigen bronnen aan Nederlandse en Syrische zijde. Waar de vrouwen zich bevinden is onbekend. Ze arriveren vermoedelijk voor het weekend in Nederland. De Syriëgangers verbleven in het Koerdische vluchtelingenkamp Al-Roj. Vergeleken met andere Europese landen is Nederland erg terughoudend met het ophalen van Syriëgangers. Die opstelling is ‘om meerdere redenen onverstandig, zowel rechtsstatelijk als humanitair’, zegt advocaat André Seebregts, die 4 van de 5 vrouwen bijstaat. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en de AIVD hebben beide gezegd: ‘gecontroleerd terughalen is de veiligste optie’. (VK)
………………………………………………….
Russische troepenopbouw in Belarus is een nieuw teken van Loekasjenko’s radicalisering. De Russische troepenopbouw in Belarus is de ‘grootste sinds de Koude Oorlog” en zal uitkomen op circa 30 duizend militairen, zei NAVO-chef Stoltenberg donderdag. Binnenkort neemt Belarus ook stappen om een eind te maken aan zijn neutrale en non-nucleaire status. Volgens Stoltenberg gaat het om een breed assortiment aan eenheden en wapens, inclusief jachtvliegtuigen, Iskander raketten en S 400 luchtafweersystemen. ‘We hebben het over een breed spectrum aan moderne militaire capaciteiten. Dit wordt gecombineerd met Ruslands jaarlijkse oefening van nucleaire strijdkrachten, die naar verwachting ook deze maand plaatsvindt.’ De huidige aantallen zijn groter dan ooit tevoren, menen westerse inlichtingendiensten en vormen niet alleen een potentiële bedreiging voor Oekraïne maar ook voor buurlanden Polen, Litouwen en Letland. (VK
………………………………………………
Facebook heeft voor het eerst in zijn bestaan actieve gebruikers verloren. Het aantal actieve gebruikers is tussen het 3e en 4e kwartaal met een miljoen geslonken. Dagelijks scrolden eind vorig jaar 1,929 miljard mensen door he sociale medium. Facebook zegt ‘tegenwind’ te krijgen van concurrerende platforms als de Chinese videoapp ‘TikTok’. Het aandeel van moederbedrijf Meta ging bij de opening van de beurzen met ruim 25% onderuit, wat neerkomt op een waardeverlies van dollar (202 miljard euro) aan beurswaarde. Het is de grootste waardedaling in dollars ooit op 1 dag in de Amerikaanse beursgeschiedenis meldt financieel persbureau Bloomberg. Meta boekte een omzet van 117 miljard dollar en een nettowinst van 39 miljard dollar(!) (NRC)
………………………………………………..
Het Valentijnsboeket is dit jaar iets minder mooi en veel duurder. Rozen zijn schaars en duur, het transport hapert en personeel zit ziek thuis. In de bloemensector is het dit jaar alle hens aan dek om aan de vraag voor Valentijnsdag te voldoen. Het aanbod van bloemen is kleiner, de kwaliteit minder en de prijzen rijzen de pan uit. Tot overmaat van ramp valt door de vele coronabesmettingen en quarantaineverplichtingen veel personeel uit, waardoor het werk vertraging oploopt. Het bloementekort heeft te maken met de hoge prijzen voor gas en elektriciteit. ‘Nederlandse kwekers besparen op energie, ook veel rozenkwekers’, zegt directeur Arie van den Berg Roses, een grote kweker. ‘Het gevolg is dat er minder bloemen geoogst en verkocht worden. De bloemisten kunnen geen boeketten meer leveren. Ze zijn door hun bloemen heen of kampen met een tekort aan bloembinders en bezorgers’, zegt directeur Van Arkel van online bloemenverkoper Topbloemen.nl. (FD)
……………………………………………
De torenhoge omikronpiek leidt niet tot grote drukte op de Nederlands intensive cares. De situatie in de ziekenhuizen ziet er anders uit dan tijdens de vorige winterpiek. Terwijl de bezetting op gewone verpleegafdelingen alweer ruim oploopt, verloopt de bezetting op de ic nog altijd in een dalende lijn. Tijdens vorige golven volgde de ic-bezetting veel sneller de trend van de verpleegafdelingen, maar dit verband is deze keer ontkoppeld. De huidige ic-bezetting is mede daardoor momenteel driemaal zo laag als het vorige piekaantal. In de afgelopen week daalde het aantal covidpatiënten op de ic met 10 procent naar 214. Het aantal gemelde besmettingen is momenteel bijna 8 keer zo hoog als bij de vorige winterpiek. (VK)
………………………………………….
Vijf adviseurs van Boris Johnson zijn opgestapt. De aanleiding is een lasterlijke beschuldiging van de Britse premier aan het adres van oppositieleider Starmer. De Britse premier manoeuvreert zichzelf in een steeds lastiger parket. Donderdag dienden zijn communicatiedirecteur, privésecretaris, stafchef en belangrijkste beleidsadviseur, Munira Mirza hun ontslag in. Vrijdag voegde zich daar nog een tweede beleidsadviseur bij. Vooral het opstappen van Mirza, lang een van Johnsons belangrijkste bondgenoten, is een harde klap. Aanleiding voor het vertrek van zijn medewerkers is een sneer van Johnson aan het adres van oppositieleider Keir Starmer. Hij beschuldigde Starmer ervan verantwoordelijk te zijn voor het niet vervolgen van pedofiel Jimmy Savile. In 2011 kwam na het overlijden van die beroemde BBC-presentator van populaire jeugdprogramma’s naar buiten dat Savile gedurende 60 jaar veel kinderen misbruikte. Starmer zou in zijn tijd als hoofdaanklager van het OM tussen 2008 en 2013 vooral tijd hebben besteed aan het vervolgen van journalisten en niet Jimmy Savile. Die beschuldiging was volledig uit de lucht gegrepen. Starmer was nooit persoonlijk bij de zaak betrokken. Hij gaf zelfs opdracht tot een kritisch rapport over het falen van het OM om actie te ondernemen tegen Savile voordat hij stierf. Mirza vond het een ongepaste en politiek gemotiveerde verwijzing naar een afschuwelijke kindermisbruikzaak. Ook minister Sunak, mogelijk opvolger van Johnson, nam openlijk afstand van de premier. Britse ochtendkranten repten over een ‘meltdown’ (crisis of instorting) binnen de regering en een ‘exodus’. Zo krijgt Johnson de afleiding van partygate die hij zocht. Maar het is de vraag of hij hiermee niet van de regen in de drup is geraakt. (Trouw)
………………………………………………….
In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart is het vertrouwen van burgers in hun lokale overheid het sterkst gedaald aan de randen van Nederland. Bijna 40% van de Nederlanders zegt weinig tot zeer weinig vertrouwen te hebben in hun gemeente. Het vertrouwen is het snelst gedaald in de plattelandsgebieden. Dat het algemene vertrouwen in de overheid gedurende de coronapandemie is afgenomen was al langer bekend. In sommige regio’s ging de daling in het vertrouwen nog veel sneller. In Delfzijl daalde het vertrouwen in de laatste 2 jaar met 40% tot 70% (!) Het ligt voor de hand dat daarbij de aardbevingsproblematiek een rol speelt. Ook in Groningen en de Achterhoek verloren bovengemiddeld veel mensen gedurende de pandemie hun vertrouwen in de gemeente. In stedelijke gebieden hebben mensen over het algemeen iets meer vertrouwen in de lokale overheid. In stedelijke gebieden zijn mensen meer gewend om te vertrouwen op anonieme, formele instituties. Daar wonen over het algemeen ook mensen met een hogere opleiding. En hoger opgeleiden hebben gemiddeld meer vertrouwen in instituties. Automatisch is het vertrouwen in de lokale overheid in de stedelijke gebieden daardoor iets hoger, aldus politicoloog André Krouwel, oprichter van Kieskompas. (Trouw)
